Bên khung cửa tư pháp

(Pháp Lý) - Đấu tranh phòng, chống buôn lậu luôn là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, hàng đầu của các lực lượng chức năng trong công tác bảo vệ trật tự quản lý kinh tế trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, thương mại.

Không những hoạt động của tội phạm mà tệ nạn ma túy ở những vùng dịch Covid-19 là phức tạp. Đó là nhận xét của Thiếu tướng Nguyễn Văn Viện, Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm ma túy tại hội nghị cung cấp thông tin báo chí sáng nay.

(Pháp lý) – Liên quan đến việc truy tố 16 bị can thực hiện hành vi cướp số tiền điện tử là 168 Bitcoin, trị giá 37,1 tỷ đồng về tội "Cướp tài sản" theo khoản 4 điều 168 Bộ luật Hình sự năm 2015, đã có nhiều quan điểm khác nhau. 

VKS không buộc các bị cáo phải liên đới nộp lại khoản tiền gần 251 tỷ đồng thu lợi bất chính từ hành vi buôn lậu mà nghĩa vụ này thuộc về Công ty Nhật Cường.

Chủ tịch Quốc hội Vương Ðình Huệ vừa ký ban hành Nghị quyết về tổ chức phiên tòa trực tuyến, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2022.

(Pháp lý). Thời gian qua, tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật trong lĩnh vực kinh doanh đa cấp ở nước ta vẫn còn diễn biến phức tạp. Nhiều vụ án kinh tế xảy ra trong lĩnh vực này với số lượng người bị hại, số tiền chiếm đoạt đặc biệt lớn, liên quan đến nhiều tỉnh, thành trong cả nước. Bài viết sau đây của ThS. Lê Văn Sáng ( Khoa Cảnh sát kinh tế - Học viện CSND) chỉ ra một số hạn chế, bất cập trong các văn bản pháp luật là nguyên nhân, điều kiện của tội phạm, vi phạm pháp luật trong lĩnh vực kinh doanh đa cấp và đưa ra một số đề xuất sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện pháp luật. Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 đã bổ sung Điều 217a quy định tội vi phạm các qui định về kinh doanh theo phương thức đa cấp. Quy định pháp luật về kinh doanh đa cấp Kinh doanh đa cấp là hoạt động kinh doanh sử dụng mạng lưới người tham gia gồm nhiều cấp, nhiều nhánh, trong đó, người tham gia được hưởng hoa hồng, tiền thưởng và lợi ích kinh tế khác từ kết quả kinh doanh của mình và của những người khác trong mạng lưới. Đây là một phương thức kinh doanh hiện đại, một hình thức phân phối sản phẩm mới với nhiều ưu điểm thay cho các hình thức phân phối sản phẩm truyền thống thông qua các đại lý, cửa hàng bán lẻ, v.v.. Khi hàng hóa được bán hàng trực tiếp đến tay người tiêu dùng thông qua mạng lưới bán hàng thì nhà sản xuất không những tiết kiệm được chi phí từ việc quảng cáo, khuyến mãi, tiền kho bãi, vận chuyển hàng hóa mà còn được người tiêu dùng chia sẻ chất lượng sản phẩm, dịch vụ của mình đến nhiều người khác trong cộng đồng, v.v..  Năm 2005, hoạt động kinh doanh đa cấp tại Việt Nam chính thức được thừa nhận và được điều chỉnh bởi Luật Cạnh tranh và các Nghị định của Chính phủ về quản lý hoạt động bán hàng đa cấp gồm: Nghị định số 110/2005/NĐ-CP ngày 24/8/2005; Nghị định số 42/2014/NĐ-CP ngày 14/5/2014; Nghị định số 40/2018/NĐ-CP ngày 12/3/2018.  Ngày 26/8/2020, Chính phủ ban hành Nghị định số 98/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, trong đó tại Điều 73 quy định hành vi vi phạm về hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp. Đặc biệt, Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 đã bổ sung Điều 217a quy định tội vi phạm các qui định về kinh doanh theo phương thức đa cấp. Việc ban hành các văn bản pháp luật nói trên góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động kinh doanh đa cấp, cũng như tạo cơ sở pháp lý quan trọng cho việc xử lý các hành vi phạm tội, vi phạm pháp luật trong hoạt động kinh doanh đa cấp. Những hạn chế, bất cập trong quy định pháp luật Tuy nhiên, qua thực tiễn áp dụng pháp luật cho thấy các quy định pháp luật về xử lý hành vi phạm tội, vi phạm pháp luật trong lĩnh vực kinh doanh đa cấp vẫn còn có một số hạn chế, bất cập đó là: - Thời gian qua, có tình trạng nhiều công ty tổ chức hệ thống huy động người tham gia góp vốn với các hình thức như: góp vốn trực tiếp, bán cổ phần nội bộ, nhượng quyền kinh doanh, góp vốn hợp tác đầu tư vào dự án, v.v. tương tự như hệ thống của các doanh nghiệp kinh doanh theo phương thức đa cấp, trong đó người tham gia trước (góp vốn trước) được hưởng lợi ích từ số tiền của người tham gia sau góp vào công ty. Với những hoạt động này, các công ty trên không thuộc diện được cấp giấy chứng nhận bán hàng theo phương thức đa cấp và quản lý theo quy định của Nghị định số 40/2018/NĐ-CP. Thực chất, hoạt động của những công ty trên tương tự thủ đoạn hoạt động đa cấp biến tướng, nhưng khi hệ thống chưa đổ vỡ thì chưa có đủ cơ sở xác định và xử lý về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Khi hệ thống của các công ty này đổ vỡ, người tham gia mới tố cáo thì những đối tượng chính đã bỏ trốn, gây nhiều khó khăn cho công tác điều tra.  Do sự thiếu đồng bộ, bất cập của các quy định pháp luật đã dẫn đến phát sinh lừa đảo, kinh doanh đa cấp biến tướng trên thị trường bất động sản  Trong khi đó, việc áp dụng Điều 217a Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) để xử lý thì có vướng mắc. Cụ thể, các hoạt động huy động vốn nằm ngoài phạm vi “từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc cung ứng dịch vụ” theo khái niệm “kinh doanh” tại khoản 16 Điều 4 của Luật Doanh nghiệp 2014, dẫn đến các hoạt động này mặc dù có tính chất đa cấp nhưng cơ quan chức năng vẫn không thể kết luận là hoạt động kinh doanh đa cấp. - Theo Nghị định số 40/2018/NĐ-CP, mọi hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp đối với đối tượng không phải là hàng hóa đều bị cấm, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Tuy nhiên, đến nay chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể về “trường hợp pháp luật có quy định khác” nên gây khó khăn cho việc xác định và áp dụng pháp luật trong thực tiễn. Ví dụ như việc doanh nghiệp tổ chức hệ thống cung cấp dịch vụ môi giới bảo hiểm, dịch vụ du lịch, dịch vụ giáo dục, kinh doanh theo mô hình đa cấp đối với các đối tượng không phải là hàng hóa như: tiền ảo, ví điện tử, huy động tài chính, v.v.. - Nghị định số 40/2018/NĐ-CP có nhiều điều, khoản chưa hợp lý từ đó có tác động nhất định đến việc xác định phạm vi địa bàn để thu thập thông tin, tài liệu, các hoạt động theo dõi, giám sát của cơ quan chức năng. Cụ thể, theo quy định tại Điều 20, doanh nghiệp kinh doanh đa cấp chỉ cần thông báo hoạt động đến Sở Công Thương và thông tin người đại diện tại địa phương mà không cần thiết có địa điểm hoạt động. Trường hợp doanh nghiệp không có trụ sở chính, chi nhánh, văn phòng đại diện tại địa phương nơi doanh nghiệp có hoạt động bán hàng đa cấp thì doanh nghiệp phải cử một người đại diện tại địa phương đó và người này sẽ được đăng ký với Sở Công Thương để làm đầu mối làm việc của doanh nghiệp tại địa phương. Tuy nhiên, thực tế thì doanh nghiệp thường cử người đại diện mang tính chất đối phó để có được xác nhận đăng ký hoạt động tại địa phương từ Sở Công Thương. Khi các Sở Công Thương liên hệ làm việc, người đại diện tại địa phương của doanh nghiệp thường không nắm được thông tin về hoạt động của doanh nghiệp, chỉ tiếp nhận thông tin và chuyển về cho công ty xử lý. Quy định này gây khó khăn cho cơ quan chức năng trong việc thu thập tài liệu, nắm tình hình vì những người đại diện này chỉ là người làm trung gian, không có bất cứ tài liệu nào về hoạt động của doanh nghiệp và có nhiều trường hợp người đại diện không phải là người hoạt động trong hệ thống kinh doanh đa cấp của doanh nghiệp.  - Tại Điều 73 của Nghị định số 98/2020/NĐ-CP quy định hành vi vi phạm về hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp. Tuy nhiên, Nghị định này không có quy định nào về xử phạt đối với những hành vi kinh doanh theo phương thức đa cấp bị cấm, bao gồm những hành vi như huy động vốn, cho vay, mua bán ngoại tệ, “tiền ảo”, v.v. theo phương thức đa cấp.  - Tương tự, trong quy định của Điều 217a Bộ luật Hình sự cũng chưa đề cập đến việc xử phạt đối với các hành vi nói trên. Đặc biệt, tại Điều 217a không quy định trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân thương mại. Qua thực tiễn cho thấy các pháp nhân thương mại tham gia với số lượng lớn, phạm vi, mức độ tham gia sâu vào hoạt động kinh doanh đa cấp, do đó việc thiếu chế tài xử lý hình sự đối với đối tượng này sẽ không đảm bảo tính nghiêm minh, triệt để của pháp luật.  Bên cạnh đó, hiện nay cũng chưa có văn bản hướng dẫn áp dụng quy định của Bộ luật Hình sự trong xét xử tội phạm vi phạm các quy định về kinh doanh theo phương thức đa cấp (Điều 217a), từ đó cũng gây ra khó khăn nhất định trong thống nhất nhận thức việc xử lý về tội danh này và phân định với các tội danh khác như: lừa đảo chiếm đoạt tài sản (Điều 174); sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản (Điều 290). Các bị cáo trong nhóm phát kiển mạng lưới đa cấp của Liên Kết Việt. Một số kiến nghị, đề xuất  Để góp phần hoàn thiện các quy định pháp luật, góp phần nâng cao hiệu quả phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật trong lĩnh vực kinh doanh đa cấp, tác giả có một số kiến nghị, đề xuất sau đây: Một là, nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung một số nội dung của Nghị định số 40/2018/NĐ-CP cho phù hợp với tình hình thực tiễn, cụ thể là: - Cần nghiên cứu, rà soát, sửa đổi các quy định tại Nghị định số 40/2018/NĐ-CP theo hướng xác định rõ các hoạt động huy động vốn, kinh doanh ngoại tệ, “tiền ảo”, cho vay, v.v. theo phương thức đa cấp là hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp và bị pháp luật cấm. Nghiên cứu nội dung dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 40/2018/NĐ-CP, Bộ Công Thương có đề xuất phương án sửa đổi định nghĩa kinh doanh theo phương thức đa cấp như sau: “Kinh doanh theo phương thức đa cấp là hoạt động sử dụng mạng lưới người tham gia gồm nhiều cấp, nhiều nhánh, trong đó, người tham gia được hưởng hoa hồng, tiền thưởng và lợi ích kinh tế khác từ kết quả kinh doanh của mình và của những người khác trong mạng lưới”. So sánh với nội dung quy định tại Nghị định số 40/2018/NĐ-CP, dự thảo đã bỏ từ “kinh doanh” trong cụm từ “là hoạt động kinh doanh”. Với việc sửa đổi như trên, khi Nghị định sửa đổi, bổ sung có hiệu lực, các cơ quan chức năng không cần viện dẫn điều khoản định nghĩa khái niệm “kinh doanh” trong Luật Doanh nghiệp. Tuy nhiên, nghiên cứu quy định tại khoản 21 Điều 4 của Luật Doanh nghiệp năm 2020 cho thấy khái niệm “kinh doanh” đã có sự sửa đổi so với Luật Doanh nghiệp năm 2014, cụ thể: “Kinh doanh là việc thực hiện liên tục một, một số hoặc tất cả công đoạn của quá trình từ đầu tư, sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc cung ứng dịch vụ trên thị trường nhằm mục đích tìm kiếm lợi nhuận”. Tác giả cho rằng theo định nghĩa mới, hoạt động kinh doanh đã bao gồm cả hoạt động đầu tư và các hoạt động huy động vốn, nhận ủy thác đầu tư, v.v. đều thuộc nội hàm của khái niệm “kinh doanh”. Do vậy, các hoạt động này khi được thực hiện theo phương thức đa cấp đã mặc nhiên chịu sự điều chỉnh của pháp luật về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp và bị cấm theo quy định pháp luật. Các cơ quan chức năng có đủ cơ sở để xử lý những hành vi này theo quy định pháp luật về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp. Do đó, việc sửa đổi quy phạm định nghĩa “kinh doanh theo phương thức đa cấp” tại khoản 1 Điều 3 Nghị định số 40/2018/NĐ-CP là không còn cần thiết nữa. Tuy nhiên, để thống nhất nhận thức về vấn đề này, tác giả cho rằng cần thiết ban hành hướng dẫn cụ thể về hoạt động đầu tư, trong đó ghi nhận các hoạt động như: huy động vốn, nhận ủy thác đầu tư, kinh doanh dịch vụ tài chính, tiền tệ, “tiền ảo”, v.v. thuộc hoạt động đầu tư.  - Cần ban hành hướng dẫn cụ thể những “trường hợp pháp luật có quy định khác” về đối tượng của hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp tại khoản 1 Điều 4 Nghị định số 40/2018/NĐ-CP, từ đó giúp lực lượng CSKT chủ động trong quá trình xác minh, xử lý các vụ việc phát sinh trong thực tiễn như: doanh nghiệp tổ chức hệ thống cung cấp dịch vụ môi giới bảo hiểm, dịch vụ du lịch, dịch vụ giáo dục, kinh doanh theo mô hình đa cấp đối với các đối tượng không phải là hàng hóa như: tiền ảo, ví điện tử, huy động tài chính, v.v. để tránh việc các đối tượng lợi dụng thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.  - Quy định rõ các doanh nghiệp kinh doanh đa cấp phát triển bán hàng đến địa phương nào thì phải thành lập chi nhánh, văn phòng hoặc địa điểm hoạt động tại địa phương đó; chỉ được gửi thông báo hoạt động kinh doanh đa cấp đến địa phương mà doanh nghiệp đã có hoạt động kinh doanh đa cấp, tránh tình trạng doanh nghiệp gửi thông báo nhưng thực tế lại không hoạt động trên địa bàn. Bổ sung quy định địa điểm hoạt động theo đăng ký phải là địa điểm hoạt động chính của doanh nghiệp tại địa phương chứ không phải là chỗ ở của người đại diện để tạo thuận lợi các cơ quan chức năng trong việc kiểm tra hàng hóa kinh doanh của doanh nghiệp. Sửa đổi, bổ sung quy định người đại diện tại địa phương trong hoạt động kinh doanh đa cấp phải là người đang là thành viên, cộng tác viên hoặc là người đứng đầu hệ thống để các cơ quan chức năng thuận lợi trong công tác theo dõi, quản lý.  Hai là, đề xuất bổ sung vào điều 73 Nghị định số 98/2020/NĐ-CP mục về “phạt tiền đối với doanh nghiệp bán hàng đa cấp có hành vi kinh doanh theo phương thức đa cấp bị cấm”, bao gồm các hành vi huy động vốn, nhận ủy thác đầu tư, kinh doanh dịch vụ tài chính, tiền tệ, “tiền ảo” theo phương thức đa cấp.  Ba là, đối với Điều 217a của Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), đề xuất sửa quy định tại khoản 1 thành: “Người nào tổ chức hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp bị cấm theo quy định pháp luật, hoặc tổ chức hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp mà không có giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp hoặc không đúng với nội dung giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp thuộc một trong các trường hợp sau đây…”.  Cùng với đó, tác giả đề xuất bổ sung vào Điều 217a mục 4 quy định về trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân thương mại có hành vi tổ chức hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp bị cấm theo quy định pháp luật, hoặc tổ chức hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp mà không có giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp hoặc không đúng với nội dung giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp. Đồng thời các cơ quan tư pháp cần có văn bản đề nghị Hội đồng Thẩm phán Toà án nhân dân tối cao ban hành Nghị quyết hướng dẫn thực hiện quy định tại Điều 217a BLHS năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) để đảm bảo việc áp dụng pháp luật thống nhất, trong đó cần hướng dẫn cụ thể việc áp dụng Điều 217a, Điều 174, Điều 290 trong các trường hợp tương ứng./. ThS. Lê Văn Sáng ( Khoa Cảnh sát kinh tế - Học viện CSND)  

