Để xây dựng môi trường văn hóa trong các tòa soạn và người làm báo văn hóa, để có được một nền báo chí liêm chính, nhân văn, theo chúng tôi, trước tiên cần nâng cao trách nhiệm, tính tiên phong gương mẫu của các đảng viên. Đảng viên trong mỗi cơ quan báo chí cần đi đầu trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Chủ tịch Hồ Chí Minh và gương mẫu thực hiện nghiêm Kết luận số 23-KL/TW của Ban Bí thư TW Đảng khóa XII về tăng cường chỉ đạo, quản lý, phát huy vai trò của báo chí, xuất bản trong việc ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, ”tự diễn biến”, ”tự chuyển hóa” trong nội bộ.
Cán bộ, đảng viên, người làm báo Tạp chí Pháp lý tích cực hưởng ứng phong trào xây dựng cơ quan báo chí văn hoá, người làm báo văn hoá. (Quang cảnh Đại hội Chi bộ Tạp chí Pháp lý lần thứ VII, nhiệm kỳ 2022-2025)
Xây dựng cơ quan báo chí văn hóa, người làm báo văn hóa là yêu cầu vô cùng cấp thiết hiện nay
Kiến tạo không gian, môi trường văn hóa trong hoạt động báo chí; xây dựng cơ quan báo chí văn hóa, văn hóa báo chí của người làm báo là yêu cầu vô cùng cấp thiết đối với hoạt động báo chí trong giai đoạn hiện nay. Để các cơ quan báo chí làm tốt công tác này sẽ phải cần có rất nhiều yếu tố. Trong đó, đặc biệt phải chú trọng đến việc làm tốt công tác giáo dục đạo đức, chính trị tư tưởng cho người làm báo, đề cao văn hóa báo chí, đề cao vai trò trách nhiệm nêu gương của Lãnh đạo, cán bộ, đảng viên…
Văn hóa và báo chí có mối quan hệ biện chứng, báo chí là bộ phận của văn hóa nhưng báo chí cũng sáng tạo ra và phổ biến văn hóa, lưu truyền văn hóa. Với văn hoá, báo chí có vai trò quan trọng trong việc định hướng xây dựng đạo đức, lối sống cho con người thông qua các bài viết, định hướng tuyên truyền tấm gương người tốt việc tốt, “lấy cái đẹp, dẹp cái xấu”...Với báo chí, văn hóa được thể hiện ở kế hoạch, định hướng phát triển của cơ quan báo chí, với người làm báo đó là nếp sống, đạo đức nghề nghiệp, cách hành xử với đồng nghiệp, với công chúng trong tác nghiệp báo chí...
Nghị quyết số 33-NQ/TW “Về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước” ngày 9/6/2014 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI; Chỉ thị số 43-CT/TW ngày 8/4/2020 của Ban Bí thư về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam trong tình hình mới”; Luật Báo chí; Quy định đạo đức nghề nghiệp người làm báo Việt Nam, Quy tắc sử dụng mạng xã hội của người làm báo Việt Nam... đều coi trọng việc nâng cao văn hóa, đạo đức nghề nghiệp người làm báo, coi đây là một trong những vấn đề sống còn trong hoạt động báo chí.
Tuy nhiên, trong thời gian qua, bên cạnh những cơ quan báo chí làm tốt công tác giáo dục đạo đức, chính trị tư tưởng cho người làm báo, đề cao văn hóa báo chí, vẫn còn một số tổ chức cơ quan báo chí chưa thực sự chú trọng công tác này. Do đó dẫn đến tình trạng vẫn còn một bộ phận phóng viên, nhà báo thiếu tu dưỡng đạo đức, phẩm chất nghề nghiệp, có hành vi tiêu cực, thậm chí vi phạm pháp luật phải xử lý hình sự.
