Cần có cơ chế về điều hành, chỉ đạo thống nhất trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam

Toàn cảnh Phiên họp

Sáng 11/6, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội thảo luận ở Tổ về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025; Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam; Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh.

Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh Nguyễn Xuân Thắng và Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh dự Phiên thảo luận tại Tổ 9 gồm Đoàn ĐBQH các tỉnh: Quảng Ninh, Tây Ninh, Bến Tre và Hòa Bình. Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ninh Vũ Đại Thắng điều hành Phiên thảo luận.

Ủng hộ chủ trương thành lập Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam

Cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam, các đại biểu tại Tổ 9 ủng hộ chủ trương thành lập Trung tâm tài chính quốc tế (TTTCQT) tại Việt Nam và khẳng định sự cần thiết xây dựng và phát triển TTTCQT với đủ căn cứ chính trị, cơ sở pháp lý, cơ sở thực tiễn, phù hợp với tiến trình phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.

Đồng chí Nguyễn Xuân Thắng - Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh

Quan tâm đến nội dung này, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh Nguyễn Xuân Thắng khẳng định, trong Văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã xác định cần phải có Trung tâm tài chính quốc tế, đồng thời nêu rõ, đây là công cụ chiến lược tối ưu hóa nguồn tài chính và nâng cao vị thế của quốc gia trong bối cảnh hội nhập hiện nay.

“Trung tâm tài chính quốc tế sẽ là cơ chế rất quan trọng để chúng ta có thể đưa được dòng đầu tư dịch vụ tài chính vào trong nền kinh tế dưới dạng đầu tư các dự án, các chương trình, các yêu cầu phát triển của đất nước. Cho nên phục vụ cho tăng trưởng chính là phải có Trung tâm này, rất giống với mô hình hiện nay vừa mới thiết lập như Astana của Kazakhstan hay Rwanda của châu Phi, dành cho những quốc gia hiện nay mới bắt đầu khởi động”, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh.

Nêu rõ, hiện nay Chính phủ đã thống nhất và Bộ Chính trị đã cho ý kiến chỉ nên có một Trung tâm tài chính quốc tế, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng cho rằng, đây phải là một trung tâm tài chính thế hệ mới, chú ý tính cạnh tranh với các trung tâm khác (như ở Singapore, Hồng Kông…) để chúng ta có thể trở thành địa chỉ hấp dẫn về các dịch vụ tài chính, các dòng vốn đầu tư đặc biệt, đầu tư gián tiếp, nhất các quỹ đầu tư. Bên cạnh vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng cho rằng, nguồn vốn từ quỹ đầu tư gián tiếp vào trong nền kinh tế Việt Nam, nhất là thông qua các kênh không chính thức là rất lớn, do đó, cần lưu ý đảm bảo tính minh bạch và dẫn được nguồn vốn này vào các mục tiêu chiến lược Trung tâm tài chính.

Nhấn mạnh, cần làm rõ cơ chế để Trung tâm này cạnh tranh vượt trội, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng cho rằng, chúng ta phải thiết kế những ưu đãi để khơi thông dòng vốn, phát triển dịch vụ tài chính vào kinh tế Việt Nam nhưng khi xử lý những vấn đề tranh chấp phải theo luật pháp quốc tế. Vì vậy, cần cân nhắc kỹ lưỡng, đảm bảo quản lý của Trung tâm này theo đúng với luật pháp Việt Nam; đồng thời phải tạo ra những thể chế vượt trội trên cơ sở theo chuẩn mực quốc tế.

Đồng chí Nguyễn Xuân Thắng - Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh

“Vấn đề đặt ra là phải rõ các nhóm sản phẩm tại Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng hướng vào những sản phẩm nào? Ví dụ như Đà Nẵng tập trung vào tài chính xanh, Fintech, tài chính cho doanh nghiệp vừa và nhỏ. Khi giới thiệu định hướng cho các sản phẩm vào điều kiện đầu tư, những nhà đầu tư, doanh nghiệp và những nhà đầu tư nước ngoài quan tâm đến thị trường đấy chứ không phải vì hai thành phố này cạnh tranh nhau cùng một nhóm sản phẩm”, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng nêu dẫn chứng. Do đó, đề nghị trong Đề án của Chính phủ cần làm rõ nội dung này.

Băn khoăn về lộ trình thực hiện, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng đề nghị Chính phủ sớm xây dựng Đề án về thành lập TTTCQT và sớm đi vào hoạt động. Quan trọng nhất là Trung tâm tài chính này được các nhà đầu tư coi đây là môi trường, điều kiện ưu đãi hấp dẫn để tham gia vào; cơ chế thể chế đảm bảo thuận lợi hóa cho các nhà đầu tư. Những dự án đó với nhóm sản phẩm của họ sẽ trở thành nguồn lực để đóng góp vào tăng trưởng kinh tế Việt Nam. Đồng thời cần tập trung cao độ để xây dựng cơ sở vật chất, trụ sở và các kết nối, đặc biệt là công nghệ, nền tảng số và chuyển đổi số…

Cần có cơ chế về điều hành, chỉ đạo thống nhất trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam

Phát biểu tại Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh ủng hộ chủ trương thành lập TTTCQT, đồng thời cần tiếp tục hoàn thiện về sự cần thiết thành lập Trung tâm này trong bối cảnh yêu cầu đặt ra tăng trưởng kinh tế đạt 2 con số trong thời gian tới.

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh phát biểu tại Phiên họp

Phó Chủ tịch Quốc hội cũng bày tỏ đồng tình với việc thành lập 1 TTTCQT đặt tại 2 Thành phố là Tp. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng nhằm hỗ trợ, bổ trợ lẫn nhau. Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh đề nghị cần có cơ chế về điều hành, chỉ đạo thống nhất để tránh cạnh tranh không lành mạnh.

Về mô hình, các cơ quan thuộc TTTCQT bao gồm: (i) Cơ quan điều hành chịu trách nhiệm quản lý, điều hành trực tiếp mọi hoạt động tại TTTCQT; (ii) Cơ quan giám sát thực hiện chức năng giám sát, thanh tra, kiểm tra, phòng ngừa và xử lý vi phạm trong hoạt động tài chính tại TTTCQT; (iii) Cơ quan giải quyết tranh chấp tại TTTCQT là Tòa án chuyên biệt được thành lập theo quy định của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân và Trung tâm trọng tài quốc tế thuộc TTTCQT được thành lập theo quy định tại Luật Trọng tài thương mại.

Băn khoăn về việc phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan giám sát ở trong và ngoài Trung tâm này như thế nào, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho rằng, cần đảm bảo tính độc lập trong cơ chế phối hợp giữa bên trong với bên ngoài của cơ quan điều hành để giải quyết ngay những vấn đề cấp bách, cấp thiết cho Trung tâm này. Cùng với đó, cần phải làm rõ các mô hình quản lý trong mối quan hệ của Trung tâm trọng tài quốc tế thuộc TTTCQT này với Trung tâm trọng tài quốc tế Việt Nam…

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh phát biểu tại Phiên họp

Bên cạnh đó, về các chính sách đặc thù, các ý kiến cơ bản tán thành với các cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội, tuy nhiên, đề nghị rà soát lại tổng thể các ưu đãi về thuế để bảo đảm tính hấp dẫn nhưng không chênh lệch quá cao, bảo đảm không vi phạm cam kết quốc tế; thủ tục hưởng ưu đãi cần đơn giản, minh bạch.

Cũng tại Phiên họp, thảo luận về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025, các đại biểu tán thành với các phương án sắp xếp các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương năm 2025 như đã thể hiện tại Đề án của Chính phủ và thấy rằng, các phương án sắp xếp ĐVHC cấp tỉnh do Chính phủ đề xuất đã bám sát và bảo đảm phù hợp với các chỉ đạo, định hướng của cấp có thẩm quyền, nhất là Nghị quyết số 60-NQ/TW ngày 12/4/2025 của Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII.

Các đại biểu dự Phiên họp tại Tổ 9

Các ý kiến nhận thấy, việc sắp xếp các ĐVHC cấp tỉnh là chủ trương hoàn toàn đúng đắn, thể hiện sự sáng suốt, quyết tâm chính trị rất cao trong thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy, sắp xếp các ĐVHC với quy mô chưa từng có. Quá trình chuẩn bị Đề án được Chính phủ và các địa phương thực hiện rất khẩn trương, công phu, nghiêm túc, bảo đảm các trình tự, thủ tục theo quy định.

Sau khi Quốc hội thông qua Nghị quyết về việc sắp xếp các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương năm 2025, các ý kiến đề nghị Chính phủ tập trung chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương thực hiện các giải pháp đồng bộ, khẩn trương, quyết liệt trong việc sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy, bố trí cán bộ, công chức, người lao động; xử lý các vấn đề về tài chính công, tài sản công tại các ĐVHC thực hiện sắp xếp để thực hiện đồng bộ, thống nhất.

Ngoài ra, các đại biểu thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc phòng; Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân; Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng; Luật Nghĩa vụ quân sự; Luật Biên phòng Việt Nam; Luật Phòng không nhân dân; Luật Lực lượng dự bị động viên; Luật Phòng thủ dân sự; Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự; Luật Dân quân tự vệ; Luật Giáo dục quốc phòng và an ninh.

Một số hình ảnh tại Phiên thảo luận ở Tổ 9: