Ông Yayren Teo (bên phải), Giám đốc Điều hành Mạng lưới Khởi nghiệp Singapore (GEN Singapore)
Ông cho biết, từ khi còn trẻ, ông đã luôn tự hỏi: "Làm thế nào để tạo ra một không gian mà người trẻ có thể đến chia sẻ và học hỏi kinh nghiệm cùng nhau?" Câu hỏi này đã dẫn dắt ông đến quyết định sáng lập một hội đồng chuyên cung cấp các chương trình cố vấn và tư vấn, giúp sinh viên có thể khởi nghiệp.
Hình thành hệ sinh thái khởi nghiệp
Vào năm 2016, hội đồng mà ông Yayren khởi xướng đã trở thành một tổ chức quốc tế, thu hút nhiều đối tượng có nhu cầu học hỏi về khởi nghiệp sáng tạo tại Singapore. Ông nhấn mạnh: “Chúng tôi hy vọng thông qua đó sẽ tìm kiếm những dự án tiềm năng và trao cơ hội về nguồn vốn cho các bạn trẻ trong việc xây dựng doanh nghiệp tương lai.”
Theo ông, vào năm 2017, Singapore đã ghi nhận khoảng 1.100 công ty khởi nghiệp. Để đạt được thành tựu này, sự hợp tác giữa Chính phủ, các đối tác liên quan, tổ chức tài chính và học thuật là điều cần thiết. Ông cho rằng, thông qua hệ sinh thái đó, các tổ chức khởi nghiệp có thể hiểu rõ cơ chế hoạt động và văn hóa của hệ sinh thái, từ đó hợp tác hiệu quả hơn.
Chính sách hỗ trợ từ chính phủ
Singapore, với dân số chỉ khoảng 6 triệu người, cần có chính sách hỗ trợ cho công dân trong quá trình khởi nghiệp. Chính phủ Singapore đã tạo điều kiện cho các tài năng trong lĩnh vực công nghệ có cơ hội phát triển. Hiện tại, nước này có nhiều công ty kỳ lân trong lĩnh vực công nghệ, chiếm một nửa trong khu vực Đông Nam Á.
Ông Yayren thông tin thêm rằng, vào năm 2023, Singapore xếp hạng thứ 8 về môi trường kinh doanh, với nhiều ưu thế liên quan đến quỹ đầu tư và phát triển nhân lực trong lĩnh vực công nghệ. Đến năm 2024, vị trí của Singapore đã vươn lên thứ 7, nhờ vào chương trình GEN Program. Giá trị tổng hệ sinh thái khởi nghiệp của Singapore đạt 144 tỷ đô la Mỹ, cho thấy đây là một môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp.
So sánh chính sách thuế của Singapore với các nước khác trong khu vực Đông Nam Á:
1. Singapore
Singapore được biết đến với chính sách thuế thân thiện đối với doanh nghiệp khởi nghiệp. Trong ba năm đầu tiên, các doanh nghiệp khởi nghiệp có thể nhận được giảm trừ thuế từ 5% đến 15%. Mức thuế suất doanh nghiệp cố định là 17%, nhưng có nhiều chương trình ưu đãi thuế khác nhau để khuyến khích đầu tư và khởi nghiệp.
2. Việt Nam
Việt Nam cũng có những chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp khởi nghiệp, nhưng mức thuế suất doanh nghiệp cơ bản là 20%. Tuy nhiên, các doanh nghiệp khởi nghiệp có thể được hưởng ưu đãi thuế trong một số trường hợp, như miễn thuế trong 2 năm đầu cho các doanh nghiệp mới thành lập trong lĩnh vực công nghệ.
3. Malaysia
Malaysia áp dụng mức thuế suất doanh nghiệp 24%, nhưng các doanh nghiệp khởi nghiệp có thể được miễn thuế trong 3 năm đầu tiên với điều kiện doanh thu không vượt quá một mức nhất định. Malaysia cũng có các quỹ đầu tư mạo hiểm và các chương trình hỗ trợ khác cho khởi nghiệp.
4. Thái Lan
Mức thuế suất doanh nghiệp tại Thái Lan là 20%, nhưng các doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ có thể được miễn thuế trong 3 năm đầu. Chính phủ Thái Lan cũng khuyến khích đầu tư vào các khu công nghệ cao và có nhiều chính sách hỗ trợ.