Hai đối tượng ở Quảng Nam và Bình Định bị khởi tố, bắt tạm giam liên quan vụ tấn công mạng báo điện tử VOV. It nhất 2 đối tượng đã bị khởi tố, bắt tạm giam liên quan đến vụ tấn công mạng Báo Điện tử VOV xảy ra vào tháng 6/2021. Qua điều tra xác định: Huỳnh Phước Mẫn (sinh năm 1990; trú tại: thị trấn Tiên Kỳ, huyện Tiên Phước, tỉnh Quảng Nam) thực hiện hành vi tấn công DDoS ngày 15/6/2021 vào website VOV.VN. Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Quảng Nam ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự “Cản trở hoặc gây rối loạn hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử”, đồng thời ra quyết định khởi tố bị can, lệnh tạm giam đối với Huỳnh Phước Mẫn. Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Quảng Nam đã phê chuẩn quyết định khởi tố, lệnh tạm giam của Cơ quan Cảnh sát điều tra. Độc giả không thể truy cập vào địa chỉ vov.vn khi Báo Điện tử VOV bị tấn công mạng. Tại Bình Định, Cơ quan an ninh điều tra Công an tỉnh Bình Định cũng tiến hành khởi tố vụ án, khởi tố bị can liên quan vụ án "Cản trở hoặc gây rối loạn hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử" đối với Báo Điện tử VOV (VOV.VN). Đối tượng bị khởi tố là Vương Quốc Thịnh (sinh năm 1998, trú tại xã Cát Hanh, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định).  Cũng liên quan vụ việc này, Phòng An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Công an tỉnh Lâm Đồng cho biết đã triệu tập, xử phạt P.T, 16 tuổi, trú tại xã Lộc Thành, huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng 7,5 triệu đồng. Đây là đối tượng đã tấn công mạng Báo Điện tử VOV hồi tháng 6/2021. Do thời điểm tấn công, Báo Điện tử VOV vẫn hoạt động được, mức độ thiệt hại không lớn, đồng thời xét nhận thức của thiếu niên còn hạn chế nên cơ quan chức năng chỉ xử phạt hành chính. Báo điện tử VOV bị tấn công ngày 12/6, khi toàn bộ nền tảng mạng xã hội của báo trên Google, Facebook bị comment tiêu cực, spam đe dọa... Trên Google Maps, ứng dụng VOV bị đánh giá 1* (một sao). Một ngày sau đó, việc truy cập vào địa chỉ vov.vn rất chập chờn. Theo Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05, Bộ Công an), việc tấn công báo điện tử VOV do nhiều người tham gia. Theo thuonghieucongluan.com.vn Nguồn bài viết: https://thuonghieucongluan.com.vn/khoi-to-hai-doi-tuong-tan-cong-bao-dien-tu-vov-a156494.html

(Pháp lý) – Thành lập công ty con, mua bán hàng hóa với giá thấp, sau đó nâng giá lên hàng trăm lần, làm giả hồ sơ để xuất khẩu khống, chiếm đoạt số tiền hàng trăm tỉ đồng tiền hoàn thuế là những thủ đoạn chính của các đối tượng trong vụ án xảy ra tại Thuduc House. Qua đây cho thấy cơ chế chính sách pháp luật về quản lý DN xuất nhập khẩu và công tác quản lý thuế còn lỗ hổng. Tổng giám đốc Thuduc House liên quan vụ án Buôn lậu; Vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới… Dàn lãnh đạo Thuduc House và vụ án buôn lậu, lừa đảo và trốn thuế hàng trăm tỉ đồng Ngày 25/11, Cơ quan cảnh sát điều tra (C03) - Bộ Công an cho biết đã khởi tố, bắt tạm giam bị can Nguyễn Vũ Bảo Hoàng (45 tuổi, ngụ TP.Thủ Đức, TP.HCM, Tổng giám đốc Công ty CP Phát triển nhà Thủ Đức - Thuduc House) về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản quy định tại Khoản 4, điều 174 Bộ Luật hình sự. Thông tin từ cơ quan công an cho biết, Nguyễn Vũ Bảo Hoàng liên quan đến vụ án “Buôn lậu; Vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới; Sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan tổ chức; Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản" xảy ra tại TP.HCM, các tỉnh phía Nam và một số đơn vị liên quan mà Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) đang điều tra. Vụ án đến nay đã khởi tố 21 bị can về các nhóm tội danh nêu trên. Các bị can Nguyễn Vũ Bảo Hoàng; Nguyễn Ngọc Trường Chinh; Nguyễn Thị Bích Ngọc; Quan Minh Tuấn; và Nguyễn Văn Lành Kết quả điều tra xác định, Trịnh Tiến Dũng (48 tuổi) là đối tượng chủ mưu, cầm đầu, tổ chức, chỉ đạo các đối tượng tại Việt Nam và nước ngoài sử dụng CMND giả để thành lập hàng trăm doanh nghiệp ở Việt Nam, ký giả chữ ký Giám đốc để mở tài khoản ngân hàng, lập hợp đồng mua bán, xuất nhập khẩu CD Rom chứa phần mềm và linh kiện điện tử (hàng giả, hàng nhái, hàng đã qua sử dụng..) với các công ty nước ngoài (gồm: Mỹ, Hồng Kông, Campuchia, Malaysia... do Trịnh Tiến Dũng điều hành) để hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép 53.562.704 USD ra nước ngoài. Đồng thời lợi dụng chính sách của Nhà nước về khuyến khích doanh nghiệp xuất khẩu linh kiện điện tử có thuế suất bằng 0%, tạo dựng hồ sơ mua bán trong nước và xuất khẩu linh kiện điện tử có giá trị chênh lệch rất lớn, móc nối với các đối tượng tại Công ty CP Thương mại Sài Gòn Tây Nam lập hồ sơ hoàn thuế GTGT chiếm đoạt hơn 153 tỷ đồng tại Cục thuế tỉnh Tây Ninh và móc nối với các đối tượng tại Thuduc House lập hồ sơ hoàn thuế GTGT chiếm đoạt hơn 365 tỷ đồng tại Cục thuế TP.HCM. Quá trình điều tra mở rộng vụ án, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an làm rõ một nhóm các đối tượng có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua việc hoàn thuế GTGT, đã khởi tố, bắt tạm giam đối với Nghiêm Nhật Nam (Tổng giám đốc Công ty CP Thương mại Sài Gòn Tây Nam) và Nguyễn Thùy Quyên (Trưởng phòng Kinh doanh Công ty CP Thương mại Sài Gòn Tây Nam), Nguyễn Ngọc Trường Chinh (Phó tổng giám đốc Thuduc House), Nguyễn Thị Bích Ngọc (Trưởng phòng Xuất nhập khẩu Thuduc House, kiêm Giám đốc Công ty CP Thuduc Wood), Quan Minh Tuấn (Kế toán trưởng Thuduc House) và Nguyễn Văn Lành (Giám đốc Công ty TNHH Thương mại An Lành Phát và Công ty TNHH Bình Thạnh) về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự năm 2015… Chính sách quản lý thuế và chế tài còn bất cập Mặc dù thời gian qua, các lực lượng chức năng đã có nhiều biện pháp tăng cường công tác quản lý, ngăn chặn, điều tra xử lý kịp thời xử lý các hành vi phạm trong hoạt động xuất nhập khẩu, gian lận, trốn thuế... Song, tình trạng này không những không thuyên giảm mà còn gia tăng với quy mô ngày càng lớn và thủ đoạn ngày càng tinh vi hơn. Theo nhận định của chúng tôi, để xảy ra tình trạng như trên một phần là do công tác quản lý các DN có liên quan đến hoạt động xuất nhập khẩu còn bất cập. Đặc biệt, cơ chế chính sách pháp luật về quản lý thuế trong hoạt động xuất nhập khẩu còn nhiều lỗ hổng.  Cụ thể, theo Luật Doanh nghiệp, doanh nghiệp, nhà đầu tư được tạo điều kiện thuận lợi, dễ dàng để có thể gia nhập thị trường. Để đăng ký thành lập doanh nghiệp, các doanh nghiệp có thể tự cung cấp thông tin về vốn, điều kiện kinh doanh, ngành nghề kinh doanh, địa điểm kinh doanh… với thủ tục đơn giản. Lợi dụng điều này một số đối tượng đã nhờ người thân trong gia đình, thuê người hoặc sử dụng CMND/CCCD của người không quen biết đứng tên đại diện pháp luật thành lập công ty “ma” tổ chức buôn lậu, mua bán hóa đơn giá trị gia tăng... Thứ hai, quy định về quản lý, sử dụng hóa đơn cũng đang có lỗ hổng, đặc biệt đối với hoá đơn giấy, doanh nghiệp được tự in và sử dụng. Bên cạnh đó, theo quy định trước 31/12/2014, hồ sơ khai thuế GTGT phải kèm theo Bảng kê hoá đơn hàng hoá, dịch vụ bán ra, mua vào. Tuy nhiên, từ năm 2015, để đơn giản về thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người nộp thuế, phù hợp thông lệ quốc tế, Luật số 71/2014/QH13 Luật Thuế sửa đổi đã bỏ quy định DN phải gửi Bảng kê hoá đơn hàng hoá, dịch vụ bán ra, mua vào khi lập hồ sơ khai thuế GTGT. Lợi dụng việc này, các đối tượng tự kê những số liệu không có thật vào bảng kê để nộp tờ khai cho cơ quan thuế, hợp thức hóa cho nguồn gốc của các lô hàng xuất khẩu. Thứ ba, lợi dụng chính sách ưu đãi về thủ tục