Bảo hiểm xã hội (BHXH) TP. HCM vừa công bố danh sách 834 doanh nghiệp nợ bảo hiểm xã hội trên địa bàn. Những doanh nghiệp bị "bêu tên" là doanh nghiệp có mức nợ trên 300 triệu đồng tính đến ngày 30/6/2018.
Top 10 công ty đứng đầu danh sách nợ BHXH tính đến hết ngày 30/6/2018 là: Công ty CP Mai Linh miền Nam (nợ 54,2 tỷ đồng), Công ty TNHH Nhà máy sửa chữa và đóng tàu Sài Gòn (nợ 38 tỷ đồng), Công ty TNHH Nam Phương (nợ 28 tỷ đồng), Công ty CP Dịch vụ Bưu chính Viễn thông Sài Gòn (nợ 21,3 tỷ đồng), Công ty CP Vận tải Dầu khí Việt Nam (nợ 17 tỷ đồng)…
Đáng lưu ý, trong danh sách này xuất hiện một loạt những cái tên quen thuộc trong lĩnh vực bất động sản như Công ty CP Tư vấn - Thương mại - Dịch vụ Địa ốc Hoàng Quân (nợ 6,6 tỷ đồng), Tập đoàn Khang Thông (nợ 1,4 tỷ đồng) hay Công ty CP Đầu tư và Xây dựng số 8 (nợ 6,7 tỷ đồng).
Ngoài ra, một loạt đơn vị khác cũng bị "bêu tên" như: Công ty CP Đầu tư Và Phát triển nhà đất Cotec; Công ty CP đầu tư xây dựng kinh doanh nhà Thái Sơn; Công ty TNHH xây dựng kinh doanh địa ốc Tân Vũ Minh; Công ty CP xây dựng Phú Khang Gia; Công ty TNHH xây dựng và kinh doanh nhà Phú An Hưng; Công ty CP dịch vụ sàn giao dịch địa ốc Thăng Long; Công ty CP kiến trúc xây dựng Nhà Vui; Công ty CP Phát triển bất động sản Sài Gòn.
Nhiều doanh nghiệp có số nợ BHXH lớn khác như: Công ty CP Dịch vụ Bưu chính viễn thông Sài Gòn (nợ hơn 21,3 tỷ đồng), Công ty TNHH Chợ Lớn Taxi (nợ hơn 16,9 tỷ đồng), Công ty Cổ phần Nhựa Trường Thành (nợ 6,2 tỷ đồng).
Theo BHXH TP. HCM, có nhiều nguyên nhân nợ BHXH như doanh nghiệp gặp khó khăn trong sản xuất, kinh doanh, không có khả năng đóng BHXH. Tuy nhiên, vẫn có một số đơn vị không chịu đóng BHXH, trong khi vẫn có điều kiện.
Trong tháng 5 vừa qua, BHXH Việt Nam đã tập trung chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra chuyên ngành đối với các đơn vị có số nợ đọng BHXH, BHYT lớn; xử lý hoặc kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT.
BHXH Việt Nam cũng cho biết sẽ tăng cường công tác thanh tra và cung cấp số liệu, danh sách đơn vị nợ cho tổ chức công đoàn, phục vụ công tác khởi kiện. Đối với các đơn vị cố tình chây ì, BHXH Việt Nam sẽ chuyển hồ sơ cho cơ quan điều tra.
Đề nghị xử lý hình sự chủ DN đầu tiên vì nợ BHXH
BHXH TP.Hồ Chí Minh vừa hoàn tất hồ sơ vụ việc là Công ty TNHH Nam Phương trốn đóng BHXH, BHYT của người lao động sang cơ quan công an để đề nghị điều tra, xử lý hình sự theo quy định của pháp luật. Đây là chủ DN đầu tiên trốn đóng BHXH, BHYT cho người lao động tại TP. Hồ Chí Minh bị đề nghị điều tra xử lý hình sự theo quy định tại Bộ luật Hình sự mới có hiệu lực từ ngày 01/01/2018.
Ông Phan Văn Mến, Giám đốc BHXH TP. Hồ Chí Minh cho biết, Công ty TNHH Nam Phương (100% vốn Hàn Quốc, KCN Tây Bắc, huyện Củ Chi, TP. Hồ Chí Minh), người đại diện pháp luật là ông NamSungHo (quốc tịch Hàn Quốc), nợ BHXH, BHYT, BHTN của công nhân hơn 26,8 tỷ đồng.
