Diễn đàn - Luật gia

Một số giải pháp tăng vốn tự có của ngân hàng thương mại nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh khi bước vào hội nhập. TÓM TẮT: Bài viết này tập trung phân tích những hạn chế, bất cập một số quy định của Thông tư số 22/2019/TT - NHNN ngày 15 tháng 11 năm 2019 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước quy định các giới hạn, tỷ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài của Ngân hàng Nhà nước. Trên cơ sở đó, tác giả hình thành những kiến nghị, đề xuất, nhằm hoàn thiện các quy định pháp luật về vốn tự có trong hoạt động của ngân hàng thương mại (NHTM) cho phù hợp với thông lệ quốc tế và tiến trình hội nhập của thị trường tiền tệ - ngân hàng Việt Nam đối với khu vực và quốc tế. Từ khóa: vốn, vốn chủ sở hữu, tỷ lệ an toàn vốn, tài sản có rủi ro, ngân hàng thương mại. 1. Đặt vấn đề Trong lĩnh vực ngân hàng, vốn tự có là một trong những yếu tố quan trọng, quyết định năng lực tài chính của NHTM, đặc biệt còn giúp các ngân hàng đương đầu với các cuộc khủng hoảng tài chính - tiền tệ trên phạm vi toàn cầu. Ngoài ra, vốn tự có đóng góp cho khối nguồn vốn nói chung để hình thành tổng tài sản của NHTM. Vì vậy, vốn tự có càng lớn, NHTM càng mạnh và càng vững chắc. Trên bình diện quốc tế, để đánh giá sức mạnh tài chính của NHTM, giới nghiên cứu, cũng như lãnh đạo ngân hàng đã và đang tiếp tục xác định vốn tự có theo Basel III1. Trong thực tiễn, Basel III về xác định vốn tự có là chuẩn mực phổ quát, tiên tiến bậc nhất trên thế giới hiện nay. Chuẩn mực này không chỉ áp dụng tại các nước thành viên chính thức2 của Basel III mà còn được cập nhật trên phạm vi toàn cầu. Theo quy định hiện hành, có nhiều khái niệm liên quan nhất định đến vốn tự có. Theo Luật Doanh nghiệp năm 2020, “vốn điều lệ”3 là tổng giá trị tài sản do các thành viên công ty, chủ sở hữu công ty đã góp hoặc cam kết góp khi thành lập công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh; là tổng mệnh giá cổ phần đã bán hoặc được đăng ký mua khi thành lập công ty cổ phần. Ngoài ra, Luật Các Tổ chức tín dụng năm 2010 quy định “vốn pháp định”4 là vốn tối thiểu 3.000 tỷ đồng (Ba ngàn tỷ đồng) mà NHTM buộc phải duy trì trong suốt thời gian hoạt động. Bên cạnh đó, “vốn tự có”5 ghi nhận tại Thông tư số 22/2019/TT - NHNN bao gồm vốn chủ sở hữu và tài sản nợ phải trả dài hạn. Như vậy, trong lĩnh vực ngân hàng, “vốn tự có” là vốn được hình thành từ nhiều nguồn vốn khác nhau mà NHTM có quyền sử dụng để thực hiện các hoạt động kinh doanh của mình. Tại Việt Nam, để bảo đảm năng lực cạnh tranh của NHTM trong xu thế hội nhập sâu rộng của thị trường tài chính - tiền tệ Việt Nam đối với khu vực và quốc tế thì quy định về vốn tự có của NHTM trở thành đề tài mang tính thời sự quốc gia. Trong phạm vi bài viết này, tác giả phân tích đánh giá thực trạng pháp luật về vốn tự có trong lĩnh vực ngân hàng, từ đó đề xuất các kiến nghị hoàn thiện pháp luật về vốn tự có trong hoạt động của NHTM hiện nay. 2. Thực trạng pháp luật về vốn tự có trong hoạt động của ngân hàng thương mại Luật Các tổ chức tín dụng số 47/2010/QH12 đã được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XII, kỳ họp thứ 7 thông qua ngày 16 tháng 6 năm 2010 (Luật Các TCTD năm 2010), Thông tư số 22/2019/TT - NHNN ngày 15 tháng 11 năm 2019 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định các giới hạn, tỷ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và các văn bản pháp luật có liên quan đã hình thành hành lang pháp lý cho NHTM hoạt động an toàn và hiệu quả trong thời gian qua, đặc biệt đóng góp to lớn cho công tác kiểm soát vốn tự có của NHTM hiệu quả. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy, các quy định này bước đầu bộc lộ một số hạn chế, bất cập nhất định như sau: Thứ nhất, quy định vốn tự có bảo đảm bù đắp tổn thất do rủi ro tín dụng cần bổ sung đầy đủ và toàn diện hơn. Trong nền kinh tế hiện đại, NHTM đã và đang tiếp tục là trung gian tài chính, thu hút tiền gửi, cấp tín dụng, cung cấp dịch vụ tài chính - tiền tệ và tham gia các hoạt động đầu tư tài chính khác. Dĩ nhiên, nguồn vốn là một trong những tiêu chí quan trọng quyết định quy mô lớn nhỏ của NHTM. Nguồn vốn này lớn dần theo thời gian, hình thành từ nhiều nguồn khác nhau. Tại khoản 1 Điều 2 Nghị định số 86/2019/NĐ-CP ngày 14 tháng 11 năm 2019 của Chính phủ quy định mức vốn pháp định của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài thì mức vốn pháp định của NHTM là 3.000 tỷ đồng (Ba ngàn tỷ đồng). Đây là vốn ban đầu, không được giảm và phải duy trì trong suốt quá trình hoạt động. Cùng với vốn pháp định như trên, nguồn vốn của NHTM không ngừng được bổ sung thông qua hoạt động kinh doanh. Tại Điều 8 Thông tư số 22/2019/TT - NHNN, nguồn vốn tự có của NHTM được phân chia thành 2 cấp. Cấp 1 gồm: (i) vốn điều lệ, (ii) quỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệ, (iii) quỹ đầu tư phát triển, (iv) quỹ dự phòng tài chính, (v) vốn đầu tư xây dựng cơ bản, mua sắm tài sản cố định, (vi) lợi nhuận chưa phân phối, (vii) thặng dư vốn cổ phần, (viii) chênh lệch tỷ giá hối đoái. Cấp 2 gồm: (i) 50% phần chênh lệch tăng do đánh giá lại tài sản cố định, (ii) 40% phần chênh lệch tăng do đánh giá lại các khoản góp vốn đầu tư dài hạn, (iii) dự phòng chung, (iv) trái phiếu chuyển đổi, nợ thứ cấp do ngân hàng phát hành. Việc phân cấp vốn tự có theo Phục lục 1 Thông tư số 22/2019/TT-NHNN có ý nghĩa lớn nhằm xác định số lượng nguồn vốn tương ứng với các rủi ro phát sinh như: rủi ro tín dụng, rủi ro hoạt động và rủi thị trường. Trên cơ sở đó, dự liệu khả năng bù đắp những tổn thất phát sinh trong trong tương lai. Ngoài ra, tại 2 Điều 9 Thông tư số 22/2019/TT - NHNN quy định ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải thường xuyên duy trì tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu 9% và áp dụng công thức như sau:   Trong đó, Vốn tự có: vốn cấp 1 & 2 được liệt kê tại Điều 8 Thông tư số 22/2019/TT-NHNN như trên. Tài sản Có rủi ro: có 06 nhóm tài sản và cam kết ngoại bảng, tương ứng hệ số rủi ro là nhóm 1: 0%, nhóm 2: 20%, nhóm 3: 50%, nhóm 4: 100%, nhóm 5: 150%, nhóm 6: 200% theo Phụ lục 02 Thông tư số 22/2019/TT - NHNN. Ví dụ, ngân hàng có tiền gửi tại Ngân hàng Nhà nước: 100.000.000VNĐ, cùng lúc ngân hàng mua 150.000.000VNĐ trái phiếu doanh nghiệp trên thị trường vốn. Lượng vốn mà ngân hàng cần có để bù đắp rủi ro, tiền gửi: 100.000.000VNĐ x 0% (0% trọng số áp dụng cho tài sản có rủi ro nhóm 1) x 9% = 0VNĐ và trái phiếu: 150.000.000VNĐ x 100% (100% trọng số áp dụng cho tài sản có rủi ro nhóm 4) x 9% = 13.500.000VNĐ. Qua ví dụ nêu trên, để bảo đảm trái phiếu giữ nguyên giá trị 150.000.000VNĐ (tài sản có rủi ro) trước biến động tỷ giá, thì NHTM phải duy trì vốn tự có 13.500.000VNĐ bù đắp sự giảm giá của trái phiếu; tương đương tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu bắt buộc là 9% so với tài sản có rủi ro tương ứng hệ số chuyển đổi rủi ro 100%. Việc phân loại tài sản có rủi ro, từ thấp nhất 1% đến cao nhất 200% có ý nghĩa lớn nhằm xác định được những tổn thất tín dụng phát sinh và cơ chế bù đắp tương ứng. Việt Nam quy định tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu 9% là khá cao. Đây là thách thức lớn đối với ngân hàng và hệ thống ngân hàng, đặc biệt là đối với các NHTM có quy mô nhỏ. Trên thế giới, tại các nước kinh tế phát triển, đặc biệt các quốc gia thành viên chính thức của Basel III, nguồn vốn của NHTM được phân chia thành 3 cấp tương ứng với 3 mức độ rủi ro, gồm: (i) rủi ro tín dụng, (ii) rủi ro hoạt động và (iii) rủi thị trường. Theo đó, vốn cấp 1 là vốn chủ sở hữu và xem như chủ sở hữu có chất lượng cao nhất, bảo đảm bù đắp các rủi ro phát sinh, đặc biệt là rủi ro tín dụng. Vốn cấp 1 bao gồm: (i) vốn cổ phần phổ thông, (ii) thặng dư vốn cổ phần, (iii) cổ phiếu thường, (iv) lợi nhuận giữ lại, (v) các khoản thu nhập khác và dự trữ đã công bố, (vi) vốn cổ phần phổ thông công ty con hợp nhất, (vii) vốn chủ sở hữu khác, (viii) các công cụ ngân hàng phát hành, (ix) thặng dự vốn cổ phần chưa tính vào vốn cấp 1, (x) các công cụ công ty con phát hành bên thứ ba nắm giữ, (xi) vốn cấp 1 khác. Áp dụng tiêu chuẩn phân chia nguồn vốn thành 3 cấp: vốn cấp 1 bù đắp rủi ro tín dụng, trong khi vốn cấp 2 cho rủi ro hoạt động và vốn cấp 3 bảo đảm rủi ro thị trường. Tiêu chuẩn này phổ biến trên phạm vi toàn cầu, được ứng dụng thành công ở nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ. Thực hiện đối chiếu, so sánh Thông tư số 22/2019/TT - NHNN với Basel III về xác định vốn chủ sở hữu có sự khác biệt đáng kể về danh mục vốn, Việt Nam quy định vốn cấp 1 có 8 danh mục vốn, trong khi Basel III ghi nhận 11 danh mục vốn. Qua đó cho thấy, quy định của Việt Nam xác định vốn tự có chưa đầy đủ, toàn diện, chưa đạt tiêu chuẩn của Basel III, cần bổ sung thêm một số danh mục vốn có chất lượng.Như vậy, một số danh mục vốn có thanh khoản cao, cần được chọn lọc và bổ sung vốn cấp 1 phù hợp. Ngoài ra, Việt Nam quy định tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu 9%, cao hơn 1% Basel III (8%), cần điều chỉnh phù hợp. Thứ hai, quy định của Việt Nam về xác định tài sản có rủi ro còn nhiều bất cập. Tại mục I2b Điều 1 Quyết định số 986/QĐ-TTg ngày 08 tháng 08 năm 2018 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt chiến lược phát triển ngành Ngân hàng Việt Nam đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, mục tiêu cụ thể “phấn đấu đến cuối năm 2025, tất cả các NHTM áp dụng Basel II theo phương pháp tiêu chuẩn, triển khai thí điểm áp dụng Basel II theo phương pháp nâng cao tại NHTM Nhà nước nắm cổ phần chi phối và NHTM cổ phần có chất lượng quản trị tốt đã hoàn thành áp dụng Basel II theo phương pháp tiêu chuẩn”. Qua đó, cho thấy, phương pháp tiêu chuẩn và phương pháp nâng cao mang ý nghĩa lớn, có tầm quan trọng chiến lược. Hai phương pháp này cho phép xác định thông số rủi ro đúng bản chất của tài sản bảo đảm phân loại tài sản có rủi ro chính xác. Phương pháp chuẩn hóa (Standardised Approach - SA) cho phép NHTM sử dụng kết quả xếp hạng tín dụng của các công ty xếp hạng tín dụng độc lập để xác định trọng số rủi ro của tài sản. Phương pháp này tương đối đơn giản, dễ thực hiện nhưng giao nhiều quyền cho cơ quan giám sát. Phương pháp nâng cao (Internal Ratings Based Advanced Approach - IRBAA) căn cứ trên kết quả xếp hạng tín dụng nội bộ đi kèm điều kiện: dữ liệu có lịch sử, minh bạch, đầy đủ, chi phí thu thập tốn kém. Do vậy, phương pháp này yêu cầu NHTM có một hệ thống công nghệ thông tin chuẩn và tiến tiến. Đây là một thách thức lớn đối hệ thống NHTM hiện nay. Đến nay, Việt Nam mới tiếp cận phương pháp tiêu chuẩn mà chưa đạt được như chiến lược phát triển ngân hàng theo Quyết định số 986/QĐ - TTg. Cụ thể, “khoản phải đòi Chính phủ Việt Nam, Ngân hàng Nhà nước hoặc khoản phải đòi được Chính phủ Việt Nam, Ngân hàng Nhà nước bảo lãnh thanh toán hoặc khoản phải đòi được bảo đảm bằng giấy tờ có giá do Chính phủ Việt Nam, Ngân hàng Nhà nước phát hành hoặc bảo lãnh thanh toán” theo Phụ lục 02 Thông tư số 22/2019/TT - NHNN được phân vào tài sản có rủi ro nhóm 1, hệ số rủi ro 0%. Trong khi đó, Basel III ghi nhận tài sản này hệ số rủi ro là 20%, tiềm ẩn rủi ro nhất định. Để xác định tài sản có rủi ro chính xác, Việt Nam nên tuân thủ phương pháp chuẩn hóa (SA) của Basel III về phân nhóm tài sản có rủi ro và hệ số rủi ro, tránh giải thích ngoại lệ và kéo dài lộ trình thực hiện, hạn chế năng lực cạnh tranh quốc tế đối với hệ thống NHTM. Thứ ba, quy định định dữ liệu tính toán đầu vào chưa phù hợp với thông lệ quốc tế. Theo quy định tại 2 Điều 9 Thông tư số 22/2019/TT - NHNN quy định ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải thường xuyên duy trì tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu 9% và áp dụng như công thức sau:   Giả sử NHTM tuân thủ tuyệt đối quy định nêu trên, liệu rằng kết quả tính toán của công thứctrên có đáng tin cậy không? tỷ lệ an toàn vốn có chính xác không? Dĩ nhiên, kết quả nêu trên phải được thẩm định theo quá trình, tức là dữ liệu đầu vào phải chuẩn, phương pháp chuẩn thì mới chắc rằng kết quả chính xác và hiệu quả. Trong thực tiễn, hiện nay, Việt Nam vẫn sử dụng dữ liệu theo chuẩn mực kế toán riêng (VAS - Vietnamese Accounting Standards). Chuẩn mực kế toán này còn những khác biệt so với báo cáo tài chính quốc tế (IFRS - International Financial Reporting Standarts). Trên bình diện quốc tế, kết quả thống kê của IFRS.org đã chỉ ra rằng, đến tháng 4/2018, có 144 quốc gia và vùng lãnh thổ trong số 166 quốc gia và vùng lãnh thổ được khảo sát đã bắt buộc sử dụng chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IFRS). Phần lớn trong nhóm 22 quốc gia và vùng lãnh thổ còn lại đã cho phép hoặc đang trong lộ trình triển khai áp dụng IFRS). Chỉ còn 7 quốc gia, trong đó có Việt Nam vẫn chỉ sử dụng chuẩn mực kế toán riêng6. Chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) còn một số bất cập nhất định sau đây: (i) VAS hiện chưa có quy định cho phép tài sản và nợ phải trả được đánh giá lại theo giá trị hợp lý tại thời điểm báo cáo; (ii) VAS 21 quy định báo cáo tài chính không bắt buộc phải có báo cáo thay đổi vốn chủ sở hữu; (iii) VAS 3 chỉ cho phép đánh giá lại tài sản cố định là bất động sản, nhà xưởng và thiết bị trong trường hợp có quyết định của Nhà nước, đưa tài sản đi góp vốn liên doanh, liên kết, chia tách, sáp nhập doanh nghiệp và không được ghi nhận phần tổn thất tài sản hàng năm; (iv) VAS 11 quy định lợi thế thương mại được phân bổ dần trong thời gian không quá 10 năm kể từ ngày mua trong giao dịch hợp nhất kinh doanh. Trong khi đó, IFRS 3 quy định doanh nghiệp phải đánh giá giá trị lợi thế thương mại tổn thất. Hay nói khác đi, VAS còn một số chuẩn mực chưa đáp ứng IFRS. Như vậy, quy định của Việt Nam về phân loại vốn, xác định tài sản rủi ro và dữ liệu đầu vào để tính toán tỷ lệ an toàn vốn chưa phù hợp với Basel III và báo cáo tài chính quốc tế (IFRS). 3. Một số đề xuất hoàn thiện pháp luật về vốn tự có trong hoạt động của ngân hàng thương mại tại Việt Nam hiện nay Thứ nhất, thực hiện phân chia vốn thành 3 cấp theo Basel III. Hoặc Bổ sung Điều 8 Thông tư số 22/2019/TT - NHNN phù hợp. Trong thực tiễn, việc phân chia vốn của NHTM thành 3 cấp mang ý nghĩa chiến lược. Đây là phương cách tìm ra nguồn vốn chất lượng tốt nhất bù đắp rủi ro tín dụng và các rủi ro khác. Việt Nam tham khảo quốc tế, thực hiện phân chia nguồn vốn thành 3 cấp theo Basel III nhằm bổ sung, bù đắp khoảng trống pháp lý mà trước nay chưa có. Đồng thời, đây là bước tiến lớn để sắp xếp, nâng cao chất lượng nguồn vốn và hướng đến hạn chế rủi ro cho hệ thống NHTM. Thứ hai, phân loại tài sản có rủi ro và hệ số rủi ro tuân thủ Basel III. Đồng thời, bổ sung Phụ lục 02 Thông tư số 22/2019/TT - NHNN tương thích. Trong hoạt động ngân hàng, vốn và tài sản có rủi ro có mối quan hệ hữu cơ. Vốn được phân loại nhằm bù đắp tương ứng tổn thất tài sản có rủi ro phát sinh. Trên cơ sở vốn được phân chia thành 3 cấp theo Basel III, NHTM phải phân loại tài sản có rủi ro và hệ số rủi ro tương thích vốn nêu trên. Cả 2 tiêu chuẩn về vốn và tài sản có rủi ro phải chuẩn xác thì kết quả tính toán tỷ lệ an toàn vốn tại 2 Điều 9 Thông tư số 22/2019/TT-NHNN mới khả thi và hiệu quả. Thứ ba, bổ sung VAS 21 quy định báo cáo tài chính bắt buộc phải có báo cáo thay đổi vốn chủ sở hữu theo IFRS. Nguồn lực tốt nhất bù đắp rủi ro trong hoạt động của NHTM chính là vốn chủ sở hữu. Sự kiện làm tăng giảm vốn chủ sở hữu cần được cập nhật nhanh chóng, đầy đủ và kịp thời. Điều này đặc biệt có ý nghĩa với cơ quan giám sát và thị trường. Do vậy, bổ sung báo cáo thay đổi vốn chủ sở hữu tại VAS 21 là cần thiết, bởi nó giữ vai trò rất quan trọng trong việc giữ vững niềm tin thị trường và thu hút đầu tư vào NHTM. TÀI LIỆU TRÍCH DẪN: 1Basel Committee on Banking Supervision (2011), Basel III: A global regulatory framework for more resilient banks and banking systems, tạm dịch: Hiệp ước Basel III: Chuẩn mực quốc tế nhằm thiếp lập NHTM và hệ thống NHTM vững mạnh hơn. Truy cập tại https://www.bis.org/publ/bcbs189.pdf. 2G10 - còn gọi Group of Ten bao gồm 11 quốc gia công nghiệp là Bỉ, Canada, Pháp, Đức, Ý, Nhật Bản, Hà Lan, Thụy Điển, Thụy Sĩ, Anh và Hoa Kỳ. Truy cập tại https://www.bis.org/list/g10publications/ 3Khoản 34 Điều 4 Luật Doanh nghiệp năm 2020. 4Điều 19 Luật Các Tổ chức tín dụng năm 2010. 5Điều 8 Thông tư số 22/2019/TT – NHNN. 6So sánh các khác biệt chính giữa chuẩn mực báo tài chính quốc tế và chuẩn mực kế toán Việt Nam. Truy cập tại https://www.pwc.com/vn/vn/publications/vietnam-publications/ifrs-vas.html. Theo tapchicongthuong.vn Nguồn bài viết: http://tapchicongthuong.vn/bai-viet/mot-so-giai-phap-kien-nghi-hoan-thien-phap-luat-ve-von-tu-co-trong-hoat-dong-cua-ngan-hang-thuong-mai-83845.htm

