(Pháp lý) – Chiều 17/3, Ban Tuyên giáo Thành ủy TP. Hồ Chí Minh phối hợp với Sở Thông tin – Truyền thông và Hội Nhà báo TP. Hồ Chí Minh tổ chức Hội nghị tổng kết công tác báo chí, xuất bản năm 2019 và triển khai nhiệm vụ năm 2020. Đồng chí Trần Lưu Quang, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Thành phố chủ trì Hội nghị.
Báo cáo tổng kết tại Hội nghị, đồng chí Lê Văn Minh, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy Thành phố cho biết, năm 2019 là năm tăng tốc, nỗ lực hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ của Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ X (nhiệm kỳ 2015 - 2020), đẩy nhanh tiến độ thực hiện 07 chương trình đột phá của nhiệm kỳ và Đề án “Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh trở thành đô thị thông minh giai đoạn 2017-2020, tầm nhìn đến 2025”; tập trung thực hiện Nghị quyết số 54-NQ/2017/QH14 ngày 24 tháng 11 năm 2017 của Quốc hội khóa XIV.
Trong bối cảnh đó, hoạt động thông tin của báo chí, xuất bản đã diễn ra sôi nổi với nhiều điểm tích cực, các cơ quan báo chí, xuất bản Thành phố đã có nhiều cố gắng thực hiện các hoạt động thông tin, tuyên truyền theo đúng định hướng để hướng dẫn dư luận và tạo sự đồng thuận trong nhân dân. Báo chí, xuất bản Thành phố cơ bản hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao. Các hoạt động sau mặt báo được đẩy mạnh góp phần làm sâu sắc tính nhân văn, nghĩa tình của con người TP. Hồ Chí Minh.
Về công tác báo chí, Ban Tuyên giáo Thành ủy đã đẩy mạnh việc sử dụng các ứng dụng công nghệ trong điểm báo hàng ngày phục vụ Thường trực Thành ủy. Từ đầu năm 2019, Ban Tuyên giáo Thành ủy đã sử dụng công cụ theo dõi điện tử Socialbeat do Sở Thông tin và Truyền thông chuyển giao, ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm rà quét các thông tin liên quan đến Thành phố Hồ Chí Minh trên các cơ quan báo chí lớn của cả nước.
Bên cạnh đó, Ban Tuyên giáo còn chủ động nắm thông tin qua mạng xã hội, từng bước khắc phục tình trạng chưa chặt chẽ trong theo dõi, giám sát hoạt động của các cơ quan báo chí Thành phố để tham mưu, chấn chỉnh các sai sót kịp thời. Kết quả đã xây dựng được 239 báo cáo tình hình báo chí hàng ngày, 49 báo cáo tuần với 125 nội dung khen ngợi, 46 vấn đề lưu ý cùng nhiều kiến nghị, đề xuất Thường trực Thành ủy quan tâm chỉ đạo.
Đáng chú ý, trong năm 2019, Ban Tuyên giáo Thành ủy đã chủ trì và ký kết Chương trình phối hợp công tác truyền thông với 15 cơ quan báo chí của Trung ương và Thành phố nhằm triển khai, đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền của Thành phố trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Ngoài ra, Ban Tuyên giáo Thành ủy đã ký kết Quy chế phối hợp công tác với Sở Thông tin và Truyền thông Thành phố trên lĩnh vực Báo chí, Xuất bản, Thông tin điện tử, Bưu chính Viễn thông và Công nghệ thông tin trên địa bàn Thành phố; các vấn đề đấu tranh phản bác, xử lý các thông tin xuyên tạc, xấu độc; ngăn chặn và xử lý các hành vi phát tán các thông tin xuyên tạc, xấu độc của các tổ chức và cá nhân có biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” và các hành vi vi phạm pháp luật khác trong lĩnh vực báo chí, xuất bản, thông tin điện tử trên địa bàn Thành phố.
Về công tác xuất bản, năm 2019 công tác xuất bản đảm bảo việc phục vụ nhiệm vụ tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao kiến thức trên các lĩnh vực, đáp ứng nhu cầu đọc của nhân dân và thực hiện tốt nhiệm vụ kinh doanh. Cả 3 đơn vị xuất bản của Thành phố đều đang hoạt động tốt cả về thực hiện nhiệm vụ chính trị và hiệu quả kinh doanh, không để xảy ra sai sót lớn về nội dung; tăng cường xây dựng hình ảnh, thương hiệu qua việc tích cực tham gia các hoạt động xuất bản do Thành phố, Cục Xuất bản phát động, đề ra và tổ chức.
Các đơn vị chủ quản đã làm rất tốt vai trò của mình trong việc định hướng hoạt động cho các nhà xuất bản, chăm lo, tạo điều kiện về cơ sở vật chất, nhân lực để các nhà xuất bản Thành phố hoàn thành nhiệm vụ chính trị, nâng cao chất lượng hoạt động xuất bản.
Công tác trao đổi tác quyền trong nước và quốc tế được; hỗ trợ xuất bản sách có giá trị giáo dục đạo đức, tuyền thống cách mạng nhằm đưa những tác phẩm có giá trị đến với người đọc.
