Diễn đàn - Luật gia

Nếu lạm phát tăng nhanh, chính sách tiền tệ phải thắt chặt, từ đó nợ xấu cũng theo xu hướng tăng bởi doanh nghiệp sẽ rơi vào tình trạng yếu kém với các khoản nợ.

Cho rằng quy hoạch không chọn được người giỏi, chỉ chọn người tuân thủ, ông Nguyễn Đình Cung đề nghị bỏ quy hoạch lãnh đạo chủ chốt doanh nghiệp nhà nước.

(Pháp lý) – Mặc dù đã được sửa đổi, hoàn thiện lần đầu vào năm 2014 nhưng Luật Kinh doanh bất động sản (KDBĐS) được đánh giá vẫn chưa theo kịp sự phát triển rất nhanh chóng, mạnh mẽ của thị trường BĐS cũng như nền kinh tế vĩ mô trong nước và sự phát triển hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam.

Việc ban hành Thông tư 16 của NHNN như "chiếc van nắn dòng vốn tín dụng không chảy vào những lĩnh vực nóng có thể gây bất ổn vĩ mô".

(Pháp lý) - Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (ĐTNN) là một trong những chủ thể kinh tế cơ bản, đồng thời cũng là một trong những chủ thể sử dụng đất tại Việt Nam.

Luật Đầu tư năm 2020 có hiệu lực từ ngày 01/01/2021 (Luật Đầu tư 2020). Mặc dù mới thực thi được hơn 7 tháng nhưng đã phát sinh vướng mắc, bất cập, ảnh hưởng trực tiếp đến đầu tư, sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và công tác quản lý nhà nước về đầu tư. Bài viết này tập hợp và phản ánh lại cho doanh nghiệp một số bất cập pháp lý trong thực tiễn thi hành Luật Đầu tư 2020 theo công điện số 1079/CD-TTg ngày 14/8/2021 của Thủ tướng Chính Phủ. Ảnh minh họa. 1. Theo điều 31 Luật Đầu tư 2020, trừ các dự án đầu tư quy định tại điều 30 thuộc thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư đối với các dự án đầu tư sau đây: “1. Dự án đầu tư không phân biệt nguồn vốn thuộc một trong các trường hợp sau đây:..g) Dự án đầu tư xây dựng nhà ở (để bán, cho thuê, cho thuê mua), khu đô thị trong các trường hợp: dự án đầu tư có quy mô sử dụng đất từ 50 ha trở lên hoặc có quy mô dưới 50 ha nhưng quy mô dân số từ 15.000 người trở lên tại khu vực đô thị; dự án đầu tư có quy mô sử dụng đất từ 100 ha trở lên hoặc có quy mô dưới 100 ha nhưng quy mô dân số từ 10.000 người trở lên tại khu vực không phải là đô thị; dự án đầu tư không phân biệt quy mô diện tích đất, dân số thuộc phạm vi bảo vệ của di tích được cấp có thẩm quyền công nhận là di tích quốc gia, di tích quốc gia đặc biệt; ...h) Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất;… Với dự án đầu tư quy định tại điểm g), điểm h) khoản 1 điều 31 nêu trên, có địa phương đề xuất phân cấp thẩm quyền cho UBND cấp tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư các Dự án đầu tư xây dựng nhà ở (để bán, cho thuê, cho thuê, cho thuê mua), khu đô thị có quy mô sử dụng đất dưới 200 ha, Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất có quy mô sử dụng đất dưới 500 ha. Nếu được Quốc hội thảo luận thông qua đề xuất sửa đổi này, đây sẽ là bước đột phá thủ tục về thẩm quyền, rút gọn thời gian trước đây nhà đầu tư hai loại dự án này thông thường phải mất hàng năm để có được chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ căn cứ tờ trình của Bộ kế hoạch và đầu tư sau khi tập hợp ý kiến của rất nhiều bộ, ngành trung ương và địa phương. 2. Về thẩm quyền chấp thuận đầu tư ra nước ngoài của Thủ tướng Chỉnh phủ, khoản 2 điều 56 Luật Đầu tư 2020 quy định: 2. Trừ các dự án đầu tư quy định tại khoản 1 điều này thuộc thẩm quyền chấp thuận của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư ra nước ngoài đối với các dự án đầu tư sau đây: a) Dự án đầu tư thuộc lĩnh vực ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán, báo chí, phát thanh, truyền hình, viễn thông có vốn đầu tư ra nước ngoài từ 400 tỷ đồng trở lên; b) Dự án đầu tư không thuộc trường hợp quy định tại điểm a khoản này có vốn đầu tư ra nước ngoài từ 800 tỷ đồng trở lên." Có địa phương đề xuất nghiên cứu, phân cấp thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư các dự án đầu tư này, tăng quy mô vốn đầu tư dự án thuộc thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính Phủ. Phân cấp các dự án dưới quy mô vốn cho Bộ kế hoạch và đầu tư. 3. Pháp luật đất đai và pháp luật đầu tư chưa có quy định thống nhất trong việc quyết định chủ trương thực hiện dự án (đối với dự án ngoài ngân sách) với kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện. Tại điểm a khoản 3 điều 33 Luật Đầu tư 2020 quy định:“Nội dung thẩm định đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư bao gồm: a) Đánh giá sự phù hợp của dự án đầu tư với quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy hoạch đô thị và quy hoạch đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt (nếu có); b) Đánh giá nhu cầu sử dụng đất;”. Tại khoản b khoản 4 điều 33 quy định: “Nội dung thẩm định đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư bao gồm:...b) Khả năng đáp ứng điều kiện giao đất, cho thuê đất đối với trường hợp giao đất, cho thuê đất không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư; khả năng đáp ứng điều kiện chuyển mục đích sử dụng đất đối với dự án có yêu cầu chuyển mục đích sử dụng đất”. Việc xác định dự án cần có trong kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện được phê duyệt mới quyết định chủ trương đầu tư. Quy định này không rõ quyết định chủ trương đầu tư trước sau đó mới phê duyệt hồ sơ dự án vào kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện, hay dự án phải có trong kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện do UBND tỉnh phê duyệt thì mới được chấp thuận chủ trương đầu tư. Có địa phương có đề xuất trong khi chưa sửa đổi  Luật đất đai 2013, quy hoạch tỉnh chưa được phê duyệt, thì bổ sung quy định của Luật đầu tư 2020, đối với dự án chưa có trong kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện thì vẫn được chấp thuận chủ trương đầu tư sau đó cập nhật bổ sung vào kế hoạch sử dụng đất của cấp huyện. 4. Vướng mắc về thủ tục đầu tư liên quan khoản 4 điều 29 Luật Đầu tư quy định và điều 62 (Thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng) và điều 63 (Căn cứ thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng) của Luật Đất đai 2013, Luật Đấu thầu: Điều 29 Luật Đầu tư 2020 quy định các hình thức lựa chọn nhà đầu tư thông qua một trong các hình thức: đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư theo quy định của pháp luật về đấu thầu, chấp thuận chủ trương đầu tư dự án đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư không thông qua đấu giá, đấu thầu áp dụng khi nhà đầu tư được cơ quan có thẩm quyền cho phép nhận chuyển nhượng, nhận góp vốn, thuê quyền sử dụng đất nông nghiệp để thực hiện dự án phi nông nghiệp. Nhiều địa phương có đề xuất trong khi chưa sửa đổi  Luật đất đai 2013, đề nghị sửa đổi, bổ sung điều 29 Luật Đầu tư 2020 theo hướng: - Các dự án thuộc trường hợp đấu giá quyền sử dụng đất, chỉ áp dụng đối với quỹ đất đã giải phóng mặt bằng thuộc quyền quản lý, sử dụng của Nhà nước và việc thực hiện chấp thuận chủ trương đầu tư (để quản lý dự án) thực hiện sau khi Nhà đầu tư đã trúng giá quyền sử dụng đất. - Các dự án thuộc trường hợp đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, chỉ áp dụng đối với dự án do cơ quan nhà nước có thẩm quyền lập, phê duyệt phương án lựa chọn nhà đầu tư đối với dự án đã có quỹ đất thuộc quyền quản lý của nhà nước, việc chấp thuận chủ trương đầu tư (để quản lý dự án) thực hiện sau khi nhà đầu tư đã trúng thầu dự án được lựa chọn. - Đối với dự án khác có quỹ đất thuộc quyền quản lý, sử dụng của nhà đầu tư do nhà đầu tư đã hoàn thành việc nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp, đất khác (trừ đất thuộc quyền sử dụng của nhà nước), dự án sản xuất kinh doanh phi thương mại chuyển thành dự án nhà ở, khu đô thị...thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương, giao đất, cho thuê đất không thông qua đấu giá, đấu thầu. Hủy bỏ các quy định của Luật Đất đai trái với quy định của Luật Đầu tư. 5. Vướng mắc giữa Luật Đầu tư 2020 và Luật nhà ở liên quan đến chấp thuận chủ trương đầu tư dự án nhà ở: Theo quy định tại khoản 3 điều 76 Luật Đầu tư 2020, thì điều 75 Luật Đầu tư 2014 vẫn có hiệu lực thi hành về việc sửa đổi bổ sung một số điều của các luật có liên quan đến đầu tư kinh doanh, trong đó sửa đổi bổ sung khoản 1 điều 23 Luật Nhà ở về hình thức sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng thương mại, như sau: “1. Có quyền sử dụng đất ở hợp pháp và các loại đất khác được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất sang làm đất ở.”. và sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 170 Luật Nhà ở như sau: “2. Đối với dự án xây dựng nhà ở khác thuộc diện chấp thuận chủ trương đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư thì thực hiện theo quy định của Luật Đầu tư.”. Các quy định này gây rất nhiều vướng mắc cho các địa phương, được hiểu là tất cả các dự án nhà ở thì phải có đất ở, không phù hợp trong trường hợp chủ đầu tư có quỹ đất hợp pháp khi được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất sang làm đất ở đã được xem xét sự phù hợp quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng thì được thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư dự án nhà ở. Một số địa phương có đề nghị bãi bỏ quy định này, sửa đổi Luật Đầu tư 2020 về hình thức sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, theo đó, nhà đầu tư có quyền sử dụng đất ở hoặc các loại đất khác được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất sang làm đất ở. 6. Quy định vướng mắc giữa Luật đầu tư 2020 và Luật Lâm nghiệp liên quan đến chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng. Trong Luật Đầu tư và Nghị định 31/2021/NĐ-CP hướng dẫn chi tiết và thi hành một số điều của Luật Đầu tư đều không quy định thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừngthực hiện trước hay sau chấp thuận chủ trương đầu tư, chỉ quy định trình tự đối với dự án thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương của Chính phủ, không hướng dẫn đối với địa phương. Tại khoản 4 điều 1 Nghị định 83/2020/NĐ-CP quy định: “4. Đối với dự án đầu tư có chuyển mục đích sử dụng rừng, thì chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng là một nội dung trong chấp thuận chủ trương đầu tư dự án”. Một số địa phương có đề xuất sửa đổi Luật đầu tư quy định rõ, trong giai đoạn đầu tư có ý kiến thẩm định của Bộ NN &PTNT về việc đủ điều kiện chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng của dự án khi đủ điều kiện chuyển đổi theo quy định của Luật Lâm nghiệp, có thể được thực hiện trước hoặc sau khi dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư. Doanh nghiệp mong muốn Chính phủ tập trung ưu tiên xử lý dứt điểm những vướng mắc, tồn tại trong Luật Đầu tư 2020 nêu trên, để góp phần phát triển đất nước nhanh và bền vững hơn. Theo doanhnghiephoinhap.vn Nguồn bài viết: https://doanhnghiephoinhap.vn/mot-so-bat-cap-phap-ly-trong-thuc-tien-thi-hanh-luat-dau-tu-2020.html

Thanh tra Chính phủ, Đại sứ quán Pháp và Trường Hành chính Quốc gia Pháp phối hợp tổ Hội thảo “Đào tạo trực tuyến về đạo đức, liêm chính và phòng, chống tham nhũng” bằng hình thức trực tuyến.