TÓM TẮT: Việt Nam đang trên con đường phát triển, theo xu hướng, du lịch sẽ là một trong số các ngành có nhiều triển vọng phát triển mạnh, đặc biệt là du lịch nghỉ dưỡng. Thực tiễn cho thấy, chất lượng cuộc sống ngày càng được nâng cao, mức thu nhập đầu người tăng nhanh, người dân có khuynh hướng sử dụng một phần thu nhập của mình vào các hoạt động phục vụ đời sống tinh thần, đặc biệt là sử dụng các ngày nghỉ cuối tuần. Trong phạm vi bài viết này, tác giả tập trung phân tích quy định của pháp luật hiện hành về đánh giá tác động môi trường (ĐTM) đối với dự án nói chung, dự án khu du lịch nghỉ dưỡng nói riêng và một số vấn đề pháp lý cần đặt ra. Từ khóa: đánh giá tác động môi trường, môi trường, dự án, khu nghỉ dưỡng, sinh thái. 1. Khái niệm môi trường và đánh giá tác động môi trường Môi trường Môi trường là tổng hợp các điều kiện bên ngoài có ảnh hưởng đến một vật thể hoặc một sự kiện nào đó mà theo định nghĩa của Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ: “Môi trường bao gồm tất cả mọi yếu tố và ảnh hưởng của chúng đến một hệ sinh quyển”. Còn theo quy định pháp luật của Việt Nam, cụ thể là quy định tại khoản 1 Điều 3 Luật Bảo vệ môi trường năm 2014 và sắp tới sẽ được thay thế bởi khoản 1 Điều 3 Luật Bảo vệ môi trường 2020: “Môi trường bao gồm các yếu tố vật chất tự nhiên và nhân tạo quan hệ mật thiết với nhau, bao quanh con người, có ảnh hưởng đến đời sống, kinh tế, xã hội, sự tồn tại, phát triển của con người, sinh vật và tự nhiên”. Tựu trung lại, có thể hiểu, môi trường là không gian sống của con người và các loài sinh vật và những yếu tố vật chất từ tự nhiên và nhân tạo có quan hệ mật thiết với nhau, phục vụ, ảnh hưởng tới đời sống, quá trình tồn tại và phát triển của cuộc sống của con người nói riêng và sinh vật nói chung. Đánh giá tác động môi trường Theo từ điển Bách khoa toàn thư cho thấy: Đánh giá môi trường là đánh giá các hậu quả môi trường (tích cực lẫn tiêu cực) có thể xảy ra khi tiến hành thực hiện một kế hoạch, chính sách, chương trình, hoặc các dự án thực tế trước khi quyết định tiến hành thực hiện hay không[1]. Trong bối cảnh này, thuật ngữ "Đánh giá tác động môi trường" (EIA hay ĐTM) thường được sử dụng khi áp dụng cho các dự án thực tế của các cá nhân hoặc pháp nhân thương mại và thuật ngữ "đánh giá môi trường chiến lược" (SEA) áp dụng cho các chính sách, kế hoạch và chương trình thường được các cơ quan nhà nước thực hiện. Theo Hiệp hội quốc tế về đánh giá tác động (IAIA) định nghĩa, đánh giá tác động môi trường là "quá trình xác định, dự đoán, đánh giá và giảm thiểu những tác động liên quan sinh học, xã hội, và các yếu tố khác của các đề án phát triển trước khi những quyết định chính được thực hiện và cam kết được đưa ra"[2]. Tuy nhiên, sự đánh giá tác động môi trường đặc biệt ở chỗ chúng không yêu cầu sự tuân thủ tuyệt đối một kết quả môi trường được định trước mà cho phép các nhà hoạch định ra quyết định dựa trên sự cân nhắc, tính toán giữa giá trị môi trường và các giá trị khác có thể được đem lại nếu dự án được thưc hiện. Từ những phân tích nêu trên, có thể hiểu, đánh giá tác động môi trường nói chung và đánh giá tác động môi trường của dự án khu du lịch nghỉ dưỡng nói riêng là phương thức của một quá trình phân tích, đánh giá, dự báo ảnh hưởng đến môi trường của các dự án du lịch nghỉ dưỡng trước khi được thực hiện, từ đó đề xuất các giải pháp thích hợp về bảo vệ môi trường. Theo đó, cần hiểu rõ hơn, ĐTM là một phần nhỏ của báo cáo đánh giá tác động môi trường toàn diện, được thiết kế để cung cấp đủ thông tin cho phép cơ quan ra quyết định xem việc chuẩn bị một Báo cáo tác động môi trường toàn diện (EIS) là cần thiết và là một hoạt động thực hiện để tìm hiểu tác động mà đã được thực hiện trước khi sự phát triển sẽ xảy ra 2. Quy định của pháp luật về đánh giá tác động môi trường 2.1. Các quy định chung về đánh giá môi trường Thứ nhất, các quy định về báo cáo đánh giá tác động của môi trường. Lập và trình phê duyệt Báo cáo ĐTM là nghĩa vụ quan trọng nhất của chủ đầu tư trước khi dự án được chấp thuận và đi vào thực hiện. Bởi vì, ĐTM là một trong những công cụ quan trọng giúp BVMT được tốt hơn và hạn chế các tác động xấu đến môi trường của chính dự án do chủ đầu tư thực hiện. Cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải thẩm định, kiểm duyệt các biện pháp BVMT trong báo cáo ĐTM trước khi dự án được phê duyệt. Cơ sở pháp lý điều chỉnh việc lập báo cáo đánh giá tác động môi trường ĐTM là Luật Bảo vệ môi trường năm 2014 và sắp tới từ ngày 01/01/2022 sẽ được thay thế bởi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020. Nghị định số 18/2015/NĐ - CP ban hành ngày 14/02/2015, quy định về quy hoạch bảo vệ môi trường, báo cáo đánh giá tác động môi trường chiến lược, báo cáo đánh giá tác động môi trường ĐTM, kế hoạch bảo vệ môi trường và tiếp tục được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 40/2019/NĐ - CP quy định về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định quy định chi tiết hướng dẫn thi hành luật bảo vệ môi trường. Cụ thể qua các bước sau: i) Chủ thể lập báo cáo: Chủ dự án có thể tự mình lập hoặc thuê tổ chức dịch vụ tư vấn lập báo cáo ĐTM cho dự án đầu tư của mình. Việc lập báo cáo ĐTM là nghĩa vụ của chủ dự án chứ không phải là một lĩnh vực kinh doanh của chủ dự án do đó không thể quy định về “điều kiện kinh doanh” cho chủ dự án là Tổ chức dịch vụ lập báo cáo ĐTM - là một chủ thể kinh doanh lĩnh vực này; ii) Hình thức báo cáo: Văn bản của chủ dự án đề nghị thẩm định báo cáo ĐTM và bản báo cáo ĐTM của dự án không những phải tuân thủ các quy định của pháp luật về mặt nội dung mà còn phải tuân thủ về mặt hình thức; iii) Nội dung báo cáo: Việc xây dựng nội dung báo cáo ĐTM là khâu then chốt, cơ bản của quá trình lập báo cáo ĐTM. Nội dung chính của báo cáo ĐTM bao gồm: Chỉ dẫn về xuất xứ của dự án, chủ dự án, cơ quan có thẩm quyền phê duyệt dự án; Sự phù hợp của dự án và Quy hoạch bảo vệ môi trường ở các cấp; Đánh giá khả năng có thể tác động xấu của dự án đến môi trường; Đánh giá hiện trạng và điều kiện hiện có của môi trường, qua đó nhận dạng các đối tượng có thể phải chịu tác động xấu về mặt môi trường khi dự án được thực hiện; Công trình, phương án và biện pháp nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực của dự án đến môi trường;  Chương trình quản lý giám sát môi trường; Kết quả tham vấn cộng đồng trong quá trình lập báo cáo ĐTM; Kết luận, kiến nghị và cam kết của chủ dự án đầu tư. Thứ hai, các quy định về tham vấn khi thực hiện lập báo cáo đánh giá tác động môi trường. Đối tượng cần tiến hành tham vấn là cá nhân, cộng đồng dân cư[3] chịu sự tác động trực tiếp của dự án và các cơ quan tổ chức có liên quan trực tiếp đến dự án đầu tư, trừ trường hợp dự án đầu tư thuộc danh mục bí mật nhà nước thì không cần tiến hành tham vấn. Trách nhiệm thực hiện tham vấn thuộc về chủ đầu tư của dự án phải lập Báo cáo ĐTM, còn trách nhiệm trả lời tham vấn thuộc về các đối tượng cần tiến hành tham vấn vừa được đề cập. Quy trình tham vấn ý kiến hiện nay chủ yếu được thực hiện hướng tới đối tượng cần tham vấn là Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thực hiện dự án và các cá nhân, tổ chức chịu tác động trực tiếp bởi dự án thực hiện theo quy trình: Chủ dự án gửi báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thực hiện dự án và các cá nhân, tổ chức chịu tác động trực tiếp bởi dự án kèm theo văn bản đề nghị cho ý kiến; Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thực hiện dự án và các cá nhân, tổ chức chịu tác động trực tiếp bởi dự án có văn bản phản hồi trong thời hạn tối đa 15 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được văn bản của chủ dự án hoặc không cần có văn bản phản hồi trong trường hợp chấp thuận việc thực hiện dự án. Thứ ba, các quy định về thẩm định, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động của môi trường. Hồ sơ cần thiết: Hồ sơ đề nghị thẩm định báo cáo ĐTM bao gồm: văn bản của chủ dự án đề nghị thẩm định báo cáo ĐTM thực hiện theo mẫu quy định; bản báo cáo ĐTM của dự án. Đối với các dự án cải tạo, mở rộng, nâng cấp, nâng công suất của cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ đang hoạt động đã được phê duyệt báo cáo ĐTM hoặc đăng ký, xác nhận bản cam kết BVMT hoặc xác nhận bản đăng ký đạt tiêu chuẩn môi trường hoặc phê duyệt, ngoài các văn bản nêu trên còn phải kèm theo một bản sao quyết định phê duyệt báo cáo ĐTM hoặc giấy xác nhận bản đăng ký đạt tiêu chuẩn môi trường, quyết định phê duyệt hoặc giấy xác nhận đề án BVMT hoặc văn bản chứng minh bản cam kết BVMT đã được đăng ký của cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ đang vận hành.  Thẩm định, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường như: thẩm quyền tổ chức thẩm định; hình thức thẩm định; quy trình thẩm định, phê duyệt báo cáo ĐTM: sự tham gia của cộng đồng trong quá trình thẩm định báo cáo; kiểm tra, giám sát sau thẩm định. Thứ tư, các quy định về xử lý vi phạm pháp luật về đánh giá tác động môi trường. Việc xử lý vi phạm pháp luật về đánh giá tác động môi trường được quy định tại Điều 9 Nghị định số 155/2016/NĐ-CP và được sửa đổi, bổ sung tại khoản 8 Điều 1 Nghị định số 55/2021/NĐ - CP (có hiệu lực từ ngày 10/7/2021). Theo đó, hành vi vi phạm quy định về thực hiện quyết định phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường thuộc thẩm quyền phê duyệt của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Bộ, cơ quan ngang bộ (trừ trường hợp thuộc thẩm quyền phê duyệt của Bộ Tài nguyên và Môi trường) thì bị xử phạt thấp nhất là 5 triệu đồng và cao nhất là 160 triệu đồng[4]. Ngoài ra, cơ sở vi phạm có thể bị áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả, bao gồm: (i) Buộc phải vận hành đúng quy trình đối với công trình bảo vệ môi trường; buộc tháo dỡ công trình, thiết bị được xây lắp trái quy định về bảo vệ môi trường để xả chất thải không qua xử lý ra môi trường đối với trường hợp vi phạm quy định tại điểm h khoản 1, điểm h khoản 2 Điều 9 Nghị định số 155/2015/NĐ - CP (sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 55/2021/NĐ-CP); (ii) Buộc phải xây lắp, vận hành công trình bảo vệ môi trường và lập hồ sơ báo cáo kết quả thực hiện các công trình bảo vệ môi trường trình cơ quan đã phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường kiểm tra, xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường theo quy định trong thời hạn do người có thẩm quyền xử phạt ấn định trong quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với trường hợp vi phạm quy định tại các điểm g, i, k và l khoản 1; các điểm g, i, k và 1 khoản 2 Điều 9 Nghị định số 155/2015/NĐ - CP (sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 55/2021/NĐ - CP); (iii) Buộc phải lập hồ sơ báo cáo kết quả hoàn thành công trình bảo vệ môi trường trình cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường đối với hành vi vi phạm quy định tại điểm g khoản 1 và điểm g khoản 2 Điều 9 Nghị định số 155/2015/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 55/2021/NĐ - CP); (iv) Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm quy định tại các điểm d, g, h và k khoản 1; các điểm d, g, h và k khoản 2 Điều 9 Nghị định số 155/2015/NĐ - CP (sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 55/2021/NĐ - CP). 2.2. Quy định của pháp luật về ĐTM đối với dự án khu nghỉ dưỡng Khu du lịch nghỉ dưỡng (resort) là khối hay quần thể các biệt thự, nhà thấp tầng, căn hộ, thường ở khu vực có cảnh quan thiên nhiên đẹp, không khí trong lành, thường gần biển, sông, núi, đảm bảo chất lượng về cơ sở vật chất, trang thiết bị và dịch vụ cần thiết, phục vụ nhu cầu nghỉ dưỡng, giải trí, tham quan của con người (Mục 2.2 Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 4391:2015). Dự án khu nghỉ dưỡng hay còn gọi là dự án có bố trí căn hộ du lịch (condotel), văn phòng kết hợp lưu trú (officetel), biệt thự du lịch (resort villa), nhà ở thương mại liền kế (shophouse) là loại hình kinh doanh bất động sản mới xuất hiện tại Việt Nam nhằm đáp ứng nhu cầu nghỉ ngơi, du lịch của du khách trong và ngoài nước. Cùng với sự cải thiện về mức sống, con người ngày càng có nhu cầu nghỉ dưỡng nhằm giải trí và tái tạo sức lao động, chính vì vậy mà các dự án khu nghỉ dưỡng thu hút được nhiều nhà đầu tư. Do tính chất đặc thù của dự án khu du lịch nghỉ dưỡng, cần phải có một cơ chế pháp lý cho việc thực hiện dự án đầu tư đó là ĐTM được quy định tại mục 9 phụ lục II, Nghị định số 18/2015/NĐ-CP ngày 14/02/2015 của Chính phủ quy định về quy hoạch bảo vệ môi trường, đánh giá môi trường chiến lược, đánh giá tác động môi trường và kế hoạch bảo vệ môi trường. Theo đó, dự án xây dựng cơ sở lưu trú du lịch với quy mô từ 50 phòng trở lên thuộc đối tượng phải lập báo cáo đánh giá ĐTM với các giai đoạn: chuẩn bị dự án, thi công, đưa vào hoạt động. 3. Những vấn đề cần đặt ra Qua thực tiễn áp dụng các quy định của pháp luật về ĐTM cho thấy một số vấn đề cần đặt ra như sau: Thứ nhất, còn thiếu tính dự báo. ĐTM về bản chất là công cụ phân tích, dự báo các tác động môi trường của các đề xuất phát triển nhằm phục vụ cho quá trình ra quyết định của cơ quan có thẩm quyền. Nói cách khác, mục tiêu của ĐTM là xem xét các tác động đối với môi trường trước khi quyết định có nên cho phép triển khai một dự án do nhà đầu tư đề xuất hay không, hoặc nếu cho phép thì cần điều chỉnh gì. Do đó, ĐTM cần phải thực hiện ngay từ giai đoạn đầu tiên hình thành ý tưởng về dự án. Tuy nhiên, thực tế áp dụng hiện nay ở Việt Nam cho thấy ĐTM chưa thực hiện tốt chức năng dự báo của nó. Theo quy định, khi tiến hành triển khai dự án đầu tư, chủ đầu tư buộc phải lập báo cáo ĐTM. Tuy nhiên, quy trình này thường được chủ đầu tư và các bên liên quan xem nhẹ để nhanh chóng “hợp thức hóa” dự án đầu tư. Theo khoản 23 Điều 3 Luật Bảo vệ môi trường 2014 và từ ngày 01/01/2022 sẽ được thay thể bởi khoản 7 Điều 3 Luật Bảo vệ môi trường 2020 thì ĐTM là “việc phân tích, dự báo các tác động đến môi trường của dự án đầu tư cụ thể để đưa ra các biện pháp bảo vệ môi trường khi triển khai dự án đó”. Tuy nhiên, quy trình từ khâu thẩm định, phê duyệt, cho đến cấp giấy phép xây dựng dự án vẫn còn bị xem nhẹ , đánh giá các báo cáo ĐTM qua loa để “hợp thức hóa” dự án đầu tư, nên đã có không ít dự án đầu tư gây tác động rất lớn đến môi trường. Có một thực tế là nhiều dự án đầu tư có báo cáo ĐTM thiếu cả dữ liệu về môi trường và các số liệu quan trắc, cũng như khả năng tác động đến môi trường xung quanh sau khi dự án hoàn thiện. Việc lập ĐTM cho một dự án đầu tư còn gặp nhiều bất cập, nhất là ở việc các báo cáo ĐTM bao giờ cũng chỉ tập trung vào các tác động có hại trực tiếp trước mắt của vấn đề môi trường mà ít quan tâm đến tác động gián tiếp lâu dài và tác động đến xã hội. Thứ hai, Luật BVMT năm 2020 mới được thông qua và có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2021, quy định có 3 nhóm dự án cần phải lập báo cáo đánh ĐTM: dự án thuộc thẩm quyền phê duyệt chủ trương của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; dự án sử dụng đất của khu bảo tồn thiên nhiên, vườn quốc gia, khu di tích lịch sử - văn hóa, khu di sản thế giới, khu dự trữ sinh quyển, khu danh lam thắng cảnh được xếp hạng; dự án tác động xấu đến môi trường và xã hội. Chính phủ sẽ quy định chi tiết danh mục các dự án thuộc nhóm tác động xấu đến môi trường và xã hội. Quy định này có tính toàn diện hơn và không bỏ sót các dự án cần lập ĐTM, tuy nhiên cần có văn bản hướng dẫn cụ thể hơn nữa. Với các dự án phải lập báo cáo đầu tư, Luật BVMT quy định 2 bước: ĐTM sơ bộ và ĐTM chi tiết. Với quy định mới, các chủ dự án và cơ quan phê duyệt dự án sẽ tránh được sự lãng phí thời gian và sức lực khi lập ĐTM, hạn chế tối đa việc đã lập dự án cụ thể và lập báo cáo ĐTM những dự án không được phép thực hiện. Luật BVMT năm 2020 quy định về điều kiện của tổ chức thực hiện ĐTM: có cán bộ có chứng chỉ hành nghề tư vấn ĐTM và đủ điều kiện kỹ thuật để đo đạc, phân tích và đánh giá môi trường. Quy định này đòi hỏi phải có cán bộ chuyên môn hóa về lĩnh vực môi trường chuyên sâu. Chính vì vậy, cần phải có chính sách đào tạo cán bộ về lĩnh vực này để tư vấn, tham mưu cho cấp có thẩm quyền ra quyết định, tránh phức tạp hóa ĐTM, gây khó khăn và tốn kém cho chủ đầu tư và các cơ quan quản lý. Theo tapchicongthuong.vn Nguồn bài viết: http://tapchicongthuong.vn/bai-viet/quy-dinh-cua-phap-luat-ve-danh-gia-tac-dong-moi-truong-doi-voi-khu-du-lich-nghi-duong-nhung-van-de-can-dat-ra-84170.htm TÀI LIỆU TRÍCH DẪN VÀ THAM KHẢO: [1] Từ điển Bách khoa toàn thư (2015). Nhà xuất bản Sự thật, tr.11, Hà Nội. [2] Law on Environmental Protection. (2014). Vietnam: Environmental Impact Assessment (EIA) laws. Retrieved from: https://www.elaw.org/vietnam-environmental-impact-assessment-eia-laws. [3] Vũ Cao Đàm (Chủ biên - 2009). Nghiên cứu xã hội về môi trường, tài liệu chuyên khảo kết quả điều tra các vấn đề xã hội về môi trường. Nxb Khoa học và Kỹ thuật, tr.259. Hà Nội. [4] Doãn Hồng Nhung (Chủ biên - 2016). Pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường tại khu công nghiệp ở Việt Nam. Nxb Xây dựng, tr.23. Hà Nội.

