TS. Hà Công Anh Bảo (Phó Chủ tịch Hội đồng Biên tập Tạp chí Pháp lý) phát biểu tại Hội thảo khoa học “Đưa Nghị quyết 66-NQ/TW vào cuộc sống: Yêu cầu, cơ chế và giải pháp thực thi” (Hội thảo do Viện IBLA và Tạp chí Pháp lý tổ chức)
Bài viết đề xuất bốn chuẩn nền tảng để phát triển đội ngũ luật gia chuyên nghiệp trong giai đoạn mới: (i) chuẩn đạo đức, bảo đảm tính liêm chính và tinh thần phục vụ công lý; (ii) chuẩn nghề nghiệp, nhấn mạnh kiến thức, kỹ năng và tư duy đổi mới; (iii) chuẩn công vụ, đề cao trách nhiệm, minh bạch và hiệu quả; (iv) chuẩn hội nhập quốc tế, hướng tới năng lực pháp luật toàn cầu và khả năng tham gia các cơ chế pháp lý quốc tế. Thực hiện đồng bộ bốn chuẩn này sẽ góp phần xây dựng nguồn nhân lực pháp lý tinh nhuệ, củng cố Nhà nước pháp quyền hiện đại và tạo nền tảng vững chắc cho hội nhập pháp luật quốc tế.
1. Đặt vấn đề
Trong bối cảnh Việt Nam bước vào kỷ nguyên phát triển mới, việc nâng cao chất lượng đội ngũ Luật gia không chỉ là yêu cầu nội tại của công tác xây dựng và thi hành pháp luật, mà còn là nhân tố quyết định để đất nước hội nhập sâu rộng với kinh tế – chính trị quốc tế. Đảng và Nhà nước đã xác định rõ việc đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật là một trong những “đột phá của đột phá” trong hoàn thiện thể chế, tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước (Bộ Chính trị, 2025, Nghị quyết 66-NQ/TW). Để thực hiện được mục tiêu này, đội ngũ luật gia giỏi chuyên môn, tận tụy với công lý và năng lực hội nhập quốc tế trở thành trụ cột quan trọng. Hoạt động thực tiễn của Trung ương Hội luật gia và các chi hội trên địa bàn nhiều quận, huyện, tỉnh thành cho thấy Hội đã không ngừng nâng cao số lượng và chất lượng hội viên, mở rộng mạng lưới chi hội trực thuộc, đồng thời triển khai nhiều hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật, tư vấn và hỗ trợ pháp lý cho người dân. Trong các nhiệm kỳ vừa qua, Trung ương Hội và các Chi hội đã tổ chức hàng trăm hội nghị tuyên truyền pháp luật, thu hút hàng chục nghìn lượt người tham gia; thực hiện hàng nghìn vụ tư vấn pháp lý, trong đó ưu tiên hỗ trợ miễn phí cho người nghèo, đối tượng chính sách và các nhóm yếu thế, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, hạn chế vi phạm pháp luật và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người dân.
Bên cạnh đó, các luật gia tích cực tham gia giám sát việc thực thi các đạo luật mới, phối hợp với các cơ quan nhà nước trong việc triển khai các chính sách pháp luật quan trọng, đồng thời các chi hội khuyến khích hội viên tham gia các cuộc thi tìm hiểu pháp luật, góp phần tạo môi trường học tập pháp luật sôi nổi, thiết thực và sát với nhu cầu thực tiễn. Nghị quyết 66-NQ/TW nhấn mạnh, xây dựng pháp luật và thi hành pháp luật phải bám sát thực tiễn, khuyến khích sáng tạo, bảo đảm quyền con người, quyền công dân, đồng thời mở đường cho hội nhập quốc tế, tiếp thu các chuẩn mực, thông lệ tiên tiến của thế giới. Do đó, đội ngũ luật gia Việt Nam không chỉ cần giỏi chuyên môn nội địa mà còn phải có khả năng tư duy, đánh giá và giải quyết các vấn đề pháp lý xuyên biên giới, tham gia vào quá trình hội nhập kinh tế, thương mại, đầu tư và hợp tác quốc tế. Hơn nữa, việc xây dựng đội ngũ luật gia cần gắn kết chặt chẽ giữa đạo đức nghề nghiệp, tinh thần phục vụ công lý và kỹ năng công vụ. Tinh thần phục vụ, đạo đức nghề nghiệp và năng lực thực tiễn chính là nền tảng đảm bảo các luật gia thực hiện đúng chức trách, trung thực, khách quan trong quá trình tham mưu, tư vấn và hỗ trợ pháp lý. Đồng thời, năng lực công vụ giúp luật gia phối hợp hiệu quả với cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội, doanh nghiệp và cộng đồng, nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật và tạo môi trường pháp lý thuận lợi cho phát triển kinh tế – xã hội bền vững.
Từ những lý do trên, bài viết này tập trung phân tích và đề xuất các chuẩn đạo đức, nghề nghiệp, công vụ, năng lực hội nhập và giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ luật gia Việt Nam, góp phần định hướng phát triển nguồn nhân lực pháp lý tinh nhuệ, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế và thực hiện thành công các mục tiêu chiến lược về xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa hiện đại, tinh gọn và hiệu lực.
2. Chuẩn đạo đức – Nền tảng của luật gia chuyên nghiệp
Đạo đức nghề nghiệp là nền tảng không thể thiếu trong hoạt động của luật gia, quyết định chất lượng tư vấn, xây dựng pháp luật và hiệu quả thi hành pháp luật. Một luật gia giỏi không chỉ giỏi chuyên môn mà còn phải trung thực, công tâm, đặt quyền lợi của công lý và lợi ích hợp pháp của người dân lên hàng đầu. Nghị quyết 66-NQ/TW của Bộ Chính trị chỉ ra rằng xây dựng đội ngũ nhân lực pháp lý phải phát huy đúng mức vai trò của đạo đức xã hội, các quy tắc đạo đức nghề nghiệp. Đồng thời, Nghị quyết cũng nhấn mạnh vai trò của đội ngũ nhân lực pháp lý trong tư vấn, tham mưu và giám sát việc thực thi pháp luật nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân.
Theo điều lệ của Hội luật gia, tiêu chuẩn hội viên là công dân Việt Nam có năng lực hành vi dân sự, có phẩm chất đạo đức tốt. Trong thực tiễn, các chi Hội Luật gia trên toàn quốc đã triển khai nhiều hoạt động nhằm củng cố đạo đức nghề nghiệp và tinh thần phục vụ công lý. Hội viên được yêu cầu tham gia đầy đủ các khóa tập huấn về chuẩn mực nghề nghiệp, cập nhật kiến thức pháp luật mới, cũng như tham gia các hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật tại cộng đồng. Qua các chương trình này, hội viên được nâng cao ý thức, trách nhiệm của một luật gia để tuân thủ đúng theo điều lệ của Hội.
Bên cạnh đó, Hội Luật gia còn chú trọng phát triển tinh thần phục vụ công lý trong các hoạt động tư vấn pháp luật, hỗ trợ pháp lý và giám sát thi hành pháp luật. Nhiều vụ việc pháp lý được giải quyết thông qua hỗ trợ miễn phí cho người nghèo, các đối tượng chính sách và nhóm yếu thế trong xã hội, thể hiện rõ trách nhiệm xã hội và tinh thần vì cộng đồng của luật gia. Những hoạt động này không chỉ củng cố lòng tin của nhân dân vào pháp luật, mà còn khẳng định vị thế của luật gia như những người gắn bó trực tiếp với công lý, góp phần nâng cao hiệu lực và hiệu quả quản lý Nhà nước.
ĐBQH, TS. Trần Công Phàn – Phó Chủ tịch thường trực HLGVN (người đứng thứ ba từ trái vào) chụp ảnh lưu niệm cùng các nhà khoa học, chuyên gia pháp lý tham dự Hội thảo khoa học “Đưa Nghị quyết 66-NQ/TW vào cuộc sống: Yêu cầu, cơ chế và giải pháp thực thi” (Hội thảo do Viện IBLA và Tạp chí Pháp lý tổ chức)
3. Chuẩn nghề nghiệp – Kiến thức, kỹ năng và đổi mới tư duy
Để trở thành đội ngũ luật gia giỏi, ngoài chuẩn đạo đức nghề nghiệp, năng lực chuyên môn và kinh nghiệm thực tiễn là yếu tố quyết định, vì vậy Nghị quyết 66-NQ/TW của Bộ Chính trị đã đưa ra riêng một phần giải pháp nhằm xây dựng giải pháp đột phá nâng cao chất lượng nguồn nhân lực pháp luật. Điều này phù hợp với qui định về quyền của luật gia về được bồi dưỡng, nâng cao kiến thức pháp luật và kỹ năng nghề đồng thời nó cũng đặt ra các nghĩa vụ của một luật gia là phải thường xuyên cập nhật kiến thức pháp luật, nâng cao năng lực tư vấn, tham mưu, giám sát việc thực thi pháp luật và giải quyết các vụ việc pháp lý thực tiễn”.