Mặc dù được dự báo có giá trị vào khoảng 57 tỷ USD năm 2025 nhưng nền kinh tế số của Việt Nam đang gặp phải nhiều lực cản. Trong đó, lớn nhất là đến từ việc cơ chế, pháp lý không bắt kịp sự ra đời của các mô hình kinh doanh mới.

Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam kiến nghị sửa đổi Luật Đất đai, ban hành chính sách khuyến khích phát triển thị trường chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Chiều 26-11, Ban Kinh tế Trung ương và Liên minh Hợp tác xã (HTX) Việt Nam đồng chủ trì Hội thảo “Cơ chế chính sách huy động nguồn lực cho phát triển nông nghiệp, nông thôn” nhằm tổng kết Nghị quyết số 26/2008 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá X về Nông nghiệp, nông dân, nông thôn (Nghị quyết 26). Phó Trưởng ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Duy Hưng Cần sớm sửa đổi Luật Đất đai Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Nguyễn Ngọc Bảo cho hay hiện số hộ cá thể tham gia các HTX nông nghiệp ở Việt Nam chỉ khoảng 30%, trong khi các nước hầu như 100% nông dân tham gia HTX. “Nếu hộ nông dân tập hợp vào HTX sẽ tạo ra chuỗi giá trị, hạn chế rủi ro, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng, hạn chế thủ tục cho các tổ chức tín dụng rất nhiều?”- ông Bảo nói. Ông Bảo cũng nêu thực tế hiện bà con đi mua phân bón chịu rất nhiều thiệt thòi, rơi vào tình cảnh bị chủ vựa phân bón “kê” thêm bệnh cho cây trồng và lãi suất mua chịu không dưới 15%. Dẫn chứng bà con ở Hà Nam tiếp cận được vốn Agribank đã giảm được chi phí sản xuất tới 30%, ông Bảo kiến nghị cần có thay đổi về chính sách tín dụng và hình thành các gói bảo hiểm tín dụng. Ngoài ra, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam cũng nhận định điều kiện cần thiết để phát triển các chuỗi giá trị nông sản chủ lực quốc gia còn nhiều hạn chế, bất cập về quy hoạch vùng nguyên liệu trong liên kết vùng, tích tụ và tập trung ruộng đất, kết cấu hạ tầng sản xuất và thông tin... Từ đó, ông Bảo kiến nghị cần sớm sửa đổi Luật Đất đai và ban hành chính sách khuyến khích phát triển thị trường chuyển nhượng quyền sử dụng đất để tạo điều kiện tích tụ và tập trung ruộng đất phát triển vùng chuyên canh nông sản lớn. "Đây là vấn đề có ý nghĩa quan trọng cho quy hoạch và phát triển chuỗi giá trị sản phẩm nông sản"- ông Bảo khẳng định. Vụ trưởng Vụ Kinh tế nông nghiệp (Bộ KH&ĐT) Nguyễn Thanh Dương cho biết trong giai đoạn vừa qua, để tạo nên 1 đồng tăng trưởng GDP, trung bình toàn nền kinh tế phải đầu tư 7,2 đồng vốn. Trong khi để tạo nên 1 đồng tăng trưởng GDP ngành nông nghiệp chỉ cần đầu tư 5,5 đồng vốn. Tuy nhiên, cơ chế chính sách đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn vẫn còn chồng chéo, môi trường đầu tư kinh doanh chưa thực sự thuận lợi. Cơ chế, chính sách đầu tư còn thiếu đồng bộ, chưa đủ mạnh và bố trí nguồn vốn còn bất hợp lý như nặng về thủy lợi (khoảng 60%), ưu tiên cho cây lúa, một số ngành khả năng đem lại lợi nhuận cao lại ít được đầu tư… Ông Dương kiến nghị cần đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh cần được tiếp tục cắt giảm một cách thực chất, giảm gánh nặng thuế, phí, chế độ kế hoạch cho doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn. Đặc biệt, cần tiếp tục đẩy mạnh đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, xác định doanh nghiệp đóng vai trò “bà đỡ” để đưa công nghệ, quản lý, vốn và thị trường vào sản xuất nông nghiệp. Sẽ kéo dài thời gian cho thuê đất đối với khu vực kinh tế tư nhân Trong khi đó, TS. Nguyễn Như Quỳnh, Phó Viện trưởng phụ trách Viện Chiến lược và chính sách tài chính (Bộ Tài chính), cho rằng chính sách miễn, giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp chưa khuyến khích người nông dân sử dụng đất hiệu quả. Ông Quỳnh thông tin định hướng, giải pháp về cơ chế, chính sách tài chính phát triển nông nghiệp, nông thôn giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050 nêu rõ hoàn thiện các chính sách thuế hướng đến mục tiêu khuyến khích, hỗ trợ sự phát triển nông nghiệp bền vững. Theo đó, sẽ giảm 50% thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công của nhân lực công nghệ cao làm việc trong lĩnh vực nông nghiệp, chế biến nông sản… Đặc biệt, sẽ kéo dài thời gian cho thuê đất đối với khu vực kinh tế tư nhân; ưu đãi trong chuyển nhượng, thế chấp quyền sử dụng đất; giá thuê đất ở mức thấp nhất và miễn tiền thuê đất cho các cơ sở ngành nghề nông thôn, nhất là cơ sở sản xuất nông nghiệp sạch. TS. Nguyễn Thị Hòa, Viện trưởng Viện Chiến lược Ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước nêu rõ tín dụng đối với lĩnh vực ứng dụng công nghệ cao và cho vay theo chuỗi giá trị trong nông nghiệp còn hạn chế. Cạnh đó, chính sách bảo hiểm nông nghiệp chưa đầy đủ, chậm triển khai, chưa thực sự phát huy hiệu quả. Một bộ phận người nghèo sử dụng vốn chưa hiệu quả, chưa có khả năng thoát nghèo bền vững. Bà Hoà cho hay thời gian tới sẽ tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm khắc phục những hạn chế về tín dụng đối với nông nghiệp, nông thôn; có cơ chế, chính sách tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng có giải pháp tháo gỡ khó khăn cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi thiên tai, dịch bệnh hay các nguyên nhân khách quan bất khả kháng khác… Ngoài ra, bà Hòa kiến nghị từ nay đến năm 2025, tiếp tục duy trì tăng trưởng tín dụng cho nông nghiệp, nông dân, nông thôn như tín dụng cho nền kinh tế (18,6%/năm). Nợ xấu trong nông nghiệp thấp nhất trong các ngành kinh tế Kết luận hội thảo, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Duy Hưng cho hay đại diện các Bộ ngành đã đặt lên bàn nghị sự năm việc lớn, bao gồm liên kết chuỗi trong sản xuất nông nghiệp, chính sách huy động nguồn lực, chính sách tài chính, chính sách tín dụng và chính sách khoa học công nghệ. Ông Hưng cho rằng năm chính sách nói trên đã được thực hiện khá tốt thời gian qua, nhờ vậy đã tạo động lực cho sự phát triển ở nông nghiệp, nông thôn. Việc tổng kết Nghị quyết 26 lần này sẽ là đợt tổng rà soát cơ chế, chính sách để xem cần thay đổi vấn đề gì, theo hướng nào để đáp ứng yêu cầu mới của thực tiễn. Cũng theo ông Hưng, sau hơn 13 năm thực hiện Nghị quyết, nông nghiệp có bước phát triển vượt bậc, trở thành trụ đỡ của nền kinh tế trong những thời điểm kinh tế gặp nhiều khó khăn, đặc biệt trong giai đoạn chịu nhiều tác động của dịch bệnh COVID-19. Thu nhập bình ở nông thôn tăng nhanh hơn đô thị, từ 12,8 triệu đồng/người/năm 2010 lên trên 42 triệu đồng/người năm 2020, vượt mục tiêu đề ra. Tỉ lệ hộ nghèo đa chiều ở nông thôn giảm nhanh, bình quân giảm khoảng 1,5%/năm và đến hết năm 2020 còn 4,2%.... “Thực tế cho thấy nợ xấu trong nông nghiệp, nông dân, nông thôn lại thấp nhất trong các ngành kinh tế”- ông Nguyễn Duy Hưng nói và cho rằng thời gian tới cần tăng cường hơn nữa nguồn vốn tín dụng cho khu vực này. Phó trưởng ban Kinh tế Trung ương cũng đánh giá việc đầu tư, ứng dụng khoa học công nghệ trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn hiện chưa đáp ứng nhu cầu thực tiễn. “Nghị quyết Đại hội XIII đã nêu rõ khái niệm “nông dân thông minh”. Để hiện thực hoá, các Bộ ngành phải đẩy mạnh chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo, cơ sở dự liệu số lớn của ngành nông nghiệp từ đất đai, thổ nhưỡng, cây trồng, vật nuôi… đến thị trường”- ông Nguyễn Duy Hưng nói. Ngoài ra, ông Hưng cũng lưu ý cần quan tâm các gói bảo hiểm mùa màng cho người nông dân bên cạnh bảo hiểm khoản vay. Ngân sách đầu tư cho nông nghiệp, nông thôn có thể tăng gấp đôi Nguyên Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Cao Đức Phát nhấn mạnh đây là lần đầu tiên các Bộ ngành ngồi lại với nhau để tính xem nguồn lực cho nông nghiệp, nông thôn và từ đó kiến nghị có cơ chế, chính sách hiệu quả trong thời gian tới. Trong 10 năm qua, đầu tư cho nông nghiệp, nông thôn, nông dân là hơn 6 triệu tỉ đồng, tương 260 tỉ USD. Tín dụng tăng trưởng 18,6%/năm và miễn giảm thuế cho khu vực này rất lớn. Ông Phát kiến nghị đầu tư cho khu vực này cao hơn 12% và mức tăng trưởng tín dụng tối thiểu phải là 18,6%/năm. Thứ trưởng Bộ Tài chính Võ Thành Hưng cho biết hiện có khoảng 14.000 doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn. Bộ Tài chính sẽ nghiên cứu chính sách thuế đối với khu vực này. Ông Hưng thừa nhận chính sách bảo hiểm nông nghiệp có khó khăn do rủi ro lớn. Bộ Tài chính sẽ xây dựng chính sách thuế theo hướng mở rộng đối tượng bảo hiểm nông nghiệp để chia sẻ rủi ro. “Đầu tư ngân sách nhà nước cho khu vực nông nghiệp, nông thôn có thể tăng gấp đôi so với giai đoạn trước để đáp ứng nhu cầu phát triển”- ông Hưng nói.  