TS Cấn Văn Lực: Việt Nam chưa có khung pháp lý cho tập đoàn tài chính, ngân hàng đầu tư

03/03/2023 18:52

TS Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - tiền tệ Quốc gia cho rằng, Việt Nam chưa có khung pháp lý cho tập đoàn tài chính, ngân hàng đầu tư.

Chia sẻ tại Tọa đàm đối thoại chính sách "Đổi mới thể chế kinh tế tại Việt Nam, hướng tới nước có thu nhập trung bình cao trước năm 2030", ngày 1/3, TS Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - tiền tệ Quốc gia cho rằng, Việt Nam chưa có khung pháp lý cho tập đoàn tài chính, ngân hàng đầu tư.

Đánh giá về khuôn khổ pháp lý của Việt Nam, TS Cấn Văn Lực cho rằng, khuôn khổ pháp lý chi phối lĩnh vực tài chính ngân hàng ngày càng hoàn thiện, hỗ trợ tích cực cho sự phát triển ổn định, bền vững của hệ thống.

Tuy nhiên, vẫn còn một số vướng mắc khi thực thi Nghị quyết 42 của Quốc hội liên quan đến thủ tục rút gọn, thu giữ tài sản đảm bảo, thuế và phí liên quan, xét xử và thi hành án…

“Hiện nay, Việt Nam hiện chưa có khung pháp lý đối với tập đoàn tài chính, ngân hàng đầu tư và một số mô hình kinh doanh mới trên nền tảng công nghệ như cho vay ngang hàng, Fintech, huy động vốn cộng đồng, tiền kỹ thuật số,….Trong khi, các quy định pháp lý cần thay đổi theo cam kết hội nhập, nhất là CPTPP, EVFTA”, ông Lực nói.

luc-1677682693-1677727297.jpg

TS Cấn Văn Lực cho rằng, Việt Nam chưa có khung pháp lý cho tập đoàn tài chính, ngân hàng đầu tư.

Đánh giá về qui mô, cấu trúc, sở hữu và quản lý của hệ thống tài chính tại Việt Nam, ông Lực cho rằng, qui mô tăng khá nhanh. Nhưng tỷ lệ sở hữu Nhà nước ở mức cao với tổng tài sản khối ngân hàng thương mại có sở hữu Nhà nước và ngân hàng chính sách chiếm khoảng 45% hệ thống các tổ chức tín dụng (tính vào cuối năm 2022), cao hơn Indonesia (38%), Thái Lan (20%) và Philippines (13%), trong khi năng lực tăng vốn chủ sở hữu từ nguồn Nhà nước rất khó khăn.

Cũng theo Kinh tế trưởng BIDV, đối với hoạt động giám sát, an toàn hệ thống tài chính, các cơ quan quản lý đã chủ động, linh hoạt, sử dụng nhiều công cụ cả trực tiếp và gián tiếp để quản lý, giám sát.

Phương thức quản lý và giám sát cũng đã có nhiều cải thiện, hướng đến giám sát theo rủi ro, giám sát từ xa nhiều hơn. Nhờ đó, hệ thống tài chính Việt Nam đi vào hoạt động dần ổn định lành mạnh và hiệu quả hơn, không để xảy ra đổ vỡ hệ thống hoặc rủi ro lan truyền. Việt Nam cũng đã dần hình thành được mạng lưới an toàn hệ thống tài chính-tiền tệ (financial safety net) nhằm tăng năng lực phòng, chống rủi ro (cả nội tại và bên ngoài).

“Điều cần chú ý là giám sát, ổn định tài chính-tiền tệ do nhiều nơi đảm trách và còn thiếu sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng. Vai trò của bảo hiểm tiền gửi và Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia còn mờ nhạt. Chưa có cơ chế quản lý và giám sát chặt chẽ các tập đoàn tài chính, bán chéo sản phẩm, sản phẩm mới khác. Ví dụ như Banca-assurance, cho vay chứng khoán, ủy thác đầu tư, từ đó, dẫn đến rủi ro hệ thống chưa được kiểm soát chặt chẽ, đầy đủ”, ông Lực khẳng định.

Để hoàn thiện thể chế thị trường tài chính Việt Nam, ông Lực kiến nghị cần khẩn trương hoàn thiện hành lang pháp lý, trong đó, tập trung luật hóa xử lý nợ xấu, sửa đổi Luật Chứng khoán, Luật Ngân hàng Nhà nước, Luật các Tổ chức tín dụng và Luật Bảo hiểm tiền gửi cũng như các nghị định, thông tư không còn phù hợp và trong bối cảnh mới.

Cùng với đó là bổ sung mô hình, cơ chế, qui định để quản lý, giám sát tập đoàn tài chính, mô hình kinh doanh mới dựa trên công nghệ (cho vay ngang hàng, Fintech, huy động vốn cộng đồng).

Có chính sách khuyến khích, thúc đẩy quản lý và phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp, các tổ chức tài chính mới như quỹ hưu trí tự nguyện, quỹ đầu tư bất động sản, quỹ mạo hiểm...

“Cần nâng cao hiệu quả tín dụng chính sách, tách bạch chức năng sở hữu và quản lý; nghiên cứu mô hình quản lý, giám sát ngân hàng chính sách phù hợp. Đồng thời, xây dựng và thực hiện bộ tiêu chí đánh giá hiệu quả hoạt động của ngân hàng chính sách; tách bạch nhiệm vụ chính trị và hoạt động thương mại. Tăng cường thanh tra, giám sát, hiệu lực và hiệu quả phối kết hợp giữa Ngân hàng Nhà nước và Bộ Tài chính trong tín dụng chính sách. Làm rõ trách nhiệm rủi ro tín dụng giữa bộ chủ quản với cơ quan cho vay lại (chủ yếu là ngân hàng chính sách và ngân hàng thương mại). Nâng cao năng lực quản lý và hoạt động của các ngân hàng chính sách và chú trọng nâng cao năng lực quản lý, giám sát, an toàn và ổn định hệ thống tài chính-tiền tệ”, ông Lực khuyến nghị.

Bạn đang đọc bài viết "TS Cấn Văn Lực: Việt Nam chưa có khung pháp lý cho tập đoàn tài chính, ngân hàng đầu tư" tại chuyên mục Pháp lý và Kinh doanh. Mọi chi tiết xin liên hệ số hotline (0915.999.467) hoặc gửi email về địa chỉ (toasoan@phaply.vn).

Bạn đọc đặt tạp chí Pháp lý dài hạn vui lòng để lại thông tin