Tác động của một số Luật sửa đổi mới thuộc lĩnh vực đầu tư: Khơi thông nhiều điểm nghẽn cho hoạt động đầu tư kinh doanh

Mới đây, kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Đầu tư công (sửa đổi) và Luật sửa đổi, bổ sung 4 luật thuộc lĩnh vực đầu tư ( qui hoạch, đầu tư, PPP, đấu thầu) . Theo đánh giá của ĐBQH và chuyên gia kinh tế, các luật sửa đổi sẽ tháo gỡ nhiều điểm nghẽn cho hoạt động đầu tư kinh doanh.
1-1733545119.jpg

Ảnh Luật đầu tư công

Luật Đầu tư công sửa đổi tháo gỡ, khơi thông nhiều điểm nghẽn trong hoạt động đầu tư

Dự án Đầu tư nhóm B và nhóm C được phép tách riêng biệt việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng thành dự án độc lập

Theo Luật cũ, chỉ dự án nhóm A được phép tách riêng việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và giải phóng mặt bằng thành dự án độc lập. Các loại dự án khác chỉ được thực hiện khi đã được quyết định chủ trương đầu tư. Theo đó, tiến độ thực hiện dự án của nhóm B và C có thể bị ảnh hưởng do công tác giải phóng mặt bằng bị trì hoãn, kéo dài.

2-1733545133.png

Ảnh thực hiện giải phóng mặt bằng

Luật Đầu tư công sửa đổi 2024 quy định cho phép dự án đầu tư nhóm B và nhóm C được phép tách riêng biệt việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng thành dự án độc lập. Qui định sẽ giúp thực hiện dự án nhanh và bình đẳng trong công tác giải phóng mặt bằng.

Ủy ban nhân dân các cấp có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư dự án nhóm B và C

Theo khoản 2 Điều 68 Luật Đầu tư công năm 2019, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh sẽ quyết định đối với vốn ngân sách địa phương trong trường hợp bất khả kháng. Quy định như vậy khiến cho các địa phương thiếu chủ động trong việc thực hiện và giải ngân vốn kế hoạch đầu tư công hằng năm, vì Hội đồng nhân dân tỉnh thường chỉ tổ chức mỗi năm 2-3 kỳ họp.

Luật sửa đổi 2024 đã phân cấp cho Ủy ban nhân dân cấc cấp quyết định chủ trương đầu tư nhóm B và nhóm C sẽ do địa phương quản lý, chuyển từ Hội đồng nhân dân các cấp sang Ủy ban nhân dân các cấp.

Để đảm bảo tính chặt chẽ, Luật đã bổ sung thẩm quyền “quyết định chủ trương đầu tư dự án” đi đôi với trách nhiệm “báo cáo Hội đồng nhân dân cùng cấp tại kỳ họp gần nhất”.

Thủ tướng Chính phủ sẽ điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách trung ương

Luật Đầu tư công sửa đổi mới 2024 qui định Thủ tướng Chính phủ có quyền quyết định trong các trường hợp: Điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách trung ương giữa các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương trong trường hợp không vượt tổng mức vốn trung hạn đã được Quốc hội quyết định, bảo đảm hiệu quả sử dụng vốn và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất; Điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách trung ương trong nội bộ và giữa các ngành, lĩnh vực, chương trình của các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương trong tổng mức vốn trung hạn của từng Bộ, cơ quan trung ương và địa phương đã được Quốc hội quyết định.

3-1733545133.jpg

Ảnh minh hoạ

Đối với hạn mức của các dự án qua hai kỳ trung hạn sẽ được tiếp tục giữ nguyên 20%. Kèm theo đó, Luật quy định cấp có thẩm quyền báo cáo để được phép quyết định vượt mức nhưng không được vượt quá 50% số vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn trước. Điều này giúp dễ dàng cân đối vốn của giai đoạn sau khi thực hiện dự án 2 kỳ liên tiếp.

Luật sửa đổi, bổ sung 4 luật thuộc lĩnh vực đầu tư: Tháo gỡ nhiều điểm nghẽn về thủ tục cơ chế thanh toán, cấp GCN đầu tư...