Theo plo.vn Nguồn bài viết: https://plo.vn/thoi-su/kien-nghi-sua-luat-dat-dai-keo-dai-thoi-gian-cho-thue-dat-voi-kinh-te-tu-nhan-1030255.html

(Pháp lý) - Trong hoạt động mua sắm, quản lý sử dụng vốn, tài sản của nhà nước hiện nay chịu sự điều chỉnh của rất nhiều văn bản pháp luật như Luật Đấu thầu, Luật Ngân sách Nhà nước, Xây dựng, Đất đai, Đầu tư, Doanh nghiệp… Theo đó, khi thực hiện hoạt động mua sắm, đấu thầu thì trong quá trình thực hiện chủ đầu tư, bên mời thầu và nhà thầu không chỉ tuân thủ các quy định của Luật Đấu thầu mà còn đảm bảo các quy định về đầu tư trong nhiều luật khác. Song, thực tế thi hành Luật Đấu thầu cho thấy một số quy định trong luật này lại đang chồng chéo, mâu thuẫn với một số luật khác vừa cản trở hoạt động sản xuất kinh doanh, vừa là nguyên nhân gây thất thoát, tiêu cực.  Quy định chồng chéo, bất cập giữa Luật đấu thầu và một số Luật khác vừa cản trở hoạt động sản xuất kinh doanh, vừa là nguyên nhân gây thất thoát, tiêu cực.  Chồng chéo, không thống nhất về nội dung Hợp đồng giữa Luật Đấu thầu và Luật Xây dựng  Hiện nay đang có sự chồng chéo và quy định không thống nhất về hợp đồng giữa Luật Đấu thầu và Luật Xây dựng. Theo đó, Khoản 7, Điều 67 Luật Đấu thầu quy định: trường hợp điều chỉnh tiến độ thực hiện hợp đồng làm kéo dài tiến độ hoàn thành dự án thì phải báo cáo người có thẩm quyền xem xét, quyết định; trong khi đó điểm c, Khoản 3, Điều 143 Luật Xây dựng quy định: khi điều chỉnh hợp đồng làm thay đổi mục tiêu đầu tư, thời gian thực hiện hợp đồng, làm vượt dự toán gói thầu xây dựng được duyệt thì phải được người quyết định đầu tư cho phép. Qui định không thống nhất giữa hai luật  đang gây nhiều vướng mắc khi thực hiện. Theo pháp luật xây dựng (điểm b, khoản 7, điều 10 Nghị định số 59/2015/NĐ-CP và Điều 10 Thông tư 18/2016/TT-BXD) thì chủ đầu tư lựa chọn trực tiếp cá nhân, tổ chức tư vấn có đủ điều kiện năng lực để ký hợp đồng thẩm tra thiết kế, dự toán. Trong khi đó Luật Đấu thầu không quy định hình thức trực tiếp lựa chọn nhà thầu. Vì vậy, khi chủ đầu tư lựa chọn nhà thầu bằng hình thức lựa chọn trực tiếp theo Nghị định số 59/2015/NĐ-CP sẽ trái với Luật Đấu thầu. Như vậy, nếu doanh nghiệp thực hiện theo các quy định của pháp luật xây dựng, thì có thể sẽ trái hay vi phạm quy định của pháp luật đấu thầu. Ngoài ra, Luật Đấu thầu quy định hợp đồng trọn gói bắt buộc áp dụng đối với gói thầu xây lắp có giá không quá 20 tỷ và gói thầu hàng hóa có giá không quá 10 tỷ là chưa phù hợp thực tiễn quản lý hợp đồng do một số gói thầu xây lắp, hàng hóa quy mô nhỏ nhưng không thể lường trước hết được thay đổi, bổ sung khối lượng trong quá trình thực hiện hợp đồng; việc phát sinh, bổ sung khối lượng công việc là khó tránh khỏi, cần được áp dụng loại hợp đồng khác phù hợp hơn, thuận lợi để quản lý hợp đồng (như hợp đồng theo đơn giá cố định).  Bên cạnh đó, việc xác định các yếu tố rủi ro và dự phòng trượt giá ngay từ bước lập giá gói thầu để tính toán chi phí dự phòng cũng rất khó chính xác; đồng thời chủ đầu tư gặp nhiều khó khăn khi sử dụng yếu tố dự phòng rủi ro, trượt giá trong giá gói thầu. Đặc biệt một số loại gói thầu mua sắm hàng hóa khó có thể xác định được chính xác khối lượng thực tế cần sử dụng do phụ thuộc vào nhu cầu sử dụng do đó nếu áp dụng hợp đồng trọn gói sẽ không phù hợp và hiệu quả. Các chuyên gia cho rằng, các xung đột, chồng chéo trên đã hạn chế các tác động tích cực trong thực thi các đạo luật, tạo ra cản trở trong quá trình thực thi trên thực tế, phát sinh chi phí lớn và rủi ro cao đối với các doanh nghiệp và nhà đầu tư. Thực tế xung đột này đã tạo ra thực thi rất khác nhau giữa các địa phương. Và vô tình tạo cơ hội phát sinh nhũng nhiễu tiêu cực trong thực hiện dự án. (Ảnh minh hoạ - internet) Thiếu thống nhất với Luật Đất đai khiến các bên lúng túng trong việc áp dụng hai hình thức đấu giá và đấu thầu. Khoản 3 Điều 1 Luật Đấu thầu năm 2013 quy định: “Lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP), dự án đầu tư có sử dụng đất” và khoản 1 Điều 1 Nghị định số 25/2020/NĐ-CP ngày 28/02/2020 của Chính phủ quy định dự án sử dụng đất thuộc trường hợp đấu thầu để lựa chọn nhà đầu tư: “Dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP); và dự án đầu tư có sử dụng đất để xây dựng nhà ở thương mại; công trình thương mại, dịch vụ: công trình đa năng, tổ hợp đa năng cho mục đích kinh doanh”. Có nghĩa các dự án đầu tư có sử dụng đất bắt buộc phải đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư. Tuy nhiên, khoản 1, Điều 118, Luật Đất đai năm 2013 quy định: Đầu tư xây dựng nhà ở để bán hoặc cho thuê hoặc cho thuê mua; Đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng để chuyển nhượng hoặc cho thuê… chỉ quy định việc giao đất, cho thuê đất thông qua đấu giá quyền sử dụng đất mà không quy định trường hợp giao đất, cho thuê đất thông qua đấu thầu dự án có sử dụng đất. Hay như, điểm b khoản 1 Điều 119 Luật Đất đai năm 2013 quy định: Điều kiện để tổ chức thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất, cho thuê đất là khi “đất đã được giải phóng mặt bằng”. Trong khi đó, khoản 3 Điều 1 Luật Đấu thầu 2013 lại quy định, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án nhà ở thương mại có sử dụng đất được thực hiện thông qua 2 hình thức: đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai và đấu thầu dự án. Có nghĩa áp dụng đấu giá và đấu thầu kể cả đối với đất chưa thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng. Nhiều chuyên gia cho rằng, giữa các các quy định của hai Luật đã nêu đang tồn tại nhiều điểm mâu thuẫn và đây là nguyên nhân khiến cho nhiều địa phương lúng túng, gặp khó khăn trong việc áp dụng hai hình thức đấu giá và đấu thầu. Bất cập trong lựa chọn nhà thầu của doanh nghiệp Nhà nước Theo quy định tại Khoản 1 Luật Đấu thầu 2013 thì phạm vi điều chỉnh đối với lựa chọn nhà thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, hàng hóa, xây lắp gồm: Dự án đầu tư phát triển sử dụng vốn nhà nước của cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, đơn vị thuộc lực lượng vũ trang nhân dân, đơn vị sự nghiệp công lập; Dự án đầu tư phát triển của doanh nghiệp nhà nước; Dự án đầu tư phát triển không thuộc quy định tại điểm a và điểm b khoản này có sử dụng vốn nhà nước, vốn của doanh nghiệp nhà nước từ 30% trở lên hoặc dưới 30% nhưng trên 500 tỷ đồng trong tổng mức đầu tư của dự án… Trước đây, theo quy định của Luật Doanh nghiệp năm 2014 thì Doanh nghiệp nhà nước là doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ. Theo đó, quy định các dự án đầu tư phát triển của doanh nghiệp nhà nước thuộc phạm vi điều chỉnh quy định tại điểm b khoản 1 Điều 1 Luật Đấu thầu  sẽ góp phần quản lý chặt chẽ, có hiệu quả việc lựa chọn nhà thầu thực hiện các dự án đầu tư phát triển của doanh nghiệp nhà nước.  Tuy nhiên, theo quy định Luật Doanh nghiệp năm 2020 hiện nay, thì doanh nghiệp nhà nước bao gồm: Doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ; Doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần có quyền biểu quyết. Như vậy, theo quy định nêu trên thì các doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần có quyền biểu quyết cũng thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Đấu thầu (Điều mà trước đây chỉ các doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ mới phải áp dụng).  Việc quy định doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần có quyền biểu quyết phải tuân thủ hoàn toàn Luật Đấu thầu có thể dẫn đến làm chậm quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp, không tạo sự linh hoạt, chủ động cho các cổ đông trong việc ra quyết định điều hành, tổ chức sản xuất kinh doanh cho doanh nghiệp của mình. Bên cạnh đó, việc quy định doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ cũng phải tuân thủ toàn bộ quy trình, thủ tục chặt chẽ như đối với doanh nghiệp do Nhà nước năm giữ 100% vốn điều lệ cũng không bảo đảm sự công bằng giữa các doanh nghiệp. Ngoài ra, Luật Đấu thầu cũng đang tồn tại không ít bất cập, dẫn đến tình trạng  “thông thầu” vẫn diễn biến phức tạp, tinh vi ở không ít dự án, gói thầu. Điển hình như: Luật Đấu thầu chưa quy định đầy đủ về quy trình kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm, đặc biệt là công tác kiểm tra kết quả thực hiện kết luận thanh tra, kiểm tra, giám sát; chưa có quy định cụ thể về chế tài xử lý vi phạm đối với bên mời thầu, chủ đầu tư, người có thẩm quyền (là các bên quan trọng trong việc quyết định đến tính hiệu quả, minh bạch trong đấu thầu). Bên cạnh đó, Luật cũng chưa có quy định về chế tài xử lý đối với trường hợp các cơ quan có thẩm quyền buông lỏng việc kiểm tra, giám sát, giải quyết kiến nghị trong đấu thầu dẫn đến hiệu quả của việc thực hiện công tác kiểm tra, giám sát, giải quyết kiến nghị về đấu thầu trong thời gian qua chưa cao, chưa gắn được trách nhiệm của các cơ quan nhà nước trong hoạt động đấu thầu… Nam Kiên – Thành Chung  

(Pháp lý) - Ngày 27/11, tại Hà Nội, Tạp chí Người Làm Báo – Hội Nhà báo Việt Nam phối hợp với Tổng cục Du lịch, Hiệp hội lữ hành Việt Nam, Truyền hình HITV/Truyền hình Cáp Hà Nội tổ chức Diễn đàn trực tuyến "Báo chí đồng hành cùng du lịch Việt Nam vượt qua khủng hoảng Covid-19". Diễn đàn trực tuyến "Báo chí đồng hành cùng du lịch Việt Nam vượt qua khủng hoảng Covid-19". Dự diễn đàn có Ông Nguyễn Quý Phương - Vụ trưởng Vụ Lữ hành -Tổng cục Du lịch Việt Nam; Ông Phùng Quang Thắng - Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Lữ hành Việt Nam, Chủ tịch Hội lữ Hành Hà Nội, Giám đốc Công ty Lữ hành Hanoitourist; PGS.TS. Nguyễn Thành Lợi - Ủy viên BCH Hội Nhà báo Việt Nam, Tổng biên tập Tạp chí Người làm báo, cùng đại diện các cơ quan quản lý, doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực du lịch…. Phát biểu đề dẫn diễn đàn, PGS.TS. Nguyễn Thành Lợi cho biết: Năm 2020, do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, du lịch Việt Nam chịu tổn thất nặng nề nhất. Lượng khách quốc tế cả năm 2020 ước chỉ đạt 3,8 triệu lượt, giảm gần 80% so với năm trước; khách du lịch trong nước cũng giảm đến 50%; tổng thu du lịch cả nước thiệt hại lên đến hàng trăm nghìn tỷ đồng. PGS.TS. Nguyễn Thành Lợi - Ủy viên BCH Hội Nhà báo Việt Nam, Tổng biên tập Tạp chí Người làm báo phát biểu dẫn đề diễn đàn. Theo PGS.TS. Nguyễn Thành Lợi, Tổ chức Du lịch thế giới dự báo du lịch quốc tế sẽ phải mất từ 3 - 4 năm để phục hồi. Trong khi đó, lúc này, đại dịch COVID-19 đã bào mòn năng lực của doanh nghiệp, phần lớn các doanh nghiệp du lịch đang gặp khó khăn về tài chính, nhiều doanh nghiệp chuyển hướng kinh doanh; thu nhập người lao động bị giảm, tâm lý hạn chế chi tiêu ảnh hưởng lớn tới tiêu dùng du lịch của đại bộ phận người dân, nhu cầu thị trường giảm sút… Điều này buộc ngành Du lịch phải chuyển hướng vào tập trung phát triển du lịch nội địa. Du lịch phải cùng lúc thực hiện "nhiệm vụ kép": vừa bảo đảm an toàn tính mạng, sức khỏe người dân vừa duy trì kinh doanh. Theo các chuyên gia, 2021 - 2022, du lịch nội địa sẽ là đòn bẩy quan trọng để ngành phục hồi sau COVID-19, trong đó yếu tố an toàn vẫn được đặt lên hàng đầu. Chú trọng phát huy liên kết giữa các địa phương, doanh nghiệp theo phương châm "Liên kết, hành động và phát triển". … Năm 2021, ngành Du lịch đề ra 5 nhiệm vụ chính, trong đó tiếp tục tập trung tăng cường truyền thông và triển khai ứng dụng các tiêu chí du lịch an toàn; tiếp tục đề xuất và phối hợp triển khai có hiệu quả các chính sách hỗ trợ của Chính phủ đối với doanh nghiệp du lịch; đẩy mạnh chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực du lịch; tăng cường xúc tiến thị trường du lịch trong nước, duy trì quảng bá ra thị trường du lịch nước ngoài; tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về du lịch. Nhưng trước khó khăn, thách thức, du lịch Việt Nam đã nỗ lực chủ động thích ứng, phát huy nội lực và khôi phục hoạt động trong tình hình mới - PGS.TS. Nguyễn Thành Lợi cho biết. Du lịch gặp muôn vàn khó khăn do Covid-19 Phát biểu tại diễn đàn, ông Nguyễn Quý Phương - Vụ trưởng Vụ Lữ hành– Tổng cục Du lịch Việt Nam cho biết, dịch bệnh Covid-19 đã khiến ngành du lịch chịu thiệt hại trực tiếp và nặng nề nhất. Mặc dù đã rất nỗ lực kích cầu du lịch nội địa, nhưng các chỉ số tăng trưởng của ngành vẫn sụt giảm nghiêm trọng… Nhằm tháo gỡ khó khăn, các doanh nghiệp đề xuất các giải pháp khôi phục và phát triển du lịch, đề xuất đẩy mạnh công tác truyền thông điểm đến du lịch an toàn; Cùng với đó là cơ chế chính sách hoàn thuế, giảm thuế; miễn phí. cho các doanh nghiệp vận tải du lịch….  Để thực hiện khôi phục hoạt động du lịch Việt Nam sau dịch, bên cạnh hỗ trợ doanh nghiệp khôi phục hoạt động kinh doanh, đẩy mạnh chuyển đổi số và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch và chất lượng dịch vụ... Du lịch sẽ tập trung công tác xúc tiến truyền thông điểm đến an toàn, đầu tư xây dựng các sản phẩm du lịch mới, tổ chức các sự kiện hấp dẫn quy mô lớn để thu hút khách du lịch cũng như tăng cường liên kết hợp tác để phát triển du lịch nội địa… Đây là thời điểm phù hợp để các đơn vị, doanh nghiệp cùng "ngồi lại", đánh giá "sức khỏe" của ngành, của doanh nghiệp cũng như định hướng lại thị trường nhằm đưa ra giải pháp hữu hiệu vực dậy thị trường du lịch, từng bước đưa  Du lịch Việt Nam trở lại thời "hoàng kim" như trước khi diễn ra COVID-19. Đại điện các doanh nghiệp du lịch đã nêu ra những khó khăn của du lịch Việt Nam trong đại dịch Covid-19, đồng thời đánh giá vai trò của báo chí truyền thông đối với ngành du lịch lữ hành... Theo Bà Nông Bích Diệp - Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Lạng Sơn cho biết hiện nay, Thành phố Lạng Sơn hết sức chú trọng phát triển du lịch. Lạng Sơn có nhiều thuận lợi trong du lịch như tuyến quốc lộ Hà Nội - Lạng Sơn thuận lợi, nhiều danh lam thắng cảnh nổi tiếng và gần 600 di tích lịch sử; 7 dân tộc cùng phát triển trên tỉnh Lạng Sơn tạo nên bản sắc dân tộc đa dạng, các