Trong thời gian qua, nhất là nhiệm kỳ Đại hội XII của Đảng đến nay, công tác PCTN đã có một bước tiến mạnh, đột phá, đạt nhiều kết quả rất quan trọng, toàn diện, rõ rệt, là dấu ấn nổi bật, được cán bộ, đảng viên và nhân dân đồng tình, hưởng ứng, đánh giá cao, lan tỏa mạnh mẽ trong toàn xã hội, góp phần quan trọng vào công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, giữ vững ổn định chính trị và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Tham nhũng từng bước được kiềm chế, ngăn chặn, có chiều hướng thuyên giảm.  1. Một số giải pháp đạt kết quả rõ nét: Thứ nhất, công tác điều tra, truy tố, xét xử các vụ án, xử lý các vụ việc tham nhũng được chỉ đạo quyết liệt, rõ đến đâu xử lý đến đó, không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai; nhiều vụ việc, vụ án tham nhũng, sai phạm kinh tế đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp đã được xử lý dứt điểm, nghiêm khắc, đúng pháp luật, có tác dụng giáo dục, cảnh tỉnh, cảnh báo, răn đe, phòng ngừa (trong nhiệm kỳ Đại hội XII, đã khởi tố, điều tra 1.202vụ/2.649 bị can, truy tố 1.141 vụ/2.731 bị can, xét xử sơ thẩm 1.100 vụ/2.663 bị cáo về tội tham nhũng). Tình trạng “trên nóng, dưới lạnh” trong phát hiện, xử lý tham nhũng đang từng bước được khắc phục. Thu hồi tài sản tham nhũng có chuyển biến tích cực (giai đoạn trước năm 2013 đạt dưới 10%; giai đoạn 2013-2020 đạt tỷ lệ 32,04%, nếu tính cả tài sản tạm giữ, kê biên, phong tỏa và thu hồi, đạt 57,39%).  Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng Cộng sản Việt Nam Thứ hai, công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán được tăng cường, với tinh thần quyết tâm cao, kiên quyết bảo vệ cái đúng, không khoan nhượng với những hành vi vi phạm kỷ luật Đảng, vi phạm pháp luật, “trị bệnh cứu người”, “kỷ luật một vài người để cứu muôn người”... kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm minh nhiều sai phạm, siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong Đảng và bộ máy nhà nước, góp phần đắc lực nâng cao hiệu quả công tác PCTN (trong nhiệm kỳ Đại hội XII, có 87.210 đảng viên bị xử lý kỷ luật, trong đó có 49.400 đảng viên bị xử lý kỷ luật do liên quan đến suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; 3.260 cán bộ, đảng viên bị kỷ luật do tham nhũng, trong đó có hơn 110 cán bộ diện Trung ương quản lý, hơn 30 sỹ quan cấp tướng trong lực lượng vũ trang). Thứ ba, công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế về quản lý kinh tế - xã hội, PCTN, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị được đẩy mạnh, cơ bản đồng bộ, thống nhất, công khai, minh bạch, khả thi, tạo hành lang pháp lý ngày càng hoàn thiện, từng bước hình thành cơ chế phòng ngừa chặt chẽ để “không thể tham nhũng” (đã ban hành hơn 140 nghị quyết, chỉ thị, kết luận, quy định, quy chế… để lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện, đồng bộ các mặt công tác xây dựng Đảng và PCTN; sửa đổi, bổ sung hơn 100 luật, pháp lệnh về quản lý kinh tế xã hội và PCTN).  Thứ tư, công tác thông tin, tuyên truyền, giáo dục về PCTN có nhiều đổi mới, vai trò tích cực của các cơ quan truyền thông, báo chí ngày càng được phát huy (theo thống kê của gần 40 tờ báo, trong nhiệm kỳ Đại hội XII, đã có 36.966 tin, bài về PCTN), vừa tăng cường thông tin, phản ánh kịp thời, trung thực,  khách quan, chính xác kết quả PCTN, vừa tích cực đấu tranh phản bác luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, góp phần tạo sự đồng thuận trong xã hội, cổ vũ, động viên, khích lệ nhân dân tích cực tham gia đấu tranh PCTN.  Thứ năm, Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN có nhiều đổi mới về nội dung và phương thức hoạt động, vừa tập trung chỉ đạo, tham mưu Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư nhiều chủ trương lãnh đạo, chỉ đạo công tác PCTN trên phạm vi cả nước, vừa chỉ đạo quyết liệt các cơ quan chức năng trong giải quyết các vụ án, vụ việc nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm, lựa chọn khâu yếu, việc khó để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo khắc phục, đề ra nhiều chủ trương chỉ đạo mới, quyết liệt, triệt để, giải quyết được nhiều điểm nghẽn, tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc công tác PCTN (từ khi tổ chức lại (năm 2013) đến tháng 6/2021, Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo 152 vụ án, 111 vụ việc, trong đó đã kết thúc theo dõi, chỉ đạo 99 vụ án, 76 vụ việc). Điển hình như: Các vụ án liên quan đến Phan Văn Anh Vũ (Vũ “nhôm”) và đồng phạm; các vụ án liên quan đến Đinh Ngọc Hệ (“Út trọc”) và đồng phạm; các vụ án xảy ra tại PVC và PVN; vụ án Mobifone mua 95% cổ phần AVG; vụ án xảy ra tại Tổng công ty nông nghiệp Sài Gòn...).  Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, cần nhìn nhận một thực tế là, trong thời gian qua, kết quả phát hiện, xử lý tham nhũng trong chừng mực nào đó chưa phản ánh đúng thực trạng tình hình tham nhũng, nhất là ở địa phương, cơ sở; tham nhũng trên một số lĩnh vực, địa bàn vẫn còn diễn biến phức tạp, nghiêm trọng, biểu hiện ngày càng tinh vi; các hành vi nhũng nhiễu, tiêu cực, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp còn phổ biến, gây bức xúc trong xã hội. Tham nhũng vẫn là một trong những nguy cơ đe dọa sự tồn vong của Đảng và chế độ ta. Một số giải pháp PCTN hiệu quả còn thấp, cần tiếp tục cải thiện như: Công tác tự kiểm tra, phát hiện tham nhũng trong nội bộ vẫn là khâu yếu; công tác quản lý cán bộ, đảng viên để PCTN vẫn còn hạn chế; cơ chế kiểm soát quyền lực đối với tổ chức và người có chức vụ, quyền hạn chưa đủ mạnh; hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát của cơ quan dân cử, đại biểu dân cử, của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội các cấp và nhân dân trong PCTN chưa cao; việc thực hiện một số giải pháp phòng ngừa tham nhũng còn mang tính hình thức, chưa hiệu quả (như kiểm soát xung đột lợi ích; kiểm soát tài sản thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn; xử lý trách nhiệm của người đứng đầu…).   2. Kế thừa, phát huy những kết quả, kinh nghiệm đã đạt được trong nhiệm kỳ Đại hội XII, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng lần này đã thể hiện tổng thể, có hệ thống, toàn diện nhưng rất khái quát về mục tiêu, quan điểm và những giải pháp chủ yếu PCTN trong giai đoạn hiện nay, trong đó có một số điểm mới, cụ thể:  Một là, xác định rõ cuộc đấu tranh PCTN đòi hỏi “phải kiên trì, liên tục” với quyết tâm chính trị cao hơn, hành động mạnh mẽ, triệt để hơn, hiệu quả hơn, “trước hết là sự gương mẫu, quyết liệt, nói đi đôi với làm của người đứng đầu” cấp ủy, chính quyền, cơ quan, tổ chức, đơn vị; là một nhiệm vụ đặc biệt quan trọng trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng, củng cố hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Có thể khẳng định, tham nhũng là căn bệnh trầm kha của mọi thời đại, xảy ra ở tất cả các quốc gia không phân biệt chế độ chính trị, trình độ phát triển kinh tế giàu hay nghèo. Tham nhũng luôn song hành cùng quyền lực, nhiều người coi tham nhũng là “bóng tối vươn theo quyền lực”, là “khuyết tật bẩm sinh” của quyền lực. Chừng nào các hình thức quyền lực chính trị còn bị tha hoá, quyền lực nhà nước còn bị lợi dụng, quyền lực không được kiểm soát thì nguy cơ xảy ra tham nhũng là hiện hữu. Nhận thức như vậy để chúng ta ý thức rõ ràng nguy cơ tiềm tàng của nó khi thực hành quyền lực trong tiến trình phát triển của xã hội, theo đó để có các giải pháp “ngăn chặn và từng bước đẩy lùi” tệ nạn này, với sự kiên trì, bền bỉ, là cuộc chiến lâu dài, không thể thắng lợi triệt để trong một sớm, một chiều. Kinh nghiệm của nhiều quốc gia, cũng như tại nước ta trong thời gian qua cho thấy, trong cuộc chiến chống tham nhũng, vai trò nêu gương, nói đi đôi với làm của người đứng đầu cấp ủy, cơ quan, tổ chức, đơn vị các cấp rất quan trọng. Họ vừa là tấm gương để cán bộ, quần chúng nhân dân soi rọi vào (một tấm gương sáng còn hơn một trăm bài diễn văn hay), đồng thời, họ được ví như nước đầu nguồn của dòng suối, nước đầu nguồn phải trong thì dòng suối mới trong. Ngoài việc nhấn mạnh trong Văn kiện Đại hội XIII, Đảng ta đã quy định rất cụ thể về vấn đề trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu (Quy định số 101-QĐ/TW, ngày 07/6/2012 của Ban Bí thư về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ chủ chốt các cấp; Quy định số 55-QĐ/TW, ngày 19/12/2016 của Bộ Chính trị về một số việc cần làm ngay để tăng cương vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên; Quy định số 08-QĐi/TW, ngày 25/10/2018 của Ban Chấp hành Trung ương về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương).  Hai là, khẳng định rõ “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”, thực hiện đồng bộ các biện pháp “chính trị, tư tưởng, tổ chức, hành chính, kinh tế, hình sự” trong PCTN. Mặt khác, yêu cầu quá trình phát hiện, xử lý tham nhũng phải xem xét, đánh giá khách quan, biện chứng, thận trọng, làm rõ động cơ, mục đích sai phạm để phân biệt hành vi của những người dám nghĩ, dám làm, có động cơ trong sáng vì sự nghiệp đổi mới đất nước với hành vi của những người có động cơ tư lợi cá nhân để xử lý phù hợp, động viên, khuyến khích, bảo vệ những người dám nghĩ, dám làm, mạnh dạn đi đầu, đổi mới, sáng tạo vì sự nghiệp chung của đất nước. Từ đó phải phân hóa, xác định rõ trách nhiệm cụ thể của từng cá nhân, tập thể trong từng trường hợp cụ thể để quyết định các biện pháp xử lý hành chính, hình sự hoặc xử lý khác cho phù hợp, bảo đảm “thấu tình, đạt lý”, “tâm phục, khẩu phục”, “rất nghiêm minh, nhưng cũng rất nhân văn”, nhằm “giáo dục cảnh tỉnh”, “răn đe, phòng ngừa sai phạm”... như đồng chí Tổng Bí thư, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN đã nhiều lần nhấn mạnh. Ba là, “coi trọng giáo dục liêm chính”, kiên trì giáo dục, rèn luyện đức tính liêm khiết, xây dựng văn hóa tiết kiệm, không tham nhũng, trước hết trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức. Đó là ý thức tự giác chấp hành các quy định về PCTN; phê phán, lên án, tích cực đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực; trọng liêm sỉ, danh dự, biết xấu hổ khi bản thân và người thân tham nhũng. Bên cạnh đó, chúng ta cần tiếp tục hoàn thiện pháp luật về đạo đức công vụ; xây dựng hướng dẫn khung các Bộ quy tắc ứng xử PCTN; xây dựng các biện pháp bảo đảm thực hiện quy tắc ứng xử, quy tắc đạo đức nghề nghiệp; tiếp tục hoàn thiện cơ chế thanh tra, kiểm tra hoạt động công vụ... để hình thành ngày càng rõ nét văn hóa liêm chính, giải pháp căn cơ để PCTN.  Bốn là, đẩy mạnh “kiểm soát quyền lực” để PCTN; kịp thời xử lý, điều chuyển, thay thế cán bộ lãnh đạo, quản lý khi có biểu hiện tiêu cực, tham nhũng, uy tín thấp; xử lý nghiêm những cán bộ nhũng nhiễu, vòi vĩnh, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp. Năm là, từng bước mở rộng phạm vi “PCTN ra khu vực ngoài nhà nước” để ngăn chặn sự cấu kết giữa cán bộ, công chức, viên chức nhà nước thoái hóa, biết chất với đối tượng hoạt động ở khu vực ngoài nhà nước. 3. Đảng ta xác định, để công tác PCTN đạt hiệu quả, cần tiến hành đồng bộ, tổng thể các nhiệm vụ, giải pháp, kết hợp chặt chẽ giữa tích cực phòng ngừa với chủ động phát hiện, xử lý tham nhũng. Chúng tôi cho rằng, nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm có ý nghĩa và quyết định thắng lợi của Đảng và Nhà nước trong cuộc chiến PCTN hiện nay là:  Thứ nhất, tiếp tục tập trung phát hiện, xử lý nghiêm minh, kịp thời các hành vi tham nhũng, nhất là thông qua công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án; trong đó chú trọng xử lý cả các vụ việc tiêu cực trong cán bộ, đảng viên có tính chất phức tạp, nổi cộm, dư luận xã hội quan tâm. Tập trung đẩy nhanh tiến độ, xử lý dứt điểm các vụ án, vụ việc tham nhũng, sai phạm kinh tế nghiêm trọng, phức tạp với quan điểm: Tích cực, khẩn trương, rõ đến đâu xử lý đến đó, không phân biệt người có hành vi phạm tội là ai, đã có dấu hiệu phạm tội phải khởi tố điều tra và đã kết luận có tội thì phải truy tố, xét xử. Các cơ quan chức năng trong quá trình kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, thi hành án, nếu phát hiện dấu hiệu phạm tội phải kịp thời chuyển hồ sơ vụ việc đến cơ quan điều tra để thụ lý, điều tra, xử lý theo pháp luật, không chờ kết thúc quá trình kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, thi hành án.  Thứ hai, phải đẩy mạnh giáo dục liêm chính, hình thành văn hóa nêu gương, “nói đi đôi với làm” trong cán bộ lãnh đạo, nhất là người đứng đầu; văn hóa “trọng liêm sỉ, danh dự” trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và văn hóa “căm ghét tham nhũng” trong đại bộ phận quần chúng nhân dân. Người đứng đầu phải quyết liệt, trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo, chủ động phòng ngừa tham nhũng, kịp thời phát hiện, xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị xử lý nghiêm minh các vụ việc tham nhũng trong tổ chức, cơ quan, đơn vị mình. Cần xử lý nghiêm minh người đứng đầu không chủ động lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện việc phát hiện, xử lý tham nhũng, có hành vi bao che, ngăn cản việc phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực; kịp thời xử lý cán bộ lãnh đạo, quản lý khi có biểu hiện tham nhũng, tiêu cực. Nơi nào có nhiều thông tin phản ánh về tham nhũng, tiêu cực nhưng không chủ động tự kiểm tra để phát hiện hoặc phát hiện nhưng không xử lý, nương nhẹ thì người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương đó chịu trách nhịêm và phải bị xử lý nghiêm theo quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước.  Thứ ba, phải tiếp tục nghiên cứu xây dựng và thực thi có hiệu quả cơ chế kiểm soát quyền lực của người có chức vụ, quyền hạn để PCTN. Tham nhũng diễn ra trong nội bộ, do người có chức vụ, quyền hạn thực hiện, do đó, để nâng cao hiệu quả phòng, chống tham nhũng, mọi quyền lực phải được kiểm soát chặt chẽ bằng cơ chế, quyền lực phải được ràng buộc bằng trách nhiệm, quyền lực đến đâu trách nhiệm đến đó, quyền lực càng cao, trách nhiệm càng lớn; lạm dụng, lợi dụng quyền lực cũng bị truy cứu trách nhiệm và xử lý vi phạm. Tăng cường kiểm tra, giám sát đối với các cơ quan, đơn vị có nhiệm vụ trực tiếp phát hiện, xử lý vụ việc, vụ án tham nhũng; chấn chỉnh, xử lý kịp thời, nghiêm minh vi phạm trong thực thi nhiệm vụ của cá nhân, cơ quan, đơn vị, phải chống tham nhũng ngay trong các cơ quan chống tham nhũng. 4. Để những nội dung quan trọng trên của Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đi vào cuộc sống, chúng ta có nhiều việc cần làm, trong đó, theo chúng tôi, cần tập trung vào 02 đề sau: Một là, các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền các cấp, nhất là người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị phải nghiêm túc tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện các quy định của Đảng, Nhà nước về PCTN bằng những chương trình hành động, kế hoạch thực hiện rất cụ thể, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ được giao. Cán bộ, đảng viên phải gương mẫu trong thực hiện chủ trương, quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về PCTN. Quyết tâm và thực hiện có hiệu quả việc lấy kết quả thực hiện nhiệm vụ PCTN của mỗi cán bộ, đảng viên là tiêu chí quan trọng hàng đầu để đánh giá phẩm chất, năng lực, mức độ hoàn thành nhiệm vụ cũng như việc xem xét để quy hoạch, bồi dưỡng, đề bạt vào những vị trí cao hơn đối với người đứng đầu và mỗi cán bộ, đảng viên. Đây chính là điều kiện ràng buộc và sự hình thành động lực tự thân bên trong để mỗi cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu tự giác, nghiêm túc đấu tranh PCTN.  Hai là, thường xuyên kiểm tra, giám sát, thanh tra việc thực hiện các chủ trương, giải pháp của Đảng, Nhà nước về PCTN để kịp thời đánh giá, biểu dương, khen thưởng các cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân làm tốt, có thành tích, cũng như xử lý nghiêm minh các sai phạm nếu có. Theo noichinh.vn Nguồn bài viết: https://noichinh.vn/nghien-cuu-trao-doi/202109/nhung-diem-moi-trong-nghi-quyet-dai-hoi-xiii-cua-dang-ve-phong-chong-tham-nhung-va-suy-nghi-buoc-dau-ve-giai-phap-quan-trong-co-y-nghia-quyet-dinh-hien-nay-310023/

