(Pháp lý) - Luật Quản lý, sử dụng tài sản công với thay đổi lớn về quan điểm khi coi tài sản công như nguồn lực để phục vụ phát triển kinh tế, đồng thời quản lý tài sản công phải chặt chẽ, hiệu quả. Ngay từ tên luật đã thể hiện tài sản công là sở hữu toàn dân, huy động toàn dân tham gia giám sát, nên để luật đi vào cuộc sống nhanh chóng, hiệu quả, rất cần sự nỗ lực vào cuộc của tất cả các bộ, ngành, địa phương.
Biển số đẹp là tài sản công và sẽ được đấu giá công khai
Vì phạm vi điều chỉnh của Luật rộng, tác động đến nhiều ngành, nhiều cấp và nhiều loại tài sản khác nhau nên cần các văn bản dưới luật hướng dẫn cụ thể. Khoản 7 điều 4 của Luật Quản lý tài sản công quy định: Đất đai; tài nguyên nước, tài nguyên rừng, tài nguyên khoáng sản, nguồn lợi ở vùng biển, vùng trời, kho số viễn thông và kho số khác phục vụ quản lý nhà nước, tài nguyên Internet, phổ tần số vô tuyến điện, quỹ đạo vệ tinh và các tài nguyên khác do Nhà nước quản lý theo quy định của pháp luật. Theo đó, biển số xe đẹp cũng được xác định là một tài sản công.
Nắm bắt tinh thần của Luật, Bộ Công an đã xây dựng “đề án cấp biển số xe ôtô thông qua đấu giá”. Theo đó, tất cả kho số đưa ra đấu giá đều được niêm yết công khai tại nơi đăng ký xe và trên trang đấu giá trực tuyến. Xuất phát từ nhu cầu thực tiễn của một bộ phận người dân và qua khảo sát thực tiễn cũng như nghiên cứu ở một số nước trên thế giới, đề án chia biển số đẹp theo 05 nhóm biển số để đưa ra đấu giá: Nhóm thứ nhất là gồm 5 chữ số giống nhau. Nhóm thứ hai gồm 4 chữ số cuối giống nhau. Nhóm thứ ba là gồm 3 chữ số giống nhau. Nhóm thứ tư là số sau lớn hơn số trước. Và nhóm thứ năm là các số bất kỳ do người dân có nhu cầu tự chọn khác với 4 nhóm trên.
Việc đấu giá quyền sử dụng biển số xe phải tuân thủ theo các quy định của pháp luật. Thứ nhất là Luật Giao thông đường bộ, thứ hai là Luật Quản lý, sử dụng tài sản công 2017, thứ ba là Luật Đấu giá tài sản 2016 và thứ tư là các văn bản quy phạm pháp luật của Bộ Công an về công tác đăng ký và quản lý xe. Căn cứ vào đó biển số xe ô tô là tài sản công, phục vụ quản lý nhà nước và Chính phủ có trách nhiệm khai thác kho số phục vụ quản lý nhà nước. Đồng thời theo quy định về đăng ký xe thì mỗi biển số xe chỉ được cấp cho 01 xe, do vậy mà những chủ phương tiện trúng đấu giá sẽ được sử dụng biển số đó cho xe của mình. Khi sang tên chuyển chủ nếu cùng một địa phương, thì vẫn được tiếp tục sử dụng biển số đó, còn khi mà sang địa phương khác thì phải thực hiện việc di chuyển sang tên theo quy định.
Theo đó lộ trình thực hiện đề án, nếu tờ trình được thông qua, dự kiến sẽ triển khai tại 5 địa phương Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng, Đà Nẵng và Cần Thơ. Tiếp đó, đề án sẽ được triển khai tại những địa phương có nhu cầu.
Siết lại vấn đề mua xe công
Theo quy định của Luật Quản lý, sử dụng tải sản công thì Chính phủ là cơ quan có thẩm quyền quy định về định mức sử dụng ô tô công vụ. Và Bộ Tài chính là cơ quan đầu mối giúp Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về tài sản công trong đó có ô tô công.
Bộ Tài chính đã có công văn hướng dẫn việc mua sắm tài sản công từ nguồn ngân sách nhà nước năm 2018, trong đó nêu rõ, khi Chính phủ chưa ban hành Nghị định về tiêu chuẩn, định mức sử dụng xe ô tô thay thế Quyết định số 32/2015/QĐ-TTg, thì cơ quan, tổ chức, đơn vị, ban quản lý dự án không thực hiện mua sắm xe ô tô theo tiêu chuẩn, định mức quy định tại các quyết định của Thủ tướng Chính phủ ban hành trước ngày 1/1/2018.
