Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang tiến hành lấy ý kiến đóng góp cho dự thảo xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về việc thành lập Trung tâm tài chính khu vực và quốc tế tại Việt Nam. Dự thảo này đặt ra các quy định về số lượng, vị trí, chức năng nhiệm vụ của Trung tâm tài chính, cũng như các cơ chế và chính sách ưu đãi trong các lĩnh vực tài chính, tiền tệ, ngân hàng, ngoại hối, thuế, xuất nhập cảnh và cơ chế thử nghiệm (sandbox).
Trong đó, cơ chế sandbox dành cho lĩnh vực fintech đang được thiết kế để giao Chính phủ quy định chi tiết về các biện pháp quản lý tài sản mã hóa, tiền mã hóa, NFT, và token tiện ích. Tuy nhiên, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nhận định rằng cách tiếp cận này có thể gây khó khăn cho Chính phủ trong việc ban hành các quy định phù hợp do tốc độ thay đổi nhanh chóng của công nghệ. Do đó, VCCI đề xuất một hướng tiếp cận linh hoạt hơn, cho phép các doanh nghiệp fintech chủ động trình bày mô hình kinh doanh và giải pháp đáp ứng các mục tiêu quản lý mà Nhà nước đặt ra, như bảo vệ quyền sở hữu, phòng chống lừa đảo, bảo đảm an toàn mạng và môi trường. Nhà nước sẽ xem xét, đánh giá các giải pháp này trước khi cấp phép, đồng thời giám sát quá trình triển khai và xây dựng quy định quản lý chính thức khi các giải pháp đã chứng minh được tính hiệu quả.
VCCI: Cần cơ chế thuế phù hợp cho doanh nghiệp đầu tư mạo hiểm
Về chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp, dự thảo đưa ra nhiều ưu đãi cho các dự án thuộc ngành nghề ưu tiên phát triển tại Trung tâm tài chính. Cụ thể, những dự án này sẽ được áp dụng thuế suất 10% trong suốt thời gian thực hiện, miễn thuế 4 năm đầu và giảm 50% thuế trong 9 năm tiếp theo kể từ khi phát sinh thu nhập chịu thuế. Các dự án đầu tư khác tại Trung tâm tài chính được áp dụng thuế suất 10% trong 15 năm, cùng với các ưu đãi miễn giảm tương tự. Ngoài ra, các doanh nghiệp và tập đoàn thuộc danh sách 500 doanh nghiệp lớn nhất thế giới theo xếp hạng của Forbes, hoặc các tổ chức tín dụng, công ty tài chính, và quỹ đầu tư 100% vốn nước ngoài, sẽ được miễn thêm 2 năm thuế và giảm 50% thuế trong 4 năm tiếp theo ngoài các ưu đãi đã có.
Mặc dù các chính sách thuế này được xem là hấp dẫn, VCCI cho rằng cần bổ sung thêm những cơ chế phù hợp để khuyến khích đầu tư mạo hiểm, đặc biệt trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo. Hiện tại, các doanh nghiệp đầu tư mạo hiểm gặp khó khăn trong việc cân đối chi phí đầu tư và thuế thu nhập doanh nghiệp. Ví dụ, khi một doanh nghiệp đầu tư mạo hiểm bán phần vốn góp ở startup thành công, họ phải chịu thuế thu nhập doanh nghiệp mà không được khấu trừ chi phí từ các khoản đầu tư thất bại. VCCI kiến nghị bổ sung cơ chế thuế cho phép doanh nghiệp đầu tư mạo hiểm được trừ các khoản lỗ từ startup thất bại khi xác định nghĩa vụ thuế. Điều này sẽ góp phần thúc đẩy dòng vốn vào lĩnh vực đổi mới sáng tạo và tạo đà phát triển cho Trung tâm tài chính trong tương lai.