hải quan (kiểm tra thực tế theo mức độ rủi ro) để gian lận thương mại khi xuất khẩu hàng hóa như: Xuất khống hàng hóa; xuất ít hơn so với khai báo; xuất không đúng chủng loại so với khai báo (khai báo một loại, xuất một loại); xuất khẩu số lượng lớn hàng hóa với trị giá cao bất thường. Khai báo hàng có trị giá cao, xuất hàng có trị giá thấp; Khai báo sai tên hàng, mã số hàng hóa để lập khống hồ sơ mở tờ khai xuất khẩu, xác nhận thực xuất, sau đó doanh nghiệp làm việc với doanh nghiệp thành lập công ty để hoàn thuế giá trị gia tăng. Lập khống hóa đơn, chứng từ, xuất khẩu hàng hóa ít nhưng khai nhiều để tăng số thuế giá trị gia tăng được hoàn; quay vòng hàng hóa để chiếm đoạt tiền hoàn thuế giá trị gia tăng… Thứ tư, hiện nay chế tài đối với các hành vi phạm còn quá nhẹ nên chưa đủ sức răn đe đối với các đối tượng vi phạm. Điển hình, chế tài đối với hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực hải quan, theo quy định  tổ chức, cá nhân bị áp dụng một trong các hình thức xử phạt chính là cảnh cáo hoặc phạt tiền. Trong đó, mức phạt cao nhất đối với hành vi vi phạm quy định về khai hải quan chỉ là 40 triệu đồng. Đối với hành vi phạm quy định về khai thuế dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp hoặc tăng số tiền thuế được miễn, giảm, hoàn, không thu thì mức phạt cao nhất cũng chỉ bằng 20% tính trên số tiền thuế khai thiếu hoặc số tiền thuế khai tăng trong trường hợp được miễn, giảm, hoàn, không thu thuế… (Nghị định 128/2020/NĐ-CP). Hay đối với hành vi mua bán trái phép hóa đơn GTGT, nếu xử phạt hành chính, theo khoản 2 Điều 39 Nghị định 109/2013/NĐ-CP mức xử phạt chỉ từ 20 - 50 triệu đồng. Còn nếu bị truy cứu trách nhiệm hình sự thì theo Điều 164 BLHS, cũng chỉ bị phạt tiền từ 50 - 200 triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù cao nhất là 5 năm, kèm theo hình phạt bổ sung như cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 đến 5 năm. Việc này khiến các đối tượng “ nhờn luật”, vì lợi ích lớn nên chúng sẵn sàng thực hiện hành vi vi phạm. Thậm chí, nhiều đối tượng sau khi bị xử lý hình sự vẫn tái phạm. Ngoài ra, không loại trừ khả năng trong quá trình kiểm tra, giám sát hoạt động xuất nhập khẩu hàng hoá của các DN, còn có sự tiếp tay, thông đồng, móc ngoặc giữa một số cán bộ ngành Hải quan, Thuế với các đối tượng nhằm gian lận, trốn thuế. Kiến nghị Nghiên cứu vụ án trên có thể thấy, thủ đoạn chính của các đối tượng là thành lập công ty con trong nước, mua bán hàng hóa với giá thấp, sau đó nâng giá lên hàng trăm lần, làm giả hồ sơ để xuất khẩu, làm thủ tục hoàn thuế để chiếm đoạt số tiền hàng trăm tỉ đồng, gây thất thu lớn cho ngân sách Nhà nước. Do đó, trong thời gian tới, để tăng cường công tác quản lý, kiểm soát chặt chẽ việc kê khai, ngăn ngừa tình trạng gian lận chiếm đoạt thuế trong hoạt động xuất nhập khẩu cần thực hiện triệt để một số giải pháp sau: Thứ nhất, đối với các cơ quan quản lý cần làm tốt công tác kiểm soát hoạt động của DN xuất nhập khẩu. Tăng cường công tác thanh, kiểm tra các DN có rủi ro cao về thuế. Đặc biệt, tăng cường hoạt động kiểm tra sau thông quan đối với DN xuất nhập khẩu. Cùng với đó phải giám sát chặt chẽ việc thành lập các DN. Thứ hai, hoàn thiện hành lang pháp lý và chính sách về thuế. Đặc biệt, nhanh chóng hoàn thiện cơ sở hạ tầng mạng, sẵn sàng cho việc triển khai sử dụng hóa đơn điện tử trên toàn quốc vào trong thời gian sớm nhất. Khi sử dụng hóa đơn điện tử, thông tin về hóa đơn của DN được tập trung tại cơ quan thuế một cách liên tục nên cơ quan thuế có ngay thông tin về doanh thu hàng ngày của DN, thực hiện việc kiểm tra đối chiếu hoá đơn, chứng từ đầu vào, đầu ra và kịp thời phát hiện ra những bất thường khi DN xuất hóa đơn. Đặc biệt, cần phải tăng chế tài xử phạt, kịp thời điều tra, xử lý nghiêm đối với các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến thành lập DN, hoạt động mua bán trái phép hóa đơn thuế GTGT, khai gian, khai khống trong xuất nhập khẩu hàng hóa nhằm gian lận, trốn thuế… Xuân Trường – Thái Dương  

Nguyên dàn lãnh đạo Thuduc House bị bắt do liên quan đến vụ án buôn lậu, lừa đảo và trốn thuế. Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) đang điều tra vụ án "Buôn lậu; Vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới; Sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan tổ chức; Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản" xảy ra tại TP. Hồ Chí Minh, các tỉnh phía Nam và một số đơn vị liên quan; vụ án đến nay đã khởi tố 21 bị can về các nhóm tội danh nêu trên. Kết quả điều tra xác định: Trịnh Tiến Dũng (sinh năm 1973) là đối tượng chủ mưu, cầm đầu, tổ chức, chỉ đạo các đối tượng tại Việt Nam và nước ngoài sử dụng Chứng minh nhân dân giả để thành lập hàng trăm doanh nghiệp ở Việt Nam, ký giả chữ ký Giám đốc để mở tài khoản ngân hàng, lập hợp đồng mua bán, xuất nhập khẩu CD Rom chứa phần mềm và linh kiện điện tử (hàng giả, hàng nhái, hàng đã qua sử dụng..) với các Công ty nước ngoài (gồm: Mỹ, Hồng Kông, Campuchia, Singapore, Malaysia... do Trịnh Tiến Dũng điều hành) để hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép 53.562.704,9 USD ra nước ngoài; đồng thời lợi dụng chính sách của Nhà nước về khuyến khích doanh nghiệp xuất khẩu linh kiện điện tử có thuế suất bằng 0%, tạo dựng hồ sơ mua bán trong nước và xuất khẩu linh kiện điện tử có giá trị chênh lệch rất lớn, móc nối với các đối tượng tại Công ty cổ phần Thương mại Sài Gòn Tây Nam lập hồ sơ hoàn thuế GTGT chiếm đoạt 153.266.234.253 đồng tại Cục Thuế tỉnh Tây Ninh và móc nối với các đối tượng tại Công ty cổ phần Phát triển Nhà Thủ Đức lập hồ sơ hoàn thuế GTGT chiếm đoạt 365.547.441.471 đồng tại Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh. Quá trình điều tra mở rộng vụ án, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an làm rõ một nhóm các đối tượng có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua việc hoàn thuế GTGT, đã khởi tố, bắt tạm giam đối với Nghiêm Nhật Nam (Tổng Giám đốc Công ty Thương mại Sài Gòn Tây Nam) và Nguyễn Thùy Quyên (Trưởng Phòng Kinh doanh Công ty Thương mại Sài Gòn Tây Nam) về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự năm 2015. Đặc biệt, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an ra các Quyết định khởi tố bị can, Lệnh khám xét và Lệnh bắt bị can để tạm giam đối với: (1) Nguyễn Vũ Bảo Hoàng (Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Phát triển Nhà Thủ Đức), (2) Nguyễn Ngọc Trường Chinh (Phó Tổng Giám đốc Công ty Phát triển Nhà Thủ Đức), (3) Nguyễn Thị Bích Ngọc (Trưởng Phòng Xuất nhập khẩu Công ty CP Phát triển Nhà Thủ Đức, kiêm Giám đốc Công ty cổ phần Thuduc Wood), (4) Quan Minh Tuấn (Kế toán trưởng Công ty CP phát triển Nhà Thủ Đức) và (5) Nguyễn Văn Lành (Giám đốc Công ty TNHH Thương mại An Lành Phát và Công ty TNHH Bình Thạnh) về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự năm 2015. Các bị can từ trái sang phải: Nguyễn Vũ Bảo Hoàng; Nguyễn Ngọc Trường Chinh; Nguyễn Thị Bích Ngọc; Quan Minh Tuấn; Nguyễn Văn Lành. Sau khi Viện kiểm sát nhân dân tối cao phê chuẩn các Quyết định và Lệnh nêu trên, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã thi hành các thủ tục tố tụng đối với các bị can, đảm bảo đúng quy định pháp luật. Hiện nay, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã truy nã quốc tế và đang tổ chức truy bắt đối với Trịnh Tiến Dũng để điều tra làm rõ và mở rộng vụ án; đồng thời kê biên, phong tỏa, thu hồi nhiều tài sản cho Nhà nước. Như chúng tôi đã đưa tin ngày 25/11, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) đã