Theo cơ quan BHXH TP. HCM các cơ sở pháp lý đã được chỉ rõ trong đơn đề nghị gửi đến Giám đốc Công an TP với nhiều nội dung cụ thể như: Ngày 27/11/2017, BHXH Thành phố đã ban hành Quyết định 3229/QĐ-BHXH về việc thanh tra đột xuất chuyên ngành đóng BHXH, BHYT, BHTN đối với Công ty TNHH Nam Phương.
Tiếp đó, đến ngày 26/01/2018, BHXH TP đã có kết luận Thanh tra số 296/KL-BHXH xác định: Từ tháng 9/2015 đến hết tháng 11/2017, Công ty để nợ Quỹ BHXH, BHYT với tổng số tiền hơn 28 tỷ đồng. Trong tháng 12/2017, Công ty này mới chỉ khắc phục được hơn 2,9 tỷ đồng.
Trước tình trạng chây ỳ, trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN Công ty TNHH Nam Phương đã nhiều lần bị xử lý về hành vi này như: Theo đơn khởi kiện của BHXH huyện Củ Chi ngày 18/3/2016, Tòa án nhân dân huyện Củ Chi đã có Bản án số 10/2016/LĐST buộc Công ty có nghĩa vụ đóng số tiền hơn 12,8 tỷ đồng BHXH, BHYT cho người lao động; Ngày 25/8/2016, Thanh tra Sở Lao động Thương binh Xã hội đã tiến hành thanh tra và trình UBND Thành phố ban hành Quyết định số 4936/QĐ-XPHC phạt số tiền 150 triệu đồng; buộc Công ty nộp số tiền BHXH, BHYT chưa đóng và lãi chậm nộp là hơn 4,3 tỷ đồng.
Với những hành vi sai phạm trên, căn cứ quy định tại điểm c, khoản 3 và điểm c, khoản 5, Điều 216 của Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13 ngày 27/11/2015, BHXH TP. Hồ Chí Minh quyết định chuyển toàn bộ hồ sơ vụ việc đến cơ quan Công an Thành phố đề nghị xem xét, điều tra xử lý hình sự theo pháp luật.
Theo đại diện BHXH Việt Nam, việc xử lý hình sự các DN, đối tượng cố tình chây ỳ, trốn đóng BHXH của người lao động là biện pháp mạnh để xử lý dứt điểm tình trạng đã kéo dài nhiều năm qua ảnh hưởng đến quyền lợi của hàng trăm nghìn người lao động.
Trao đổi với Phóng viên, Luật sư Phan Thị Lam Hồng, Giám đốc Cty TNHH Luật Đông Hà Nội cho biết: Điều 216 Bộ luật Hình sự (sửa đổi) quy định, người nào có nghĩa vụ đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động mà gian dối hoặc bằng thủ đoạn khác để không đóng hoặc không đóng đầy đủ theo quy định từ 6 tháng trở lên, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này; nếu còn vi phạm, phạm tội thì bị phạt tiền từ 500 triệu đồng đến 1 tỷ đồng hoặc bị phạt tù từ 2-7 năm. Đối với các hành vi vi phạm, phạm tội được nêu làm căn cứ áp dụng chế tài trên gồm: trốn đóng bảo hiểm 1 tỷ đồng trở lên; trốn đóng bảo hiểm cho 200 người trở lên...
Theo cơ quan đại diện bảo vệ quyền lợi chính đáng hợp pháp cho người lao động (Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam), tình trạng doanh nghiệp chưa tham gia BHXH còn rất lớn, cả nước có khoảng gần 500.000 doanh nghiệp đang hoạt động nhưng mới có hơn 235.000 doanh nghiệp đóng BHXH, đạt khoảng 47%. Tỷ lệ người tham gia BHXH so với lực lượng lao động còn thấp (24,09%).
Nguyên nhân chính là do một số doanh nghiệp cố tình trốn tránh trách nhiệm tham gia BHXH cho người lao động; do hoạt động sản xuất, kinh doanh gặp nhiều khó khăn nên nhiều doanh nghiệp phải giải thể, phá sản hoặc tạm ngừng hoạt động. Tỷ lệ nợ BHXH còn cao ở các doanh nghiệp đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến chế độ, quyền lợi của người lao động.
Thành Nguyễn