Xây dựng pháp luật

(Pháp lý) – Một trong những nội dung đề cập trong NQ 66 của Bộ Chính trị được doanh nghiệp quan tâm nhất, đó là việc thay đổi tư duy xây dựng pháp luật “dứt khoát từ bỏ tư duy không quản được thì cấm” và chuyển sang “tư duy kiến tạo phát triển, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm”. Có thể nói đây là điểm cốt lõi và mang tính cách mạng nhất của Nghị quyết. Bài viết sau, tác giả sẽ phân tích những tác động của Nghị quyết 66 đến cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại và các biện pháp bảo vệ doanh nghiệp.

Bài viết phân tích một số vấn đề về cơ sở lý luận và thực tiễn nội luật hóa quy định của điều ước quốc tế trong xây dựng pháp luật hình sự tại Việt Nam thời gian qua. Trên cơ sở đó, đưa ra một số phương hướng xây dựng pháp luật hình sự Việt Nam theo quy định của các điều ước quốc tế dựa trên tinh thần việc nội luật hóa vừa phải đáp ứng được nghĩa vụ của quốc gia thành viên với cộng đồng quốc tế, đồng thời vẫn giữ vững nguyên tắc độc lập, chủ quyền và đặc thù của hệ thống pháp luật quốc gia.

Bảo đảm liêm chính, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, "lợi ích nhóm" trong xây dựng chính sách, pháp luật được thể hiện trong nhiều chủ trương, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước; đặc biệt là Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới và trước đó là Quy định 178-QĐ/TW ngày 27/6/2024 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác xây dựng pháp luật. Bài viết này trình bày kinh nghiệm quốc tế về một số cơ chế nhằm bảo đảm liêm chính trong công tác xây dựng chính sách, pháp luật, như: bộ quy tắc ứng xử, đạo đức; các cơ quan chuyên trách về đạo đức, liêm chính công vụ; đánh giá rủi ro tham nhũng trong các dự thảo luật; sự tham gia của đội ngũ luật gia, luật sư, chuyên gia pháp luật vào xây dựng chính sách, pháp luật; từ đó, đưa ra một số khuyến nghị có giá trị tham khảo cho Việt Nam nhằm bảo đảm liêm chính trong công tác này.

(Pháp lý). Trong bối cảnh quan hệ thương mại quốc tế ngày càng mở rộng và phức tạp, nguy cơ phát sinh tranh chấp thương mại luôn tiềm ẩn và có xu hướng gia tăng. Nhằm bảo vệ quyền lợi, duy trì hợp tác, hạn chế rủi ro và đảm bảo công bằng, các phương thức giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế không ngừng được hoàn thiện và phát triển. Bài viết sẽ tập trung phân tích các phương thức giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế hiện nay, đồng thời đưa ra một số khuyến nghị nhằm đổi mới và hoàn thiện cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại tại Việt Nam.

Bài viết phân tích vai trò của Hội Luật gia Việt Nam (HLGVN) trong hệ sinh thái đổi mới pháp luật, đặc biệt trong bối cảnh triển khai Nghị quyết 66-NQ/TW. Tác giả làm rõ khái niệm “hệ sinh thái đổi mới pháp luật”, mô tả mối liên kết giữa các chủ thể trong xã hội, và nhấn mạnh HLGVN như một cầu nối quan trọng giữa Đảng, Nhà nước, nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp. Bài viết đồng thời đánh giá những kết quả đạt được của HLGVN trong công tác tư vấn, phản biện, xây dựng pháp luật, cũng như những hạn chế còn tồn tại. Từ đó, tác giả đề xuất định hướng nâng cao vai trò của HLGVN thông qua việc tăng cường nguồn lực, mở rộng liên kết trong và ngoài nước, phát triển hoạt động phản biện chuyên sâu, và xây dựng cơ chế vận hành minh bạch trong hệ sinh thái đổi mới pháp luật.

Trong tiến trình xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN và hội nhập quốc tế sâu rộng, đội ngũ luật gia Việt Nam giữ vai trò trụ cột trong việc tham mưu, xây dựng, thực thi và bảo vệ pháp luật. Trước yêu cầu đổi mới thể chế theo tinh thần Nghị quyết 66-NQ/TW và Nghị quyết 27-NQ/TW, việc nâng cao chất lượng luật gia trở thành nhiệm vụ chiến lược.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu việc xây dựng các luật, nghị quyết phải khai thác tối đa nguồn lực của đất nước; tránh lãng phí, tiêu cực, tham nhũng, tránh “xin-cho.”

(Pháp lý). Tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, khi thảo luận tại tổ về công tác xây dựng pháp luật, các Đại biểu Quốc hội đã có nhiều kiến nghị nhấn mạnh vấn đề kỷ luật, kỷ cương và chất lượng trong xây dựng luật. Trước tình hình rất khó khăn của cộng đồng doanh nghiệp hiện nay, các đại biểu cũng đề xuất nhiều giải pháp cấp bách và lâu dài.

(Pháp lý) - Kiểm soát quyền lực để phòng, chống “lợi ích nhóm” trong hoạt động xây dựng chính sách, pháp luật có vai trò và ý nghĩa rất quan trọng trong quá trình xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Hiện Đảng đoàn Quốc hội đang tham mưu cho Bộ Chính trị ban hành Quy định về kiểm soát quyền lực, phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm trong công tác xây dựng pháp luật . Đây là một trong 5 nhiệm vụ trong kế hoạch triển khai thực hiện nhiệm vụ của Đảng đoàn Quốc hội được giao trong Nghị quyết số 27 về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới.