Tại Hội thảo khoa học "Quản lý, phát hành, sử dụng hóa đơn điện tử - Những vấn đề đặt ra trong công tác phòng ngừa, điều tra tội phạm về kinh tế, tham nhũng, buôn lậu trong tình hình hiện nay", bà Nguyễn Thị Lan Anh, Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh và cá nhân (Tổng cục Thuế), đã chia sẻ những phân tích về các thủ đoạn gian lận thuế qua hóa đơn điện tử.
Bà Lan Anh chỉ ra rằng, trong quá trình quản lý thuế, cơ quan thuế đã phát hiện ra nhiều thủ đoạn mà các đối tượng sử dụng để chiếm đoạt tiền thuế của Nhà nước, gây mất công bằng trong xã hội. Một số tổ chức và doanh nghiệp đã mua hóa đơn khống, không có hàng hóa, dịch vụ để hạch toán khống chi phí, khấu trừ thuế giá trị gia tăng (GTGT), ký hợp đồng mua bán giả và thực hiện thanh toán qua ngân hàng rồi rút tiền ngay. Họ cũng có thể hạch toán số dư công nợ phải trả nhằm gian lận, trốn thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế GTGT.
Nhận diện thủ đoạn gian lận hóa đơn thuế
Các doanh nghiệp thành lập với mục đích gian lận thường chỉ hoạt động trong khoảng từ một đến hai năm, sau đó tạm ngừng hoặc dừng hoạt động mà không làm thủ tục với cơ quan đăng ký kinh doanh và cơ quan thuế để tránh bị thanh tra, kiểm tra. Những doanh nghiệp này thường sử dụng hóa đơn số lượng lớn, trên hóa đơn xuất bán nhiều mặt hàng thuộc nhiều ngành nghề khác nhau, doanh thu bán hàng lớn và tăng đột biến so với kỳ trước. Tuy nhiên, họ không có kho hàng, tài sản cố định và số thuế phải nộp rất thấp.
PGS.TS Lê Xuân Trường, Trưởng Khoa Thuế - Hải quan (Học viện Tài chính), nhấn mạnh rằng, hành vi mua bán hóa đơn bất hợp pháp và các gian lận khác về hóa đơn gây ra nhiều hậu quả xấu cho cả Nhà nước, cộng đồng doanh nghiệp và cơ quan quản lý thuế. Ông khẳng định, dù thủ đoạn gian lận có tinh vi đến đâu thì trước sau cũng sẽ bị phát hiện.
Để ngăn chặn các vi phạm trong sử dụng hóa đơn, bà Lan Anh cho biết, cơ quan thuế đã xây dựng bộ tiêu chí đánh giá rủi ro về hóa đơn điện tử và phát triển các ứng dụng công nghệ thông tin để xử lý dữ liệu về hóa đơn. Qua đó, cơ quan thuế có thể xác định người nộp thuế có yếu tố rủi ro gian lận trong sử dụng hóa đơn để đưa vào kiểm tra, thanh tra.
Những doanh nghiệp thành lập với mục đích gian lận về hóa đơn thường hoạt động trong thời gian ngắn từ một đến hai năm rồi tạm ngừng hoặc dừng hoạt động mà không làm thủ tục với cơ quan có thẩm quyền để tránh bị thanh tra, kiểm tra. Họ sử dụng hóa đơn số lượng lớn, trên hóa đơn xuất bán nhiều mặt hàng khác nhau, doanh thu tăng đột biến so với kỳ trước nhưng không có kho hàng, tài sản cố định và kê khai số thuế phải nộp rất thấp.
Bằng cách áp dụng các biện pháp trên, cơ quan thuế hy vọng sẽ ngăn chặn hiệu quả các hành vi gian lận về hóa đơn, bảo vệ nguồn thu của Nhà nước và đảm bảo sự công bằng trong xã hội.
