(Pháp lý) - Tính đến hết tháng 10/2017, Quảng Ninh vẫn còn tới 38 đơn vị, doanh nghiệp có số nợ Bảo hiểm xã hội (BHXH) lớn, kéo dài trong nhiều năm và có dấu hiệu chây ì, chiếm dụng tiền BHXH. Nguyên nhân của tình trạng này một phần do doanh nghiệp khó khăn trong sản xuất - kinh doanh ... Tuy nhiên, ngay cả một số đơn vị làm ăn có lãi vẫn cố tình chây ì nợ BHXH, BHYT, BHTN. Chính tình trạng nợ đọng bảo hiểm là một trong những nguyên nhân chính làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động (NLĐ) và chính sách an sinh xã hội của nhà nước. Trước thực trạng đó, cơ quan BHXH Quảng Ninh đã phối hợp với Liên đoàn lao động tỉnh thực hiện đồng bộ kịp thời nhiều giải pháp nhằm giúp các doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn, cam kết sớm trả nợ, đảm bảo đầy đủ quyền lợi cho NLĐ.
[caption id="attachment_188392" align="aligncenter" width="410"]
Công ty CP May Quảng Ninh (Phường Hồng Hải, TP. Hạ Long) “đứng thứ ba” toàn tỉnh về nợ đọng BHXH, với thời gian kéo dài 11 tháng, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của 326 lao động (ảnh: TC)[/caption]
Tuyền truyền để DN tuân thủ thực hiện pháp luật
Ngay từ đầu năm 2017, BHXH tỉnh đã chủ động rà soát, thống kê các đơn vị nợ BHXH, BHYT, BHTN báo cáo UBND tỉnh, HĐND tỉnh chỉ đạo các ngành, địa phương cùng phối hợp để thu hồi nợ đọng; thông báo số đơn vị nợ với Sở Lao động – Thương binh và Xã hội , Liên đoàn lao động (LĐLĐ) tỉnh để cùng tham gia bảo vệ quyền lợi cho người lao động… Đồng thời BHXH tỉnh cũng đôn đốc, giao kế hoạch chỉ tiêu cho các BHXH quận, huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn về thu hồi nợ đọng BHXH. Phân loại các đơn vị nợ đọng như: Nợ chậm nộp, nợ kéo dài, nợ khó thu và các doanh nghiệp thực sự khó khăn không có khả năng nộp BHXH… Từ phân tích, đánh giá, tham mưu, đề xuất với các cơ quan liên quan về lao động như: Sở Lao động – Thương binh và Xã hội, Liên đoàn lao động tỉnh để tìm ra phương án tối ưu nhất giải quyết vấn đề nợ đọng dứt điểm.
Trong đó đối với các đơn vị không còn tồn tại, không còn hoạt động nhưng không thực hiện các thủ tục báo giảm, giải quyết chế độ cho người lao động, BHXH tỉnh chỉ đạo BHXH các huyện, thị xã, thành phố phối hợp chặt chẽ với các phòng, ban chức năng liên quan và UBND xã, phường để xác định tình trạng hoạt động của các đơn vị, đồng thời dừng tính phát sinh, dừng tính lãi chậm nộp theo quy định.
Năm 2016, BHXH tỉnh đã thực hiện khoanh nợ 35 tỷ đồng cho các đơn vị thuộc Vinashin do đơn vị gặp khó khăn trong sản xuất – kinh doanh. Mặt khác, BHXH tỉnh còn phối hợp với các ngành, địa phương tiến hành thanh, kiểm tra tình hình thực hiện công tác thu, công tác giải quyết chế độ chính sách BHXH, BHYT để kịp thời phát hiện các đơn vị, doanh nghiệp chưa tham gia hoặc còn nợ tồn đọng các loại bảo hiểm theo quy định để bảo vệ quyền lợi cho người lao động. Năm 2016, BHXH tỉnh đã thực hiện kiểm tra được 117 đơn vị sử dụng lao động và phối hợp với các ngành liên quan kiểm tra hàng trăm đơn vị sử dụng lao động khác thuộc nhiều thành phần kinh tế trên địa bàn.
Đối với những đơn vị nợ đọng dây dưa kéo dài, chây ì, cố tình không nộp BHXH, BHYT, BHTN, ngành thực hiện công khai danh tính trên các phương tiện thông tin đại chúng; đồng thời hoàn thiện hồ sơ gửi các cơ quan chức năng xử lý theo quy định của pháp luật. Cụ thể, trong 3 tháng đầu năm 2017, BHXH tỉnh đã công bố danh sách 22 đơn vị nợ đọng BHXH điển hình trên Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh và Báo Quảng Ninh.
Để công tác thu chi BHXH kịp thời giải quyết chế độ, chính sách cho người lao động, hàng năm, BHXH tỉnh còn ký quy chế phối hợp với LĐLĐ tỉnh về việc trao đổi, cung cấp thông tin, tài liệu để khởi kiện ra toà đối với các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN.