Hoạt động đầu tư thuộc dự án PPP: Linh hoạt trong thanh toán cho dự án áp dụng loại hợp đồng BT

Nghị định số 69/2019/NĐ-CP quy định về việc sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án BT chưa có quy định xử lý phần kinh phí nhà đầu tư khi thực hiện công tác giải phóng mặt bằng.

4-1733545133.jpg

Ảnh minh họa

Luật sửa đổi, bổ sung 4 luật thuộc lĩnh vực đầu tư, trong đó có Luật về PPP đã quy định các nguyên tắc cơ bản về cơ chế thanh toán cho nhà đầu tư đối với 3 hình thức, gồm thanh toán bằng quỹ đất, thanh toán bằng ngân sách nhà nước và không yêu cầu thanh toán.

Sửa, bổ sung các căn cứ để thực hiện quy hoạch theo trình tự, thủ tục rút gọn 

Luật đã sửa, bổ sung nhiều căn cứ để thực hiện Quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng và quy hoạch tỉnh theo trình tự, thủ tục rút gọn. Theo đó khi có một trong các căn cứ sau đây, việc thực hiện qui hoạch sẽ được theo trình tự thủ tục rút gọn: Việc thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoặc Chính phủ về bảo đảm quốc phòng, an ninh; Sắp xếp đơn vị hành chính và các dự án quan trọng quốc gia làm thay đổi một, một số nội dung quy hoạch; Quy hoạch có mâu thuẫn với quy hoạch cao hơn; Quy hoạch có mâu thuẫn với quy hoạch cùng cấp; Việc thực hiện các dự án khẩn cấp, nhiệm vụ cấp bách làm thay đổi một, một số nội dung quy hoạch theo quy định của Chính phủ.

Giấy chứng nhận đầu tư được cấp trong thời hạn 15 ngày đối với các dự án liên quan công nghệ số, đổi mới sáng tạo...

5-1733545133.jpg

Ảnh minh hoạ

Luật sửa đổi một số qui định liên quan hoạt động đầu tư. Cụ thể,  Nhà đầu tư có quyền đăng ký đầu tư đối với các dự án tại khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu công nghệ thông tin tập trung, khu thương mại tự do và khu chức năng trong khu kinh tế trong các lĩnh vực sau đây: Đầu tư xây dựng trung tâm đổi mới sáng tạo, trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D); đầu tư trong lĩnh vực công nghiệp mạch tích hợp bán dẫn, công nghệ thiết kế, chế tạo linh kiện, vi mạch điện tử tích hợp (IC), điện tử linh hoạt (PE), chip, vật liệu bán dẫn; Đầu tư trong lĩnh vực công nghệ cao được ưu tiên đầu tư phát triển, sản xuất sản phẩm thuộc danh mục sản phẩm công nghệ cao được khuyến khích phát triển theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

Hồ sơ đăng ký đầu tư được gửi cho Ban quản lý khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế. Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ, Ban quản lý khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế đánh giá hồ sơ và cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.

Chính phủ thành lập Quỹ hỗ trợ đầu tư  

Mặc dù tổng vốn Đầu tư nhà nước trong năm 2023 có sự tăng trưởng nhưng các dự án mới có quy mô lớn tại Việt Nam có xu hướng chững lại. Trong bối cảnh thế giới thay đổi nhanh chóng, xuất hiện nhiều xu hướng đầu tư mới, cạnh tranh thu hút đầu tư diễn ra quyết liệt, Luật sửa 4 luật đã bổ sung quy định Chính phủ thành lập Quỹ Hỗ trợ đầu tư từ nguồn thu thuế thu nhập doanh nghiệp để ổn định môi trường đầu tư, khuyến khích, thu hút nhà đầu tư chiến lược, tập đoàn đa quốc gia và hỗ trợ doanh nghiệp trong nước đối với một số lĩnh vực cần khuyến khích đầu tư.

Chính phủ quy định chi tiết mô hình hoạt động, địa vị pháp lý, nguồn ngân sách cấp hằng năm và bổ sung cho Quỹ, hình thức hỗ trợ, cơ chế bồi hoàn hỗ trợ và các chính sách đặc thù khác của Quỹ, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trước khi ban hành.”

Anh Vũ

Bạn đọc đặt tạp chí Pháp lý dài hạn vui lòng để lại thông tin