Đặc biệt, với sự xuất hiện của mạng xã hội và các phương tiện truyền thông mới trên internet đã và đang phát triển mạnh mẽ, tác động lớn đến mọi thành phần trong xã hội, tuy nhiên, chỉ vì câu chuyện tăng “view”, tăng “tia ra”... mà một số cơ quan báo chí, truyền thông chính thống đã bất chấp tôn chỉ, mục đích, vượt ra ngoài chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp, chạy theo MXH đi vào khai thác những đề tài theo hướng giật gân câu khách. Bản sắc của tờ báo bị bỏ quên, yếu tố văn hóa, nhân văn trong tác phẩm báo chí không được coi trọng, hình ảnh của tờ báo mờ nhạt trong lòng bạn đọc…
Vì thế, việc nâng cao nhận thức về văn hóa, tạo lập không gian văn hóa trong hoạt động báo chí, xây dựng cơ quan báo chí và người làm báo văn hóa trong giai đoạn hiện nay là yêu cầu vô cùng cấp thiết.
Thông tin, tư tưởng là một mặt trận. Các phóng viên, nhà báo là những chiến sĩ trên mặt trận ấy. Họ cần được trang bị tốt nhất bản lĩnh văn hóa để không bị lung lay bởi những yếu tố văn hóa xa lạ, không bị “tự diễn biến, tự chuyển hóa” bởi những tư tưởng, đạo đức trái với những giá trị mà chúng ta luôn đề cao. Khi mỗi cơ quan báo chí, mỗi đảng viên, mỗi nhà báo là một tấm gương thì việc xây dựng đạo đức xã hội trở nên thuận lợi hơn, tốt hơn.
Cán bộ, đảng viên, người làm báo Tạp chí Pháp lý tích cực hưởng ứng phong trào xây dựng cơ quan báo chí văn hoá, người làm báo văn hoá.
Tại TCPL, dưới sự chỉ đạo, lãnh đạo của Chi ủy Chi bộ, các đồng chí trong Chi uỷ và đặc biệt là đồng chí Bí thư chi bộ - Tổng Biên tập TCPL luôn chú trọng tạo lập không gian văn hóa trong hoạt động báo chí, xây dựng cơ quan Tạp chí, người làm báo Tạp chí văn hóa và coi đây là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục, thông qua những chương trình kế hoạch, phương hướng nhiệm vụ chính trị, nhiệm vụ thông tin tuyên truyền của TCPL; TCPL đã ban hành đầy đủ và chặt chẽ các quy chế hoạt động; quy trình tổ chức đề tài tác nghiệp, thẩm định, biên tập, phê duyệt xuất bản tin bài.
Dưới sự chỉ đạo, lãnh đạo của Chi ủy Chi bộ TCPL, Tòa soạn TCPL chủ trương xây dựng cơ quan Tạp chí, người làm báo Tạp chí văn hóa, thực hiện nghiêm tôn chỉ, mục đích hoạt động ; tuyệt đối không để xảy ra tình trạng “báo hoá” tạp chí và coi đây là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục, thông qua những chương trình kế hoạch, phương hướng nhiệm vụ chính trị, nhiệm vụ thông tin tuyên truyền của TCPL.
Đặc biệt, Ban Biên tập TCPL luôn quán triệt thực hiện nghiêm tôn chỉ, mục đích hoạt động ; tuyệt đối không để xảy ra tình trạng “báo hoá” tạp chí; tuyệt đối không “thương mại hoá”, “tư nhân hoá” tạp chí. Ban Biên tập TCPL thường xuyên kiểm soát chặt chẽ hoạt động tác nghiệp của phóng viên, biên tập viên, cộng tác viên, giữ vững kỷ luật, kỷ cương, không để xảy ra trường hợp nào lợi dụng danh nghĩa phóng viên, nhà báo trục lợi, vi phạm pháp luật…
Nhằm thực hiện tốt Kế hoạch số 156 – KH/ BTGTW ngày 14/6/2022 của Ban Tuyên giáo TW và Kế hoạch 185 ngày 18/7/2022 của HLGVN về tăng cường công tác chỉ đạo, quản lý, chấn chỉnh hoạt động báo, tạp chí, trang thông tin điện tử tổng hợp, mạng xã hội trong giai đoạn hiện nay, ngày 28/7/2022 Lãnh đạo TCPL đã ban hành Chương trình hành động số 30/TCPL về việc thực hiện Kế hoạch số 156 – KH/ BTGTW ngày 14/6/2022 của Ban Tuyên giáo TW và Kế hoạch 185 ngày 18/7/2022 của HLGVN. Theo đó, Lãnh đạo TCPL đã đề ra nhiều nhiệm vụ, giải pháp thiết thực cụ thể đối với Ban Lãnh đạo, Ban biên tập và cán bộ, đảng viên, biên tập viên, phóng viên - người làm báo tại Tạp chí; tăng cường nâng cao hơn nữa trách nhiệm từng cán bộ, đảng viên, biên tập viên, phóng viên trong thực thi nhiệm vụ; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát cán bộ, đảng viên, biên tập viên, phóng viên thực thi nhiệm vụ được giao…
Để làm tốt hơn nữa phong trào xây dựng cơ quan báo chí văn hoá, người làm báo văn hoá tại TCPL
Để kiến tạo không gian, môi trường văn hóa trong hoạt động báo chí; xây dựng cơ quan báo chí văn hóa, văn hóa báo chí của người làm báo sẽ phải cần có rất nhiều yếu tố. Trong đó, đặc biệt phải chú trọng đến việc làm tốt công tác giáo dục đạo đức, chính trị tư tưởng cho người làm báo, đề cao văn hóa báo chí, đề cao vai trò trách nhiệm nêu gương của các đảng viên đang công tác tại Tạp chí .