Trong thực tiễn, Trung ương Hội và các Chi hội Luật gia trên cả nước đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực nhằm nâng cao năng lực chuyên môn. Hội viên được tham gia thường xuyên các khóa đào tạo, bồi dưỡng chuyên sâu về lĩnh vực tư pháp, tố tụng, kinh tế, dân sự, lao động, môi trường, khoa học công nghệ, cũng như các lĩnh vực pháp luật mới như chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo và tài sản số. Những khóa học này giúp luật gia cập nhật nhanh chóng các quy định pháp luật mới, nâng cao khả năng giải quyết các tình huống phức tạp trong thực tiễn công vụ.
Hoạt động thực tiễn là một phần không thể thiếu trong nâng cao năng lực của luật gia. Các Chi hội Luật gia đã triển khai nhiều chương trình tư vấn pháp luật, hỗ trợ pháp lý cho người dân và doanh nghiệp, tham gia giải quyết các vụ việc thực tế. Ví dụ, nhiều hội viên tham gia hỗ trợ pháp lý miễn phí cho các đối tượng chính sách, người yếu thế, tư vấn về thủ tục kinh doanh, đầu tư và sở hữu trí tuệ. Các vụ việc này không chỉ nâng cao kỹ năng giải quyết tình huống, mà còn giúp luật gia phát triển khả năng phân tích, đánh giá và đề xuất chính sách phù hợp với thực tiễn, góp phần cải thiện môi trường pháp lý và thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội.
Bên cạnh đó, các hội viên còn được khuyến khích tham gia nghiên cứu, đánh giá tác động chính sách, tổng kết thực tiễn pháp luật và đề xuất cải cách pháp luật. Việc này không chỉ nâng cao năng lực chuyên môn mà còn tạo môi trường thực hành pháp luật sát với nhu cầu thực tiễn của xã hội, góp phần phát triển thể chế pháp luật linh hoạt, hỗ trợ đổi mới sáng tạo, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và hội nhập quốc tế. Như vậy, nâng cao năng lực chuyên môn, kỹ năng giải quyết tình huống thực tiễn và tư duy đổi mới của luật gia Việt Nam không chỉ giúp giải quyết các vấn đề pháp lý trong nước, mà còn chuẩn bị đội ngũ nhân lực pháp lý tinh nhuệ, hội nhập quốc tế, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững của đất nước trong kỷ nguyên mới
Hội nhập quốc tế là yêu cầu tất yếu đối với Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu hóa và cạnh tranh quốc tế ngày càng gay gắt. Đối với đội ngũ luật gia, điều này đồng nghĩa với việc không chỉ am hiểu pháp luật trong nước mà còn phải nắm vững chuẩn mực, thông lệ quốc tế, các hiệp định thương mại và điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.