hoạt động lễ hội, festival ẩm thực,... Bà mong muốn báo chí cùng ngành truyền thông tiếp tục truyền thông du lịch phản hồi kịp thời nhiều hình thức du lịch an toàn đa dạng, phù hợp với tình hình hiện nay. Đặc biệt với các đơn vị du lịch, nhà lữ hành đã tổ chức thành công các đoàn du lịch từ đó học tập, áp dụng du lịch nội địa phù hợp với tình hình dịch hiện nay. Bà cũng mong muốn các cơ quan báo chí tích cực đồng hành cùng các công ty du lịch để xúc tiến các sản phẩm du lịch tốt trong giai đoạn hiện nay… Ông Phạm Duy Nghĩa – Giám đốc Lucky Land, TGĐ Công ty Du lịch Bàn chân Việt (Vietfoot Travel) đã chỉ ra những khó khăn thách thức của doanh nghiệp du lịch cần vượt qua sau Dịch: Thứ nhất, là nguồn khách (khách dè dặt đi lại, kinh tế cạn kiệt, dịch vụ bị ngắt kết nối do nhiều nhà cung cấp phá sản...., vẫn còn e ngại vì bệnh dịch nên chưa đi du lịch mặc dù một số tỉnh đã mở cửa đón khách như Quảng Ninh, Đà Nẵng, Khánh Hoà, phú quốc và Cát Bà Hải Phòng... Thứ hai, là nhân sự của công ty, phần lớn đã nghỉ do không có việc, nhiều nhân viên đã phải tìm mọi cách để chuyển đổi để ổn định phần nào cuộc sống, nên nếu cty còn hoạt động hoặc tái khởi động thì phần lớn phải lo kiếm nhân sự được việc nếu không thì cũng phải đào tạo để lành nghề, nhiều nhân viên ở công ty du lịch khác có ý chuyển công ty nhưng phần lớn không phù hợp với công ty đang cần do nhiều yếu tố như tuổi tác, trình độ nghiệp vụ...  Thứ ba, trường vốn để làm ăn hoặc tái khởi động lại doanh nghiệp, cần phải chuyển đổi hoặc tìm sản phẩm thay thế để phù hợp, nhất là các công ty tư nhân phải tự lo về tài chính của doanh nghiệp.  Thứ tư, vấn đề về sản phẩm để phù hợp nhưng vẫn phải theo xu hướng (Trending) với xã hội, cần phải làm việc theo ekip, theo team mà hiện thì đang bị khuyết thiếu.  Thứ năm, là truyền thông quảng bá sản phẩm . Ngày nay xu hướng sử dụng công nghệ ứng dụng 4.0 đang nhiều. Đòi hỏi các doanh nghiệp phải đầu tư chỉ tài chính, công nghệ, nhân sự chuyên nghiệp …trong khi hiện nay sau gần 2 năm vì dịch bệnh các 95% các doanh nghiệp du lịch gặp quá nhiều khó khăn, ngủ đông và đóng cửa cho nên thiếu thốn cả về nguồn lực và vật lực …Do vậy cần có sư chung tay của các cơ quan công quyền, hiệp hội, các tập đoàn, doanh nghiệp từ trung ương đến địa phương cùng nhau sát cách truyền thông quảng bá các sản phẩm du lịch đặc sắc của từng địa phương nhằm kích cầu du lịch trở lại. Ví dụ như các các Chương trình famtrip liên kết …  Báo chí đóng vai trò quan trọng trong phục hồi du lịch Ông Trương Quốc Hùng - Chủ tịch CLB Lữ hành Unesco Hà Nội phát biểu Ông Trương Quốc Hùng - Chủ tịch CLB Lữ hành Unesco Hà Nội đề xuất các doanh nghiệp du lịch lữ hành đẩy mạnh hợp tác với các cơ quan báo chí để thực hiện truyền thông du lịch tốt hơn. Theo ông, truyền thông là hết sức quan trọng để xúc tiến du lịch, làm thế nào để du lịch Việt Nam phục hồi dần như Thái Lan, trong khi hai quốc gia đều đang phòng chống dịch quyết liệt như hiện nay.  Ông Trương Quốc Hùng mong muốn các doanh nghiệp lữ hành sẽ được tiếp cận các nguồn vốn tốt hơn, dễ dàng hơn từ các ngân hàng, qua đó giúp phục hồi và phát triển du lịch Việt Nam mạnh mẽ hơn. Bên cạnh đó, ông đề nghị các doanh nghiệp tái đào tạo và tuyển mới nguồn nhân lực để đáp ứng tình hình trong điều kiện mở cửa du lịch và thích ứng với Covid-19. Phát biểu bế mạc diễn đàn, PGS.TS. Nguyễn Thành Lợi - Ủy viên BCH Hội Nhà báo Việt Nam, Tổng biên tập Tạp chí Người Làm Báo gần 2 năm sau khi xuất hiện, đại dịch COVID-19 đã tấn công mạnh nhất đến ngành kinh tế nói chung và ngành Du lịch nói riêng. COVID-19 đã khiến tỷ lệ doanh nghiệp phá sản. người lao động mất việc làm. Chiến lược nêu rõ mục tiêu đến năm đến năm 2025, Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn, phấn đấu thuộc nhóm ba quốc gia dẫn đầu về phát triển du lịch trong khu vực Đông Nam Á và 50 quốc gia có năng lực cạnh tranh du lịch hàng đầu thế giới, trong đó tất cả 14 tiêu chí năng lực cạnh tranh du lịch đều tăng, phù hợp với yêu cầu phát triển bền vững. Để thực hiện những mục tiêu vượt sóng đối mặt với ngành du lịch Việt Nam, chiến lược đề ra 9 giải pháp đồng bộ gồm: Tiếp tục đổi mới nhận thức, tư duy về phát triển du lịch; hoàn thiện thể chế, chính sách phát triển du lịch; phát triển kết cấu hạ tầng, cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch; phát triển nguồn nhân lực du lịch; phát triển và đa dạng hóa thị trường khách du lịch; phát triển sản phẩm du lịch; đẩy mạnh xúc tiến, quảng bá, xây dựng thương hiệu du lịch và hợp tác, hội nhập quốc tế về du lịch; ứng dụng khoa học, công nghệ; quản lý nhà nước về du lịch. Trong đó, về hoàn thiện thể chế, chính sách phát triển du lịch, cần rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật để tạo điều kiện cho du lịch phát triển; ban hành chính sách ưu đãi về đất đai, thuế, tín dụng để huy động nguồn lực đầu tư tại các cụm du lịch, khu vực động lực phát triển du lịch, khu du lịch quốc gia và khu vực có tiềm năng du lịch. Để phát triển du lịch, Việt Nam cần có nhiều hơn các biện pháp thu hút nguồn lực xã hội, nhà đầu tư có công nghệ hiện đại, thân thiện với môi trường để đầu tư xây dựng cơ sở vật chất ngành du lịch, đặc biệt là cơ sở lưu trú, vui chơi giải trí, khu nghỉ dưỡng phức hợp cao cấp, phù hợp với nhu cầu và xu hướng du lịch mới./. PV  

Đà phục hồi của sức cầu, xu hướng tăng giá hàng hóa thế giới, độ trễ của chính sách tiền tệ-tài khóa mở rộng và sự bùng nổ của thị trường chứng khoán là những vấn đề cần được nhìn nhận một cách tổng thể, đa chiều trong mối liên hệ với lạm phát... Mặc dù chỉ số giá tiêu dùng CPI 10 tháng/2021 ở mức thấp nhất trong vòng 6 năm song xu hướng tăng khá mạnh của lạm phát toàn cầu (dự báo ở mức 3,2% năm 2021 và 3,3% năm 2022 so với mức 2% năm 2020) đã và đang đặt ra nhiều băn khoăn về áp lực lạm phát đối với Việt Nam trong thời gian còn lại của năm 2021 và năm 2022. Bức tranh lạm phát năm 2021 Giá cả hàng hóa và lạm phát toàn cầu đã và đang “nóng lên”. Theo WB, tính đến hết tháng 10/2021, nhiều nhóm hàng hóa tăng mạnh so với đầu năm, giá năng lượng tăng 56,1%, giá nông nghiệp tăng 6,46%, giá phân bón tăng rất mạnh 79,8%, giá kim loại cơ bản và khoáng chất tăng 14,6%, trong khi kim loại quý giảm 5,6%... Lạm phát tăng dần theo tháng (đặc biệt là quý 3/2021) và thậm chí ở mức kỷ lục trong nhiều năm ở nhiều quốc gia, chủ yếu do tác động của sức cầu bật tăng nhanh, đứt gãy chuỗi cung ứng làm tăng “cú sốc” khan hiếm hàng hóa và chi phí vận tải – kho bãi (logistics). Lạm phát của Mỹ tháng 10/2021 tăng 6,2% so với cùng kỳ, vượt xa so với mức mục tiêu bình quân 2% và là kỷ lục trong vòng 31 năm; lạm phát Châu Âu ở mức cao 4,1% so với cùng kỳ, cao nhất trong vòng 13 năm; chỉ số giá sản xuất (PPI) của Trung Quốc tháng 10 cũng ở mức cao nhất trong vòng 26 năm, nguy cơ “xuất khẩu lạm phát” ra toàn thế giới...). Ở chiều ngược lại, giá cả hàng hóa Việt Nam có dấu hiệu tăng chậm so với thế giới. Tính chung trong 10 tháng đầu năm 2021, chỉ số CPI chỉ có tháng 2 tăng mạnh (1,52%) còn lại 9 tháng chỉ tăng hoặc giảm nhẹ trong khoảng -0,2% đến 0,6%, CPI bình quân 10 tháng chỉ tăng 1,81% so với cùng kỳ năm 2020 và cả năm 2021 dự báo ở mức 2,1-2,3%, là mức thấp nhất trong vòng 6 năm.   