(Pháp lý) – Thời gian gần đây, hàng loạt các vụ án liên quan đến sai phạm trong quản lý, sử dụng đất đai được phanh phui, xử lý. Đặc biệt, liên quan đến các vụ án này, nhiều cán bộ lãnh đạo các tỉnh thành bị xử lý kỷ luật, khởi tố bắt giam. Nghiên cứu những chiêu thức, thủ đoạn , hành vi phạm tội của các bị can, bị cáo trong các vụ án này, phần nào có thể thấy rõ những lỗ hổng của Luật Đất đai đang hàng ngày, hàng giờ vô tình tiếp tay cho tiêu cực, tham nhũng. Từ đó, có thể thấy nhu cầu bức thiết của cuộc sống đòi hỏi phải khẩn trương sửa đổi Luật Đất đai. Và sau đây là những vấn đề cốt lõi cần tập trung sửa đổi, bổ sung đối với Luật Đất đai. Nhu cầu bức thiết của cuộc sống đòi hỏi cần khẩn trương sửa đổi bổ sung Luật Đất đai. Hàng loạt quan chức sa lầy trong các vụ án liên quan đến đất Điển hình mới đây, Công an tỉnh Khánh Hòa vừa ra quyết định khởi tố vụ án vi phạm các quy định về quản lý đất đai, liên quan đến việc giao "đất vàng" ở Nha Trang cho doanh nghiệp tại Trường Chính trị Khánh Hòa để làm dự án BT. Được biết, đây là một trong số những vụ án mà Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Khánh Hòa tiếp nhận, tiến hành điều tra, liên quan đến sai phạm trong việc giao "đất vàng" ở Nha Trang cho doanh nghiệp để làm dự án BT. Trước đó, theo kết luận của Thanh tra Chính phủ cuối năm 2020, từ tháng 1/2010 đến tháng 6/2017, tại tỉnh Khánh Hòa có 35 dự án sai phạm. Trong đó, rất nhiều dự án có đất nằm ở những khu vực trung tâm thành phố Nha Trang, vị trí đắc địa và phần lớn đều sử dụng đất công không thông qua đấu giá với nhiều hình thức khác nhau. Cũng trong giai đoạn này, thông qua cổ phần hóa, liên doanh, liên kết, nhiều khu đất do các doanh nghiệp Nhà nước đang sử dụng lần lượt về tay doanh nghiệp tư. Liên quan đến những sai phạm nói trên, hàng loạt cán bộ lãnh đạo tỉnh Khánh Hoà đã bị xử lý kỷ luật bằng nhiều hình thức. Trong đó, cac ông Nguyễn Chiến Thắng, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, ông Lê Đức Vinh, Chủ tịch UBND tỉnh và ông Đào Công Thiên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã bị kỷ luật bằng hình thức cách hết chức vụ. Vụ án 43ha đất vàng ở Bình Dương, diễn biến mới nhất vào ngày 27/2 vừa qua, Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố, bắt tạm giam ông Lê Văn Trang - nguyên là Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Bình Dương, ông Võ Thanh Bình - nguyên Cục phó và Nguyễn Thái Thanh - Phó trưởng phòng Quản lý hộ kinh doanh cá nhân và thu khác, Cục Thuế tỉnh Bình Dương để điều tra về hành vi "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí" theo điều 219 Bộ luật Hình sự. Cho đến nay, Cơ quan Công an đã khởi tố 10 bị can về hành vi “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và hiện vụ án vẫn đang tiếp tục được mở rộng điều tra. Tại TP.HCM, tháng 11/2018, Cơ quan CSĐT Bộ Công an khởi tố vụ án vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí xảy ra tại Tổng công ty Bia rượu nước giải khát Sài gòn (Sabeco). Đặc biệt, liên quan đến vụ án này, có hàng loạt quan chức lãnh đạo cơ quan từ địa phương đến trung ương bị khởi tố và bắt giam. Theo đó, ông Vũ Huy Hoàng (cựu Bộ trưởng Bộ Công thương), bà Hồ Thị Kim Thoa (cựu Thứ trưởng Bộ Công thương hiện đang bị truy nã), ông Phan Chí Dũng (cựu Vụ trưởng Vụ công nghiệp nhẹ Bộ Công thương) bị đề khởi tố về tội Vi phạm các quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí. Các bị can khác trực thuộc UBND Thành phố Hồ Chí Minh và các sở, ban, ngành gồm: Nguyễn Hữu Tín (cựu Phó Chủ tịch UBND), Đào Anh Kiệt (cựu Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường), Trương Văn Út (cựu Phó trưởng Phòng Quản lý đất, Sở Tài nguyên - Môi trường), Lê Văn Thanh (cựu Phó chánh Văn phòng UBND), Nguyễn Thanh Chương (cựu Trưởng Phòng Đô thị, Văn phòng UBND), Nguyễn Lan Châu (cựu chuyên viên Phòng Quản lý đất Sở Tài nguyên - Môi trường), Lâm Nguyên Khôi (cựu Phó Giám đốc Sở Kế hoạch - Đầu tư), Nguyễn Quang Minh (cựu Trưởng phòng Hạ tầng Sở Kế hoạch - Đầu tư) bị khởi tố về tội Vi phạm các quy định về quản lý đất đai. Cũng tại TP HCM, liên quan đến vụ án cho thuê, giao “đất vàng” số 8 - 12 Lê Duẩn, Q.1, ông Nguyễn Thành Tài, nguyên Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh và một số cán bộ thuộc cấp Sở của thành phố đã bị truy về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí, vừa bị TAND TP.HCM tuyên xử (20/9), trong đó ông Tài bị kết án 8 năm tù. Trong vụ án “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” xảy ra tại Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn, ông Trần Vĩnh Tuyến – đương kim Phó Chủ tịch UBND TPHCM vướng vòng lao lý vì liên quan đến việc chuyển nhượng trái phép dự án Khu dân cư Phước Long B, quận 9 có quy mô hơn 3,6 ha… Trên đây chỉ là một vài ví dụ trong số hàng loạt vụ sai phạm về quản lý đất đai trên phạm vi cả nước trong thời gian gần đây. Nhưng đều cho thấy, đất đai như miếng mồi ngon để những chiếc vòi bạch tuộc tham nhũng bám lấy. Nhận diện những lỗ hổng Luật Đất đai Nghiên cứu từ những vụ án này có thể nhận thấy những bất cập của Luật Đất đai và các văn bản dưới luật đang có những lỗ hỗng lớn vô tình tiếp tay cho các nhóm lợi ích lợi dụng, thao túng, tự tung tự tác. Thứ nhất, Luật Đất đai 2013 quy định, nhà nước trao quyền sử dụng đất bằng quyết định giao đất, quyết định cho thuê đất, quyết định cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất… Như vậy việc quyết định quyền sử dụng đất (là một quyền tài sản) bằng một quyết định hành chính, do một người là đại diện cơ quan hành chính nhà nước ban hành. Quy định như vậy có thể tạo ra cơ chế xin – cho, dễ nảy sinh tham nhũng. Thứ hai, Luật Đất đai chỉ quy định việc đấu giá quyền sử dụng đất đối với trường hợp giao đất, cho thuê đất chứ chưa quy định chặt chẽ, bắt buộc phải đấu giá đối với đất do doanh nghiệp đang quản lý, sử dụng khi chuyển mục đích sử dụng đất. Vì thế, rất nhiều địa phương tìm cách lách luật bằng cách cho thuê đất, lập dự án cho hoạt động thương mại dịch vụ, có thời hạn sử dụng đất là 50 năm, sau một hai năm cho phép sử dụng lâu dài, chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở, để tránh phải đấu giá đất. Đồng thời quy định về đối tượng được giao đất, cho thuê đất không qua đấu giá còn khá rộng, chưa cụ thể. Biểu hiện cụ thể của nó là những sai phạm của các quan chức trong việc ban hành các quyết định giao đất, cho thuê đất trái thẩm quyền, không qua đấu giá đấu thầu, gây thất thoát, lãng phí tài nguyên, tài sản và ngân sách Nhà nước. Những sai phạm trong quản lý, sử dụng đất đai công sản khiến hàng loạt lãnh đạo quan chức nhiều tỉnh thành và cả cấp Bộ bị khởi tố Chính những lỗ hổng nêu trên đã tiếp tay cho các đối tượng liều lĩnh giao khu đất vàng 2-4-6 Hai Bà Trưng, TP.HCM cho Sabeco Pearl và được hưởng ưu đãi thuê đất tới 50 năm trả tiền 1 lần; hay khu đất “vàng” rộng gần 5.000 m2, nằm tại số 8 – 12 Lê Duẩn, Quận 1 (TP.HCM) giao cho Công ty CP đầu tư Lavenue để thực hiện dự án mà không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất. Điển hình như trong vụ vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí xảy ra tại Sabeco, khu đất 2-4-6 Hai Bà Trưng (quận 1, TPHCM) được sắp xếp giao cho Tổng công ty Sabeco (là DNNN thuộc Bộ Công Thương, vốn nhà nước chiếm 89,59%) để quản lý, sử dụng, đầu tư, xây dựng khách sạn 6 sao… và không được thành lập pháp nhân mới. Tuy nhiên ông Vũ Huy Hoàng vẫn chấp thuận chủ trương, chỉ đạo để bộ phận quản lý vốn nhà nước tại Sabeco triển khai thực hiện việc liên doanh, liên kết thành lập Công ty Sabeco Pearl trái với quy định. Căn cứ ý kiến phê duyệt, chỉ đạo của ông Vũ Huy Hoàng, bà Hồ Thị Kim Thoa, ông Phan Đăng Tuất (Chủ tịch hội đồng quản trị) ký công văn số 374 kèm theo các văn bản chấp thuận của Bộ Công Thương đề nghị UBND TPHCM chấp thuận cho Sabeco Pearl được làm chủ đầu tư dự án, thực hiện nghĩa vụ tài chính và chuyển quyền sử dụng đất từ Tổng công ty Sabeco sang Công ty Sabeco Pearl. Từ đó các sở, ngành thuộc UBND TPHCM tham mưu cho bị can Nguyễn Hữu Tín ký ban hành quyết định cho Sabeco Pearl thuê đất trái các quy định pháp luật. Thứ ba, để tạo điều kiện cho những cá nhân, doanh nghiệp có thể tiếp cận và sử dụng hiệu quả nguồn lực đất đai. Đặc biệt những cá nhân, doanh nghiệp có quỹ đất nhưng không có tài chính có thể kết hợp với những cá nhân doanh nghiệp có nguồn tài chính dồi dào nhưng lại không có quỹ đất cùng nhau phát triển sản xuất kinh doanh, gia tăng giá trị sử dụng nguồn lực đất đai. Luật đất đai cho phép sử dụng quyền sử dụng đất để góp vốn kinh doanh. Khoản 3 Điều 10, Luật Đất đai quy định: Góp vốn bằng quyền sử dụng đất là một trong những cách thức chuyển giao quyền sử dụng đất từ người này sang người khác. Đồng thời, khoản 1 điều 99 cũng quy định rõ, người nhận góp vốn được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Như vậy, tài sản là quyền sử dụng đất có thể dùng để góp vốn vào doanh nghiệp, quyền sử dụng đất đó được chuyển từ người góp vốn sang cho doanh nghiệp và trở thành tài sản của doanh nghiệp, được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, đây lại chính là kẽ hở rất lớn để nhóm lợi ích biến đất công về tay của tư nhân với giá rẻ mạt, với chiêu thức phổ biến là qua con đường góp vốn thành lập những doanh nghiệp liên doanh công – tư, rồi thoái vốn bằng cách chuyển nhượng cổ phần. Điều này có thể thấy rõ trong các vụ án “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”. Điển hình như trong vụ đất vàng 8-12 Lê Duẩn. Theo đó, khu đất 8-12 Lê Duẩn (quận 1, TPHCM) cũng khiến một phó chủ tịch UBND TPHCM khác là ông Nguyễn Thành Tài bị khởi tố. Khu đất này được xác lập sở hữu Nhà nước vào năm 1994 và giao cho Công ty Quản lý kinh doanh nhà ký hợp đồng cho bốn công ty của Bộ Công Thương thuê đất, trả tiền hằng năm. Năm 2008, UBND TPHCM ra quyết định thu hồi nhà đất số 8-12 Lê Duẩn để thực hiện dự án xây dựng khách sạn cao cấp. Tuy nhiên, bốn doanh nghiệp này nợ tiền thuê, không chịu dời đi và có nhiều văn bản kiến nghị UBND, Thành ủy TPHCM và Bộ Công Thương đề nghị được tạo điều kiện mua chỉ định hoặc tham gia thực hiện dự án. Dù kiến nghị nói trên không được UBND TPHCM đồng ý nhưng ông Nguyễn Thành Tài vẫn ký công văn chấp thuận chủ trương cho Công ty Quản lý kinh doanh nhà làm chủ đầu tư dự án và liên doanh (góp 50% vốn điều lệ), liên kết với bốn công ty đang thuê (góp 50%). Tiếp đó, Công ty Quản lý kinh doanh nhà có công văn gửi UBND TP đề xuất cho sự hình thành tư cách pháp nhân mới (sau này là Công ty Lavenue) theo hình thức công ty cổ phần. Trong pháp nhân mới này bắt đầu xuất hiện thêm các nhà đầu tư mới với sự chấp thuận của ông Nguyễn Thành Tài. Trong đó, công ty Hoa Tháng Năm tham gia góp cùng Công ty Quản lý Kinh doanh nhà 30% vốn điều lệ; bốn công ty thuộc Bộ Công Thương bán lại 50% còn lại cho công ty Kinh Đô để cấn nợ. Như vậy, Công ty Lavenue có tỷ lệ sở hữu cổ phần của Công ty Quản lý kinh doanh nhà 20%, Công ty Kinh Đô 50%, Công ty Hoa Tháng Năm 30%. Phần vốn góp của tư nhân đã chiếm đa số (80%) trong cơ cấu sở hữu này. Và cũng từ đây, dự án khách sạn cao cấp tại khu đất 8-12 Lê Duẩn chính thức rơi vào tay tư nhân. Với chiêu thức này, đối tượng lợi dụng doanh nghiệp nhà nước có quỹ đất dồi dào thường bắt tay cùng doanh nghiệp tư nhân để thành lập những doanh nghiệp liên doanh (pháp nhân mới) với vốn góp là những khu đất vàng được nhà nước giao quản lý, khai thác và sử dụng. Đồng thời tận dụng chủ trương cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước đất công dần ra khỏi doanh nghiệp nhà nước bằng con đường chuyển nhượng cổ phần lòng vòng về tay tư nhân. Như trong vụ 43ha đất Bình Dương; vụ Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn; vụ Sabeco… Thứ tư, quy định về trình tự, thủ tục, điều kiện giao đất để thực hiện dự án đặc biệt đối với các dự án BT cũng không hợp lý, không cụ thể, dẫn đến tình trạng chủ đầu tư không đủ năng lực triển khai. Luật Đất đai năm 2013 chỉ có khoản 3 Điều 155 quy định về việc Nhà nước giao cho nhà đầu tư quản lý diện tích đất để thực hiện dự án. Ngoài ra không có quy định cụ thể nào về đất đai, loại đất, giá trị đất đai để trả cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án BT. Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định thi hành chi tiết Luật Đất đai có riêng Điều 54 quy định về đất thực hiện dự án BT và BOT. Tuy nhiên, Nghị định này cũng chỉ quy định về việc nhà nước giao đất và chuyển giao đất, không hề có quy định gì về loại đất đem đổi và xác định giá trị đất đai đem đổi. Như vậy, đang tồn tại một khoảng trống pháp lý rất lớn về dự án BT tại Luật Đất đai và văn bản hướng dẫn Luật này, trong khi nhiều văn bản khác về BT lại quy chiếu về việc thực hiện theo quy định của Luật Đất đai. Bên cạnh đó, quy định về thời điểm giao đất để thanh toán dự án BT và thời điểm giao dự án BT còn bất cập, không rõ ràng khiến việc thanh toán dự án bằng quỹ đất không đảm bảo nguyên tắc ngang giá. Chính điều này dẫn đến những sai phạm nghiêm trọng trong việc giao "đất vàng" ở Nha Trang cho doanh nghiệp để làm dự án BT. Khu "đất vàng" số 1 Trần Hưng Đạo, TP Nha Trang vốn là đất cơ quan Trường Chính trị tỉnh Khánh Hòa, nay đã thành trung tâm thương mại, nhà ở, khách sạn của doanh nghiệp. Thứ năm, nhiều quy định pháp luật về định giá đất còn bộc lộ nhiều bất cập, chưa phù hợp thực tế. Theo đó, một trong những nguyên tắc định giá đất là phải “phù hợp với giá đất phổ biến trên thị trường” (điểm c, khoản 1, Điều 112) nhưng trên thực tế thực hiện thì hầu như lại thoát ly khỏi giá cả thị trường. Ngay từ khi thông qua Luật Đất đai năm 2013, Tổng Cục Quản lý đất đai thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường đã chỉ ra rằng, khung giá đất của Nhà nước chỉ bằng khoảng 20% khung giá đất thị trường. Tương tự như thế, khung giá đất của cấp tỉnh cũng chỉ bằng từ 30 đến 60% giá đất thị trường tại địa phương. Đáng lưu ý, toàn bộ quy trình định giá đất đều do cơ quan hành chính Nhà nước thực hiện. Mặc dù, Điều 115 và Điều 116 có đề cập đến tư vấn giá đất nhưng cũng chưa có quy định bảo đảm cho tổ chức tư vấn giá đất thực sự có vị trí độc lập… Do vậy, giá đất mang nặng tính “áp đặt”… Những vấn đề cốt lõi cần sửa đối với Luật Đất đai Từ thực tế nghiên cứu các đại án liên quan đến đất đai cho thấy, rất khó để ngăn ngừa hành vi tương tự xảy ra trong tương lai, nếu như không bịt được lỗ hổng của pháp luật. Điều này đặt ra nhu cầu bức thiết cần phải sửa đổi Luật Đất đai để bịt các lỗ hổng như đã phân tích ở trên. Theo chúng tôi, để bít được những lỗ hổng này thì việc sửa đổi bổ sung Luật Đất đai cần tập trung vào những vấn đề cốt lõi sau: 1. Sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến quy hoạch sử dụng đất; cơ chế giao đất, cho thuê đất theo hình thức đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất và hình thức chỉ định; chuyển mục đích sử dụng đất nhằm… để đảm bảo sự đồng bộ trong hệ thống pháp luật nói chung, sự đồng bộ, thống nhất giữa Luật đất đai với các luật liên quan như Luật quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Đấu thầu, Luật Nhà ở…. 2. Sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến việc chuyển dịch đất đai như thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất; chuyển nhượng, thuê quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất nhằm tạo điều kiện thuận lợi để người dân, doanh nghiệp tiếp cận đất đai để tổ chức sản xuất, kinh doanh, phát triển kinh tế - xã hội nhưng đồng thời ngăn chặn được nhóm lợi ích lợi dụng để biến đất công thành tư. 3. Sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến tài chính đất đai, giá đất nhằm một mặt giải quyết những ách tắc trong tổ chức thực hiện mặt khác khắc phục tình trạng lợi dụng trục lợi, tham nhũng từ đất đai… Đinh Chiến– Văn Thư