4. Chuẩn công vụ - đảm bảo tính minh bạch, khách quan, công bằng
Chuẩn công vụ của luật gia là những tiêu chuẩn về trách nhiệm, phẩm chất và hiệu quả trong thực hiện nhiệm vụ pháp lý, nhằm bảo đảm công lý được thực thi, pháp luật được áp dụng công bằng và xã hội thấy được tính minh bạch, đáng tin cậy của nghề luật. Theo đó, các luật gia đã thực hiện nghiêm túc nhiệm vụ được giao, tuân thủ pháp luật, quy chế cơ quan và chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp, không để xảy ra hành vi nhũng nhiễu, lợi dụng chức vụ hay thiên vị trong giải quyết vụ việc, gắn trách nhiệm pháp lý với trách nhiệm xã hội như Nghị quyết 66-NQ/TW nhấn mạnh. Mọi hoạt động công vụ của luật gia cần đảm bảo tính khách quan, công bằng và minh bạch, đặt quyền lợi hợp pháp của người dân và lợi ích công cộng lên trên hết, đồng thời thực hiện nhiệm vụ với chất lượng cao, đúng thời hạn và hiệu quả. Chuẩn công vụ còn thể hiện qua tinh thần phục vụ nhân dân, bao gồm tư vấn pháp luật, hỗ trợ pháp lý cho các nhóm yếu thế và giám sát việc thi hành pháp luật, bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người dân. Chuẩn công vụ không chỉ là yêu cầu nghề nghiệp nội tại, mà còn là cơ sở để nâng cao uy tín nghề luật, củng cố niềm tin vào pháp luật và phát triển đội ngũ luật gia tinh nhuệ, hội nhập sâu rộng vào cộng đồng pháp lý quốc tế.
5. Chuẩn hội nhập quốc tế – Tầm nhìn toàn cầu của luật gia Việt Nam
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng, đội ngũ luật gia Việt Nam không chỉ đảm bảo năng lực trong nước mà còn phải phát triển tầm nhìn toàn cầu, đóng vai trò “cầu nối” giữa pháp luật Việt Nam và cộng đồng pháp lý quốc tế. Chuẩn hội nhập quốc tế không chỉ là yêu cầu chuyên môn, mà còn là cơ sở để nâng cao hiệu quả công vụ, bảo vệ quyền lợi của công dân, tổ chức và Nhà nước, đồng thời góp phần xây dựng hệ thống pháp luật hiện đại, minh bạch, đồng bộ và phù hợp chuẩn mực quốc tế. Các hoạt động này gắn chặt với yêu cầu công vụ: vận dụng pháp luật một cách minh bạch, hiệu quả và sáng tạo theo tinh thần của Nghị quyết 66-NQ/TW, 2025, đồng thời giúp luật gia đóng góp vào phát triển văn hóa tuân thủ pháp luật, nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước.
Nâng cao năng lực pháp luật quốc tế: Luật gia Việt Nam cần am hiểu các điều ước quốc tế, hiệp định thương mại, chuẩn mực của WTO, ILO, WIPO và các công ước quốc tế về quyền con người, môi trường và thương mại bền vững. Nhiều luật gia đã tham dự các chương trình đào tạo tại Singapore, Hàn Quốc và Liên minh châu Âu, từ đó tích lũy kinh nghiệm giải quyết tranh chấp xuyên biên giới, tham gia soạn thảo chính sách pháp luật quốc tế phù hợp thực tiễn Việt Nam, nâng cao năng lực tư vấn và giám sát thi hành pháp luật. Thông qua các dự án hợp tác với Liên minh châu Âu, ASEAN, Liên Hợp Quốc và các tổ chức quốc tế khác, luật gia Việt Nam tích lũy kinh nghiệm giải quyết tranh chấp đa quốc gia, đồng thời phát triển tư duy sáng tạo, đề xuất cơ chế pháp lý mới và ứng dụng các giải pháp giám sát hiện đại.
Các luật gia tham gia trực tiếp tư vấn pháp lý cho doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu, đầu tư ra nước ngoài và hỗ trợ doanh nghiệp nước ngoài đầu tư tại Việt Nam. Qua đó, họ phát triển khả năng áp dụng linh hoạt pháp luật trong nước và quốc tế, giải quyết các tình huống phức tạp, nâng cao hiệu quả công vụ và xây dựng cơ chế phản hồi chính sách kịp thời, minh bạch. Những hoạt động thực tiễn này không chỉ củng cố năng lực tư vấn pháp lý mà còn giúp cải thiện môi trường đầu tư – kinh doanh, thúc đẩy hội nhập kinh tế, bảo vệ quyền lợi quốc gia và góp phần xây dựng văn hóa tuân thủ pháp luật theo tinh thần của Nghị quyết 66-NQ/TW, 2025.