5. Indonesia
Indonesia áp dụng mức thuế suất doanh nghiệp 22%. Tuy nhiên, các doanh nghiệp khởi nghiệp có thể nhận được ưu đãi thuế trong một số lĩnh vực nhất định, nhưng chính sách này chưa rõ ràng và thường gặp khó khăn trong việc thực hiện.
6. Philippines
Philippines có mức thuế suất doanh nghiệp 25% cho các doanh nghiệp lớn, nhưng các doanh nghiệp khởi nghiệp có thể được hưởng các ưu đãi thuế trong khuôn khổ chương trình Start-Up Grant. Chính phủ cũng đang nỗ lực đơn giản hóa quy trình thuế cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Ưu đãi thuế cho doanh nghiệp khởi nghiệp
Một trong những chính sách quan trọng tiếp theo mà Singapore áp dụng cho các doanh nghiệp khởi nghiệp là ưu đãi về thuế. Trong ba năm đầu tiên, các doanh nghiệp có thể nhận được giảm trừ thuế từ 5% đến 15%, điều này giúp họ có nhiều cơ hội hơn trong việc tạo ra giá trị và tận dụng nguồn doanh thu.
Một số chương trình ưu đãi thuế nổi bật:
Chương trình giảm thuế doanh nghiệp (Startup Tax Exemption Scheme)
Mục tiêu: Hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp trong ba năm đầu hoạt động.
Ưu đãi: Doanh nghiệp có thể được miễn thuế lên đến 75% trên thu nhập chịu thuế đầu tiên (tối đa 100.000 SGD). Một phần thu nhập chịu thuế tiếp theo (tối đa 200.000 SGD) sẽ được giảm 50% thuế. Với điều kiện doanh nghiệp phải là công ty tư nhân, có ít nhất 3 cổ đông, và phải không có cổ đông cá nhân là công ty.
Chương trình hỗ trợ đầu tư (Investment Allowance)
Mục tiêu: Khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào tài sản cố định.
Ưu đãi: Doanh nghiệp có thể nhận được khoản giảm thuế theo tỷ lệ phần trăm trên chi phí đầu tư vào tài sản cố định, giúp giảm bớt gánh nặng thuế.
Chương trình khuyến khích nghiên cứu và phát triển (R&D Tax Incentives)
Mục tiêu: Thúc đẩy hoạt động nghiên cứu và phát triển trong các lĩnh vực công nghệ.
Ưu đãi: Doanh nghiệp có thể nhận được giảm thuế lên đến 250% cho các khoản chi phí nghiên cứu và phát triển đủ điều kiện. Các khoản chi phí phát triển phần mềm cũng có thể được hưởng ưu đãi tương tự.
Chương trình ưu đãi thuế dành cho doanh nghiệp đổi mới (Innovation Incentives)
Mục tiêu: Khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào đổi mới sáng tạo.
Ưu đãi: Doanh nghiệp có thể được giảm thuế cho các dự án đổi mới sáng tạo, bao gồm cả đầu tư vào công nghệ mới và phát triển sản phẩm.
Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME Grant)
Mục tiêu: Hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa phát triển.
Ưu đãi: Các doanh nghiệp nhỏ có thể nhận được trợ cấp tài chính cho các hoạt động nâng cao năng lực, đào tạo nhân lực và đầu tư vào công nghệ.
Chính sách thúc đẩy đầu tư nước ngoài (Internationalization Incentives)
Mục tiêu: Khuyến khích doanh nghiệp mở rộng ra thị trường quốc tế.
Ưu đãi: Các doanh nghiệp có thể nhận được giảm thuế cho các khoản chi phí liên quan đến việc mở rộng và đầu tư ra nước ngoài.
Ông Yayren Teo kết luận: “Những nỗ lực này không chỉ giúp các doanh nghiệp khởi nghiệp phát triển mà còn góp phần tạo nên một hệ sinh thái khởi nghiệp mạnh mẽ và bền vững tại Singapore.” Những chia sẻ này không chỉ mang lại cái nhìn sâu sắc về mô hình khởi nghiệp của Singapore mà còn mở ra hướng đi mới cho những ai đang ấp ủ ý tưởng khởi nghiệp tại Việt Nam.