(Pháp lý) – Thời gian vừa qua, “hoạt động thiện nguyện” là cụm từ khóa được nhắc đến nhiều trên các diễn đàn báo chí , mạng xã hội và nhận được sự quan tâm đặc biệt của cộng đồng. Bên cạnh những mặt tích cực là chính mà hoạt động từ thiện đem lại, cũng đã nảy sinh bất cập , có dấu hiệu lợi dụng hoạt động này để trục lợi. Nghiên cứu các qui định pháp luật điều chỉnh hoạt động này ở Việt Nam so với một số nước trên thế giới, thấy còn nhiều qui định bất cập, khuyết thiếu, rất cần thiết phải sửa đổi, bổ sung để đưa hoạt động thiện nguyện đạt được mục đích cao cả, không để cho một số đối tượng lợi dụng. Dân tộc Việt Nam vốn có truyền thống tương thân tương ái, lá lành đùm lá rách, giúp đỡ đồng bào trong lúc khó khăn hoạn nạn. Những năm gần đây, hoạt động từ thiện được thực hiện dưới nhiều hình thức, quy mô và ngày càng thu hút nhiều cá nhân, nhóm thiện nguyện và các tổ chức tham gia, lan tỏa được những giá trị tốt đẹp trong xã hội.  Nhiều nghệ sĩ Việt làm từ thiện thời gian qua. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực mà hoạt động thiện nguyện đem lại, thời gian gần đây nổi cộm lên nhiều thông tin lùm xùm về việc các nghệ sĩ (người nổi tiếng) làm từ thiện không minh bạch. Bởi vì sau khi nhận được tiền ủng hộ từ công chúng, các nghệ sĩ chỉ cung cấp được một số rất ít các giấy tờ ghi chép sơ sài, không có chứng thực của cơ quan có thẩm quyền hoặc nơi tiếp nhận nguồn tài trợ. Cũng không hiếm các trường hợp, cố tình lợi dụng hoạt động từ thiện nhằm trục lợi, đánh bóng tên tuổi hoặc phục vụ cho mục đích, động cơ thiếu trong sáng.  Liên quan đến vấn đề này, ngày 29/9 vừa qua Phòng Cảnh sát hình sự (PC02, Công an TPHCM) vừa có văn bản gửi Văn phòng cơ quan CSĐT (PC01), Phòng Cảnh sát kinh tế (PC03), Công an 21 quận, huyện và Công an TP.Thủ Đức về việc phối hợp rà soát, xử lý những cá nhân, tổ chức kêu gọi từ thiện nhằm chiếm đoạt tài sản. Phòng PC02 đề nghị các đơn vị nghiệp vụ liên quan cần phối hợp thực hiện 2 vấn đề. Thứ nhất, rà soát đánh giá tình hình các cá nhân, tổ chức hoạt động tự phát kêu gọi từ thiện trên địa bàn từ năm 2020 đến nay. Nếu có, thống kê cụ thể: Tên cá nhân, tổ chức, quy mô, cơ cấu tổ chức, mục tiêu hoạt động, cơ sở pháp lý. Thứ hai, là kết quả công tác tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố đối với các cá nhân, tổ chức hoạt động tự phát kêu gọi từ thiện để chiếm đoạt tài sản (có số liệu cụ thể kèm theo). Trước đó, trong cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ ngày 6/9, trung tướng Tô Ân Xô - chánh Văn phòng Bộ Công an khẳng định: nếu ai có chứng cứ, tài liệu về việc lừa đảo từ thiện thì hãy tố giác, gửi cho cơ quan công an. Khi đó các cục nghiệp vụ của Bộ Công an sẽ vào cuộc, đảm bảo đúng quy định. Tướng Xô khẳng định khi có dấu hiệu về việc chiếm đoạt tài sản, tiền, hàng từ hoạt động quyên góp, ủng hộ, thì cơ quan chức năng xem xét xử lý với tội danh “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” hoặc “lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”. Khung pháp lý điều chỉnh hoạt động từ thiện tại Việt Nam Căn cứ theo Nghị định 64/2008/NĐ-CP của Chính phủ về việc vận động, tiếp nhận, phân phối, sử dụng các nguồn đóng góp tự nguyện hỗ trợ người dân khắc phục khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn, sự cố nghiêm trọng, chỉ có ba nhóm tổ chức, đơn vị được tiếp nhận và phân phối tiền, hàng cứu trợ bao gồm: (1) Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Hội Chữ thập đỏ Việt Nam; báo, đài của Trung ương, địa phương; Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Hội Chữ thập đỏ các cấp ở địa phương; (2). Các quỹ xã hội, quỹ từ thiện được thành lập, hoạt động theo quy định; (3). Các tổ chức, đơn vị ở trung ương được Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cho phép; các tổ chức, đơn vị ở địa phương được Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp tỉnh, cấp huyện cho phép. Ngoài các tổ chức, đơn vị nêu trên, không một tổ chức, đơn vị, cá nhân nào được quyền tổ chức, tiếp nhận tiền, hàng cứu trợ. Như vậy, các chủ thể có quyền vận động, kêu gọi, đóng góp tiền, hàng cứu trợ là: Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, Các quỹ xã hội, quỹ từ thiện, Các cơ quan thông tin đại chúng… Việc đứng ra kêu gọi tiền cứu trợ trong trường hợp với tư cách là cá nhân thì không phải là đối tượng điều chỉnh của Nghị định 64/2008/NĐ-CP. Nghị định này chỉ điều chỉnh việc vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng các nguồn đóng góp của các cá tổ chức, đơn vị trong các quỹ được Nhà nước quy định. Còn cá nhân ủy thác việc gửi tiền, vật phẩm cho người khác đi làm từ thiện thì không chịu sự điều chỉnh của văn bản này.  Tuy nhiên, dù không chịu sự điều chỉnh bởi Nghị định 64/2008/NĐ-CP thì cá nhân khi kêu gọi, vận động, tiếp nhận hàng hóa, vật phẩm, tiền từ thiện của công chúng vẫn phải chịu trách nhiệm đối với hành vi của mình. Đây được xác định là quan hệ dân sự, trong trường hợp này chỉ là người đại diện theo ủy quyền của người có tài sản, có trách nhiệm chuyển giao tài sản của bên cho sang cho bên nhận tài sản theo thỏa thuận, cam kết trước đó. Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản nào thì thuộc về chủ sở hữu tài sản đó. Khi chủ sở hữu đồng ý chuyển tài sản đó cho người khác hưởng thụ thì người hưởng thụ sẽ được sở hữu hoa lợi, lợi tức đó.  Quá trình sử dụng tiền ủng hộ phải được công khai theo Điều 14 Nghị định 64/2008/NĐ-CP (Điều 9 Thông tư 72/2008/TT-BTC hướng dẫn). Điều 7 Nghị định 64/2008/NĐ-CP quy định về thời gian vận động đóng góp, tiếp nhận và phân phối tiền, hàng cứu trợ như sau “Thời gian phân phối tiền, hàng cứu trợ được thực hiện ngay trong quá trình vận động đóng góp và kết thúc chậm nhất không quá 20 ngày, kể từ ngày kết thúc thời gian vận động đóng góp được quy định tại khoản 2 Điều này.” Cũng theo Nghị định 64/2008/NĐ-CP, việc vận động, tiếp nhận, phân bổ, sử dụng tiền, hàng đóng góp phải được thực hiện kịp thời, đúng mục đích, đối tượng, minh bạch, công khai, nghiêm cấm sử dụng hoạt động cứu trợ, thiện nguyện để vụ lợi. Nếu cá nhân đứng ra kêu gọi làm từ thiện nhưng không sử dụng đúng mục đích như ban đầu đã cam kết với người ủng hộ, trong trường hợp cơ quan chức năng xác định được có hành vi gian dối để chiếm đoạt tài sản, tiền bạc thì sẽ bị xử lý hình sự về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" quy định tại khoản 4 Điều 174 hoặc tội "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản" quy định tại khoản 4 Điều 175 Bộ luật Hình sự năm 2015.   Chính vì bất cập này mà nhiều ý kiến cho rằng hành lang pháp lý cho hoạt động từ thiện hiện nay như một tấm áo quá chật, do vậy đã đến lúc Chính phủ cần có tổng kết xem các quy định trong Nghị định 64/2008/NĐ-CP còn phù hợp thực tiễn hay không? Thực tế, Nghị định 64 đã được Chính phủ ban hành từ năm 2008, do đó Nghị định này đang có những quy định lỗi thời, không còn phù hợp với thực tiễn thi hành. Chính sự hạn chế về quyền được vận động, tiếp nhận, phân phối, sử dụng các nguồn đóng góp tự nguyện hỗ trợ người dân này đã gây khó khăn cho tổ chức, cá nhân có tấm lòng hảo tâm muốn giúp đỡ. Đồng thời cũng tạo ra những “khoảng trống” pháp lý trong điều chỉnh cho những cá nhân tự đứng ra vận động quyên góp, dễ có thể nảy sinh động cơ trục lợi từ nguồn hàng, tiền cứu trợ…. Theo Nghị định 64/2008/NĐ-CP, việc vận động, tiếp nhận, phân bổ, sử dụng tiền, hàng đóng góp phải được thực hiện kịp thời, đúng mục đích, đối tượng, minh bạch, công khai, nghiêm cấm sử dụng hoạt động cứu trợ, thiện nguyện để vụ lợi. Nếu cá nhân đứng ra kêu gọi làm từ thiện nhưng không sử dụng đúng mục đích như ban đầu đã cam kết với người ủng hộ, trong trường hợp cơ quan chức năng xác định được có hành vi gian dối để chiếm đoạt tài sản, tiền bạc thì sẽ bị xử lý hình sự về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" quy định tại khoản 4, Điều 174 hoặc tội "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản" quy định tại khoản 4, Điều 175 Bộ luật Hình sự năm 2015. Qui định pháp luật của một số nước Theo Luật Phi lợi nhuận ở Anh và xứ Wale, Quỹ tín thác là một tổ chức được hình thành để nắm giữ và quản lý tài sản vì lợi ích của người khác. Quỹ tín thác phải theo đuổi mục đích từ thiện và được quản lý bởi những người được ủy thác. Theo Đạo luật từ thiện năm 2011, cơ quan được ủy thác có thể nộp đơn lên Ủy ban từ thiện để xin giấy chứng nhận thành lập. Một cơ quan được hợp nhất của những người được ủy thác là một pháp nhân, nhưng không có giới hạn thông thường của công ty về trách nhiệm pháp lý. Việc thành lập cho phép quỹ ủy thác thực hiện các chức năng cụ thể, ví dụ: nắm giữ tài sản, ký kết hợp đồng, khởi kiện và bị kiện - dưới danh nghĩa của chính nó chứ không phải dưới danh nghĩa của những người được ủy thác.  Vẫn theo luật này, tài sản của một tổ chức từ thiện, sau khi giải thể, phải được chuyển đến một tổ chức từ thiện khác theo đuổi cùng mục đích hoặc tương tự. Điều này được quy định tại điều khoản giải thể trong các văn bản quản lý của tổ chức từ thiện. Ngoài ra, cả tòa án và Ủy ban từ thiện quốc gia đều có quyền can thiệp rộng rãi vào công việc của một tổ chức từ thiện để bảo vệ tài sản của tổ chức từ thiện và ủy thác việc chuyển giao tài sản đó, đảm bảo rằng nó tiếp tục được áp dụng cho các mục đích từ thiện (Đạo luật từ thiện năm 2011 Phần 6). Tại Ấn Độ, khung pháp lý quản lý xã hội dân sự ở Ấn Độ đang phát triển nhanh chóng và có một số quy định ảnh hưởng đến việc quản lý, tài trợ và đánh thuế đối với các tổ chức phi lợi nhuận ở Ấn Độ. Báo cáo Luật Từ thiện tại Ấn Độ năm 2019 của Trung tâm Quốc tế về Luật Phi lợi nhuận đã chia sẻ về nội dung này, nêu bật các phát triển pháp lý gần đây và phân tích tác động của chúng đối với hoạt động của các tổ chức phi lợi nhuận ở Ấn Độ. Cụ thể, sẽ mất khoảng 3-4 tháng để đăng ký hình thành một tổ chức phi lợi nhuận, người được ủy thác và cán bộ của tổ chức phi lợi nhuận đó phải chấp hành yêu cầu kê khai tài sản của họ theo Đạo luật Lokpal và Lokayuktas năm 2013. Các tổ chức, cá nhân đã đăng ký theo phải đối mặt với những hạn chế về việc sử dụng tiền mặt, chủ yếu họ phải thanh toán qua các giao dịch điện tử để cơ quan chức năng có thể kiểm duyệt dễ dàng nếu như có dấu hiệu vi phạm (tất nhiên sự kiểm duyệt này được thực hiện theo các thủ tục rất nghiêm ngặt để không vi phạm vào quyền con người của công dân).  Ở Canada, các tổ chức từ thiện, cá nhân tự vận động làm từ thiện đều phải đăng ký với cơ quan Nhà nước, có một số quy định của pháp luật hướng đến việc điều chỉnh các khía cạnh của hoạt động từ thiện, ví dụ như Đạo luật Bảo tồn Mục đích Từ thiện quy định rằng các khoản đóng góp từ thiện phải được sử dụng đúng với mục đích ban đầu mà người tiếp nhận nguồn hàng, tiền cứu trợ đã cam kết với cộng đồng.  Tại Trung Quốc, hoạt động từ thiện được gọi bằng một cái tên là “ngành công nghiệp từ thiện” kể từ năm 2008. Khi ngành công nghiệp từ thiện của Trung Quốc ngày càng phát triển, các tổ chức xã hội có uy tín và những nhân vật của công chúng có lòng từ thiện ngày càng tích cực làm từ thiện, những hoạt động này một bộ giúp cho cho xã hội dân sự phát triển theo hướng những người có điều kiện giúp, hỗ trợ phần nào những hoàn cảnh khó khăn trong cộng đồng; tuy nhiên cũng không ít các vụ bê bối cũng xuất hiện để làm xấu đi nghĩa cử đáng khích lệ này. Trong nỗ lực khôi phục sự tín nhiệm đó, các nhà lập pháp đã cố gắng điều chỉnh một cách có trách nhiệm ngành công nghiệp từ thiện để hoạt động này được tiếp tục lan tỏa, do vậy mà hợp pháp hóa ngành từ thiện bắt đầu xuất hiện. Việc hợp pháp hóa ngành từ thiện đã thúc đẩy sự phát triển của ngành (trong khuôn khổ quy định) và khuyến khích mọi người trên toàn quốc tham gia vào các hoạt động từ thiện.  Ngày 01/9/2016, Luật Từ thiện của Trung Quốc chính thức có hiệu lực thi hành, văn bản pháp luật này đóng vai trò như một bàn đạp để thảo luận về cách tốt nhất để thực hiện các hoạt động từ thiện ở Trung Quốc. Luật cũng đưa ra các vấn đề về các khái niệm cần được định nghĩa, chẳng hạn như “gây quỹ từ thiện”, “quỹ từ thiện” và “công bố thông tin”…  Các tổ chức xã hội đã lấp đầy chỗ trống và khắc phục những khiếm khuyết trong lĩnh vực công, bằng cách lồng ghép và huy động các nguồn lực xã hội một cách tối ưu. Hiện nay, các tổ chức xã hội của Trung Quốc bao gồm nhiều lĩnh vực, bao gồm xóa đói giảm nghèo, hỗ trợ người già và trẻ mồ côi, chăm sóc người bệnh, giúp đỡ người tàn tật, cứu trợ thiên tai... Theo Điều 8 của Luật Từ thiện, tổ chức từ thiện là “tổ chức phi lợi nhuận được thành lập hợp pháp đáp ứng các yêu cầu quy định tại Luật này và nhằm thực hiện các hoạt động từ thiện trong xã hội”; "Một tổ chức từ thiện có thể thông qua các hình thức quỹ, nhóm xã hội hoặc tổ chức dịch vụ xã hội". Trung Quốc hiện đã có những hạn chế rất chặt chẽ đối với hành vi gây quỹ của các tổ chức xã hội. Luật Từ thiện quy định rằng chỉ những tổ chức từ thiện có đủ điều kiện gây quỹ công cộng cần thiết mới được phép thực hiện hoạt động đó. Hơn nữa, với các phương pháp gây quỹ mới được cung cấp bởi Internet, Trung Quốc đã phát triển một nền tảng thông tin từ thiện (đã có 21 nền tảng trực tuyến được chấp thuận để gây quỹ), theo đó tất cả các đầu vào có liên quan sẽ được công bố, theo chỉ định của Bộ luật Dân sự của Quốc vụ viện. Ở Mỹ, hoạt động từ thiện cũng được cảnh báo tiềm ẩn nhiều mối nguy hiểm, vì có không ít tỉ phú dựa vào hoạt động từ thiện để mở rộng tài sản quyền lực tư nhân của họ. Cách mà hoạt động từ thiện đang bị lạm dụng chủ yếu là sử dụng tài sản và quyền lực đáng kể của họ để phá hoại các thể chế dân chủ và áp đặt các quy tắc của nền kinh tế theo hướng có lợi cho họ. Tỉ phú Bill Gates, người có tài sản ròng trị giá 103 tỷ đô la vào tháng 4 vừa qua, khi The Post bắt đầu cuộc khảo sát, ông đã dẫn đầu một chiến dịch công khai toàn bộ tiền ủng hộ trong thời kỳ đại dịch COVID-19, cho đến nay ông đã chi khoảng 300 triệu đô la thông qua Quỹ Bill và Melinda Gates. Quỹ này, đã cung cấp hơn 50 tỷ đô la tài trợ kể từ khi thành lập tập trung việc đầu tư các nguồn lực vào những nơi mà chính phủ không thể và các tập đoàn không tiếp cận đến.  Kinh nghiệm cho Việt Nam Hiện nay khung pháp lý điều chỉnh hoạt động từ thiện ở nước ta vẫn còn nhiều khoảng trống, gây khó khăn cho cả người thực hiện hoạt động tiếp nhận nguồn viện trợ, cũng như sự vào cuộc của cơ quan chức năng khi có dấu hiệu “bất thường” trục lợi xảy ra. Do đó, trong thời gian tới đây, ngoài việc cần sửa đổi, bổ sung kịp thời những văn bản quy định , thì cũng cần hướng dẫn chi tiết để kiểm soát các hoạt động từ thiện.  Để hoạt động từ thiện không diễn ra một cách tự phát, các tổ chức, cá nhân muốn kêu gọi quyên góp từ thiện phải có trách nhiệm đăng ký với cơ quan chức năng về việc thành lập và kế hoạch triển khai, phải chấp hành yêu cầu kê khai các tài sản, nguồn tiền, hàng cứu trợ và có thể sẽ chịu những hạn chế nhất định trong giao dịch tiền mặt tại thời gian đang làm hoạt động từ thiện. Vấn đề hiện nay, khi chưa kịp có luật điểu chỉnh về hoạt động từ thiện của các tổ chức, cá nhân “tự phát” thì trách nhiệm giải trình công khai cần được đặt lên hàng đầu, như cách mà rất nhiều quốc gia trên thế giới đang làm, nếu không thể thực hiện được trách nhiệm giải trình, cần có hướng xử lý hình sự để ngăn chặn các trường hợp có ý đồ muốn lợi dụng hoạt động thiện nguyện để trục lợi. Việc sớm ban hành khung pháp lý chặt chẽ đối với hoạt động này là rất cần thiết, để bảo vệ những nghĩa cử cao đẹp, lan tỏa giá trị tốt đẹp trong động đồng, bảo vệ những người làm từ thiện chân chính, đồng thời có cơ sở pháp lý để xử lý nghiêm những đối tượng lợi dụng hoạt động thiện nguyện để trục lợi cá nhân. Vũ Thủy  

Trong bối cảnh dịch bệnh còn diễn biến phức tạp, trong khi việc mua, tự sản xuất và tiêm vaccine cần thời gian. Theo đánh giá của Citibank (tháng 8/2021), khả năng đạt tiêm vaccine COVID-19 cho 70% người lớn tại các nước đang phát triển (trong đó có Việt Nam) có thể phải đến hết quý 2/2022 mới có thể đạt được. TS Cấn Văn Lực cùng nhóm nghiên cứu đưa ra một số khuyến nghị. Ảnh minh họa.  Trên cơ sở phân tích, đánh giá các gói hỗ trợ tại các nước trên thế giới, thực trạng triển khai các gói hỗ trợ tại Việt Nam trong thời gian qua, TS Cấn Văn Lực cùng nhóm nghiên cứu đưa ra một số khuyến nghị như sau. Một là, cần khẩn trương, quyết liệt thực hiện các gói hỗ trợ người dân, doanh nghiệp đã ban hành. Theo đó, Chính phủ chỉ đạo khẩn trương rà soát, đánh giá sơ bộ kết quả thực hiện các gói hỗ trợ đến thời điểm hiện tại và tiến hành tháo gỡ ngay những vướng mắc trong quá trình thực hiện. Ví dụ, cần tính toán để gia hạn Nghị định 52/2021, đẩy nhanh việc thực hiện Nghị quyết 68 và sửa đổi, tháo gỡ các vướng mắc, cần thiết phải có thời hạn thực hiện cụ thể (thí dụ, tối đa 3 tháng) để đẩy nhanh hỗ trợ quý giá này. Các chính sách này cùng với các gói giảm phí, lệ phí khác nên được tính toán để gia hạn, ít nhất là đến khi Việt Nam đạt tỷ lệ tiêm chủng người lớn 70% (hết quý 2/2021). Đồng thời, nên xem xét điều chỉnh ngân sách hỗ trợ từ cấu phần này sang cấu phần khác thiết thực hơn. Hai là, Chính phủ xem xét ban hành các gói hỗ trợ tiếp theo, với tổng giá trị bổ sung khoảng gần 40 nghìn tỷ đồng (0,62% GDP năm 2020), chưa kể giá trị các gói hỗ trợ hiện tại có thể còn gia tăng khi được điều chỉnh, gia hạn. Cụ thể, mở rộng đối tượng hỗ trợ người lao động tới tất cả lao động phi chính thức (lao động tự do) với mức trợ cấp 1 triệu đồng/người với quy mô 29.300 tỷ đồng (khoảng 29,3 triệu người, chiếm 53,7% lực lượng lao động là lao động tự do), ngoài phần hỗ trợ riêng của các địa phương theo Nghị quyết 68. Theo đó, cần tăng cường ứng dụng CNTT trong khâu đăng ký, thẩm định và chuyển tiền cho dân như: (i) cho phép đăng ký qua mạng. Tận dụng hệ thống thông tin, dữ liệu hiện có và tham khảo/đối chiếu qua hệ thống dữ liệu của các tổ chức khác (như BHXH, nhà mạng, doanh nghiệp điện, nước...) và tổ chức đoàn thể địa phương (nếu cần) để xác định đối tượng nhanh, trúng và đầy đủ hơn. Kết hợp nhiều kênh chuyển tiền cho dân (qua tài khoản ngân hàng, ví điện tử, dịch vụ tiền di động - mobile money... ngoài kênh phát tiền trực tiếp như đang làm). Ngoài ra, việc thu thập thông tin đối tượng cần hỗ trợ nên được tổng hợp, đối chiếu từ nhiều nguồn nhằm đảm bảo người dân có thể tiếp cận nhanh chóng và chính xác quyền lợi của mình. Việc tổng hợp danh sách đối tượng cần hỗ trợ nên được kết hợp từ cả việc đăng ký tại địa phương, người dân tự đăng ký, đối chiếu thông tin từ danh sách người tham gia BHXH, danh sách cử tri và nguồn khác (như nhà mạng, công ty điện, nước...). Điều này sẽ hạn chế việc thu thập thiếu hoặc chậm trễ như hiện nay. Về lâu dài, cần xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu chuẩn, cập nhật thường xuyên phục vụ công tác an sinh xã hội, cứu trợ; có sự liên thông, chia sẻ được với cơ sở dữ liệu định danh quốc gia. Với gói hỗ trợ tiền điện, nên mở rộng đối tượng và giảm mạnh hơn cho người dân và doanh nghiệp, tương đương năm năm 2020 (khoảng 10.900 tỷ đồng). EVN có thể xem xét mở rộng đối tượng được giảm, với ngân sách giảm bổ sung khoảng 7.750 tỷ đồng. Với gói hỗ trợ viễn thông, nên thiết thực hơn để nhiều người có thể tiếp cận và được hưởng, chẳng hạn nên giảm giá cước 20-30% trong 3 tháng, thay vì cách hỗ trợ bằng nâng cấp hạ tầng, khuyến mại cho một số đối tượng như hiện nay. Ba là, ngoài gói hỗ trợ 21,3 nghìn tỷ đồng UBTVQH đã thông qua, cần tăng khả năng tiếp cận vốn hỗ trợ thanh khoản cho các doanh nghiệp. Theo đó, nên xem xét hỗ trợ cả các hãng hàng không tư nhân (theo hướng cho phép cho vay theo lãi suất thỏa thuận, có ưu đãi đối với hãng hàng không đang bị thua lỗ nhưng triển vọng phục hồi trung – dài hạn là tích cực). Tăng khả năng tiếp cận vốn, hỗ trợ thanh khoản đối với DNNVV có trọng tâm, trọng điểm, có thời hạn cụ thể. Bốn là, NHNN tăng cường cho vay tái cấp vốn, tiếp tục linh hoạt hạn mức tăng trưởng tín dụng đối với các TCTD, để các TCTD có thêm nguồn lực giảm lãi suất, cung ứng tín dụng hỗ trợ nền kinh tế phục hồi. Năm là, sớm xây dựng chiến lược, kịch bản phòng chống dịch trong điều kiện mới và phục hồi, phát triển KTXH trong bối cảnh “bình thường mới”, cần có các động lực tăng trưởng mới và đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô nhằm chủ động tận dụng cơ hội phục hồi mạnh cũng như kiểm soát rủi ro (giá cả tăng, lạm phát tăng, đứt gãy chuỗi cung ứng, chuỗi lao động…) nhằm thực hiện thành công Nghị quyết Đại hội XIII và Nghị quyết 16/2021/QH15 về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025. Sáu là, Quốc hội, Chính phủ chỉ đạo sớm xây dựng thể chế, hành lang pháp lý cho quản lý, phát triển kinh tế số, xã hội và chính quyền số. Theo ba kịch bản chuyển đổi số quốc gia của chúng tôi; chuyển đổi số thành công có thể giúp GDP Việt Nam tăng trưởng thêm từ 0,53-1,85 điểm % từ nay đến năm 2030. Bảy là, Chính phủ chỉ đạo đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế nhằm có thể huy động và phân bổ nguồn lực hiệu quả hơn. Chính phủ cần sớm ban hành Đề án cơ cấu lại nền kinh tế cũng như các đề án cơ cấu lại cấu phần quan trọng (DNNN, TCTD, đầu tư công và đơn vị sự nghiệp công…) nhằm thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII và Nghị quyết 16/2021/QH15 về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025. Theo doanhnghiephoinhap.vn Nguồn bài viết: https://doanhnghiephoinhap.vn/ts-can-van-luc-dua-ra-7-khuyen-nghi-cap-thiet-lien-quan-den-cac-goi-cuu-tro.html