Quang cảnh Hội thảo khoa học “Đưa Nghị quyết 66-NQ/TW vào cuộc sống: Yêu cầu, cơ chế và giải pháp thực thi” do Viện IBLA và Tạp chí Pháp lý tổ chức tại TP.HCM sáng ngày 16/9/2025
6. Một số kiến nghị nhằm xây dựng đội ngũ luật gia chuyên nghiệp trong kỷ nguyên vươn mình
- Đối với Nhà nước, cần chú trọng hoàn thiện khung pháp lý về đạo đức và hoạt động nghề nghiệp của luật gia theo hướng gắn kết với các chuẩn mực quốc tế, tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho việc xây dựng đội ngũ luật gia chuyên nghiệp. Đây cũng là bước đi cụ thể nhằm thực hiện tinh thần của Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị, trong đó khẳng định xây dựng và thi hành pháp luật là đột phá của đột phá trong hoàn thiện thể chế và xây dựng văn hóa tuân thủ pháp luật, bảo đảm thượng tôn Hiến pháp và pháp luật. Đồng thời, Nhà nước cần ban hành các chính sách đặc thù để thu hút, đào tạo và sử dụng hiệu quả nhân lực pháp lý chất lượng cao; có cơ chế hỗ trợ ngân sách cho các chương trình bồi dưỡng chuyên sâu về pháp luật quốc tế, kỹ năng hội nhập, đáp ứng yêu cầu “tập trung đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ pháp luật có bản lĩnh, trình độ và kỹ năng đáp ứng chuẩn mực quốc tế” Bên cạnh đó, cần thiết lập cơ chế đánh giá công vụ luật gia theo tiêu chuẩn minh bạch, công bằng, gắn trách nhiệm pháp lý với trách nhiệm xã hội, phù hợp với yêu cầu tạo đột phá trong công tác thi hành pháp luật, bảo đảm công bằng, nghiêm minh, hiệu lực, hiệu quả. Cùng với đó, Nhà nước cần đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong đào tạo và trao đổi chuyên gia, mở rộng cơ hội để luật gia Việt Nam tham gia sâu vào các cơ quan pháp lý quốc tế như WTO, WIPO, ILO, UNCITRAL… Đây chính là một trong những giải pháp then chốt để hiện thực hóa mục tiêu của Nghị quyết 66 là nâng cao năng lực thực hiện đầy đủ nghĩa vụ pháp lý quốc tế, xây dựng chiến lược tăng cường sự hiện diện của các chuyên gia Việt Nam trong các tổ chức pháp lý quốc tế
- Đối với Hội Luật gia Việt Nam, trước hết cần chủ động xây dựng và ban hành một Bộ quy tắc đạo đức nghề luật gia thống nhất, vừa bảo đảm phù hợp với chuẩn mực quốc tế, vừa gắn chặt với đặc thù văn hóa – pháp lý của Việt Nam. Bộ quy tắc này không chỉ đóng vai trò là định hướng ứng xử nghề nghiệp mà còn phải có giá trị bắt buộc đối với toàn thể hội viên, trở thành cơ sở nâng cao uy tín nghề nghiệp và củng cố niềm tin xã hội đối với đội ngũ luật gia. Bên cạnh đó, Hội tiếp tục cần tổ chức chương trình bồi dưỡng định kỳ về chuyên môn, đạo đức, kỹ năng công vụ và pháp luật quốc tế cho hội viên, với hình thức đào tạo linh hoạt (trực tiếp và trực tuyến) để đáp ứng nhu cầu học tập đa dạng trong bối cảnh hội nhập. Điều này gắn với yêu cầu trong Nghị quyết về tập trung đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ pháp luật có bản lĩnh, trình độ và kỹ năng đáp ứng chuẩn mực quốc tế. Để khuyến khích luật gia Việt Nam hội nhập sâu rộng hơn, Hội cần phát động các phong trào, sáng kiến hội nhập quốc tế, tạo lập mạng lưới trao đổi học thuật, kinh nghiệm thực tiễn và hợp tác nghiên cứu pháp lý với các tổ chức luật gia, hiệp hội nghề nghiệp quốc tế. Đây là cách thiết thực để thực hiện mục tiêu mà Nghị quyết 66 đề ra là nâng cao năng lực thực hiện đầy đủ nghĩa vụ pháp lý quốc tế và tăng cường sự hiện diện của chuyên gia Việt Nam trong các tổ chức pháp lý quốc tế. Ngoài ra, Hội cần xây dựng cơ sở dữ liệu nghề nghiệp luật gia, kết nối thông tin giữa các chi hội địa phương, cơ quan quản lý nhà nước và cộng đồng pháp lý quốc tế. Đây sẽ là công cụ quan trọng để phát huy vai trò giám sát, phản biện xã hội và tư vấn chính sách pháp luật, góp phần cùng Nhà nước xây dựng nền pháp luật minh bạch, đồng bộ và hội nhập, phù hợp với yêu cầu “đột phá của đột phá trong hoàn thiện thể chế”.
- Đối với Chi hội Luật gia, cần chú trọng triển khai các chương trình mang tính thiết thực, gần gũi với hội viên và người dân. Một trong những giải pháp trọng tâm là thực hiện chương trình “Luật gia chuẩn mực” tại địa phương, gắn việc học tập và rèn luyện đạo đức nghề nghiệp với hoạt động tư vấn, phổ biến, giáo dục pháp luật trực tiếp cho cộng đồng. Qua đó, luật gia không chỉ được rèn luyện trong môi trường thực tiễn mà còn góp phần nâng cao nhận thức pháp lý cho người dân. Chi hội cũng cần thường xuyên tổ chức diễn đàn, tọa đàm chuyên môn định kỳ, tạo điều kiện để hội viên trao đổi kinh nghiệm nghề nghiệp, kỹ năng công vụ và kiến thức hội nhập, từ đó nâng cao tính chuyên nghiệp và khả năng thích ứng với yêu cầu mới. Đây là giải pháp gắn với chủ trương của Nghị quyết về “đẩy mạnh đào tạo, bồi dưỡng nhân lực pháp luật chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế”. Đồng thời, Chi hội có trách nhiệm giám sát chặt chẽ đạo đức nghề nghiệp của hội viên, kịp thời chấn chỉnh, xử lý những vi phạm, song song với việc biểu dương và nhân rộng các gương sáng điển hình. Đây là cách thiết thực để xây dựng môi trường nghề nghiệp trong sạch, củng cố uy tín của tổ chức Hội tại cơ sở. Ngoài ra, Chi hội cần đẩy mạnh kết nối với doanh nghiệp, trường đại học và các tổ chức xã hội, mở rộng không gian thực hành pháp lý cho hội viên, đặc biệt là luật gia trẻ. Sự gắn kết này không chỉ giúp hội viên tiếp xúc trực tiếp với các tình huống pháp lý thực tiễn, mà còn tạo điều kiện để họ nâng cao năng lực hội nhập, qua đó đáp ứng yêu cầu “tăng cường sự hiện diện của luật gia Việt Nam trong các hoạt động pháp lý quốc tế”.
- Đối với Hội viên Luật gia, yêu cầu quan trọng hàng đầu là luôn giữ gìn và tu dưỡng đạo đức nghề nghiệp, bảo đảm tính độc lập, khách quan và công tâm trong mọi hoạt động pháp lý, tuyệt đối tránh lợi dụng vị trí nghề nghiệp để mưu cầu lợi ích cá nhân. Đây chính là sự cụ thể hóa định hướng của Nghị quyết 66-NQ/TW về nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức công vụ và trách nhiệm nêu gương của đội ngũ cán bộ pháp luật, đồng thời là nền tảng để xây dựng uy tín cá nhân và củng cố hình ảnh của đội ngũ luật gia trong xã hội. Song song với đó, mỗi hội viên cần không ngừng học tập và bồi dưỡng chuyên môn, đặc biệt là kiến thức về pháp luật quốc tế, kỹ năng ngoại ngữ và khả năng ứng dụng công nghệ pháp lý (legal tech) – những năng lực then chốt để đáp ứng yêu cầu “xây dựng đội ngũ nhân lực pháp luật tinh nhuệ, có bản lĩnh, trình độ cao, ngang tầm khu vực và quốc tế”. Bên cạnh khía cạnh nghề nghiệp, hội viên luật gia cũng phải thực hiện nghiêm túc trách nhiệm công vụ, tích cực tham gia xây dựng, phản biện và giám sát thi hành pháp luật một cách minh bạch, hiệu quả. Đây không chỉ là nghĩa vụ đối với Nhà nước và nhân dân, mà còn thể hiện tinh thần “gắn kết chặt chẽ giữa trách nhiệm pháp lý và trách nhiệm xã hội” mà Nghị quyết đề ra. Ngoài ra, mỗi hội viên cần chủ động mở rộng tầm nhìn quốc tế, tích cực tham gia nghiên cứu, viết bài, trao đổi học thuật và kinh nghiệm thực tiễn với cộng đồng luật gia khu vực và toàn cầu. Hoạt động này vừa giúp nâng cao năng lực bản thân, vừa khẳng định vị thế, tiếng nói của luật gia Việt Nam trong đời sống pháp lý quốc tế, phù hợp với chủ trương “tăng cường sự hiện diện và đóng góp của Việt Nam trong các tổ chức, diễn đàn pháp lý quốc tế”.