có thông báo tới Phường An Phú (Quận Thủ Đức, Tp. HCM) và Gia đình bị can Nguyễn Vũ Bảo Hoàng về việc bắt bị can Nguyễn Vũ Bảo Hoàng (45 tuổi), Tổng giám đốc Công ty cổ phần phát triển nhà Thủ Đức (Thuduc House) về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Cuối tháng 10, ông Hoàng đã bán ra 1,75 triệu cổ phần TDH. Hiện ông Hoàng còn đại diện cho FDC và PPI đang sở hữu hơn 9,2 triệu cổ phần ở TDH tương ứng 121 tỷ đồng tính theo thị giá chốt ngày 24/11. Ngoài chức vụ tại TDH, ông Hoàng còn giữ nhiều chức vụ tại một số công ty khác như Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Dịch vụ và Xúc tiến Thương mại Hiệp hội Doanh nghiệp T.P Hồ Chí Minh; Giám đốc Công ty TNHH Quản lý và kinh doanh chợ nông sản Thủ Đức; Tổng giám đốc Địa ốc Đại Á. Năm 2020-2021, TDH vướng vào khá nhiều lùm xùm liên quan đến vấn đề thuế và cổ phiếu. Cụ thể, Cục thuế TP. HCM đã có lần thứ hai yêu cầu Tòa án Nhân dân Thành phố hủy áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời để truy thu ngay 400 tỷ đồng tiền hoàn thuế của TDH. Cơ quan thuế cho biết, Thuduc House vi phạm nhiều quy định và chiếm đoạt tiền thuế VAT nên việc yêu cầu doanh nghiệp khắc phục hậu quả, thu hồi tiền hoàn thuế là đúng pháp luật. Công ty cho biết từ năm 2015, công ty có mở rộng thêm hoạt động xuất nhập khẩu thương mại hàng hóa. Năm 2018, công ty ký kết hợp đồng mua bán hàng hóa linh kiện điện tử trong nước và sau đó xuất khẩu cho đối tác nước ngoài. Một số hồ sơ hoàn thuế GTGT của mặt hàng này năm 2018 đã được Cục thuế tiến hành kiểm tra trước hoàn thuế sau. Đối với giai đoạn tháng 4-12/2018, Cục thuế TP HCM đã tiến hành thanh tra sau khi hoàn thuế và đưa ra các kết luận tại ngày 17/9/2019, công ty đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ theo quy định. Đến ngày 25/9/2020, Cục thuế ban hành thông báo yêu cầu cung cấp lại thông tin, tài liệu phục vụ công tác thanh tra cho các kỳ hoàn thuế tháng 4-12/2018 mà trước đó đã ban hành kết luận thanh tra cũng như quyết định xử phạt hành chính. Công ty cho biết đã tiến hành các thủ tục khiếu nại/khởi kiện liên quan đến các quyết định. Theo cafebiz.vn Nguồn bài viết: https://cafebiz.vn/bat-them-loat-lanh-dao-thuduc-house-vi-moc-noi-lap-ho-so-vu-hoan-thue-rung-dong-365-ty-20211125191145958.chn

(Pháp Lý) - Trong quá trình đổi mới, cùng với sự phát triển nhanh của nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa, các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước trong đó có chính sách thuế đã được điều chỉnh kịp thời góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, đem lại sự công bằng cho các chủ thể tham gia kinh doanh. Tuy nhiên, trong thời gian vừa qua, ở hầu khắp các địa phương trên cả nước, tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật về thuế đang xảy ra theo chiều hướng diễn biến phức tạp, với nhiều phương thức, thủ đoạn hết sức tinh vi. Bài viết sau đây của tác giả Lại Sơn Tùng ( Khoa Cảnh sát kinh tế Học viện CSND ) phân tích một số phương thức, thủ đoạn phổ biến, nguyên nhân, điều kiện làm phát sinh tội phạm trốn thuế. Trên cơ sở đó, đề xuất một giải pháp nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tội phạm này trong thời gian tới.  Thuế là nguồn thu chủ yếu của ngân sách quốc gia, là khoản đóng góp theo quy định của pháp luật mà Nhà nước buộc tổ chức, cá nhân phải nộp vào ngân sách nhà nước. Trong nền kinh tế thị trường, thuế là một trong những công cụ tài chính giữ vai trò điều tiết thu nhập, tái đầu tư phát triển kinh tế và xây dựng nền an ninh quốc phòng. Do đó, đóng thuế là nghĩa vụ của các doanh nghiệp và mọi công dân. Trong quá trình đổi mới, cùng với sự phát triển nhanh của nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa, các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước trong đó có chính sách thuế đã được điều chỉnh kịp thời góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, đem lại sự công bằng cho các chủ thể tham gia kinh doanh. Tuy nhiên, trong thời gian vừa qua, ở hầu khắp các địa phương trên cả nước, tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật về thuế đang xảy ra theo chiều hướng diễn biến phức tạp, với nhiều phương thức, thủ đoạn hết sức tinh vi. Đáng chú ý, các đối tượng phạm tội đã triệt để lợi dụng những sơ hở của pháp luật và thành tựu của cuộc cách mạng Công nghiệp lần thư tư, gây ra hậu quả lớn cả về vật chất và phi vật chất cho xã hội.  Trốn thuế được hiểu là việc thực hiện các hành vi mà pháp luật không cho phép để giảm số thuế phải nộp và tăng số thuế được hoàn. Tại Điều 200 Bộ luật Hình sự (BLHS) năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định về tội trốn thuế như sau: “Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây trốn thuế với số tiền từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng hoặc dưới 100.000.000 đồng, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi trốn thuế hoặc đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194, 195, 196, 202, 248, 249, 250, 251, 252, 253, 254, 304, 305, 306, 309 và 311 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm:…”. Căn cứ vào những nội dung được nêu ở trên và dựa theo khái niệm về tội phạm được quy định tại Điều 8 BLHS năm 2015, theo quan điểm của tác giả: “Tội phạm trốn thuế là hành vi nguy hiểm cho xã hội, được quy định trong Bộ luật Hình sự, do người có năng lực trách nhiệm hình sự hoặc pháp nhân thương mại thực hiện bằng các hành vi gian dối để giảm số tiền thuế phải nộp hoặc không nộp thuế theo quy định và phải bị xử lý hình sự”. 1. Nhận diện phương thức, thủ đoạn trốn thuế phổ biến Thực tiễn đấu tranh phòng, chống tội phạm trốn thuế cho thấy loại tội phạm này có một số phương thức, thủ đoạn phổ biến sau đây: 1.1. Thủ đoạn trốn thuế giá trị gia tăng (GTGT) - Lợi dụng việc quản lý, sử dụng hóa đơn GTGT, hóa đơn bán hàng để trốn thuế, cụ thể: + Bán hàng không lập hóa đơn để giấu doanh thu, giấu thu nhập. + Không ghi đầy đủ hoặc ghi sai các yếu tố trên hóa đơn như địa chỉ, mã số thuế, ghi giá bán hàng thấp hơn giá trị thực tế thanh toán để giấu doanh thu. +  Sử dụng hóa đơn tự in chưa được chấp thuận của cơ quan thuế để bán hàng nhằm giấu doanh thu, không đưa hóa đơn vào kê khai thuế. +  Hóa đơn đã sử dụng xuất hàng cho khách hàng nhưng quay vòng, báo huỷ nhằm giấu doanh thu. +  Tẩy xóa (dùng hóa chất hoặc tẩy cơ học) hóa đơn do Bộ Tài chính phát hành đã sử dụng để nâng giá hàng hóa hoặc giảm giá hàng hóa nhằm hạ thấp thuế GTGT đầu ra hoặc giảm thuế GTGT đầu vào để trốn thuế. - Lợi dụng trong hạch toán kế toán để trốn thuế: + Không phản ánh đúng doanh thu chịu thuế GTGT của từng loại thành phẩm, hàng hóa, dịch vụ trong kỳ tính thuế như doanh số hàng hóa khuyến mại, tiêu dùng nội bộ... thuế GTGT đầu ra phát sinh trong kỳ... + Hàng hóa đã đưa ra khỏi xí nghiệp, nhà máy, doanh nghiệp để tiêu thụ nhưng không khai báo. + Thuế GTGT đã nộp được khấu trừ ở kỳ trước, nhưng kỳ sau lại kê khai khấu trừ tiếp, kê khai trùng đầu vào hoặc giấu hoá đơn GTGT đầu ra để trốn thuế. + Đối với các hoạt động đại lý hưởng hoa hồng thường có một số thủ đoạn như: Hàng mua đứt bán đoạn nhưng lại lợi dụng hình thức bán hàng đại lý hưởng hoa hồng để không kê khai nộp thuế GTGT hoặc mua đứt bán đoạn nhưng lại khai là ủy thác xuất khẩu để không kê khai thuế GTGT theo đúng quy định... Cơ quan CSĐT, Công an tống đạt lệnh khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can đối với ông Lê Quốc Văn, Giám đốc doanh nghiệp tư nhân Hiếu Trung và kế toán Lê Thị Tha về tội trốn thuế. 1.2. Thủ đoạn trốn thuế