Sau khi Chính phủ ban hành các Nghị định có liên quan, các bộ, cơ quan trung ương và địa phương còn thiếu xe ô tô theo tiêu chuẩn, định mức mà không có xe ô tô phù hợp để điều chuyển thì bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan trung ương, cơ quan, người có thẩm quyền theo phân cấp quyết định mua xe ô tô trong phạm vi dự toán ngân sách nhà nước năm 2018 được giao. Bên cạnh đó, không sử dụng vốn vay ODA, vốn vay ưu đãi, vốn vay thương mại để mua sắm xe ô tô trong khi chờ Chính phủ ban hành các nghị định; không thực hiện mua sắm tập trung cấp quốc gia năm 2018 đối với tài sản (trừ thuốc)…
Theo tìm hiểu của chúng tôi, trong lĩnh vực mua bán xe công vụ đến nay vẫn chỉ có những văn bản mang tính chất chỉ đạo, điều hành, nhắc nhở. Lĩnh vực này vẫn cần một nghị định hướng dẫn cụ thể và cần có chế tài xử phạt nghiêm khắc.
Thêm nhiệm vụ nặng nề cho mỗi bộ ngành
Luật Quản lý, sử dụng tài sản công năm 2017 đã xác lập vai trò của cơ quan quản lý tài sản công ở mỗi cấp trong việc giúp Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan Trung ương, Chủ tịch UBND cấp tỉnh, cấp huyện thực hiện chức năng quản lý nhà nước về tài sản công và trực tiếp quản lý, xử lý một số loại tài sản công theo quy định của pháp luật. Cụ thể, về tiêu chuẩn, định mức sử dụng tài sản công, Luật Quản lý, sử dụng tài sản công quy định: Các bộ, cơ quan ngang bộ quy định chi tiết hướng dẫn về tiêu chuẩn, định mức sử dụng tài sản chuyên dùng thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của mình. Đối với các máy móc, thiết bị chuyên dùng, theo quy định của luật, cũng phải ban hành tiêu chuẩn, định mức, đồng thời được phép phân cấp và chỉ ban hành đối với máy móc, thiết bị chuyên dùng đủ điều kiện là tài sản cố định.
Hiện nay, trên cơ sở các nội dung của Luật, Quốc hội đã giao Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ hướng dẫn thực hiện Luật, ngày 13/9/2017, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 1357/QĐ-TTg giao Bộ Tài chính chủ trì xây dựng 15 văn bản (14 Nghị định và 01 Quyết định), Bộ Quốc phòng chủ trì xây dựng 01 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công an chủ trì xây dựng 01 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ quy định chi tiết Luật Quản lý, sử dụng tài sản công. Đến nay, Chính phủ đã ký ban hành 07 Nghị định, Thủ tướng Chính phủ ký ban hành 01 Quyết định.
Theo đó, Chánh Văn phòng Trung ương Đảng ban hành quy định về phân cấp quản lý tài sản tại cơ quan Đảng ở trung ương; Ban thường vụ Tỉnh ủy, Thành ủy trực thuộc trung ương ban hành quy định về phân cấp quản lý tài sản tại cơ quan Đảng ở địa phương;
Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan trung ương ban hành quy định về phân cấp quản lý tài sản công thuộc phạm vi quản lý của Bộ, cơ quan trung ương; Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chỉ đạo xây dựng, trình Hội đồng nhân dân cùng cấp ban hành quy định về phân cấp quản lý tài sản công thuộc phạm vi quản lý của địa phương bảo đảm thời hạn theo quy định (trước ngày 31/7/2018);
Bộ Y tế, Bộ Giáo dục & Đào tạo, Bộ Lao động, Thương binh & Xã hội chỉ đạo xây dựng, ban hành theo thẩm quyền văn bản quy phạm pháp luật quy định chi tiết hướng dẫn về tiêu chuẩn, định mức sử dụng diện tích cơ sở hoạt động sự nghiệp, máy móc, thiết bị chuyên dùng thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ theo quy định tại Nghị định số 152/2017/NĐ-CP và Quyết định số 50/2017/QĐ-TTg;
Về các địa phương, căn cứ quy định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và tình hình thực tế, Bộ, cơ quan trung ương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xác định thẩm quyền ban hành tiêu chuẩn, định mức sử dụng tài sản công chuyên dùng của các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi quản lý (tài sản do Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan trung ương, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành tiêu chuẩn, định mức; tài sản do Thủ trưởng đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư ban hành tiêu chuẩn, định mức; tài sản phân cấp cho các cơ quan, tổ chức, đơn vị cấp dưới ban hành tiêu chuẩn, định mức); trên cơ sở đó, chỉ đạo xây dựng, ban hành kịp thời tiêu chuẩn, định mức sử dụng tài sản công chuyên dùng để làm cơ sở thực hiện việc giao, đầu tư xây dựng, mua sắm, quản lý, sử dụng, xử lý tài sản công tại cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi quản lý.
Phan Phan