(Pháp lý )- Kết luận tại  phiên "Tọa đàm tham vấn chuyên gia về kinh tế - xã hội" do Văn phòng Quốc hội và Ủy ban Kinh tế tổ chức ngày 27/9, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ thẳng thắn chỉ ra rằng: “Chính sách tài khóa, tiền tệ phải cân bằng hơn, còn dư địa để mở rộng tài khóa. Quan trọng hơn là phải cứu cả DN thuộc các lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế đang thua lỗ; giảm chi phí đầu vào cho họ. Chúng ta đã giãn, hoãn, giảm thuế nhưng họ lỗ rồi lấy gì mà giảm? Chính sách cần cho phép chuyển lỗ, nghiên cứu cho chuyển dài hơn để giảm bớt khó khăn cho DN, hỗ trợ dòng tiền cho họ.” Về gói chính sách bảo hiểm hỗ trợ trực tiếp cho doanh nghiệp (DN) và NLĐ lên tới 38.000 tỉ đồng, được chuyên gia và nhiều DN đánh giá rất tốt, kịp thời, thiết thực. Nhưng DN mong muốn tiếp tục được giảm mức đóng, hiện mức đóng bảo hiểm của DN hơn 20 % là khá cao Còn nói về dự kiến gói 3000 tỷ cấp bù lãi suất, PGS, TS. Đinh Trọng Thịnh đánh giá, trong bối cảnh hiện nay, chỉ cần chi ra một lượng tiền nhỏ của NHNN có thể đẩy được một lượng vốn hàng 100.000 tỷ vào nền kinh tế với lãi suất thấp từ 3 – 4 %. Đây là một giải pháp hiệu quả để cho các ngân hàng có thể giảm được lãi suất một cách thực chất cho các doanh nghiệp. Tuy nhiên, theo PGS Thịnh cũng cần lưu ý một số vấn đề có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của hoạt động cho vay…. Người dân và doanh nghiệp gặp vô vàn khó khăn do tác động tiêu cực từ dịch bệnh covid - 19 3 gói chính sách “khủng” hỗ trợ người dân và doanh nghiệp Dịch COVID-19 hiện nay đang đặt ra những thách thức chưa từng có tiền lệ và những khó khăn vô cùng to lớn đối với toàn bộ nền kinh tế. Trong thời gian qua, Chính phủ đã có những quyết sách kiên quyết và đúng đắn, kiềm chế sự lây lan bùng phát của đại dịch COVID-19. Đặc biệt, trước tác động hết sức tiêu cực của đợt dịch thứ 4, nhiều DN vốn đã khó khăn lại chồng chất khó khăn. Để hỗ trợ người dân và Doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh, Chính phủ và cơ quan chức năng đã có kế hoạch tung ra nhiều gói cứu trợ tài chính, tài khoá lên tới hàng trăm nghìn tỷ đồng.  Điển hỉnh như ngày 24/9/2021 Chính phủ ban hành Nghị quyết số 116/NQ-CP về chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19 từ Quỹ bảo hiểm thất nghiệp. Theo đó, quĩ sẽ trích ra 38.000 tỉ đồng để hỗ trợ DN và người lao động (không bao gồm người LĐ đang làm việc tại cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân và đơn vị sự nghiệp công lập do ngân sách nhà nước bảo đảm chi thường xuyên) có tham gia BHTN sẽ được hỗ trợ từ 1,8 triệu đồng đến cao nhất 3,3 triệu đồng (tùy thời gian đóng BHTN).  Người sử dụng lao động (không bao gồm các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân và đơn vị sự nghiệp công lập do ngân sách nhà nước bảo đảm chỉ thường xuyên) đang tham gia BHTN trước ngày 1.10.2021, sẽ được giảm mức đóng từ 1% xuống bằng 0% quỹ tiền lương tháng của những NLĐ thuộc đối tượng tham gia BHTN trong vòng 12 tháng, kể từ ngày 1.10.2021 đến hết ngày 30.9.2022. Trước đó, ngày 16/9, tại phiên họp thứ 3 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), Chính phủ đã trình UBTVQH xem xét, quyết định ban hành một số giải pháp về miễn, giảm thuế nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, người dân chịu tác động của dịch Covid-19, với tổng mức hỗ trợ khoảng 21,3 nghìn tỷ đồng. Theo tờ trình của Chính phủ do Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trình bày, Chính phủ đề xuất giảm 30% số thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) phải nộp của năm 2021 đối với trường hợp người nộp thuế TNDN theo quy định của Luật Thuế TNDN có tổng doanh thu năm 2021 không quá 200 tỷ đồng và tổng doanh thu năm 2021 giảm so với tổng doanh thu năm 2020… Cùng với giảm thuế TNDN, Chính phủ đề nghị giảm thuế GTGT kể từ ngày 1/10/2021 đến hết ngày 31/12/2021 đối với DN, tổ chức hoạt động sản xuất kinh doanh trong các ngành kinh tế, bao gồm: vận tải (vận tải đường sắt, vận tải đường thủy, vận tải hàng không, vận tải đường bộ khác); dịch vụ lưu trú; dịch vụ ăn uống; hoạt động xuất bản (trừ xuất bản theo hình thức trực tuyến)… Đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, Chính phủ đề xuất miễn thuế thu nhập cá nhân (TNCN), thuế giá trị gia tăng (GTGT) và các loại thuế khác phải nộp phát sinh từ hoạt động sản xuất kinh doanh của các tháng trong quý III và quý IV của năm 2021 đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong mọi ngành nghề, địa bàn, các hình thức, phương pháp khai thuế, nộp thuế… Tại phiên họp, 100% thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội có mặt đã biểu quyết tán thành ban hành Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về một số giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, người dân chịu tác động của dịch COVID-19. Giải pháp miễn, giảm thuế hỗ trợ người dân, doanh nghiệp sẽ được ban hành trước ngày 1/10/2021. Đáng chú ý, cũng tại phiên họp thứ 3 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ yêu cầu Chính phủ trình Quốc hội xem xét, quyết định ngay trong kỳ họp tháng 10 các giải pháp về cấp bù lãi suất cho ngân hàng để giảm lãi suất cho vay nhằm tháo gỡ khó khăn về dòng tiền cho doanh nghiệp và giải pháp hỗ trợ dựa trên chi phí lao động. Theo tiết lộ của ông Nguyễn Tuấn Anh, Vụ trưởng Vụ Tín dụng Các ngành kinh tế (Ngân hàng Nhà nước) tại buổi tọa đàm về hỗ trợ lãi suất cho doanh nghiệp ngày 25/9, gói cấp bù lãi suất 3.000 tỷ đồng tương đương quy mô dư nợ hơn 100.000 tỷ đồng với lãi suất 3-4%/năm sẽ được ngành ngân hàng bơm ra nền kinh tế trong thời gian tới để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp. Chuyên gia đánh giá và kiến nghị gì ?  Về gói chính sách bảo hiểm hỗ trợ trực tiếp cho DN và NLĐ lên tới 38.000 tỉ đồng, được chuyên gia và nhiều DN đánh giá rất tốt, kịp thời, thiết thực. Nhưng DN mong muốn tiếp tục được giảm mức đóng, hiện mức đóng bảo hiểm của DN hơn 20 % là khá cao. Kết luận tại  phiên "Tọa đàm tham vấn chuyên gia về kinh tế - xã hội" do Văn phòng Quốc hội và Ủy ban Kinh tế tổ chức ngày 27/9, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ thẳng thắn chỉ ra rằng: “Chính sách tài khóa, tiền tệ phải cân bằng hơn, còn dư địa để mở rộng tài khóa. Quan trọng hơn là phải cứu cả DN thuộc các lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế đang thua lỗ; giảm chi phí đầu vào cho họ. Chúng ta đã giãn, hoãn, giảm thuế nhưng họ lỗ rồi lấy gì mà giảm? Chính sách cần cho phép chuyển lỗ, nghiên cứu cho chuyển dài hơn để giảm bớt khó khăn cho DN, hỗ trợ dòng tiền cho họ.” Trao đổi với Phóng viên Tạp chí Pháp lý điện tử, PGS, TS. Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính) đánh giá, các chính sách hỗ trợ về tài chính, tài khoá như giảm lãi suất, giãn hoãn nộp thuế, tiền thuê đất… đều hết sức cần thiết trong thời điểm hiện nay. Các gói hỗ trợ có ý nghĩa tích cực đến tâm lý, tình hình hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN.  Tuy nhiên, vị chuyên gia tỏ ra e dè với hiệu quả thực chất cũng như khả năng dung nạp những gói hỗ trợ của DN. Bởi thực tế, thời gian qua cũng đã có nhiều gói hỗ trợ về tài chính, tài khoá được ban hành. Song các gói hỗ trợ này đưa ra các tiêu chuẩn quá cao, nên không phải DN nào cũng tiếp cận được. PGS, TS. Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính) Trong khi đó, nhiều chuyên gia cũng thẳng thắn đánh giá các chính sách thuế và vốn hỗ trợ cộng đồng DN vừa qua còn khá yếu và thiếu. Quá trình triển khai chính sách trong thực tế chưa hiệu quả. Nguyên nhân là khâu thiết kế, thực hiện chính sách còn nhiều vấn đề vướng mắc; cách thức tổ chức, triển khai chính sách còn cồng kềnh chưa phù hợp với thực tiễn, từng doanh nghiệp, người lao động cần hỗ trợ. Đặc biệt là các quy định về thủ tục hành chính rườm rà, chồng chéo… khiến cho DN, người dân khó khăn trong việc tiếp cận các gói cứu trợ.  Nói về gói 3000 tỷ cấp bù lãi suất, PGS, TS. Đinh Trọng Thịnh đánh giá, trong bối cảnh hiện nay, chỉ cần chi ra một lượng tiền nhỏ của NHNN có thể đẩy được một lượng vốn hàng 100.000 tỷ vào nền kinh tế với lãi suất thấp từ 3 – 4 %. Đây là một giải pháp hiệu quả để cho các ngân hàng có thể giảm được lãi suất một cách thực chất cho các doanh nghiệp.  Tuy nhiên, theo PGS Thịnh cũng lưu ý một số vấn đề có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của hoạt động cho vay. Trước hết, đó là ai được vay, tiêu chuẩn thế nào? Đây là khoản hỗ trợ gián tiếp của Nhà nước cho doanh nghiệp thông qua ngân hàng. Nhà nước cấp tiền cho ngân hàng vì thế khó đảm bảo được ngân hàng có cho vay đúng đối tượng hay không? Có hay không tình trạng xin - cho, móc ngoặc giữa ngân hàng với doanh nghiệp "cánh hẩu", sân sau, huống chi hiện tượng này đã từng xảy ra trước đây? Bên cạnh đó, khi dòng tiền lớn được bơm vào thị trường có thể đẩy lạm phát tăng cao, trong khi độ trễ thường từ 6 tháng đến một năm, hai năm mới phát huy hết tác dụng cũng như tác hại của nó. Điều này chúng ta đã từng gặp phải trong quá khứ.  PGS Thịnh phân tích. Theo PGS.TS cần phải có những tiêu chí cụ thể cũng như quy định cụ thể về trình tự, thủ tục, giấy tờ… để xác định các loại hình DN các ngành nghề lĩnh vực được ưu tiên vay, tránh tình trạng nhập nhèm, mất cân đối, khiến dòng tiền đi không đúng hướng; phải kiểm tra giám sát thường xuyên, liên tục các ngân hàng cho vay tránh việc xin cho;…  Bên cạnh đó, với cơ quan quản lý chung của Nhà nước, thì phải có cái nhìn tổng thể, tính toán thời gian cấp vốn phù hợp, lượng vốn phù hợp, tất nhiên cấp bù lãi suất sẽ ít nhiều tác động đến giá trị đồng tiền và lạm phát, nhưng vẫn nằm trong tầm kiểm soát.  “Điều quan trọng nhất đó là phải công khai, minh bạch trong hoạt động cho vay trên các phương tiện thông tin, để các bên đều có thể truy cập thông tin, dữ liệu, phản ánh các quy định giúp cho các hoạt động đạt được hiệu quả cao”. PGS, TS. Đinh Trọng Thịnh kiến nghị. Nam Kiên  

Những năm qua, nguồn vốn FDI chảy vào Việt Nam ngày càng tăng, chứng tỏ các nhà đầu tư nước ngoài rất quan tâm tới Việt Nam. Tuy nhiên, nhiều vấn đề liên quan đến luật chưa đồng bộ chính là điểm nghẽn khiến các nhà đầu tư có phần e ngại.   Quy hoạch độc lập không còn phù hợp, mà phải quy hoạch cả khu Ngày 20/9, tại toạ đàm "Nhận diện xu hướng mới trong phát triển khu công nghiệp", ông Bùi Ngọc Hải, Phó Trưởng ban Quản lý khu kinh tế Hải Phòng cho biết, Hải Phòng thành lập KCN Nomura với diện tích 150ha vào năm 1994 nhờ liên doanh với đối tác Nhật Bản, đây cũng chính là KCN đầu tiên của miền Bắc. Bên cạnh đó, Hải Phòng có bài học lớn từ thu hút LG vào KCN Tràng Duệ. Bước đầu, Thành phố này thu hút LG đầu tư 1,5 tỷ USD vào năm 2013, và tiếp tục thu hút các doanh nghiệp khác của Tập đoàn này như LG Display… với số vốn 4,6 tỷ USD. Đến nay tổng số vốn đầu tư vào KCN này đã lên đến khoảng 8,2 tỷ USD và hình thành một KCN chuyên ngành điện tử. Phó Trưởng ban Quản lý khu kinh tế Hải Phòng chia sẻ, địa phương phải thay đổi tư duy không chỉ thu hút hợp tác đầu tư nước ngoài mà phải hài hoà lợi ích trong nước và doanh nghiệp nước ngoài. Ông Bùi Ngọc Hải đặt vấn đề: "Điều tôi muốn nói ở đây là chúng ta kỳ vọng phát triển theo xu hướng chất lượng hơn, khả năng ứng phó với bất thường linh hoạt hơn, bền vững hơn. Đây là xu hướng chung và xu hướng nào thì cũng cần lực lượng dẫn dắt. Vậy cái gì sẽ dẫn dắt?". Theo ông Hải, việc quy hoạch độc lập từng thực thể không còn phù hợp, thay vào đó phải quy hoạch cả khu, ít nhất là cả thành phố để có sự tương tác, hỗ trợ lẫn nhau. "Khâu quy hoạch là vô cùng quan trọng. Quy hoạch tốt thu hút được nhà đầu tư tốt. Quy hoạch là nguồn lực của nguồn lực, quyết định sự thành công của khu công nghiệp". Yếu tố thứ hai là câu chuyện về chính sách thu hút. Yếu tố thứ ba là phải có doanh nghiệp dẫn dắt xu hướng. Ông Bùi Ngọc Hải nói thêm: "Muốn đi theo hướng nào thì ta phải lựa chọn được doanh nghiệp dẫn dắt xu hướng đó để đi. Với điều kiện của Hải Phòng hiện nay, chúng tôi hoàn toàn tự tin có thể chuyển đổi nhanh theo những xu hướng mới. Đó là hình thành một hệ sinh thái, không chỉ KCN mà xung quanh đó là những cụm công nghiệp liên hoàn để hỗ trợ nhau". Các luật cần được tích hợp được với nhau Trong những năm qua, các KCN, khu chế xuất đã thu hút được 9.381 dự án FDI, với tổng số vốn đầu tư đạt 191,6 tỷ USD, vốn đầu tư thực hiện đạt khoảng 60%. Hoạt động của các KCN rất sôi động, tỉ lệ lấp đầy bình quân đạt khoảng 75%. Như vậy, nguồn vốn FDI chảy vào Việt Nam ngày càng tăng, chứng tỏ các nhà đầu tư nước ngoài rất quan tâm tới Việt Nam. Tuy nhiên, nhiều vấn đề liên quan đến luật chưa đồng bộ chính là điểm nghẽn khiến các nhà đầu tư có phần e ngại. Ông Phạm Hồng Điệp, Chủ tịch HĐQT Công ty Shinec cho hay, hiện nhiều đơn vị doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong các luật. Đại diện Shinec nhấn mạnh: "Luật Đầu tư cho phép miễn giảm thuế nhưng Luật Thuế lại không. Hoặc Luật Xây dựng, nếu định dạng KCN đô thị, sinh thái nhưng Nghị định 82 lại đưa ra KCN phải có điều kiện hạ tầng tốt, dịch vụ thiết yếu cho người lao động, mà các dịch vụ này lại vi phạm Luật Nhà ở, Luật Xây dựng. Chỗ nào cũng vướng, doanh nghiệp rất khổ. Vì thế, muốn thu hút được các nhà đầu tư xây dựng KCN thì tất cả các luật phải tích hợp được với nhau". Ông Phạm Hồng Điệp nêu thêm: "Nghị định 82 quy định các tỉnh, thành phố phải lấp đầy KCN trên 60% mới được tiếp tục xin dự án KCN mới. Nhưng phải hiểu mỗi doanh nghiệp đầu tư hạ tầng có một cách làm, thu hút khác nhau. Quy định vậy thì ảnh hưởng toàn bộ phát triển hạ tầng, ảnh hưởng đến thành phố và địa lý. Nếu doanh nghiệp nào không làm được thì chúng ta đã có luật yêu cầu thu hồi rồi". Theo cafebiz.vn Nguồn bài viết: https://cafebiz.vn/the-kho-khi-doanh-nghiep-dau-tu-vao-kcn-luat-dau-tu-cho-phep-mien-giam-thue-nhung-luat-thue-lai-khong-20210920173222418.chn

Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, sớm nhất phải đến quý II/2022, các hoạt động kinh tế mới có thể trở lại trạng thái bình thường mới, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam đề xuất giảm 50% thuế GTGT cho các loại hình dịch vụ như du lịch, nhà hàng, khách sạn, vận tải... Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, sớm nhất phải đến quý II/2022, các hoạt động kinh tế mới có thể trở lại trạng thái bình thường mới, khi đó doanh nghiệp sẽ dần khôi phục được tình hình sản xuất kinh doanh của mình. Tuy nhiên hiện nay, các giải pháp hỗ trợ về thuế, gồm giảm thuế TNDN chỉ giới hạn trong năm 2021. Vì vậy, để đảm bảo tính hiệu quả, ổn định và có hiệu lực thực tế của chính sách hỗ trợ, VCCI đề nghị điều chỉnh thời hạn áp dụng các biện pháp hỗ trợ đến hết tháng 6/2022.  Ảnh minh họa. Cùng với đó, VCCI cũng đề nghị, giảm thuế GTGT cho các loại hình dịch vụ như du lịch, nhà hàng, khách sạn, vận tải, chiếu phim… là 50% để tạo hiệu ứng tác động lớn hơn và cú hích hồi phục mạnh hơn với các ngành đang chịu ảnh hưởng cực kỳ nặng nề bởi dịch bệnh. VCCI đề nghị bổ sung dùng ngân sách nhà nước hỗ trợ chi phí về phòng chống dịch bệnh cho những doanh nghiệp nào cố gắng cao nhất, trong thực hiện chủ trương của Chính phủ về duy trì mục tiêu kép, bằng cách được khấu trừ trong các khoản nộp ngân sách kỳ tiếp theo. Đặc biệt, doanh nghiệp nào nỗ lực duy trì được càng nhiều việc làm, thì được nhà nước hỗ trợ càng lớn. Đại diện VCCI khẳng định, những việc trên giúp gói hỗ trợ nhanh chóng có hiệu lực ngay trên thực tế với phạm vi đủ lớn, khắc phục khó khăn trên thực tế của một số gói hỗ trợ thời gian qua là dù con số công bố lớn nhưng tỷ lệ thực hiện được trên thực tế quá thấp, chưa tạo ra được hiệu ứng mạnh trên thực tế. VCCI cho hay, trong thời gian vừa qua, rất nhiều doanh nghiệp đều phản ánh về những khó khăn do COVID-19, đặc biệt là giai đoạn phải chấp hành nghiêm Chỉ thị 16 của Chính phủ về giãn cách xã hội. Từ đó, khiến chi phí cố định trong doanh nghiệp bị tiêu hao, nhưng không có nguồn thu bù đắp. Dù theo chủ trương của Nhà nước có những chính sách hỗ trợ thuế, phí, giãn hoãn cơ cấu nợ ngân hàng, nhưng doanh nghiệp vẫn cần dòng tiền nóng để trang trả các chi phí. Không những vậy, số tiền doanh nghiệp phải chi cho phòng chống dịch là rất lớn, như thực hiện test nhanh, test PCR COVID-19 cho cán bộ nhân viên, hỗ trợ an sinh cho người lao động nhằm đảm bảo an toàn sức khoẻ. Theo doanhnghiephoinhap.vn Nguồn bài viết: https://doanhnghiephoinhap.vn/de-xuat-giam-50-thue-gtgt-cho-doanh-nghiep-du-lich-dich-vu-van-tai.html

(Pháp lý) – Dịch bệnh covid -19 khiến hàng vạn doanh nghiệp gặp muôn vàn khó khăn bủa vây, nhất là các DNVVN như “cá nằm trên cạn”. Trong khi đó vẫn có rất nhiều ngân hàng lãi lớn. Hơn lúc nào hết, đây là thời điểm để các ngân hàng thể hiện vai trò, trách nhiệm xã hội của mình. Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước cần có cách để san sẻ vấn đề này - TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính ngân hàng thẳng thắn góp ý. Và ông đề xuất: ngành ngân hàng “cần lập tổ hợp tín dụng 300.000 tỷ và hạ chuẩn cho vay để khẩn cấp hỗ trợ Doanh nghiệp vượt cạn”  Hầu hết ngân hàng đều ghi nhận kết quả lợi nhuận tăng mạnh nửa đầu năm Lãi thực tế của ngân hàng không như mọi người nghĩ Phóng viên: Qua các đợt dịch covid -19, nhiều ngân hàng đã có chủ trương giảm lãi suất cho doanh nghiệp, nhưng nhiều người cho rằng, chênh lệch giữa lãi suất huy động và lãi suất cho vay của ngân hàng vẫn còn rất lớn khiến ngân hàng lợi nhuận lớn,  trong khi Doanh nghiệp đang kiệt quệ vì ảnh hưởng tiêu cực của dịch bệnh, liệu có đúng thưa ông? TS. Nguyễn Tri Hiếu: Chênh lệch lãi suất (Interest rate differential) - là chênh lệch giữa lãi suất đầu ra (cho vay) và lãi suất đầu vào (tiền gửi) gọi là biên độ lợi nhuận. Thông thường, biên độ lợi nhuận chỉ ở khoảng 3%. Tuy nhiên, thời gian vừa rồi chênh lệch lãi suất thực tế  lên đến 4%, thậm chí có thời điểm còn lớn hơn.  Việc giãn biên độ lợi nhuận này tạo ra lợi nhuận cho ngân hàng. Nhưng nếu chỉ nhìn vào biên độ lợi nhuận giãn ra như thế mà cho rằng ngân hàng lãi lớn là chưa đúng. Bởi, chúng ta chưa tính tới nợ xấu tiềm ẩn, chi phí trích lập dự phòng của ngân hàng.  Các ngân hàng trong thời gian từ năm 2020 đến nay, theo quy định tại thông tư 01 và thông tư 03, ngân hàng được phép cơ cấu lại khoản vay, không chuyển nhóm nợ đối với một số khoản nợ xấu. Như thế có nghĩa, ngân hàng không phải trích lập dự phòng đúng với phòng thực tế. Điều này khiến chi phí của ngân hàng giảm đi, trong khi doanh thu cao và từ đó đẩy lợi nhuận ngân hàng lên.  Theo tôi, trong phần lợi nhậu đó có phần lợi nhuận ảo trong đó. Chính các ngân hàng họ cũng biết điều đó. Bản thân các ngân hàng cũng không vui mừng về lợi nhuận cao. Bởi ngân hàng biết rằng, họ phải trích lập những dự phòng để tránh trường hợp nợ xấu. Trên sổ sách thì các ngân hàng đang lãi lớn, thế nhưng lãi thực tế thì thấp hơn nhiều.  Vì sao Doanh nghiệp muốn vay mới rất khó vay? Phóng viên: Được biết mới đây, thực hiện chủ trương của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước, các ngân hàng đã đồng thuận giảm lãi suất để hỗ trợ Doanh nghiệp và người dân vượt qua khó khăn. Tuy nhiên, về phía các Doanh nghiệp lại cho rằng, họ đang rất khó tiếp cận được nguồn vốn rẻ, đặc biệt là với những khoản vay mới. Bởi, hầu hết các Doanh nghiệp đang rơi vào tình trạng ngủ đông, phương án sản xuất kinh doanh không có… Ông đánh giá về vấn đề này thế nào? TS Nguyễn Trí Hiếu: Nói riêng về giảm lãi suất cho vay, theo tôi lãi suất giảm chỉ có lợi cho những khách hàng đã và đang vay tiền của ngân hàng. Chẳng hạn như, Doanh nghiệp vay tiền đang phải trả lãi 12 %/năm, bây giờ ngân hàng giảm xuống khoảng 10%/năm là quá tốt. Nhưng đối với các Doanh nghiệp muốn vay mới thì họ vẫn khó khăn. Bởi, khi mà các ngân hàng giảm lãi suất, đồng nghĩa với việc ngân hàng sẽ phải tăng tiêu chuẩn cho vay. Ngân hàng chỉ giảm lãi suất với điều kiện là độ rủi ro nó phải thấp hơn để bảo toàn vốn cũng như quyền lợi của các cổ đông của họ. Chính vì vậy mà trong lúc khó khăn như thế này, các Doanh nghiệp đã khó vay vốn của ngân hàng trước đây thì hiện tại lại càng khó khăn.  Thời điểm để các ngân hàng thể hiện vai trò, trách nhiệm với xã hội  Phóng viên: Trong tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp kéo dài, tác động xấu đến cả nền kinh tế của Việt Nam, nhiều doanh nghiêp rơi vào tình trạng ngủ đông, sản xuất kinh doanh đình trệ, thậm chí phá sản. Tuy nhiên, vừa qua, các ngân hàng đồng loạt công bố báo cáo tài chính quý 2/2021 cho thấy kết quả kinh doanh cũng như lợi nhuận rất khả quan. Ông có đánh giá gì về “bức tranh đối lập” này? TS Nguyễn Trí Hiếu: Đúng là trong cả nền kinh tế thì có lẽ ngành ngân hàng ngày một ăn nên làm ra, trong khi rất nhiều những ngành nghề khác đang bị khủng hoảng vì vấn đề dịch bệnh, trong đó thiệt hại lớn nhất có du lịch, khách sạn, giao thông vận tải… Tuy nhiên, ngân hàng luôn luôn có tính thanh khoản cao nhất, bởi là nơi gửi tiền và vay tiền. Do đó, tính thanh khoản của hệ thống ngân hàng có thể nói là cao nhất ở trong nền kinh tế hiện nay và chính vì lợi thế đó mà có lẽ cũng không lạ khi mà doanh thu của của ngành ngân hàng cao, lợi nhuận khả quan như vậy. Trong bối cảnh dịch bệnh hoành hành, các ngành nghề khác có khó khăn phải vay tiền của ngân hàng. Kinh doanh của ngân hàng không thể nói là không bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh, nhưng nó là mắt xích cuối cùng trong cái chuỗi mắt xích. Chính vì thế mà trước khi ngành ngân hàng bị lỗ thì rất nhiều những Doanh nghiệp trong các ngành khác đã thua lỗ, thậm chí gục ngã. Đây là lợi thế của ngân hàng so với các ngành khác. Đặc biệt, thời điểm này cũng là thời điểm các thành phần kinh tế đang rất cần vốn vay của ngân hàng, điều này lý giải cho việc báo cáo tài chính của các ngân hàng có lợi nhuận tốt. Phóng viên: Trong thời điểm hiện tại, rất nhiều Doanh nghiệp đang trong tình trạng đóng băng ngủ đông. Tuy nhiên, họ lại rất cần vốn để bảo toàn lực lượng sản xuất kinh doanh (trả lương lao động, bảo trì máy móc, kho bãi…). Theo ông, ngay tại thời điểm này và đến cuối năm các ngân hàng có nên tiếp tục hi sinh một phần lợi nhuận của mình để hỗ trợ, cùng Doanh nghiệp vượt qua  giai đoạn khó khăn này không? TS. Nguyễn Trí Hiếu: Tất nhiên, các ngân hàng mặc dù họ không phải là những nhà làm công tác xã hội, nhưng họ có trách nhiệm xã hội. Do đó, khi mà cả một nền kinh tế lao đao khó khăn. Ngân hàng nên chia sẻ lợi nhuận của họ bằng cách giảm lãi suất cũng như là hỗ trợ khách hàng của họ và thậm chí nên đóng góp vào tất cả công cuộc từ thiện… Trước sự khó khăn của tất cả các thành phần trong nền kinh tế ,  họ nên có sự đóng góp nhiều hơn nữa. Đây là thời điểm để các ngân hàng thế hiện vai trò, trách nhiệm xã hội của mình. TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính ngân hàng Cần lập tổ hợp tín dụng 300.000 tỷ, hạ chuẩn cho vay để hỗ trợ Doanh nghiệp “vượt cạn” Phóng viên: Vậy, giải pháp nào trong lúc này để vừa cân bằng lợi ích của ngân hàng, cổ đông nhưng đảm bảo hỗ trợ tối đa cho Doanh nghiệp, thưa ông? TS Nguyễn Trí Hiếu: Có một giải pháp, mà giải pháp này tôi đã nhiều lần đề nghị. Đó là, tất cả hệ thống ngân hàng phải thành lập ra một tổ hợp tín dụng (Loan Syndication) có hạn mức lên đến 300.000 tỷ đồng. Tất cả các ngân hàng nội, ngoại có mặt ở Việt Nam đều phải tham gia với mức trung bình từ 3-3,5%/tổng dư nợ của mỗi ngân hàng.  Đặc biệt là cho vay đối với những Doanh nghiệp nhỏ và vừa ở những Doanh nghiệp tác động bởi dịch bệnh để hỗ trợ Doanh nghiệp “vượt cạn” trong lúc này. Và phải cho vay tín chấp chứ không thể cho vay thế chấp. Các Doanh nghiệp đang mắc cạn hiện cũng chẳng có tài sản bảo đảm để có thể bảo đảm cho khoản vay.  Điều quan trọng là nếu mà cho vay như thế thì rất là rủi ro. Dĩ nhiên phải có một quy chế cho vay với những tiêu chuẩn như thế nào?. Tổ hợp tín dụng này phải do Ngân hàng Nhà nước đứng ra làm đầu mối và tất cả các ngân hàng sẽ họp lại với nhau để đưa quy chế, quy trình, tiêu chí để Doanh nghiệp nào có thể được vay. Cần lập tổ hợp tín dụng 300.000 tỷ, hạ chuẩn cho vay để hỗ trợ Doanh nghiệp vượt cạn Phóng viên: Đề xuất này hẳn sẽ được cộng đồng Doanh nghiệp ủng hộ. Tuy nhiên, không cho vay không phải vì ngân hàng thiếu tiền mà vấn đề nan giải nhất là vấn đề “hạ chuẩn"  và nếu như vậy mãi mãi hai bên (ngân hàng và Doanh nghiệp) không thể gặp nhau. Theo ông, giải bài toán này ra sao trong tổ hợp tín dụng 300.000 tỷ này? TS. Nguyễn Trí Hiếu: Đây không phải quỹ đầu tư nên ngân hàng không phải bỏ tiền vào trước mà 300.000 tỷ chỉ là hạn mức để cho vay trong gói này. Trong số các ngân hàng thương mại phải bầu ra một nhóm để giám sát xem mỗi lần giải ngân là giải ngân cho ai và bao nhiêu. Khoản vay cho Doanh nghiệp có một số điều kiện cơ bản như: Vay trong vòng tối thiểu 5 năm, 2 năm đầu là vay tuần hoàn và 3 năm sau trả dần trên dư nợ vay vào cuối năm thứ 2. Mức lãi suất nên rất thấp từ 3-5%. Các ngân hàng phải dùng vốn Casa của mình (khoảng 10-20% dòng vốn Casa) để hỗ trỡ cho gói này. Vì dòng vốn này ngân hàng huy động vào được với lãi suất rất thấp. Đúng là các ngân hàng không thể hạ chuẩn cho vay trong điều kiện thông thường. Tuy nhiên, trong tổ hợp tín dụng này thì phải có quy định khác so với truyền thống, phải hạ chuẩn và phải có cơ chế bảo lãnh tín dụng.  Các Doanh nghiệp vừa và nhỏ đã khốn khổ rồi, bây giờ lại chẳng có tài sản bảo đảm, ngân hàng cho vay thì không khác nào tự đào hố chôn chính mình, thành ra, tổ hợp tín dụng đó phải làm việc với một quỹ bảo lãnh tín dụng của quốc gia. Quỹ bảo lãnh tín dụng như một loại bảo hiểm cho các ngân hàng, các ngân hàng cho vay, quỹ bảo lãnh tín dụng đó bảo lãnh cho các ngân hàng mà nếu ngân hàng không thu hồi được nợ cuốn đó sẽ trả tiền cho cho ngân hàng. Cơ chế này cho phép ngân hàng hạ chuẩn cho vay. Cần luôn luôn duy trì tiền trong quỹ bảo lãnh tín dụng này để lấp đầy tỷ lệ 10/1 (10 đồng vốn, 1 đồng bảo lãnh), để các ngân hàng tin tưởng cho vay. Quỹ bảo lãnh cũng như chơi chứng khoán, mỗi lần bồi thường cho rủi ro sẽ bị giảm xuống và Chính phủ phải xem đó là chi phí của quốc gia duy trì hoạt động của quỹ. Có quy chế đặc biệt cho vay và chuẩn mực trong tổ hợp này khác với truyền thống. Theo đó, để ngân hàng cho vay an toàn thì cần sử dụng quy chế an toàn. Năm 2018 Chính phủ đã có Quyết định 34/2018/NĐ-CP về việc thành lập, tổ chức và hoạt động của Quỹ bảo lãnh tín dụng và hạn mức cũng rất nhỏ. Với tổ hợp tín dụng này phải có quỹ bảo lãnh tín dụng quốc gia, ngân sách bỏ tiền vào quỹ đó với vốn điều lệ tối thiểu là 30.000 tỷ để bảo lãnh cho 300.000 tỷ tín dụng các ngân hàng bỏ ra.  Phóng viên: Với mô hình như thế, có kinh nghiệm nào từ một số nước trên thế giới cho Việt Nam, thưa ông? TS. Nguyễn Trí Hiếu: Những tổ hợp tín dụng trên thế giới rất là bình thường. Chẳng hạn như, 10 ngân hàng tham gia vào một dự án rất lớn, bản thân mỗi ngân hàng cho vay vào án đó thì rủi ro rất là cao, tại vì nó quá lớn, nó vượt cả cái hạn mức mà mà các ngân hàng cho vay. Do đó, các ngân hàng tụ lại với nhau và lập ra một liên kết, một tổ hợp cho vay dự án và chia sẻ lợi nhuận cũng như chia sẻ rủi ro. Đây là một hình thức rất thông thường và phổ biến ở trên thế giới. Ở Việt Nam cũng có những ngân hàng tham gia những chương trình như thế. Dưới dạng đồng tài trợ, đây là một hình thức của tổ hợp tín dụng.  Tuy nhiên, tổ hợp tín dụng mà tôi muốn nói đây không phải là chỉ có 5, 10 ngân hàng tham gia với nhau, mà phải có quy định pháp luật bắt buộc các ngân hàng tham gia. Tất cả các các ngân hàng trong nước và cả các ngân hàng nước ngoài hoạt động ở Việt Nam đều phải tùy theo sau quy mô của mình để tham gia.  Chính phủ, ngành ngân hàng cũng nên coi đây là thời điểm để cải tổ lại cả nền kinh tế và yêu cầu đồng hành với Doanh nghiệp là trách nhiệm xã hội của ngành ngân hàng ở thời điểm hiện tại. Phóng viên: Trân trọng cảm ơn Ông! Văn Chiến (ghi)

(Pháp lý) - Thông đồng móc ngoặc giữa cán bộ có chức quyền với các đối tượng bên ngoài, giữa khu vực công và khu vực tư với các hình thức “bảo kê, sân sau”. Đi liền với sự móc nối, tiếp tay, bảo kê, sân sau là dấu hiệu tham nhũng, đưa nhận hối lộ…Đó  là những điểm đặc biệt trong các vụ án mà cựu Chủ tịch TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung bị khởi tố. Qua các vụ án này, cũng cho thấy nhiều lỗ hổng pháp luật về đầu tư, xây dựng, đấu thầu, chi tiêu mua sắm công và các quy định pháp luật về kinh tế khác có liên quan. Đặc biệt cần quan tâm việc hoàn thiện cho được cơ chế pháp luật nhằm kiểm soát quyền lực “ mềm” của quan chức… Cựu Chủ tịch Nguyễn Đức Chung khi còn đương chức Bóng dáng những “sân sau”, doanh nghiệp thân hữu của quan chức (?) Nghiên cứu các vụ án mà ông Nguyễn Đức Chung bị khởi tố, không khó để nhận ra bóng dáng những “sân sau”, doanh nghiệp “thân hữu” hiện rõ. Bởi, kết quả điều tra của cơ quan chức năng đã cho thấy, ông Chung đã sử dụng quyền của Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội chỉ đạo, can thiệp… tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp có mối quan hệ thân hữu của mình tham gia, trúng nhiều gói thầu của các thành phố. Điển hình như trong vụ án “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Sở KH-ĐT Hà Nội và một số đơn vị liên quan (vụ án được tách ra từ vụ Nhật Cường). Kết luận điều tra của cơ quan chức năng đã chỉ ra rằng, ông Nguyễn Đức Chung đã sử dụng quyền của Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội chỉ đạo Sở KH-ĐT chỉ định, dừng thực hiện gói thầu số hóa năm 2016 không đúng thẩm quyền, can thiệp trái pháp luật vào hoạt động đấu thầu. Theo kết luận điều tra, năm 2016 Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội tổ chức đấu thầu gói thầu số hoá hồ sơ đăng ký doanh nghiệp năm 2016 trên địa bàn. Công ty Đông Kinh không đủ năng lực nộp hồ sơ nên rủ Công ty Nhật Cường cùng tham gia.  Cụ thể, thực hiện chỉ đạo của Nguyễn Đức Chung, Nguyễn Văn Tứ chỉ đạo Nguyễn Tiến Học, Phạm Thị Kim Tuyến, Phạm Thị Thu Hường dừng thầu, hủy thầu gói thầu số hóa năm 2016 không có căn cứ. Thời điểm đó, gói thầu đang được tổ chức mời thầu theo kế hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, các nhà thầu tham gia đủ điều kiện dự thầu, không có nhà thầu nào kiến nghị, không có lý do điều chỉnh mục tiêu, phạm vi đầu tư, không phát hiện hành vi vi phạm trong đấu thầu... Tiếp đó, Lãnh đạo Sở KH-ĐT Hà Nội làm theo chỉ đạo của Nguyễn Đức Chung cho Công ty Nhật Cường vào làm thí điểm công tác số hóa (đang tổ chức mời thầu, bị dừng lại) để lấy lý do sửa đổi hồ sơ mời thầu, tạo lợi thế cho nhà thầu liên danh Nhật Cường - Đông Kinh trúng thầu. Cũng theo chỉ đạo của Nguyễn Đức Chung, lãnh đạo Sở KH-ĐT Hà Nội đã sửa đổi hồ sơ mời thầu, bổ sung thêm các tiêu chí đánh giá và có hành vi thông đồng, thỏa thuận với nhà thầu, tạo lợi thế cho nhà thầu liên danh Nhật Cường - Đông Kinh. Lãnh đạo Sở KH-ĐT cũng cho Công ty Nhật Cường vào làm thí điểm, đưa thêm yêu cầu cập nhật công nghệ số hóa đã thực hiện trong quá trình thí điểm mặc dù kết quả thí điểm không đạt yêu cầu của Sở KH-ĐT, đưa thêm yêu cầu phải cập nhật hệ thống dữ liệu dùng chung thành phố trong khi thành phố chưa có hệ thống dùng chung để sửa đổi hồ sơ thầu, tạo lợi thế cho Liên danh Nhật Cường - Đông Kinh tham gia đấu thầu. Nguyễn Đức Chung đã sử dụng quyền của Chủ tịch UBND TP  đã can thiệp vào hoạt động đấu thầu, tạo điều kiện để Nhật Cường Software trúng nhiều gói thầu Đáng chú ý, do có mối quan hệ quen biết với Bùi Quang Huy (Tổng Giám đốc Công ty Nhật Cường), được Bùi Quang Huy nhờ, ông Nguyễn Đức Chung đã sử dụng quyền của Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội chỉ đạo Sở KH-ĐT chỉ định, dừng thực hiện gói thầu số hóa năm 2016 không đúng thẩm quyền, can thiệp trái pháp luật vào hoạt động đấu thầu. Các bị can Bùi Quang Huy, Lê Duy Tuấn đã gian lận trong việc lập Hợp đồng chứng minh khả năng, kinh nghiệm để hợp thức hóa hồ sơ năng lực tham gia dự thầu; Lê Duy Tuấn, Võ Việt Hùng thiết lập quân xanh, quân đỏ khi tham gia đấu thầu.  