Tại hội thảo, đại diện các bộ, ngành tham dự đều cùng chung ý kiến cho rằng: tiến trình quản lý, kiểm soát các dòng sản phẩm thuốc lá thế hệ mới hiện nay là đã muộn. Các bộ ngành mong muốn Bộ Công thương- cơ quan chủ trì dự thảo khung pháp lý liên quan để sớm đưa mặt hàng này vào vòng kiểm soát.
Toàn cảnh hội thảo “Tháo gỡ quan ngại để quản lý thuốc lá thế hệ mới”
Phát biểu tại hội thảo, ông Đinh Dũng Sỹ - Vụ trưởng Vụ Pháp luật, Văn phòng Chính phủ cho biết, từ năm 2017, Chính phủ đã giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan ngang bộ, tổ chức liên quan nghiên cứu xây dựng dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định số 67 năm 2013 về một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá. Cho đến nay, tiến độ xây dựng, thống nhất ý kiến giữa các bộ để trình Chính phủ xem xét, thông qua đã là muộn. Đồng thời, dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 67 về kinh doanh thuốc lá vẫn chưa được hoàn thiện, trình Chính phủ ban hành. Do đó, khuyến nghị cần sớm thống nhất các nội dung còn ý kiến khác nhau và trình Chính phủ dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 67 về kinh doanh thuốc lá trong thời gian sớm nhất.
Người tiêu dùng mong muốn được sử dụng những sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng và đảm bảo chất lượng
Từ khi thuốc lá thế hệ mới (TLTHM) xuất hiện đến nay, những người hút thuốc, sử dụng mặt hàng này nhiều năm qua vẫn ôm trong lòng sự lo âu về chất lượng, về sự đảm bảo, an toàn của các sản phẩm mà mình đang sử dụng. Dù rằng, các cơ quan chức năng đã rất tích cực, tăng cường mọi nỗ lực để thực thi các biện pháp ngăn chặn, kiểm soát buôn lậu nhưng do thiếu quy định cụ thể nên việc quản lý đã khó, lại còn gặp nhiều rào cản khi tiến hành xử phạt.
Như vậy, người hút thuộc hợp pháp có quyền bình đẳng và được pháp luật tạo điều kiện để tiếp cận những sản phẩm chính danh. Đáng tiếc, những điều bảo vệ con người này dường như đang bị “bỏ quên” trong trường hợp TLTHM, khiến người hút thuốc phải đối mặt với nhiều nguy cơ về hệ lụy không mong muốn.
Chính vì vậy, tại hội thảo, bà Nguyễn Quỳnh Liên, Trưởng Ban Dân chủ - Pháp luật, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đại diện cho tiếng nói người dân nhấn mạnh sự kỳ vọng đối với việc sớm có biện pháp quản lý TLTHM, thay vì cứ tập trung thảo luận về tính chất khoa học đa chiều của sản phẩm qua nhiều năm nay. Trong khi đó, bà Liên chỉ ra thực tế: “Người dân vẫn cần phải sử dụng những loại TLTHM theo nhu cầu có thực, nhưng đây lại gần như trở thành sản phẩm cấm, không được phép lưu hành. Như vậy rất thiệt thòi cho người tiêu dùng.
Dưới góc nhìn thị trường, bà Liên nhấn mạnh, TLTHM đã là hàng hóa và có nhu cầu thì việc kiểm soát nên là điều bắt buộc. “Nếu một loại sản phẩm xuất hiện trên thị trường, phù hợp với nhu cầu của thị trường thì chúng ta phải quản lý”, bà Liên nói.
Cần khung pháp lý để quản lý thuốc lá thế hệ mới
Trước tình trạng thực tế hiện nay của mặt hàng TLTHM, Ông Kiều Dương - Phó Vụ trưởng phụ trách Vụ Chính sách pháp chế, Tổng cục Quản lý thị trường đánh giá: Khi chưa có quan điểm dứt khoát thì việc xử lý thuốc lá thế hệ mới trong nội địa tương đối khó khăn, dường như vẫn còn cách tiếp cận truyền thống, quản không được, quản khó thì cấm. Trong bối cảnh hiện nay, cách tiếp cận này là hơi khó, nên có cách tiếp cận mở hơn, phải tìm cách quản lý, có khung pháp luật phù hợp để điều chỉnh, đảm bảo nó phát triển theo đúng hướng chúng ta mong muốn.
Đại diện Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam, ông Nguyễn Triết - Tổng thư ký Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam đánh giá: Hiện nay, Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) Mỹ đã chấp nhận một số sản phẩm thuốc lá làm nóng và thuốc lá điện tử hệ đóng. Bên cạnh đó, thuốc lá lậu đã hiện hữu nhiều năm nay nên không thể cấm được. Do vậy, cần có khung pháp lý rõ ràng đối với mặt hàng này để bảo vệ người tiêu dùng.
Như vậy, các ý kiến tại hội thảo đều thống nhất cho rằng, quản lý cũng đồng thời là cách tối ưu để kiểm chứng thực tiễn và toàn diện các tác động của sản phẩm này trên nhiều mặt, đảm bảo mọi sản phẩm thuốc lá chịu sự giám sát của luật pháp, tạo sự an tâm cho cộng đồng, xã hội.