Theo chúng tôi, có 4 nguyên nhân chủ yếu khiến giá cả trong nước tăng chậm so với thế giới. Thứ nhất, do sức sản xuất, sức cầu của nền kinh tế còn yếu khiến áp lực chi phí chậm chuyển thành áp lực lạm phát (số doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh 10 tháng đầu năm 2021 tăng 16%, tổng mức bán lẻ hàng hóa giảm 8,6% so với cùng kỳ năm 2020 dù đã so với mức nền thấp của cùng kỳ năm 2020 (1,3%). Thứ hai, xu hướng tăng chậm lại của cung tiền (M2 hết 10 tháng đầu năm 2021 so với đầu năm ước tăng khoảng 7% so với mức tăng 9,5% cùng kỳ) và vòng quay tiền chỉ ở mức 0,6 lần tương đương năm 2020, thấp hơn mức 1 lần cuối năm 2016. Thứ ba, nhóm hàng hóa thiết yếu ngoài lõi (lương thực, thực phẩm, điện nước, nhà ở và vật liệu xây dựng…) không tăng mạnh như giai đoạn trước dịch, thậm chí một số mặt hàng còn giảm nhẹ nhờ nguồn cung dồi dào. Đây là tác động trực tiếp khiến lạm phát tổng thể khó tăng mạnh (trong điều kiện bình thường, sự tăng giá của nhóm hàng hóa ngoài lõi sẽ tác động trực diện, tác động vòng 2,3 khiến lạm phát tổng thể tăng mạnh, nhất là nhóm giao thông). Thứ tư, dù giá đầu vào tăng khá mạnh như nêu trên, nhưng giá bán (đầu ra) chưa thể tăng tương ứng do sức cầu yếu, nhiều doanh nghiệp, người bán hàng sẵn sàng giữ nguyên hoặc giảm giá để kích cầu, chấp nhận biên lợi nhuận giảm. Ở góc độ khác, giá cả tăng cho thấy sự hồi phục của kinh tế thế giới. Tuy nhiên, nếu áp lực chi phí đẩy cộng hưởng với áp lực lạm phát cầu kéo theo đà phục hồi có thể khiến bài toán lạm phát trở nên phức tạp hơn trong 1-2 năm tới như phân tích dưới đây.    Dư địa kiểm soát lạm phát năm 2022 Với CPI tăng thấp trong bối cảnh tăng trưởng GDP năm 2021 dự báo cũng ở mức thấp (khoảng 2%), Việt Nam tránh được nguy cơ “lạm phát đình đốn” (stagflation). Năm 2022, hầu hết các tổ chức quốc tế (IMF, WB, ADB, Citibank…) đều dự báo lạm phát Việt Nam sẽ tăng cao hơn năm 2021, lên đến 3,5-3,9% năm 2022. Theo dự báo của chúng tôi, lạm phát năm 2022 sẽ ở mức 3,4-3,7%, dù thấp hơn so với mục tiêu dưới 4% song là mức tăng mạnh so với năm 2021 và so với trung bình toàn cầu và các nước ASEAN. Nguy cơ rủi ro lạm phát đối với Việt Nam đang hiện hữu và còn chịu áp lực tăng trong bối cảnh giá cả thế giới chưa sớm hạ nhiệt, lạm phát toàn cầu còn ở mức cao (3,3%) trong năm 2022 trước khi hạ nhiệt từ giữa năm 2022 và những năm tiếp theo. Ở trong nước, nhiều áp lực khiến lạm phát gia tăng như CPI toàn cầu dự báo ở mức 3,3% năm 2022 cao hơn năm 2021 (3,2%), các thị trường mới nổi thậm chí ở mức 4,1% so với mức 3,8% năm 2021. Tâm lý lo ngại “nhập khẩu lạm phát” có thể đẩy kỳ vọng lạm phát tăng, nhất là trong điều kiện Việt Nam còn phụ thuộc nhiều vào đầu vào nhập khẩu. Bên cạnh đó, đà hồi phục kinh tế - xã hội và sự sôi động của các hoạt động sản xuất – kinh doanh, tiêu dùng. Áp lực lạm phát cầu kéo tăng lên khi đà phục hồi kinh tế, kéo theo nhu cầu đầu tư, tiêu dùng tăng, thậm chí còn có hiện tượng “chi tiêu bù” (bù đắp những lúc giãn cách xã hội không được giải trí, chi tiêu trước đó).   Ngoài ra, tăng trưởng mạnh của thị trường tài sản như chứng khoán, bất động sản, tiền kỹ thuật số...có thể lan tỏa đà tăng giá sang thị trường hàng hóa bởi kỳ vọng chi tiêu, tiêu dùng nhiều hơn khi thu nhập tăng. Cùng với đó, lạm phát chi phí đẩy cũng chịu áp lực tăng lên trong năm 2022 ngay cả khi phục hồi còn chậm, bởi lẽ nhà cung cấp, bên bán hàng có thể sẽ bắt đầu tăng giá hàng – hóa, dịch vụ nhằm bù đắp phần tăng chi phí đầu vào đã và đang diễn ra. Không những vậy, độ trễ tác động của chính sách tiền tệ-tài khóa nới lỏng giai đoạn 2020-2021 sẽ rõ nét hơn, khả năng điều chỉnh các mặt hàng do Nhà nước quản lý (như giá điện, nước, y tế, giáo dục…) có thể xảy ra, tạo áp lực tăng lạm phát đáng kể đối với Việt Nam. Việc triển khai mạnh Chương trình hỗ trợ phục hồi kinh tế giai đoạn 2022-2023 cũng sẽ là một tác nhân tăng cung tiền và gia tăng lạm phát 2 năm đó và có thể cả năm tiếp theo. Thậm chí, rủi ro lạm phát nếu tình hình dịch bệnh tiếp tục diễn biến phức tạp, một số khu vực, tỉnh thành phố phải áp dụng các biện pháp giãn cách xã hội ở cấp độ cao khiến sản xuất, lưu thông hàng hóa gián đoạn, tình trạng thiếu hụt cục bộ. Tuy nhiên, tình trạng này ít khả năng xảy ra và sẽ sớm được khắc phục theo tinh thần chung của Chiến lược phòng, chống dịch giai đoạn tới. Mặc dù vậy, tình trạng khan hiếm, mất cân đối cung cầu lao động khiến một số doanh nghiệp phải tăng lương, tăng phúc lợi cho nhân viên, cũng sẽ là một tác nhân khác của lạm phát.    Áp lực lạm phát tiềm ẩn trong dài hạn nếu các chỉ tiêu về chất lượng, hiệu quả tăng trưởng như năng suất lao động, hiệu suất đầu tư công, cơ cấu lại nền kinh tế chậm cải thiện. Nguồn lực không được sử dụng hiệu quả, tăng trưởng dưới tiềm năng, trong khi cung tiền không giảm hoặc gia tăng, cũng sẽ là những yếu tố tác động lên lạm phát trung – dài hạn.   Mặc dù vậy, Việt Nam còn ở vị thế chủ động và có dư địa để kiểm soát, ổn định giá cả và tâm lý người dân, trong đó 4 yếu tố chính hỗ trợ kiểm soát lạm phát như sau.   Một là, đà tăng giá cả hàng hóa thế giới dự báo sẽ chậm lại từ giữa năm 2022: chỉ số giá hàng hóa dự báo sẽ giảm nhẹ trong giai đoạn 2023-2025 sau cú sốc giá năm 2021 và đi ngang năm 2022 khi đà hồi phục được định hình và vững chắc hơn. Cùng với đó, vấn đề khủng hoảng năng lượng tại các nước cung ứng năng lượng, nguyên liệu hàng đầu thế giới như Mỹ, Trung Quốc, Nga, OPEC…đã và đang được chú trọng khắc phục một cách tích cực (thông qua đa dạng hóa nguồn cung, đối tác, tăng sản lượng). Hai là, nền tảng vĩ mô khá vững chắc, lạm phát đang ở mức thấp và tỷ giá cơ bản ổn định là những yếu tố hỗ trợ tích cực. Các cân đối lớn của nền kinh tế (nợ công, thâm hụt ngân sách, cán cân thương mại…) vẫn đang được kiểm soát khá tốt (dù phải chịu tác động nặng nề của của dịch bệnh và áp lực tăng thâm hụt ngân sách, nợ công là khó tránh khỏi). Chính sách điều hành tỷ giá ngày càng linh hoạt, chủ động hơn, đã và đang giúp tỷ giá cơ bản ổn định, hỗ trợ ổn định vĩ mô, kiềm chế lạm phát (10 tháng đầu năm, VND tăng 1,48% so với USD và chúng tôi dự báo tỷ giá có thể tăng khoảng 0,5-1% trong năm 2022).   Ba là, sự phối hợp ngày càng nhịp nhàng hơn giữa chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa và giá cả, thể hiện rõ nét nhất phối hợp trong phát hành TPCP cũng như trung hòa lượng tiền vào-ra. Lạm phát không tăng đột biến vừa là kết quả phối hợp điều hành chính sách vừa tạo dư địa mở rộng ở mức phù hợp chính sách tài khóa và tiền tệ trong trung hạn, từ đó hỗ trợ nền kinh tế phục hồi bền vững hơn. Bốn là, cơ cấu rổ hàng hóa tính CPI ngày càng tiệm cận quốc tế: xu hướng giảm tỷ trọng nhóm hàng thiết yếu lương thực, thực phẩm – nhóm hàng tác động lớn tới rổ hàng hóa tính CPI sẽ giúp mặt bằng lạm phát dài hạn ổn định hơn. Đồng thời, xu hướng ổn định của giá lương thực, thực phẩm trong nước nhờ chủ động nguồn cung dồi dào cũng là nền tảng để chống đỡ áp lực tăng giá lương thực, thực phẩm. 5 khuyến nghị chính sách Để dư địa kiểm soát lạm phát trong mục tiêu có thể được hiện thực hóa, nhóm nghiên cứu có 5 khuyến nghị sau. Thứ nhất, nâng cao hiệu quả hơn nữa trong phối hợp chính sách trong kiểm soát lạm phát: (i) gắn quan điểm điều hành, kiểm soát lạm phát với yêu cầu phục hồi, tăng trưởng kinh tế cả ngắn hạn và trung - dài để ứng xử phù hợp, không thái quá; (ii) tiếp tục phối hợp chính sách tài khóa và tiền tệ trong điều hành cung tiền, lãi suất, trung hòa lượng tiền vào – ra, điều tiết giá cả; trong đó, việc tăng giá các mặt hàng Nhà nước quản lý cần được tính toán kỹ lưỡng, có đánh giá tác động và giải pháp phù hợp (tránh những thời điểm cao điểm, mang tính mùa vụ). Thứ hai, nâng cao hiệu quả thực hiện Chương trình phục hồi kinh tế - xã hội, trong đó có các gói hỗ trợ người dân và doanh nghiệp, các gói kích cầu và cung, từ đó nắn dòng tiền vào những lĩnh vực có triển vọng phục hồi mạnh và tính lan tỏa cao, góp phần tăng vòng quay tiền trong nền kinh tế thực, phục hồi kinh tế tốt hơn. Trong phòng chống dịch bệnh, luôn đảm bảo lưu thông hàng hóa, dịch vụ thiết yếu và đi lại thuận tiện, an toàn của người dân, người lao động, hạn chế tối đa những đứt gãy chuỗi cung ứng không đáng có. Thứ ba, chú trọng phát triển kinh tế số - xã hội số; cải thiện mạnh mẽ, thực chất môi trường đầu tư – kinh doanh; nâng cao hiệu quả cơ cấu lại nền kinh tế, qua đó góp phần quan trọng trong việc nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả của nền kinh tế, từ đó giảm áp lực lạm phát trong trung - dài hạn. Thứ tư, tăng cường truyền thông để người dân, doanh nghiệp có thể tiếp cận các thông tin chính thống về lạm phát, biến động giá cả. Nhờ đó, góp phần ổn định tâm lý tiêu dùng (tránh hiện tượng tích trữ hàng, “sốt giá ảo”) và giảm kỳ vọng lạm phát, kết hợp đẩy mạnh kiểm tra, giám sát nhằm giảm thiểu hiện tượng “té nước theo mưa” của một bộ phận thương lái, người bán hàng. Thứ năm, hoàn thiện, thống kê và công bố đầy đủ các chỉ số liên quan đến lạm phát như PPI (chỉ số giá sản xuất), chỉ số giảm phát tổng sản phẩm trong nước (GDP-Deflator) nhằm phản ánh bao quát hơn, chính xác hơn xu hướng dài hạn của lạm phát, hỗ trợ hoạch định và hiệu quả điều hành chính sách tiền tệ (tiến tới điều hành lạm phát mục tiêu). Theo doanhnghiephoinhap.vn Nguồn bài viết: https://doanhnghiephoinhap.vn/ap-luc-lam-phat-2021-2022-va-khuyen-nghi.html

(Pháp lý) - Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (Luật PPP) ra đời được kỳ vọng tạo ra lực đẩy huy động nguồn vốn từ khu vực tư nhân đặc biệt là các nhà đầu tư thực sự có năng lực về tài chính đầu tư các dự án hạ tầng, giảm bớt áp lực cho ngân sách Nhà nước. Tuy nhiên chỉ sau một thời gian ngắn đi vào cuộc sống, Luật PPP đang bị “làm khó” bởi một số quy định tại Nghị định 28/2021/ NĐ – CP hướng dẫn chi tiết về cơ chế quản lý tài chính dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư . Bài viết sau PV Pháp lý sẽ chỉ ra những bất cập đó và đề xuất giải pháp tháo gỡ…   Bắt buộc nhà đầu tư bỏ tiền trước, “sân chơi” PPP chưa sòng phẳng? Cho đến thời điểm này, liên danh nhà đầu tư của 2 dự án thành phần - PPP cao tốc Bắc – Nam phía Đông (Diễn Châu - Bãi Vọt, Nha Trang - Cam Lâm) là Công ty TNHH Hòa Hiệp và Công ty CP Đầu tư Phúc Thành Hưng vẫn đang còn phải đàm phán với BIDV cho khoản vay hơn 4.000/5.090 tỷ đồng vốn phải huy động để thực hiện DA, dù đã rất cố gắng… Lo sợ rủi ro, BIDV yêu cầu doanh nghiệp DA đưa điều khoản chia sẻ phần tăng, giảm doanh thu theo quy định tại Điều 82 Luật PPP vào hợp đồng DA như là một điều kiện tiên quyết để giải ngân tín dụng. Tuy nhiên yêu cầu này nằm ngoài thẩm quyền của nhà đầu tư và doanh nghiệp DA, cũng như các điều khoản của hợp đồng DA đã được ký kết với cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Được biết hợp đồng DA trên được ký vào ngày 13/5/2021. Theo quy định, nếu nhà đầu tư không chứng minh được nguồn vốn huy động trong thời hạn 6 tháng, kể từ khi ký hợp đồng BOT, Bộ GTVT sẽ phải thu bảo lãnh và hủy hợp đồng với nhà đầu tư. Đại diện Vụ Đối tác công tư - PPP (Bộ GTVT) cho rằng, nếu các quy định bất cập của Nghị định 28 không được sửa đổi bổ sung, cả 3 dự án có nguy cơ đổ vỡ, sắp tới lại phải trình cấp thẩm quyền điều chỉnh hình thức đầu tư… Đại diện lãnh đạo Vụ Đối tác công tư (Bộ GTVT) cho biết, với trách nhiệm của mình, cơ quan nhà nước có thẩm quyền vẫn đang rốt ráo cùng nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án của Dự án PPP cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt làm việc với ngân hàng để có thể thu xếp xong tín dụng trước thời hạn chót là ngày 13/11/2021. Tại khoản 3, Điều 8 Nghị định 28/2021/NĐ-CP ngày 26/3/2021 quy định cơ chế quản lý tài chính dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư: “Vốn đầu tư công hỗ trợ xây dựng hạng mục công trình, hệ thống cơ sở hạ tầng quy định tại điểm b, khoản 5, Điều 70 Luật PPP (tức nguồn vốn đầu tư công chỉ được phép bố trí vào hạng mục cụ thể theo tỷ lệ và giá trị, tiến độ và điều kiện quy định tại hợp đồng), chỉ được thanh toán cho khối lượng hạng mục hoàn thành đã được cơ quan ký kết hợp đồng dự án PPP xác nhận và theo tỷ lệ các nguồn vốn, giá trị, tiến độ, điều kiện được quy định tại hợp đồng dự án PPP, phù hợp với kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn, hàng năm được cấp có thẩm quyền phê duyệt”. Hiểu theo quy định trên, vốn hỗ trợ của Nhà nước chỉ giải ngân khi khối lượng các hạng mục công trình đó đã hoàn thành, được cơ quan ký kết hợp đồng dự án xác nhận. Quy định mới này nhằm đảm bảo nguyên tắc cơ quan ký kết hợp đồng là cơ quan chịu trách nhiệm toàn diện trước nhà nước và DN dự án trong triển khai thực hiện hợp đồng; nhưng cũng đồng nghĩa với việc nhà đầu tư phải bỏ vốn chủ sở hữu và vốn vay để thực hiện trước. Các chuyên gia cho rằng quy định như vậy là bất cập, không sòng phẳng, không hấp dẫn với nhà đầu tư. Bởi đã là hợp tác công tư, nhà đầu tư giải ngân một đồng thì Nhà nước cũng phải bỏ vốn góp theo tỷ lệ tương ứng. Ông Nguyễn Viết Huy – Vụ phó Vụ PPP, Bộ GTVT:“Hợp tác công tư là chia sẻ rủi ro giữa nhà nước và nhà đầu tư, nói cách khác, nhà đầu tư giải ngân một đồng thì nhà nước cũng phải bỏ vốn góp theo tỷ lệ tương ứng. Thời hạn, tỷ lệ góp vốn của nhà đầu tư được quy định rất rõ, nếu không đủ vốn chủ sở hữu thậm chí còn bị thu hồi dự án, song với phía vốn nhà nước lại chưa rõ ràng. Nếu quy định phần vốn nhà nước chỉ giải ngân khi các hạng mục công trình hoàn thành thì rất khó cho việc ký hợp đồng tín dụng, vì phía ngân hàng sẽ lo ngại rủi ro khi phần vốn hỗ trợ nhà nước chậm được giải ngân”. Một khó khăn khác, trong khi theo quy định tại Nghị định 37/2015 quy định về hợp đồng xây dựng nêu rõ, nhà thầu thi công được tạm ứng: “10% giá hợp đồng đối với hợp đồng có giá trị trên 50 tỷ đồng; 15% giá hợp đồng đối với hợp đồng có giá trị từ 10 tỷ đồng đến 50 tỷ đồng; 20% giá hợp đồng đối với các hợp đồng có giá trị dưới 10 tỷ đồng” (Điều 18); thì các dự án PPP cao tốc Bắc – Nam được điều chỉnh bởi Nghị định 28 lại không có quy định cho doanh nghiệp được tạm ứng là thêm một khó khăn khác cho doanh nghiệp DA.  Nghị định “ nắn” Luật và những qui định đánh đố nhà đầu tư dự án ?  Để thu hút nhà đầu tư có năng lực thực sự cho các dự án PPP, Nghị định 28 đã hướng dẫn cụ thể về hạch toán các khoản chia sẻ doanh thu tăng, giảm đối với DN dự án PPP và ngân sách nhà nước; trình tự, thủ tục để cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định sử dụng dự phòng ngân sách thanh toán cho DN dự án PPP; trình tự, thủ tục thanh toán phần chia sẻ giảm doanh thu từ nguồn vốn dự phòng ngân sách. Tuy nhiên trình tự, thủ tục thực hiện chia sẻ doanh thu tăng, giảm được hướng dẫn tại mục b, khoản 1, Điều 17 Nghị định 28, như sau: “Thực hiện điều chỉnh mức giá, phí sản phẩm, dịch vụ công, điều chỉnh thời hạn hợp đồng theo quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều 82 Luật PPP”. Hiểu theo quy định tại Điều 82 Luật PPP, khi doanh thu thực tế đạt cao hơn 125% mức doanh thu trong phương án tài chính tại hợp đồng dự án PPP, nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án PPP chia sẻ với Nhà nước 50% phần chênh lệch giữa doanh thu thực tế và mức 125% doanh thu trong phương án tài chính. Việc chia sẻ phần tăng doanh thu được áp dụng sau khi đã điều chỉnh mức giá, phí sản phẩm, dịch vụ công, điều chỉnh thời hạn hợp đồng dự án PPP theo quy định tại các điều 50, 51 và 65 của Luật PPP và được Kiểm toán nhà nước thực hiện kiểm toán phần tăng doanh thu. Ngược lại, khi doanh thu thực tế đạt thấp hơn 75% mức doanh thu trong phương án tài chính tại hợp đồng dự án PPP, Nhà nước chia sẻ với nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án PPP 50% phần chênh lệch giữa mức 75% doanh thu trong phương án tài chính và doanh thu thực tế… Trong khi đó mức giá, phí sản phẩm, dịch vụ công là một trong những tiêu chuẩn đánh giá hồ sơ dự thầu của nhà đầu tư (điểm a, khoản 3, Điều 42 Luật PPP). Mức giá, phí sản phẩm, dịch vụ công và thời hạn hợp đồng được quy định cụ thể và xác định cố định trong hợp đồng dự án PPP. Theo đó khi điều chỉnh các yếu tố này sẽ ảnh hưởng đến việc tính toán các thông số tài chính, tiến độ huy động vốn, lãi vay của nhà đầu tư… Một số nhà đầu tư thực hiện các dự án hạ tầng theo hình thức đối tác công tư cho rằng, quy định nêu trên tại Nghị định 28 đang làm khó cơ quan quản lý, thậm chí đang “đánh đố” doanh nghiệp.  