xuất nhập khẩu - Lợi dụng những sơ hở, hạn chế, thiếu đồng bộ trong các quy định của Luật Hải quan về hoạt động xuất nhập khẩu để buôn lậu, gian lận, trốn thuế, cụ thể: + Lợi dụng việc hàng hóa xuất nhập khẩu đều được đóng gói bao bọc kín, nhất là hiện nay việc giao hàng bằng container là phổ biến, hàng hóa được kiểm tra tại doanh nghiệp nên nhiều đối tượng đánh tráo hàng để nhập, xuất lậu các mặt hàng cấm hoặc hàng theo quy định phải chịu mức thuế xuất cao. + Nhập lậu các mặt hàng có thuế xuất cao qua đường hàng không, bưu điện dưới dạng quà biếu trốn thuế xuất nhập khẩu. + Thông đồng với cán bộ Hải quan giám định hàng hóa xuất nhập khẩu để kê khai hàng nhập khẩu không đúng với thực tế như: Xe mới thành xe cũ, xe không hỏng thành xe hỏng, xe SKD thành xe CKD hoặc IKD, phụ tùng ôtô mới thành phụ tùng ôtô đã qua sử dụng… - Trốn thuế qua việc khai sai xuất xứ hàng hóa. Xuất xứ của hàng hóa liên quan trực tiếp đến các chính sách ưu đãi giữa Việt Nam với các nước cùng một mặt hàng nhưng có xuất xứ khác nhau thì có thuế xuất khác nhau, các doanh nghiệp thường dùng thủ đoạn không khai xuất xứ, xuất trình giấy xuất xứ giả, khai không đúng xuất xứ để được áp mã số thuế thấp hơn để trốn thuế.  + Trốn thuế xuất nhập khẩu thông qua việc kinh doanh hàng tạm nhập tái xuất. Theo quy định hàng tạm nhập, tái xuất xong thì được hoàn lại thuế nhập khẩu sau khi đã có chứng nhận của Hải quan cửa khẩu xuất hàng. Các đối tượng trốn thuế sau khi tạm nhập hàng hoá đã lập hồ sơ xuất khống, thông đồng với Hải quan làm thủ tục xuất hàng, hoàn thuế nhập khẩu, thực tế hàng không xuất mà được tiêu thụ trong nước. - Trốn thuế thông qua việc kinh doanh hàng miễn thuế, kho ngoại quan. Hàng miễn thuế, kho ngoại quan chỉ được bán cho những đối tượng xuất nhập cảnh có thời hạn nhất định, số lượng và giá trị theo quy định. Nhưng trên thực tế những nơi kinh doanh hàng miễn thuế, kho ngoại quan đã tuồn hàng ra ngoài thị trường bán không nộp thuế xuất nhập khẩu. 1.3. Thủ đoạn trốn thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) - Gian dối bằng nhiều cách tăng khống giá vốn hàng hóa để giảm thu nhập chịu thuế. - Gian dối tăng khống quỹ lương trong sổ sách kế toán cho cán bộ nhân viên để từ đó giảm thu nhập chịu thuế. - Dự chi chi phí: khi làm báo cáo quyết toán năm, các doanh nghiệp được phép dự chi những chi phí hợp lý, hợp lệ của năm tài chính đó phải chi nhưng chưa chi. Thường các doanh nghiệp sau khi xem xét toàn bộ quyết toán thấy lợi nhuận cao đã tìm mọi lý do để dư chi, chi phí lưu thông giả nhằm tăng chi phí để giảm thu nhập trước thuế. - Trích khấu hao tài sản cố định: khi thấy lợi nhuận cao điều chỉnh mức khấu hao tài sản cố định cao hơn so với năm trước, tuy nhiên không vượt quá mức quy định của nhà nước làm cho chi phí tăng, lợi nhuận chịu thuế giảm... 1.4. Thủ đoạn trốn thuế tiêu thụ đặc biệt - Áp thuế sai mặt hàng nhằm giảm thuế tiêu thụ đặc biệt như: Mặt hàng bia áp sang mặt hàng nước giải khát hoặc rượu trên 20 độ nhưng lại áp loại dưới 20 độ. - Khai khống, khai tăng giá vốn thông qua việc mua, nhập nguyên vật liệu (khai khống đầu vào) dẫn đến lỗ để được giảm thuế tiêu thụ đặc biệt. - Miễn giảm thuế không đúng đối tượng và mức miễn giảm, kê khai giá bán không đúng với hàng hóa chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. - Gian dối khai khống tăng lên chi phí trong hoạt động sản xuất kinh doanh để giảm doanh thu chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. - Gian dối trong việc ghi chép sổ sách kế toán, hoá đơn chứng từ để giảm doanh thu trong hoạt động kinh doanh để trốn thuế. 2. Nguyên nhân Thực tiễn cho thấy, tội phạm trốn thuế nảy sinh từ nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó nổi lên một số nguyên nhân chủ yếu sau: - Công tác quản lý doanh nghiệp hiện nay của các cơ quan thuế có nơi, có lúc vẫn chưa thực sự chặt chẽ. Đặc biệt, việc kiểm tra hồ sơ khai thuế, phân tích và quản lý rủi ro còn hạn chế, dẫn đến chưa nắm bắt, đánh giá chưa đúng thực trạng hoạt động của doanh nghiệp là nguyên nhân tạo ra “kẽ hở” cho các hành vi trốn thuế. Bên cạnh đó, công tác thanh tra, kiểm tra của ngành thuế nhằm ngăn chặn, phát hiện, xử lý các vi phạm pháp luật về thuế chưa được quan tâm đúng mức, có trường hợp một số cán bộ thuế còn tiếp tay cho các hoạt động trốn thuế. - Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật chưa đáp ứng được sự phát triển với tốc độ nhanh chóng của nền kinh tế thị trường. Trong đó, hệ thống pháp luật về quản lý kinh tế chưa hoàn thiện, thiếu sự đồng bộ và còn nhiều sơ hở, tạo điều kiện thuận lợi cho các đối tượng lợi dụng để thực hiện hành vi sai phạm. Hành vi sai phạm được thực hiện nhiều nhất là mua, bán hóa đơn để hợp thức hóa giao dịch; thành lập các doanh nghiệp ma để bán hóa đơn sau đó bỏ trốn… - Công tác tuyên truyền, phổ biến chế độ, chính sách thuế của các cơ quan có thẩm quyền chưa đi vào chiều sâu, còn mang nặng tính hình thức. Do đó, người dân chưa hiểu rõ trách nhiệm của mình trong việc thực hiện nghĩa vụ nộp thuế cho Nhà nước, chưa tự giác nộp thuế. Bên cạnh đó, trong nhận thức của nhiều người dân, so với các tội phạm khác như cướp tài sản hay trộm cắp, giết người… thì trốn thuế được đánh giá là một trong những tội ít gây hại nhất, không xâm phạm quyền và lợi ích của các cá nhân khác. Mặt khác, trong kinh doanh ai cũng muốn có được lợi nhuận tối đa, do đó nhiều doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh tìm mọi cách trốn thuế nhằm mục đích thu lời bất chính. - Công tác phát hiện, điều tra của lực lượng chức năng nói chung, lực lượng Công an nói riêng, trong đó lực lượng Cảnh sát kinh tế (CSKT) với vai trò là lực lượng chủ công, nòng cốt trong đấu tranh, phòng, chống loại tội phạm này còn nhiều hạn chế. Có nhiều vụ án trốn thuế đã xảy ra trong một khoảng thời gian dài mới bị phát hiện, tạo điều kiện cho các đối tượng phạm tội bỏ trốn, tẩu tán tài sản, hợp thức hóa sổ sách, tài liệu, hóa đơn chứng từ; tiêu hủy tài liệu, chứng cứ chứng minh hành vi phạm tội. Bên cạnh đó, một số vụ việc gặp khó khăn trong quá trình định tội danh bởi tài liệu, chứng cứ thu thập chưa đủ, những tình tiết trong vụ án có sự “chấp chới” giữa yếu tố hình sự và dân sự. Nếu như ĐTV thụ lý vụ án không nắm chắc các yếu tố cấu thành tội phạm thì quá trình điều tra, xử lý vụ án rất dễ xảy ra oan sai.  - Quan hệ phối hợp giữa lực lượng CSKT với các lực lượng chức năng có liên quan như cơ quan thuế, hải quan, tài chính, kế hoạch đầu tư… trong phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm trốn thuế còn nhiều bất cập, chưa có quy chế phối hợp cụ thể giữa các lực lượng, nếu có thì cũng chỉ mang tính “hình thức”, không thực sự phát huy hiệu quả. Phần lớn các cơ quan chức năng chỉ phối hợp khi có vụ việc cụ thể xảy ra mà chưa xây dựng được một cơ chế liên thông thông tin giữa các cơ quan chức năng trong vấn đề tra cứu nhanh về tính chất pháp lý cũng như những vấn đề có liên quan đến đối tượng nộp thuế, quản lý việc sử dụng hóa đơn quyết toán hóa đơn thuế, đối chiếu hóa đơn, chứng từ đầu vào… Đây là một vấn đề mang tính chất cấp thiết và cần thiết, nhất là trong thời đại công nghệ 4.0 hiện nay. Chính hạn chế này đã dẫn tới trình trạng nhiều vụ việc bị kéo dài, không kịp thời thu thập tài liệu chứng cứ chứng minh tội phạm và người thực hiện hành vi phạm tội. 3. Những vấn đề cần chú ý trong công tác phòng, chống Để góp phần nâng cao hiệu quả phòng ngừa tội phạm trốn thuế thời gian tới, theo tác giả, các cơ quan chức năng (trong đó có lực lượng CSKT) cần thực hiện tốt một số mặt công tác sau đây: Một là, kiến nghị, tham mưu cho các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền tiếp tục củng cố, kiện toàn các cơ quan chức năng, đặc biệt là cơ thuế và các cơ quan tư pháp, phân định rõ chức năng nhiệm vụ, quyền hạn của từng cơ quan trong việc đấu tranh phòng, chống tội phạm về trốn thuế, xây dựng đội ngũ cán bộ thuế và cán bộ tư pháp trong sạch, vững mạnh, có năng lực chuyên môn nghiệp vụ giỏi, có bản lĩnh vững vàng làm nòng cốt cho cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm về trốn thuế. Đẩy mạnh công tác thanh, kiểm tra các doanh nghiệp có rủi ro cao về thuế, đặc biệt là các doanh nghiệp có dấu hiệu chuyển giá; kinh doanh qua mạng; doanh nghiệp giao dịch thanh toán qua ngân hàng có dấu hiệu đáng ngờ… Hai là, hoàn thiện hành lang pháp lý và chính sách về thuế để các quy định của pháp luật và các chính sách về thuế của Nhà nước, đảm bảo khoa học, chặt chẽ và có tính ổn định lâu dài; tránh thay đổi quá nhanh và nhiều làm cho các nhà quản lý thuế và người nộp thuế rơi vào tình trạng lúng túng trong thi hành, gây nên sự hoài nghi của các nhà đầu tư, làm phương hại đến lợi ích của người nộp thuế, tăng trưởng kinh tế và lợi ích của quốc gia. Bên cạnh đó, các cơ quan liên ngành của trung ương cũng cần sớm có thông tư liên tịch hướng dẫn kịp thời việc áp dụng các điều luật trong đấu tranh chống tội phạm trốn thuế. Mặt khác, cần xem xét lại chế tài đối với hành vi trốn thuế cho phù hợp, với chế tài như hiện nay chỉ có khung hình phạt cao nhất là 7 năm là chưa đủ sức răn đe, do đó cần quy định một chế tài cao hơn, xử lý nghiêm khắc hơn đối với những hành vi sai phạm. Ba là, lực lượng CSKT cần tăng cường phối hợp thực hiện công tác tuyên truyền phục vụ phòng ngừa tội phạm trốn thuế. Cụ thể, đẩy mạnh các biện pháp tuyên truyền, giáo dục để người dân, nhất là các doanh nghiệp thấy rõ tính nguy hại do hậu quả của việc trốn thuế gây ra, nắm được chủ trương và quy định của pháp luật về thuế để tự giác chấp hành. Phát động quần chúng nhân dân tích cực tố giác, đấu tranh lên án những trường hợp trốn thuế; tổ chức cho các cơ quan, đơn vị, phường xã, thị trấn, tổ dân phố và từng hộ gia đình kinh doanh cam kết thực hiện nghiêm túc các quy định về thuế, đồng thời có ý thức tự giác phát hiện, đấu tranh tố giác những trường hợp cố tình trốn thuế cho cơ quan chức năng để xử lý. Bốn là, lực lượng CSKT cần nâng cao chất lượng công tác điều tra, xử lý tội phạm trong hoạt động thu thập, xử lý thông tin tài liệu phản ánh về tội phạm trốn thuế. Tăng cường thực hiện công tác rà soát, nắm tình hình địa bàn trọng điểm trên địa bàn mà mình được phân công, phân cấp quản lý; xác định những đối tượng có biểu hiện, khả năng nghi vấn phạm tội trốn thuế để đưa vào diện quản lý nghiệp vụ; sử dụng tốt hệ thống mạng lưới thông tin trinh sát để phát hiện thông tin kịp thời. Sau khi đã tiếp nhận tin báo về tội phạm, phải nhanh chóng xác minh, thu thập tài liệu, củng cố chứng cứ nhằm chứng minh tội phạm và người thực hiện hành vi phạm tội, tránh để đối tượng tiêu hủy tài liệu chứng cứ cũng như tẩu tán tài sản có được từ hoạt động phạm tội. Quá trình điều tra, xử lý vụ án, nếu phát hiện ra những sơ hở, thiếu sót trong công tác quản lý, chính sách pháp luật về thuế cần phải kiến nghị với các cơ quan chức năng sớm hoàn thiện, khắc phục những lỗ hổng, không để tội phạm lợi dụng hoạt động. Năm là, lực lượng CSKT cần thực hiện tốt mối quan hệ phối hợp với các cơ quan, lực lượng trong và ngoài ngành Công an như cơ quan thuế, hải quan, tài chính, kế hoạch đầu tư, Viện kiểm sát nhân dân các cấp, Tòa án nhân dân các cấp… nhằm đáp ứng yêu cầu phòng ngừa tội phạm trốn thuế trong thời gian tới. Cụ thể, tạo hành lang pháp lý cho hoạt động phối hợp thông qua việc ban hành các quy chế phối hợp cụ thể, đảm bảo cho hoạt động phối hợp được triển khai một cách hiệu quả, đi vào chiều sâu, tránh hình thức. Thực hiện tốt mặt công tác này, lực lượng Công an cùng với các cơ quan, lực lượng khác có chức năng sẽ nắm chắc được những thông tin trong lĩnh vực thuế theo chức năng, nhiệm vụ được phân công. Không những thế, hệ thống liên thông chia sẻ thông tin trong lĩnh vực thuế giữa các lực lượng cũng được “kích hoạt”, tạo điều kiện thuận lợi cho việc khai thác thông tin hướng tới một mục tiêu chung là phòng ngừa tội phạm trốn thuế một cách hiệu quả nhất. Lại Sơn Tùng ( Khoa Cảnh sát kinh tế Học viện CSND )      

Mới đây, vụ tranh chấp dự án ngàn tỷ - khu dân cư Hoà Lân (Bình Dương) có những diễn biến bất ngờ…   TAND cấp cao tại TP.HCM vừa đưa ra xét xử giám đốc thẩm và tuyên chấp nhận toàn bộ kháng nghị của Viện KNSD cấp cao tại TP.HCM, huỷ toàn bộ 2 bản án sơ thẩm, phúc thẩm liên quan đến vụ tranh chấp dự án KDC Hoà Lân 490.000m2 tại TP Thuận An, tỉnh Bỉnh Dương, giao cho Tòa án quận 7 xử lại sơ thẩm. Diễn biến sự việc bắt đầu từ năm 2003. Công ty Thiên Phú vay vốn tại Ngân hàng NN&PTNT Việt Nam – chi nhánh Chợ Lớn để đầu tư vào dự án Khu dân cư Hòa Lân. Dự án Khu dân cư Hòa Lân Do không trả được nợ, công ty này ký biên bản thỏa thuận giao cho Agribank được toàn quyền xử lý, phát mãi tài sản thông qua tổ chức bán đấu giá để thu hồi nợ.  Đến phiên đấu giá lần thứ 13 ngày 25/5/2017, Công ty CP Xây dựng A Đông Hải (đổi tên là Công ty CP Đầu tư và phát triển Kim Oanh thành phố Hồ Chí Minh – gọi tắt là công ty Kim Oanh) trúng đấu giá 1.353 tỷ đồng. Ngày 1/7/2017, Công ty Nam Sài Gòn với Công ty Kim Oanh ký hợp đồng 01-10/2017 mua bán tài sản đấu giá có công chứng theo quy định pháp luật. Sau đó, Công ty Thiên Phú khởi kiện yêu cầu Tòa án tuyên bố vô hiệu hợp đồng kể trên; hủy kết quả bán đấu giá tài sản dự án Hòa Lân… Tại bản án kinh doanh thương mại sơ thẩm số 99/2020 ngày 12/11/2021, TAND quận 7, TP.HCM không chấp nhận yêu cầu của nguyên đơn (Công ty Thiên Phú) về hủy kết quả bán đấu giá; hủy biên bản thỏa thuận về việc xử lý tài sản bảo đảm để thu hồi nợ của Công ty Thiên Phú… Tại Bản án kinh doanh thương mại Phúc thẩm, TAND TP.HCM cơ bản không thay đổi nhiều quyết định của bản án sơ thẩm. Ngày 22/6/2021, tại Quyết định số 174, Viện trưởng VKSND cấp cao tại TP.HCM kháng nghị bản án kinh doanh thương mại phúc thẩm nêu trên theo hướng đề nghị Ủy ban thẩm phán TAND cấp cao tại TP.HCM xét xử giám đốc thẩm hủy toàn bộ các bản án; giao hồ sơ vụ án cho TAND quận 7, TP.HCM giải quyết sơ thẩm lại theo đúng quy định pháp luật. Sau khi xem xét kháng nghị của Viện kiểm sát, Tòa Cấp cao cho rằng: Luật đất đai quy định “tổ chức được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất không có quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, … thế chấp, bảo lãnh, góp vốn bằng quyền sử dụng đất”. Do đó, việc các bên ký hợp đồng thế chấp đối với phần đất Nhà nước giao không thu tiền sử dụng đất (246.853,1m2) là không đúng và hợp đồng này cũng không được đăng ký giao dịch bảo đảm nên không phát sinh hiệu lực đối với phần diện tích đất Nhà nước giao không thu tiền sử dụng đất. Ngoài ra, Tòa cấp cao cho rằng việc ngân hàng đưa phần diện tích đất trên ra bán đấu giá là không đúng vì theo Luật Đất đai 2013 thì không đấu giá quyền sử dụng đất đối với đất Nhà nước giao không thu tiền sử dụng đất. Ngoài ra, sau gần 2 năm, kể từ ngày trúng đấu giá, Công ty Kim Oanh mới thanh toán hết số tiền trúng đấu giá. Theo quy định pháp luật, việc chậm thanh toán này là căn cứ để hủy kết quả đấu giá nhưng ngân hàng không thực hiện... Ngoài ra, Công ty Thiên Phú đã bán toàn bộ tài sản thế chấp nhưng vẫn không trả đủ số nợ hơn 1.237 tỷ đồng cho ngân hàng vì trong thực tế Công ty