Do đó, để làm tốt hơn nữa phong trào xây dựng cơ quan báo chí văn hoá, người làm báo văn hoá tại TCPL, cần tiếp tục thực hiện tốt một số giải pháp:
Thứ nhất, mỗi Đảng viên cần tiên phong đi đầu trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Chủ tịch Hồ Chí Minh và gương mẫu thực hiện nghiêm Kết luận số 23-KL/TW của Ban Bí thư TW Đảng khóa XII về tăng cường chỉ đạo, quản lý, phát huy vai trò của báo chí, xuất bản trong việc ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, ”tự diễn biến”, ”tự chuyển hóa” trong nội bộ.
Thứ hai, đối với Lãnh đạo Toà soạn phải luôn nhận thức đúng đắn và đầy đủ về ý nghĩa, vai trò và tầm quan trọng của hoạt động xây dựng môi trường văn hóa trong Toà soạn, coi đây là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục, có đánh giá, kiểm tra, tổng kết đối với từng phóng viên, nhà báo. Xây dựng và tổ chức thực hiện nội quy, quy định gắn với các chuẩn mực về đạo đức, văn hóa; tạo môi trường sinh hoạt lành mạnh, thân thiện, hợp tác trong Toà soạn. Đề cao yếu tố văn hóa trong hoạt động nghiệp vụ và trong tác phẩm báo chí; nêu cao tính nhân văn, tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái, hướng đến các giá trị “chân, thiện, mỹ”, lan tỏa những điều tốt đẹp, đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, tiêu cực, bồi đắp nền tảng tinh thần xã hội…
Thứ ba, đối với mỗi Đảng viên và những người làm báo tại TCPL luôn phải có tư tưởng chính trị vững vàng, đạo đức, lối sống trong sáng; chấp hành nghiêm túc chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước; thực hiện đúng tôn chỉ, mục đích, nội quy, quy chế, quy định của Tạp chí, 10 điều Quy định đạo đức nghề nghiệp của người làm báo Việt Nam và Quy tắc sử dụng mạng xã hội của người làm báo Việt Nam.
Tích cực rèn luyện bản lĩnh nghề nghiệp; thường xuyên học tập, nâng cao kiến thức, nâng cao trình độ nghiệp vụ. Tận tụy, trách nhiệm với công việc; hành nghề trung thực, công tâm, không vụ lợi, không sách nhiễu, cửa quyền, giữ gìn phẩm giá, tư cách của người làm báo.
Tôn trọng quyền con người, quyền riêng tư, không gây tổn thương tinh thần, nhân phẩm, danh dự cá nhân và tổ chức. Ứng xử chân thành, thân ái; sẵn sàng chia sẻ, hỗ trợ đồng nghiệp; khiêm tốn, văn minh trong quan hệ công tác; chuẩn mực, thân thiện với công chúng…
Thời gian tới, với sự đồng lòng, quyết tâm cao của Lãnh đạo Toà soạn, cán bộ, đảng viên và phóng viên, biên tập viên - đội ngũ những người làm báo tại TCPL, chắc chắn rằng TCPL sẽ là một trong những cơ quan báo chí đi đầu trong phong trào thi đua xây dựng môi trường văn hóa trong cơ quan báo chí, người làm báo văn hóa.