Đặc biệt, kết luận điều tra cũng nêu rõ ông Chung cũng đã để cho Công ty Minh Hoa do bà Nguyễn Thị Trúc Chi Hoa - vợ ông Chung làm giám đốc - ký kết hợp đồng với Công ty Nhật Cường. theo kết luận, tài liệu thu thập tại Công ty Minh Hoa, Cục Thuế Hà Nội, dữ liệu trích xuất từ hệ thống phần mềm ERP của Công ty Nhật Cường cùng lời khai của các bị can là nhân viên của Nhật Cường thể hiện "hợp đồng ký giữa công ty với Nhật Cường có dấu hiệu là hợp đồng khống". Tuy nhiên bị can Bùi Quang Huy đang bỏ trốn, chưa ghi được lời khai nên chưa chứng minh, kết luận được ý thức chủ quan của bà Hoa trong việc ký hợp đồng là để giúp Huy hợp thức hồ sơ năng lực, tham gia đấu thầu. Vì vậy chưa đủ căn cứ xem xét, xử lý hình sự đối với hành vi của bà Nguyễn Thị Trúc Chi Hoa. Hay như trong vụ án vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí, xảy ra tại UBND TP.Hà Nội, cũng cho thấy có bóng dáng “sân sau”, doanh nghiệp “thân hữu”. Theo thông tin từ cơ quan điều tra, quá trình điều tra mở rộng vụ án xác định ông Nguyễn Đức Chung và ông Nguyễn Trường Giang đã có hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao, chỉ đạo Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội mua chế phẩm Redoxy-3C của Công ty Watch Water - CHLB Đức qua Công ty TNHH thương mại dịch vụ Arktic để xử lý, duy trì chất lượng hồ trên địa bàn thành phố Hà Nội trái quy định, gây thiệt hại tài sản nhà nước. Điều đáng nói là trong vụ án này, thời điểm mà Chủ tịch UBND TP.Hà Nội Nguyễn Đức Chung chỉ đạo mua hàng theo kiểu độc quyền, Công ty ARKTIC chỉ mới được 9 tháng tuổi và chưa có kinh nghiệm gì về xử lý ô nhiễm. Công ty  Arktic do Ông Đào Xuân Tấn và ông Nguyễn Đức Hạnh (con trai ông Chung) thành lập vào tháng11-2015, địa chỉ số 12 Đặng Tiến Đông, Phường Trung Liệt, Quận Đống Đa, Thành phố Hà Nội (địa chỉ nhà riêng ông Nguyễn Đức Chung) trước khi được chuyển nhượng cho ông Nguyễn Trường Giang và bà Nguyễn Thị Bích Hằng tháng 7-2016. Dấu hiệu đưa nhận hối lộ Đáng chú ý, không chỉ dễ dàng nhận diện bóng dáng của những “sân sau”, doanh nghiệp thân hữu mà trong loạt các vụ án liên quan đế ông Chung còn cho thấy những dấu hiệu rõ ràng của hành vi “đưa - nhận” hối lộ. Cụ thể: Trong vụ án "chiếm đoạt tài liệu bí mật Nhà nước" mà  Nguyễn Đức Chung là chủ mưu cầm đầu, các đồng phạm là Phạm Quang Dũng, Nguyễn Anh Ngọc, Nguyễn Hoàng Trung cho thấy, quá trình điều tra cơ quan chức năng xác định vào dịp tết Nguyên đán Âm lịch Canh Tý, vào ngày 22.1.2020, tại khu vực Bệnh viện Bạch Mai, thông qua bị can Nguyễn Hoàng Trung, bị can Phạm Quang Dũng đã nhận của Nguyễn Đức Chung 1 phong bì trong đó có 10.000 USD. Bị can Dũng đã thông qua gia đình nộp lại số tiền này. Tuy nhiên, theo cơ quan chức năng, do chưa có điều kiện làm rõ bản chất cho và nhận 10.000 USD này nên cơ quan điều tra đã tách vụ án này để xem xét, xử lý sau. Hay trong vụ án “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Sở KH-ĐT Hà Nội và một số đơn vị liên quan, kết quả điều tra cũng chỉ ra rằng, quá trình tổ chức đấu thầu và thực hiện các hợp đồng, Bùi Quang Huy và Lê Duy Tuấn, đại diện Liên danh Nhật Cường - Đông Kinh đã chi biếu Nguyễn Văn Tứ 300 triệu đồng, Nguyễn Tiến Học 100 triệu đồng, Phạm Thị Kim Tuyến 30 triệu đồng. Theo kết quả điều tra, bị can Lê Duy Tuấn, Giám đốc Kinh doanh Công ty Đông Kinh khai, sau khi việc trót lọt, Bùi Quang Huy đã chỉ đạo cho Tuấn đến “biếu quà” một số lãnh đạo của Sở KH&ĐT. Cụ thể, bị can Nguyễn Văn Tứ (cựu Giám đốc Sở KH&ĐT Hà Nội) khai dịp Tết 2017, chính Bùi Quang Huy đã lên phòng làm việc và biếu tặng ông Tứ một chai rượu ngoại cùng 300 triệu đồng. Huy nói cho Tuấn biết đã biếu ông Tứ (thời điểm đó là Giám đốc Sở KH&ĐT Hà Nội) số tiền 500 triệu đồng, rồi phân công cho Tuấn biếu quà các cấp dưới.  Theo chỉ đạo của Huy, Tuấn biếu Nguyễn Tiến Học (cựu Phó Giám đốc Sở KH&ĐT Hà Nội) 100 triệu đồng, biếu Phạm Thị Kim Tuyến (cựu Trưởng phòng Đăng ký Kinh doanh) 30 triệu đồng và Phạm Thi Thu Hường (cựu Chánh Văn phòng Sở KH&ĐT Hà Nội) 5 chậu lan, tổng giá trị khoảng 25 triệu đồng… Quá trình tố tụng, các bị can Tứ và Học hợp tác tích cực, chủ động khai báo và nộp lại số tiền thu lợi bất chính… Ông Nguyễn Đức Chung đã chỉ đạo phải xử lý ô nhiễm bằng chất RedOxy-3C và mua độc quyền, không đấu thầu. Những lỗ hổng pháp luật Theo dõi những vụ án liên quan đến ông Nguyễn Đức Chung mới thấy pháp luật vẫn còn nhiều sơ hở. Điển hình như pháp luật về đấu thầu hiện đang thiếu những quy định về cơ chế giám sát trong công tác đấu thầu, giám sát cơ quan quản lý thầu, nhà thầu… Trong vụ án “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Sở KH-ĐT Hà Nội, ông Nguyễn Đức Chung đã sử dụng quyền của Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội chỉ đạo Sở KH-ĐT chỉ định, dừng thực hiện gói thầu số hóa năm 2016 không đúng thẩm quyền, can thiệp trái pháp luật vào hoạt động đấu thầu tạo điều kiện để Nhật Cường Software (do ông Bùi Quang Huy – đang bị truy nã quốc tế, làm chủ) – một công ty non trẻ mới chỉ chính thức hoạt động từ năm 2016, có thể đường đường chính chính trúng các gói thầu công nghệ lớn của Hà Nội. Vậy nhưng không thấy động thái hoặc nếu có thì cũng rất yếu ớt của cơ quan chức năng trong việc “ tuýt còi” vụ việc. Hay trong vụ án vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí, xảy ra tại UBND TP.Hà Nội, ông Nguyễn Đức Chung chỉ đạo Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội mua chế phẩm Redoxy-3C của Công ty Watch Water - CHLB Đức qua Công ty TNHH thương mại dịch vụ Arktic để xử lý, duy trì chất lượng hồ ở Hà Nội. Ngoài ra, dù pháp luật về đấu thầu đã có nhiều quy định nhằm hạn chế việc nhà thầu “bán thầu”. Nhưng, đâu đó vẫn tồn tại những quy định chưa chặt chẽ tạo điều kiện cho các đối tượng “ngụy trang” dưới các hình thức thầu chính, thầu phụ, liên doanh nhà thầu… những thực chất là cò mồi, thiết lập quân xanh, quân đỏ tham gia đấu thầu, bán thầu để kiếm hoa hồng. Đây chính là kẽ hở mà các đối tượng trong vụ án “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Sở KH-ĐT Hà Nội đã lợi dụng một cách triệt để nhất.  Cụ thể: Theo thỏa thuận liên danh Nhật Cường - Đông Kinh trong hồ sơ dự thầu nộp Sở KH&ĐT ghi: Nhật Cường đảm nhận 76%, Đông Kinh 24% khối lượng công việc. Nhưng sau khi 2 bên ký hợp đồng với Sở KH&ĐT, ngày 3/1/2017, Bùi Quang Huy và Võ Việt Hùng, Giám đốc Công ty Đông Kinh ký hợp đồng về việc mua, bán dịch vụ số hóa tài liệu hồ sơ ĐKDN trên địa bàn Hà Nội năm 2016 với phạm vi công việc và yêu cầu tính năng kỹ thuật của dịch vụ số hóa tài liệu hồ sơ ĐKDN giống hợp đồng giữa Sở KH&ĐT và Liên danh Nhật Cường- Đông Kinh nêu trên, trị giá hơn 29 tỷ đồng. Sau khi nhận hơn 42 tỷ đồng từ Sở KH&ĐT, Công ty Nhật Cường đã thanh toán cho Công ty Đông Kinh hơn 29 tỷ đồng. Câu chuyện tương tự diễn ra ở gói thầu số hóa tài liệu hồ sơ đăng ký doanh nghiệp trên địa bàn Hà Nội năm 2017. Theo thỏa thuận liên danh Nhật Cường - Đông Kinh trong hồ sơ dự thầu nộp Sở KH&ĐT, Nhật Cường đảm nhận 76% , Đông Kinh 24%  khối lượng công việc. Nhưng sau khi 2 bên ký hợp đồng với Sở KH&ĐT, ngày 25/5/2018, Trần Ngọc Ánh, Phó TGĐ Công ty Nhật Cường và Võ Việt Hùng, Giám đốc Công ty Đông Kinh ký hợp đồng kinh tế về việc mua, bán dịch vụ số hóa tài liệu hồ sơ ĐKDN trên địa bàn Hà Nội năm 2017. Sau khi nhận hơn 16 tỷ đồng từ Sở KH&ĐT, Công ty Nhật Cường đã chuyển khoản thanh toán cho Công ty Đông Kinh đủ số tiền theo giá trị nghiệm thu là hơn 10 tỷ đồng. Kết luận điều tra cho rằng, dù Công ty Nhật Cường tham dự thầu, trúng thầu, ký hợp đồng với Sở KH&ĐT Hà Nội, nhưng sau khi ký 2 hợp đồng, Nhật Cường đều bán lại cho Công ty Đông Kinh, hưởng lợi bất chính hơn 19 tỷ đồng. Kết mở Các vụ án liên quan đến Nguyễn Đức Chung cho chúng ta thấy rõ tình trạng thông đồng móc ngoặc giữa các cán bộ, công chức với các đối tượng bên ngoài, giữa khu vực công và khu vực tư với các hình thức “bảo kê, sân sau”. Sự móc nối giữa hai khu vực trong và ngoài nhà nước tạo thành chu trình khép kín, lợi dụng các khe hở của cơ chế, chính sách để hoạt động phạm tội. Và sẽ còn nguy hiểm hơn, nếu đi liền với sự móc nối, tiếp tay, bảo kê, sân sau là tình trạng tham nhũng, hối lộ…  Tin rằng, trong những vụ án liên quan đến Nguyễn Đức Chung và các vụ đại án kinh tế hình sự khác đang được điều tra, các cơ quan bảo vệ pháp luật sẽ điều tra làm rõ hành vi đưa nhận hối lộ, để xử lý nghiêm minh theo quy định pháp luật. Và  dù các sai phạm chủ yếu tập trung vào yếu tố con người (cố ý làm trái, tha hóa, tư lợi), nhưng các cơ quan chức năng cần  nhanh chóng hoàn thiện chính sách pháp luật về đầu tư, xây dựng, đấu thầu, pháp luật chi tiêu mua sắm công và các quy định pháp luật về kinh tế khác có liên quan … để lấp đi những lỗ hổng mà các đối tượng có thể lợi dụng để trục lợi.  Cuối cùng, một vấn đề rất quan trọng khác, tuy không mới, nhưng chúng tôi muốn tiếp tục nêu ra ở đây, đó là cơ chế kiểm soát quyền lực, đặc biệt là cơ chế kiểm soát quyền lực “ mềm “ của quan chức đang còn nhiều bất cập, nên thời gian qua không ít quan chức đã dùng quyền lực để qua mắt, áp đặt , lấn át tập thể , cố ý làm trái phục vụ mục đích và lợi ích riêng. Do đó, tới đây cần đặc biệt quan tâm việc hoàn thiện cho được cơ chế pháp luật nhằm kiểm soát quyền lực “ mềm” của quan chức. Chỉ như vậy, chúng ta mới có thể ngăn chặn được các vụ đại án tham nhũng. Văn Chiến – Vũ Thuỷ  

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định, chính sách tài khóa và tiền tệ cần tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp. Bởi hiện tại nếu các doanh nghiệp đang lỗ thì lấy gì để hưởng chính sách giãn, hoãn, giảm thuế.   Ngày 27/9, kết luận phiên "Tọa đàm tham vấn chuyên gia về kinh tế - xã hội" do Văn phòng Quốc hội và Ủy ban Kinh tế tổ chức, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá cao các bài tham luận, ý kiến chất lượng của các chuyên gia, với rất nhiều giải pháp và sáng kiến được đưa ra. Chủ tịch Quốc hội cho hay, điều này giúp các cơ quan chức năng của Quốc hội có nhiều thông tin, dữ liệu để thẩm tra các chính sách của Chính phủ sắp tới về tình hình KT-XH của đất nước. Chủ tịch Quốc hội nhận định, 4 đợt dịch diễn ra trong 2 năm qua tác động rất lớn, đặc biệt chủng Delta với biến thể mới nhanh và mạnh hơn, đã tác động tiêu cực tới TP.HCM và các tỉnh trọng điểm phía Nam - vùng kinh tế tạo ra hơn 40% GDP cả nước. Trước đó, Ngân hàng Thế giới (WB) cho biết, Việt Nam đang từ ngôi sao tăng trưởng của toàn cầu rơi xuống vị trí dưới mức trung bình. Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đồng tình và thông tin, Quỹ tiền tệ thế giới (IMF), WB dự báo GDP năm nay của Việt Nam dự kiến sẽ chỉ tăng từ 3,5 - 3,8%, chỉ bằng gần một nửa so với mức tăng bình quân trên toàn thế giới. Liên quan đến việc các chuyên gia cho rằng gói hỗ trợ, kích thích kinh tế còn quá ít, Chủ tịch Quốc hội thừa nhận, dù Quốc hội đã phê duyệt và Chính phủ triển khai rất nhiều gói hỗ trợ, nhưng quy mô còn nhỏ, đứng sau nhiều nước. Giãn, hoãn, giảm thuế nhưng doanh nghiệp lỗ rồi lấy gì mà giảm? Liên quan đến xu hướng sắp tới, theo Chủ tịch Quốc hội khẳng định, kinh tế toàn cầu sẽ phục hồi nhưng vô cùng bất định và có sự phân hóa. Nhóm nước phục hồi mạnh là nhóm phát triển cao, chủ động vaccine và sớm miễn dịch cộng đồng. Họ tung ra quy mô gói hỗ trợ tài khóa, tiền tệ lớn. Ở chiều ngược lại, nhóm các nước phục hồi chậm đối mặt rủi ro bùng phát dịch bệnh và số ca tử vong tăng lên là thị trường mới nổi, đang phát triển trong đó có Việt Nam. Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, về giải pháp, các chuyên gia đều cho rằng mục tiêu tập trung cho phòng chống dịch và bảo đảm sức khỏe người dân được đặt lên trên hết. Muốn vậy, phải đẩy nhanh chiến lược tiêm chủng, xem như điều kiện tiên quyết, đồng thời giảm thiểu thiệt hại về KT-XH. Cùng với đó, cần tiếp tục giãn cách, hạn chế di chuyển phải thông minh hơn bằng giải pháp công nghệ, chủ động, nhất quán, phân cấp ủy quyền, liên kết vùng… tức phải thay đổi về sách lược, khôn ngoan hơn. Đặc biệt, chính sách tài khóa và tiền tệ cần tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp. Trong đó, Quốc hội cũng vừa gợi ý Chính phủ về chương trình hỗ trợ lãi suất bằng ngân sách có mục tiêu, có địa chỉ, với dư nợ 100.000 tỷ đồng, lãi suất hỗ trợ 3 -4%/năm. Quan trọng hơn là phải giảm chi phí đầu vào cho doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp đang chịu thua lỗ. Chủ tích Quốc hội kết luận: "Chúng ta đã giãn, hoãn, giảm thuế nhưng họ lỗ rồi lấy gì mà giảm? Nên chính sách cần cho phép chuyển lỗ, nghiên cứu cho chuyển dài hơn để giảm bớt khó khăn cho doanh nghiệp, hỗ trợ dòng tiền. Ngoài ra, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội gợi ý tính toán cho doanh nghiệp tính chi phí thực tế cao hơn giá thành, hỗ trợ doanh nghiệp có thực lực tạm thời đang khó khăn". Theo soha.vn Nguồn bài viết: https://soha.vn/chu-tich-quoc-hoi-doanh-nghiep-lo-roi-lay-gi-ma-gian-hoan-giam-thue-20210927202215354.htm

Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành Phiên họp thứ 3, cho ý kiến về các báo cáo công tác năm 2021 của Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao; các báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, công tác thi hành án và công tác phòng, chống tham nhũng năm 2021. Tại phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nghe: Báo cáo (tóm tắt) thẩm tra các báo cáo công tác của Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao; công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, công tác thi hành án và Báo cáo (tóm tắt) thẩm tra về công tác phòng, chống tham nhũng. Thảo luận tại phiên họp, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao các báo cáo của Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, báo cáo của Chính phủ, báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tư pháp của Quốc hội. Năm 2021, trong bối cảnh tình hình trong nước và quốc tế có nhiều khó khăn do diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19, nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan trong hệ thống chính trị, ngành Tòa án, Viện kiểm sát, các cơ quan của Chính phủ đã làm tốt, có nhiều chuyển biến trên các mặt công tác và nhiều lĩnh vực, nhiều số liệu tốt hơn so với năm trước. Các đại biểu cho rằng, các báo cáo trình UBTVQH lần này đủ điều kiện để tiếp thu và hoàn chỉnh thêm để trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 2 vào tháng 10 tới. Quang cảnh Phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng lưu ý cần làm rõ, sâu sắc hơn một số vấn đề cơ bản như: tác động từ bối cảnh chung của đất nước trong năm qua tới hoạt động của các ngành, các lĩnh vực đã nêu trong báo cáo; kết quả, hạn chế, nguyên nhân khách quan, chủ quan, rút ra những bài học kinh nghiệm trong thời gian tới; những kết quả tốt và những vấn đề cần khắc phục trong công tác phối hợp giữa các ngành; cập nhật thêm số liệu đủ 12 tháng để báo cáo Quốc hội tại kỳ họp thứ 2. Trong thời gian tới, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị các cơ quan làm rõ thêm các giải pháp để phát huy những ưu điểm trong công tác phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật và phòng, chống tham nhũng; đồng thời khắc phục những hạn chế, làm rõ xu hướng xuất hiện một số các vụ vi phạm pháp luật mới để có biện pháp xử lý; tiếp tục hoàn thiện thể chế, đổi mới công tác lãnh đạo, điều hành, tăng cường công tác phối hợp, trong đó quan tâm đến vấn đề sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện cơ chế, chính sách, các kiến nghị cụ thể với Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Nâng cao chất lượng công tác đào tạo cán bộ, đào tạo lại những cán bộ chuyên sâu đáp ứng yêu cầu hội nhập, phát triển trong thời gian tới, gắn với việc ứng dụng công nghệ thông tin, áp dụng kỹ thuật số, xây dựng cơ sở dữ liệu. Ngành Tòa án cũng phối hợp các cơ quan để nâng cao chất lượng đào tạo hội thẩm nhân dân. Sau phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị các cơ quan trình và cơ quan thẩm tra hoàn chỉnh báo cáo để trình Quốc hội nghiên cứu.   Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng cho ý kiến về các báo cáo của Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao về công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo năm 2021. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nghe Báo cáo (tóm tắt) thẩm tra báo cáo của Chính phủ; báo cáo (tóm tắt) thẩm tra các báo cáo của Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao. Tại phiên họp, các ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao sự nỗ lực, quyết tâm của Chính phủ, ngành tòa án, ngành kiểm sát trong năm 2021. Những kết quả tích cực đạt được trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo của hệ thống hành chính, hệ thống tư pháp đã góp phần ổn định trật tự xã hội, phục vụ thành công các sự kiện chính trị lớn của đất nước; đồng thời, đánh giá các cơ quan đã chuẩn bị báo cáo rất cụ thể, sâu sắc, với nhiều số liệu, thể hiện những nội dung đổi mới và có so sánh với các năm trước. Bên cạnh đó, các báo cáo thẩm tra của các cơ quan của Quốc hội rất chi tiết, đầy đủ, thẳng thắn, tập trung phân tích tình hình và đề ra các kiến nghị cụ thể cần tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện. Các báo cáo cho thấy tình hình khiếu nại, tố cáo trên cả nước số liệu có tăng, có giảm, công tác giải quyết cũng có những mặt tốt lên, có mặt còn chưa đạt chỉ tiêu đề ra; trong các khiếu nại, tố cáo cũng có khiếu nại, tố cáo đúng, có khiếu nại, tố cáo sai, có đúng một phần, có sai một phần. Do đó, đề nghị các cơ quan tiếp tục bổ sung số liệu, hoàn thiện báo cáo cho đầy đủ. Theo noichinh.vn Nguồn bài viết: https://noichinh.vn/tin-tuc-su-kien/tin-trung-uong/202109/phat-huy-nhung-uu-diem-trong-cong-tac-phong-chong-tham-nhung-310101/