Quang cảnh phiên họp tổ
Cần rà soát kỹ, tránh “một việc nhiều luật”
Tại phiên thảo luận tổ, đại biểu Trần Thị Hoa Ry (Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau) và đại biểu Lê Thị Ngọc Linh (Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau) cùng cho rằng dự án Luật Chuyển đổi số hiện còn chồng chéo, trùng lặp với nhiều luật chuyên ngành, như Luật Công nghệ thông tin, Luật Viễn thông, Luật An toàn thông tin mạng, Luật Thương mại điện tử và Luật An ninh mạng.
Cũng theo các đại biểu, việc phân tán chính sách ở nhiều điều khoản khiến việc áp dụng thiếu nhất quán, khó tra cứu và giám sát. Đại biểu Lê Thị Ngọc Linh (Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau) đề nghị hệ thống hóa các chính sách chuyển đổi số vào một chương riêng, tạo hành lang pháp lý thống nhất, minh bạch và dễ thực hiện.
Đại biểu Lê Thị Ngọc Linh - Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau phát biểu
Đồng quan điểm, đại biểu Trần Thị Hoa Ry nhấn mạnh luật nên tập trung quy định những nguyên tắc lớn, còn các vấn đề kỹ thuật và chuyên sâu nên dẫn chiếu đến các luật chuyên ngành. Cách tiếp cận này, theo đại biểu, vừa bảo đảm tính linh hoạt, vừa giúp luật dễ thích ứng với tốc độ phát triển công nghệ.
Đại biểu Trần Thị Hoa Ry - Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau phát biểu
Chuyển đổi số phải lan tỏa tới cộng đồng và doanh nghiệp
Dự án Luật Chuyển đổi số được đánh giá là dự án Luật khó và đặc biệt, bởi trên thế giới chưa có quốc gia nào ban hành luật tương tự. Đại biểu Nguyễn Thị Kim Anh (Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh) đề nghị cơ quan soạn thảo rà soát, loại bỏ các khái niệm đã phổ biến như “chính phủ số”, “công dân số”, “nhân lực số” để tránh đa nghĩa, đồng thời viết lại Điều 4 về chính sách Nhà nước theo hướng mang tính quy phạm, cụ thể hóa tinh thần “Nhà nước kiến tạo và dẫn dắt”.
Đại biểu Nguyễn Thị Kim Anh – Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh phát biểu
Đáng chú ý, đại biểu Nguyễn Thị Kim Anh kiến nghị bổ sung khái niệm “chuyển đổi số cộng đồng”, coi đây là chìa khóa giúp người dân, tổ chức xã hội, thôn, bản, khu dân cư ứng dụng công nghệ vào sản xuất và đời sống, thu hẹp khoảng cách số, hình thành cộng đồng số an toàn và sáng tạo.
Cùng hướng quan điểm “pháp luật phải đi vào thực tiễn”, đại biểu Nguyễn Duy Thanh (Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau) nhấn mạnh, để chuyển đổi số trở thành động lực phát triển kinh tế, Nhà nước cần có chính sách mạnh hỗ trợ doanh nghiệp truyền thống. Đại biểu đề xuất ưu đãi về thuế, tín dụng, đào tạo nhân lực số, đặc biệt cho doanh nghiệp nhỏ, vừa và vùng sâu, vùng xa.
Đại biểu Nguyễn Duy Thanh – Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau nhấn mạnh “Nếu không có công cụ tài chính và cơ chế hỗ trợ rõ ràng, mục tiêu phát triển kinh tế số sẽ khó đi vào đời sống”
Đảm bảo an toàn dữ liệu, phân định rõ trách nhiệm quản lý
Đa số các ý kiến đồng thuận rằng, cùng với thúc đẩy chuyển đổi số, cần chú trọng bảo đảm an toàn dữ liệu và minh bạch trong quản trị công nghệ. Đại biểu Trần Quốc Tỏ (Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh) chỉ ra sự chồng chéo trong phân công cơ quan quản lý, khi Luật Dữ liệu quy định Bộ Công an là đầu mối, trong khi dự thảo Luật Chuyển đổi số lại giao Bộ Khoa học và Công nghệ phụ trách toàn diện. Đại biểu kiến nghị rà soát, phân định rõ trách nhiệm giữa các bộ, tránh tình trạng “một lĩnh vực nhiều đầu mối”, gây khó trong triển khai thực tế.
Đại biểu Trần Quốc Tỏ - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh phát biểu
Đại biểu Trần Thị Hoa Ry (Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau) cũng lưu ý cần có nguyên tắc chặt chẽ trong quản lý và nhập dữ liệu, bảo đảm chính xác tuyệt đối và phân tầng truy cập thông tin theo cấp độ bảo mật.Đại biểu đề nghị bổ sung quy định về trách nhiệm khi ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong cơ quan nhà nước, trong đó phải ngăn chặn AI truy cập dữ liệu bên ngoài, đảm bảo an toàn, minh bạch và tôn trọng quyền con người.
Các đại biểu tham dự phiên thảo luận tổ
Tăng cường đạo đức số và hành lang pháp lý cho không gian mạng
Đại biểu Lê Thị Ngọc Linh (Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau) với đề xuất bổ sung các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động chuyển đổi số, đặc biệt là lợi dụng công nghệ và trí tuệ nhân tạo để gây chia rẽ, kỳ thị hoặc phân biệt đối xử trên không gian mạng. Theo đại biểu, quy định này giúp lấp khoảng trống pháp lý trong lĩnh vực mới, đồng thời tăng cường tính minh bạch và kỷ cương trong không gian số.
Đại biểu Lê Thị Ngọc Linh nhấn mạnh “Chuyển đổi số không chỉ là câu chuyện công nghệ, mà còn là câu chuyện về đạo đức, trách nhiệm và niềm tin xã hội”
Cần cơ chế tài chính và tín dụng rõ ràng cho kinh tế số
Một số đại biểu cho rằng để doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư, Luật cần có quy định cụ thể về ưu đãi tài chính và thuế. Các quy định hiện nay “mới dừng ở mức khuyến khích”, chưa đủ cơ sở áp dụng thực tiễn. Do đó, đại biểu đề nghị luật cần nêu rõ mức ưu tiên về lãi suất, hỗ trợ tín dụng và giảm thuế cho doanh nghiệp tham gia chuyển đổi số, thay vì chỉ mang tính định hướng.
Các đại biểu cũng bày tỏ kỳ vọng, sau khi tiếp thu và hoàn thiện, Luật Chuyển đổi số sẽ trở thành nền tảng pháp lý vững chắc, giúp Việt Nam tiến nhanh, tiến vững và tiến xa trong kỷ nguyên số.