Quyết tâm thu nợ BHXH, đảm bảo quyền lợi cho NLĐ
Để xử lý tình trạng nợ đọng kéo dài, trong tháng 10/2017, Bảo hiểm xã hội Việt Nam và Bảo hiểm xã hội tỉnh Quảng Ninh đã lên kế hoạch thanh tra chuyên ngành đối với 38 đơn vị có số tiền nợ đọng bảo hiểm lớn lên tới gần 45 tỷ đồng.
Từ tháng 5/2017, Bảo hiểm xã hội Quảng Ninh phối hợp với Liên đoàn lao động tỉnh, Công an tỉnh, các cơ quan báo chí đã trực tiếp làm việc với 38 đơn vị để tuyên truyền về chính sách mới của BHXH, vận động các doanh nghiệp tuân thủ thực hiện pháp luật lao động. Đến hết tháng 9/2017, đã có 12 đơn vị nộp hết tiền nợ đọng BHXH.
Đặc biệt trong kế hoạch ra quân thanh tra, tuyên truyền nhắc nhở các doanh nghiệp tuân thủ thực hiện pháp luật lao động vừa thể hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, vừa bảo đảm chính sách an sinh xã hội và bảo đảm chi trả kịp thời chế độ chính sách cho người lao động, nguồn nhân lực quan trọng cho xây dựng và phát triển doanh nghiệp. Cũng trong chiến dịch ra quân thanh kiểm tra lần này, BHXH Việt Nam và BHXH Quảng Ninh đã lên kế hoạch thanh tra chuyên ngành đối với 4 đơn vị có số tiền nợ đọng BHXH lớn, kéo dài là Công ty TNHH Âu lạc Quảng Ninh, Xí nghiệp than Uông Bí, Công ty CP May Quảng Ninh, Công ty CP Xi măng và xây dựng Quảng Ninh.
Với nhiều biện pháp đồng bộ, kết hợp tuyên truyền sâu rộng về trách nhiệm, nghĩa vụ của người sử dụng lao động đối với người lao động, ngay trước thời điểm tổ chức thanh tra đã có 02 đơn vị là Xí nghiệp Than Uông Bí nộp 3 tỷ đồng nợ BHXH và Công ty TNHH Âu lạc (Thuộc Tập đoàn Tuần Châu) đã nộp hơn 11,4 tỷ đồng tiền nợ tồn đọng BHXH trong nhiều năm.
Việc các đơn vị nợ BHXH kéo dài ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi người lao động, đáng chú ý là Công ty CP May Quảng Ninh (Phường Hồng Hải, TP. Hạ Long) đứng thứ ba toàn tỉnh về nợ đọng BHXH. Tính đến hết tháng 10/2017, đơn vị này còn nợ gần 5 tỷ đồng với thời gian kéo dài 11 tháng, ảnh hưởng trực tiếp đến 326 lao động. Trong khi với đặc thù của Công ty, lực lượng lao động nữ chiếm tới 92% nên số người lao động nghỉ hưởng chế độ thai sản là rất cao. Do đó hầu hết hết những lao động nghỉ thai sản đều bị chậm trả trợ cấp vì doanh nghiệp nợ BHXH nên cơ quan BHXH không thể thực hiện chi trả chế độ trợ cấp thai sản theo quy định.
Bằng tâm huyết, trách nhiệm của tập thể cán bộ công nhân viên BHXH Quảng Ninh và sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan, ban ngành của tỉnh, công tác thu hồi nợ BHXH đã có những dấu hiệu khởi sắc và hiệu quả rõ rệt. Gặp lại chúng tôi, Trưởng phòng thu nợ Trần Công Dân, người gánh trách nhiệm “phải thu” để chi trả chế độ chính sách cho người lao động phấn khởi chia sẻ về những thông tin mới nhất ở Công ty May Quảng Ninh, sau khi cam kết với đoàn công tác, đơn vị này cam kết từ nay đến hết năm 2017 sẽ thanh toán dứt điểm số nợ phát sinh khoảng gần 3 tỷ đồng.
Trong nhiều năm gần đây, sự phối hợp liên ngành giữa các cơ quan BHXH, LĐLĐ tỉnh và Công an tỉnh trong việc tuyên truyền, vận động doanh nghiệp chấp hành Luật BHXH đã thu được những kết quả tích cực. Nhiều doanh nghiệp đã thể hiện rõ trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp với người lao động, góp phần đảm bảo an sinh xã hội, xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội địa phương phát triển bền vững.
Trong 3 tháng đầu năm 2017, BHXH tỉnh Quảng Ninh đã gửi hồ sơ 12 đơn vị sang LĐLĐ tỉnh để củng cố chuẩn bị khởi kiện ra toà, như: Công ty CP Thương mại và Du lịch quốc tế Hạ Long, Công ty CP Thống nhất 508, Công ty CP Xây lắp và Sản xuất vật liệu xây dựng Hà Khẩu, Công ty TNHH Châu Á Thái Bình Dương...
Thành Chung