Trong năm 2019, các nhà xuất bản đã bám sát các sự kiện quan trọng của đất nước và Thành phố chủ động xuất bản các đầu sách, đảm bảo tiến độ, phục vụ tốt nhiệm vụ chính trị. Các chỉ tiêu về tựa sách, bản in không ngừng tăng lên. Năm 2019, Tổng số xuất bản phẩm (xuất bản phẩm in): 3.492 tựa sách, tăng 7% so với năm 2018 (3.252 tựa). Doanh thu đạt trên: 190.739 tỷ đồng, tăng 13% so với năm 2019 (146.081 tỷ đồng). Nhiều ấn phẩm được bạn đọc đánh giá cao và cơ quan chức năng khen thưởng sách hay, sách đẹp, phát huy vài trò cầu nối đưa tri thức đến người đọc.
Tuy nhiên, bên cạnh đó, công tác báo chí, xuất bản cũng còn những hạn chế cần lưu ý. Trong đó, có cả việc báo chí không thực hiện đúng theo tôn chỉ, mục đích, chủ yếu tập trung vào việc thông tin về bí mật quốc gia, một số vấn đề ảnh hưởng lớn đến các doanh nghiệp nhà nước. Một số báo còn đăng tải liên tục những thông tin tiêu cực của các địa phương khác khi chưa có kết luận từ cơ quan có thẩm quyền, nhất là đối với các vấn đề quan trọng, phức tạp, nhạy cảm trong nội dung thông tin báo chí và ảnh hưởng đến thuần phong mỹ tục.
Liên quan đến nghiệp vụ, hạn chế về bản lĩnh chính trị của phóng viên, bao gồm sai sót về giật tít, sai phạm về chính tả, lỗi trong dàn trang báo, thông tin một chiều và thiếu cẩn trọng trong việc sử dụng từ ngữ nhạy cảm gây suy diễn cho người đọc. Một số bài viết trên báo mô tả tỉ mỉ hành vi vi phạm pháp luật, sử dụng hình ảnh giật gân câu khách.
Nhiều báo tập trung thông tin quá nhiều về những nhân vật bị xử lý kỷ luật, những nhân vật nổi lên trên mạng xã hội facebook, youtube có nhiều hành động và nhiều phát ngôn gây sốc với lối sống thiếu lành mạnh đã gây ảnh hưởng xấu đến người khác, nhất là giới trẻ thiếu kinh nghiệm, thiếu kỹ năng…
Tại Hội nghị, đại diện lãnh đạo các cơ quan báo chí Trung ương và Thành phố đóng trên địa bàn đã có nhiều ý kiến liên quan đến khó khăn, những chuyển biến tích cực trong thông tin cũng như những kiến nghị, đề xuất để công tác thông tin đạt hiệu quả hơn.
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, đồng chí Trần Lưu Quang - Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Thành phố đánh giá hoạt động báo chí, xuất bản năm 2019. Đặc biệt là đã thành lập được Trung tâm báo chí Thành phố, bước đầu hoạt động hiệu quả. Các cơ quan báo chí có sự đổi mới, nhanh nhẹn, đồng hành với sự phát triển của Thành phố và trụ được trong cơ chế thị trường giao lưu quốc tế. Trong lĩnh vực xuất bản cũng có nhiều nỗ lực để tồn tại.
“Cơ bản báo chí đã phản ánh được thông tin phục vụ công tác điều hành của TP, đặc biệt thực hiện Quy định 1374 năm 2017 của Thành ủy về quy trình giải quyết thông tin phản ánh liên quan các tập thể, cá nhân suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức lối sống, vi phạm quy định của Đảng pháp luật Nhà nước thì thông tin từ báo chí cung cấp rất nhiều”, đồng chí Trần Lưu Quang cho biết.
Tuy nhiên, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy cũng nhìn nhận trong hoạt động cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, hạ tầng phục vụ báo điện tử còn kém, chưa chủ động được, vẫn phải phụ thuộc doanh nghiệp. Hiện có quá nhiều báo hoạt động có lúc, có nơi không đồng thuận với sự lãnh đạo, chỉ đạo của Thành phố. Có những bài viết không mang tính định hướng, còn nhiều sai sót, thậm chí sai sự thật, sai lỗi chính tả (dù là lỗi kỹ thuật).
Năm 2020, Thành phố sẽ tổ chức nhiều sự kiện và thực hiện nhiều chương trình, cũng là năm Thành phố đang đối diện với sự suy thoái kinh tế bởi dịch bệnh Covid-19. Do đó báo chí nên làm đúng tôn chỉ, mục đích. Ban Tuyên giáo Thành ủy nên có định hướng cụ thể hàng tháng, hàng quý trong giao ban báo chí. Cần có sự nhạy cảm và vững vàng về chính trị. Kiểm tra lại quy chế kiểm tra, giám sát phóng viên, biên tập viên và quy trình xuất bản báo…, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Trần Lưu Quang yêu cầu.
Theo Phó Bí thư Thường trực Trần Lưu Quang, Thành phố sẽ có sự quan tâm, hỗ trợ cơ chế, cách làm việc, kể cả kinh phí cho báo chí. Nhưng bảnn thân các cơ quan báo chí cũng phải có sự chuyển biến. Bên cạnh đó, Hội Nhà báo Thành phố nên có hoạt động kết nối các cơ quan báo chí để tăng sự gắn bó, chia sẻ và hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Tại hội nghị, Ban Tuyên giáo Thành ủy đã ký kết các chương trình phối hợp truyền thông năm 2020 với các cơ quan báo chí Thành phố và Trung ương đóng trên địa bàn.
Cũng trong dịp này, 13 đơn vị có thành tích nổi bật trong công tác báo chí xuất bản năm 2019 được trao bằng khen.
Thanh Xuân