Thiên Phú không còn hoạt động và không có khả năng thi hành án nên Nhà nước bị thất thoát số tiền đặc biệt lớn. Công ty Kim Oanh lên tiếng Bà Đặng Thị Kim Oanh, Tổng Giám đốc công ty Kim Oanh khẳng định: “Công ty chúng tôi tham gia đấu giá, mua tài sản đấu giá là ngay tình. Giá khởi điểm là 960 tỷ đồng, Kim Oanh đấu giá công khai với 3 đơn vị cùng một lúc và giá Kim Oanh mua được tài sản cao hơn gần 400 tỷ đồng, so với tài sản đấu giá, thì không có lý do gì mà gọi là mua tài sản giá rẻ… Về phần thanh toán chậm là do rất nhiều yếu tố tại dự án, bị vướng mắc các thủ tục thuế, đo đạc và xử lý tái định cư nên chúng tôi được ngân hàng đồng ý cho thanh toán chậm; nhưng Kim Oanh đã phải trả lãi gần 100 tỷ đồng”. Bà Đặng Thị Kim Oanh cũng nhấn mạnh, về thủ tục đấu giá, Thanh tra Bộ Tư pháp có kết luận, báo cáo Thủ tướng Chính phủ, do vậy hoàn toàn phù hợp với quy định pháp luật. Theo đại diện công ty Kim Oanh, bản án giám đốc thẩm tuyên huỷ bản án sơ và phúc thẩm cho rằng có phần đất công, gây thiệt hại cho Nhà nước hàng ngàn tỷ đồng là không có cơ sở. Lý do nguồn gốc đất này là do Công ty Thiên Phú đền bù của người dân và nếu cần Kim Oanh sẽ cung cấp toàn bộ thông tin về các hộ dân đã nhận đền bù. Đó là chưa kể, dự án có 49ha thường được duyệt 50% là đất ở và 50% còn lại là đất giao thông đất cây xanh và giáo dục vv.. phục vụ cho dự án không thể tách rời. Trong thoả thuận nghi rất rõ là 24 ha đất có thu tiền sử dụng đất còn 26 ha còn lại sẽ giao cho doanh nghiệp trúng đấu giá để thực hiện dự án. Sau khi doanh nghiệp triển khai dự án, hoàn thành đưa vào hoạt động và được nhà nước nghiệm thu thì phần đất 26 ha trên vẫn giao lại cho nhà nước quản lý. Viện KSND cấp cao nêu về dấu hiệu hình sự trong việc ngân hàng Agribank cho công ty Thiên Phú vay. Bà Kim Oanh nói rằng, trước đây Bộ Công an, Viện KSND Tối cao đã vào cuộc, có kết luận và đình chỉ điều tra. Theo bà, nếu có sai phạm giữa Agribank và Công ty Thiên Phú thì không liên quan gì đến Công ty Kim Oanh, vì Kim Oanh mua tài sản, đã trả đủ tiền. Theo vietnamnet.vn Nguồn bài viết: https://vietnamnet.vn/vn/phap-luat/dien-bien-moi-vu-tranh-chap-du-an-ngan-ty-o-binh-duong-795779.html

Thanh tra Chính phủ đề xuất nhiều tổ chức, cá nhân được quyền yêu cầu cung cấp các thông tin, dữ liệu về giải quyết khiếu nại, tố cáo để phục vụ công tác. Bộ Tư pháp đang tiến hành thẩm định dự thảo Nghị định quy định Cơ sở dữ liệu quốc gia về công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại tố cáo, kiến nghị, phản ánh (Cơ sở dữ liệu) do Thanh tra Chính phủ chủ trì xây dựng. Cơ sở dữ liệu là nơi tập hợp thông tin về việc khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị của các cơ quan, tổ chức, cá nhân cũng như việc tiếp nhận, xử lý. Cơ sở dữ liệu được xây dựng, quản lý tập trung tại Thanh tra Chính phủ và được tổ chức cập nhật, khai thác tại các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, UBND các tỉnh, thành phố và huyện, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh, thành phố. Thanh tra Chính phủ là đầu mối quản lý thông tin dữ liệu khiếu nại tố cáo trên toàn quốc Theo Thanh tra Chính phủ, Cơ sở dữ liệu được xây dựng từ sau khi luật Tiếp công dân có hiệu lực và được đưa vào sử dụng từ năm 2018. Đến nay đã có 81/93 bộ, ngành, địa phương sử dụng hệ thống Cơ sở dữ liệu. 12/93 bộ, ngành, địa phương chưa cập nhật các vụ việc khiếu nại, tố cáo vào hệ thống Cơ sở dữ liệu. Tuy nhiên, việc triển khai Cơ sở dữ liệu này gặp vướng mắc do chưa có văn bản pháp luật quy định cụ thể về việc cập nhật, duy trì, kết nối, chia sẻ và khai thác, sử dụng thông tin trong Cơ sở dữ liệu, chưa có quy định về trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương phải cập nhật dữ liệu vào Cơ sở dữ liệu để hình thành dữ liệu về vụ việc khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh thống nhất, đầy đủ từ T.Ư đến địa phương. Ba loại vụ việc khiếu nại, tố cáo phải được cập nhật lên hệ thống Chính vì thế, dự thảo nêu rõ nguyên tắc xây dựng, cập nhật, quản lý, khai thác và sử dụng Cơ sở dữ liệu. Theo đó, phải tuân thủ các quy định của pháp luật về tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh, bảo vệ bí mật nhà nước, bảo vệ thông tin cá nhân và các quy định pháp luật khác có liên quan; bảo đảm kịp thời, đầy đủ, chính xác và đúng thẩm quyền, mục đích theo quy định của pháp luật; bảo đảm việc quản lý, vận hành Cơ sở dữ liệu chặt chẽ, an toàn, thông suốt. Đồng thời, dự thảo cũng quy định những hành vi bị nghiêm cấm, đó là: cập nhật thông tin, dữ liệu không đầy đủ, chính xác; làm sai lệch thông tin, thay đổi, xóa, hủy dữ liệu trái pháp luật trong Cơ sở dữ liệu... Dự thảo Nghị định về Cơ sở dữ liệu đã đưa ra các quy định về các loại vụ việc phải được cập nhật vào hệ thống, bao gồm: việc tiếp công dân, xử lý đơn thư, việc tiếp nhận, xử lý kiến nghị, phản ánh có liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp của người kiến nghị, phản ánh; việc khiếu nại có thông báo thụ lý khiếu nại, vụ việc tố cáo có quyết định thụ lý giải quyết tố cáo; vụ việc đã có quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật, vụ việc đã có kết luận nội dung tố cáo kể từ ngày 15.3.2018 đến trước ngày nghị định này có hiệu lực pháp luật. Đồng thời, Cơ sở dữ liệu cũng sẽ cập nhật thông tin vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, kéo dài không thuộc trường hợp được quy định tại hai điều trên được cập nhật theo hướng dẫn, yêu cầu của Thanh tra Chính phủ. Theo dự thảo, đối với các loại vụ việc nêu trên, ngay sau khi có thông báo thụ lý, tiếp nhận thì cơ quan chức năng sẽ phải cập nhật lên hệ thống, đồng thời tiếp tục cập nhật trong quá trình tiếp công dân, xử lý khiếu nại tố cáo. Ai có quyền khai thác cơ sở dữ liệu về khiếu nại, tố cáo? Việc kết nối, chia sẻ thông tin, dữ liệu giữa cơ sở dữ liệu quốc gia về công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo với cơ sở dữ liệu quốc gia khác và cơ sở dữ liệu chuyên ngành nhằm phục vụ yêu cầu quản lý của cơ quan có thẩm quyền được thực hiện theo quy định pháp luật. Theo dự thảo, các cơ quan có trách nhiệm cập nhật thông tin vào Cơ sở dữ liệu có quyền khai thác thông tin trên hệ thống nhưng chỉ “phân vùng” trong phạm vi cơ quan của mình. Trong khi đó, nhiều cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền yêu cầu cung cấp thông tin trong Cơ sở dữ liệu trên phạm vi toàn quốc, bao gồm: Tổng bí thư, Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ, Thường trực Ban bí thư, Phó chủ tịch nước và các Phó thủ tướng... Tương tự, Ủy ban Kiểm tra T.Ư, Văn phòng T.Ư Đảng và các ban của Đảng ở T.Ư, Văn phòng Chủ tịch nước, Văn phòng Chính phủ, Văn phòng Quốc hội, các ủy ban của Quốc hội, Ban Dân nguyện, Ban Công tác đại biểu thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban T.Ư Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đại biểu Quốc hội có quyền yêu cầu cung cấp thông tin, dữ liệu trong phạm vi toàn quốc. Các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền khi yêu cầu cung cấp thông tin phải bằng văn bản, trong đó xác định rõ nội dung thông tin, dữ liệu cần cung cấp và mục đích khai thác sử dụng và được giải quyết trong thời hạn 5 ngày làm việc. Cũng theo dự thảo, cơ quan được yêu cầu cung cấp thông tin có quyền từ chối cung cấp thông tin nếu như có căn cứ cho rằng yêu cầu cung cấp là trái pháp luật, xâm phạm quy định bảo vệ bí mật Nhà nước, bí mật cá nhân. Theo thanhnien.vn Nguồn bài viết: https://thanhnien.vn/de-xuat-dai-bieu-quoc-hoi-duoc-khai-thac-thong-tin-to-cao-khieu-nai-post1403266.html