7. Kết luận
Xây dựng đội ngũ luật gia chuyên nghiệp trong bối cảnh hội nhập quốc tế đòi hỏi bốn chuẩn cơ bản: đạo đức, nghề nghiệp, công vụ và hội nhập quốc tế. Chuẩn đạo đức đảm bảo luật gia trung thực, công tâm, tận tụy với công lý và lợi ích hợp pháp của công dân. Chuẩn nghề nghiệp tập trung nâng cao kiến thức, kỹ năng, tư duy đổi mới và khả năng giải quyết các tình huống pháp lý phức tạp. Chuẩn công vụ yêu cầu luật gia thực hiện nhiệm vụ có trách nhiệm, hiệu quả, minh bạch và sáng tạo, đồng thời phối hợp chặt chẽ với cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội, doanh nghiệp và cộng đồng. Chuẩn hội nhập quốc tế phát triển tầm nhìn toàn cầu, năng lực pháp luật quốc tế, kỹ năng ngoại ngữ và đàm phán, giúp luật gia trở thành cầu nối giữa pháp luật Việt Nam và cộng đồng pháp lý quốc tế. Như vậy, việc thực hiện đồng bộ bốn chuẩn cùng với các giải pháp nêu trên không chỉ nâng cao chất lượng đội ngũ luật gia Việt Nam, mà còn góp phần củng cố Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa hiện đại, bảo vệ quyền lợi công dân và Nhà nước, đồng thời tạo nền tảng vững chắc cho hội nhập pháp luật quốc tế và phát triển bền vững của đất nước.
------------------------
Tài liệu tham khảo
1. Nguyễn Khánh Ngọc. (2025, 22/04). Nâng cao năng lực của hội viên Hội Luật gia trong thúc đẩy bảo vệ quyền trẻ em. Truy cập từ https://luatgia.org/2025/04/22/nang-cao-nang-luc-cua-hoi-vien-hoi-luat-gia-trong-thuc-day-bao-ve-quyen-tre-em/ (ngày truy cập: 27/08/2025).
2. Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam. (2025). Nghị quyết 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, Phần III, Điều 5.
3. Nguyễn Bá Sơn. (2025). Hội Luật gia Việt Nam đồng hành cùng công cuộc xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN. Truy cập từ https://baomoi.com/hoi-luat-gia-viet-nam-dong-hanh-cung-cong-cuoc-xay-dung-nha-nuoc-phap-quyen-xhcn-c53123816.epi (ngày truy cập: 27/08/2025).
4. Đặng Thủy. (2025, 10/08). Hội Luật gia Việt Nam góp phần củng cố niềm tin của người dân vào công lý. Truy cập từ http://hoiluatgiavn.org.vn:8080/hoi-luat-gia-viet-nam-gop-phan-cung-co-niem-tin-cua-nguoi-dan-vao-cong-ly-d3961.html, (ngày truy cập: 27/08/2025).
5. Thành Chung. (2025, 07/08). Chi hội Luật gia Viện Khoa học pháp lý và kinh doanh quốc tế: Tiên phong trong nghiên cứu khoa học, tham gia góp ý xây dựng pháp luật và hỗ trợ pháp lý cho cộng đồng doanh nghiệp. Truy cập từ https://phaply.net.vn/chi-hoi-luat-gia-vien-khoa-hoc-phap-ly-va-kinh-doanh-quoc-te-tien-phong-di-dau-trong-nghien-cuu-khoa-hoc-tham-gia-gop-y-xay-dung-phap-luat-va-ho-tro-tu-van-phap-ly-cho-cong-dong-doanh-nghiep-a258587.html, (ngày truy cập: 27/08/2025).