Bởi để xác định việc áp dụng điều chỉnh mức giá, phí, thời hạn hợp đồng ở mức độ nào và đến khi nào để được chia sẻ phần tăng, giảm doanh thu do không thể tăng giá, phí sản phẩm, dịch vụ công quá cao và tăng suốt vòng đời dự án, là vấn đề không dễ. Chưa kể, theo quy định tại khoản 2 Điều 18 Luật PPP muốn điều chỉnh mức giá, thời hạn hợp đồng (đối với 3 dự án PPP thành phần cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2017 – 2020, thực hiện theo chủ trương của Quốc hội tại Nghị quyết số 52/2017/QH14), trước hết phải điều chỉnh chủ trương đầu tư, tức trong trường hợp này thẩm quyền phải là Quốc hội quyết định. Đã khó lại càng khó hơn ! Nhà thầu thi công một dự án thành phần tuyến cao tốc Bắc-Nam phía Đông ( ảnh minh họa) Một bất cập khác quy định về trình tự, thủ tục thực hiện chia sẻ tăng, giảm doanh thu của dự án PPP. Tại khoản 2, Điều 17, Nghị định 28, quy định: “Căn cứ báo cáo kiểm toán của Kiểm toán nhà nước và hợp đồng dự án PPP, cơ quan ký kết hợp đồng dự án PPP xác định giá trị phần doanh thu chia sẻ giữa Nhà nước và doanh nghiệp dự án PPP và báo cáo cơ quan có thẩm quyền”. Được hiểu, việc xác định giá trị phần doanh thu chia sẻ sẽ do cơ quan ký kết hợp đồng dự án thực hiện, còn nhà đầu tư không được nhắc tới. Trong khi đó theo quy định tại khoản 4 Điều 82 Luật PPP, “định kỳ hằng năm, các bên trong hợp đồng dự án PPP xác định doanh thu thực tế, gửi cơ quan tài chính có thẩm quyền thực hiện cơ chế chia sẻ phần tăng, giảm doanh thu. Việc hạch toán thu, chi ngân sách nhà nước khi chia sẻ phần tăng, giảm doanh thu thực hiện theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước”. Có nghĩa quy định trên tại Nghị định 28 trái với Luật PPP. Đề cập đến nội dung của Điều 17 Nghị định 28, PGS. TS.Trần Chủng, Chủ tịch Hiệp hội Các nhà đầu tư công trình giao thông đường bộ Việt Nam (VARSI) cho rằng, quy định này bất hợp lý không phù hợp với Luật PPP, cần phải xem xét điều chỉnh sửa đổi hoặc hủy bỏ. Kiến nghị  Với sự ra đời của Luật PPP có thể nói đến thời điểm này, chính sách PPP của Việt Nam nói chung và các nội dung về cơ chế tài chính thật sự là một bước tiến tiệm cận tới bình đẳng, minh bạch. Tuy nhiên đầu tư PPP là cơ chế hợp tác giữa Nhà nước và tư nhân, trong đó mỗi bên theo đuổi một mục đích riêng. Trong khi đó thiết kế chính sách của nhà nước là một “luật chơi” do nhà nước chủ động đặt ra phản ánh kỳ vọng cần đạt của phía nhà nước, nên chắc chắn không đáp ứng được toàn bộ mong đợi của các bên.  1. Lật lại Điều 70 Luật PPP cho thấy nội dung điều chỉnh rất rõ rằng “giá trị, tiến độ và điều kiện” giải ngân vốn tham gia của nhà nước tuỳ theo hợp đồng. Có nghĩa tinh thần của Điều luật này, Nhà nước tham gia về tài chính trong giai đoạn xây dựng dự án chính để nhằm mục đích tăng hiệu quả về tài chính. Tuy nhiên với quy định tại khoản 3, Điều 8, Nghị định 28, vốn hỗ trợ của Nhà nước chỉ giải ngân khi khối lượng các hạng mục công trình đó đã hoàn thành, được cơ quan ký kết hợp đồng dự án xác nhận, là đồng nghĩa với việc không bình đẳng. Vậy nên muốn tháo gỡ vướng mắc này thì cần  “nắn” lại quy định tại Nghị định 28 theo hướng: Nhà đầu tư bỏ một đồng thì Nhà nước cũng phải giải ngân kịp thời một đồng ! Luật sư Nguyễn Tiến Lập, Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC): “Thay vì đạt mục tiêu tháo gỡ về tài chính cho dự án PPP theo tinh thần của Luật PPP, thì Nghị định 28 dường như lại đặt thêm các điều kiện mang đặc trưng “quản lý nhà nước” trong khía cạnh tài chính ngân sách lẫn đầu tư công…. Do đó, tôi nghĩ rằng rất cần sớm xem xét lại quy định này”. 2. Tương tự như vậy với quy định tại mục b, khoản 1, Điều 17 Nghị định 28 (về điều chỉnh mức giá, phí sản phẩm, dịch vụ công, điều chỉnh thời hạn hợp đồng theo quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều 82 Luật PPP), đang làm bế tắc việc áp dụng điều khoản chia sẻ tăng, giảm doanh thu, đối với dự án 3 thành phần cao tốc Bắc – Nam phía Đông triển khai theo hình thức PPP, đẩy các nhà đầu tư lâm vào khó khăn. Việc sửa đổi điều luật này cần hướng đến quy định chi tiết việc áp dụng điều chỉnh mức giá, phí, thời hạn hợp đồng ở mức độ nào và đến khi nào để được chia sẻ phần tăng, giảm doanh thu do không thể tăng giá, phí sản phẩm, dịch vụ công quá cao và tăng suốt vòng đời dự án ? Luật PPP đã quy định, định kỳ hằng năm, các bên trong hợp đồng dự án PPP xác định doanh thu thực tế, gửi cơ quan tài chính có thẩm quyền thực hiện cơ chế chia sẻ phần doanh thu tăng, giảm. Nhưng Nghị định 28 lại chỉ quy định cơ quan nhà nước ký kết hợp đồng, trong khi đó doanh nghiệp là một bên trong hợp đồng dự án. Do đó để việc thực hiện hợp đồng PPP đi vào thực chất, tạo ra sự hấp dẫn với các nhà đầu tư dự án, Nghị định cần hướng đến việc trao cho doanh nghiệp có quyền được tham gia quá trình xác định doanh thu, làm căn cứ để thực hiện cơ chế chia sẻ doanh thu. 3. Một quy tắc quan trọng có tính phổ quát, PPP chính là hợp đồng, khác với đầu tư thông thường. Theo đó dù là nhà nước hay tư nhân khi tham gia đàm phán đều có vị thế bình đẳng để đạt đến các kết quả tối ưu. Có nghĩa càng có nhiều quy định mang tính pháp luật thì càng thu hẹp các không gian để các bên tự điều chỉnh bằng đàm phán và thoả thuận. Mà như thế thì sự quan tâm và hứng thú của các nhà đầu tư tư nhân vào các dự án PPP sẽ giảm. Vì vậy, tinh thần này phải được thể hiện xuyên suốt trong Luật PPP và kể cả Nghị định 28 sửa đổi bổ sung sắp tới đây. Hiện nay Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và các quy định hiện hành chỉ có quy định về xác định lãi vay trong thời gian xây dựng và được tính trong tổng mức đầu tư của dự án PPP, chưa có quy định cụ thể về việc xác định chi phí lãi vay ngoài thời gian thực hiện hợp đồng dự án theo hình thức đối tác công tư; chưa có quy định cụ thể về việc quyết toán chi phí lãi vay ngoài thời gian thực hiện hợp đồng dự án theo hình thức đối tác công tư. Do vậy, đề nghị Chính phủ giao Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính quy định, hướng dẫn thực hiện việc xác định chi phí lãi vay ngoài thời gian thực hiện hợp đồng dự án theo hình thức đối tác công tư (Trích kiến nghị sửa đổi Luật PPP của Hải Phòng kèm theo Công điện số 1079 của Thủ tướng Chính phủ) VŨ LÊ MINH >> “Điểm danh” những qui định bất cập trong 29 Luật đang gây khó hoạt động sản xuất, kinh doanh ( kì 1) >>  Kỳ 2: Luật Đấu thầu và 2 “điểm nghẽn” làm khó nhà thầu