Từng được coi là một trong những đại gia giàu có nhất Việt Nam, với khối tài sản có thể đong đếm lên tới cả chục nghìn tỷ đồng, bỗng chốc Hà Văn Thắm vướng vòng lao lý.
Hà Văn Thắm sinh ngày 11/12/1972 tại xã An Hà, huyện Lạng Giang, Bắc Giang. Cuộc đời ông bắt đầu phất lên từ khi gia nhập Ngân hàng Nông thôn Hải Hưng (sau này là Ngân hàng TMCP Đại Dương - OceanBank). Hà Văn Thắm đã đưa nhà băng này phát triển thần tốc sau khi chuyển đổi mô hình từ ngân hàng nông thôn lên đô thị.
Tuy nhiên, cũng chính Thắm bị cho là người đã gây hậu quả nghiêm trọng, "phá nát" OceanBank thành một "ngân hàng 0 đồng" để rồi phải trả giá sau vành móng ngựa. Giữa 2010, thị trường chứng khoán xôn xao với một cái tên khá mới vừa xuất hiện: Ông Hà Văn Thắm, chủ tịch Công ty CP Tập đoàn Đại Dương - Ocean Group (OGC), một doanh nhân khá trẻ, chưa đến 40 tuổi.
[caption id="attachment_185145" align="aligncenter" width="410"]
Cựu Chủ tịch Ocean Group Hà Văn Thắm với khối tài sản "khủng"[/caption]
Tập đoàn Đại Dương của ông Thắm được biết đến khi lên sàn với một bản cáo bạch rất hoành tráng. Đó là một tập đoàn kinh tế đa ngành, từ bất động sản, khách sạn, tài chính, truyền thông và thương mại thực phẩm... Chỉ một thời gian ngắn sau, Ocean Group trở thành một trong những doanh nghiệp tư nhân lớn nhất trên sàn chứng khoán khi đó, với vốn hóa thị trường lên tới hơn 10 nghìn tỷ đồng. Trong đó, bất động sản được xác định là mảng chiến lược với các dự án đầu tư lớn ở nhiều thành phố như: Hà Nội, TP HCM, Nha Trang, Đà Nẵng, Vinh, Quảng Ninh.
Một số dự án nổi tiếng như: VNT Tower Nguyễn Trãi, StarCity Lê Văn Lương (Hà Nội)… Theo VnExpres, dù Thắm chỉ trực tiếp đứng tên sở hữu 1,11% ở Tập đoàn Đại Dương nhưng tỷ lệ sở hữu gián tiếp qua các công ty con của ông lại khá lớn. Doanh nghiệp tư nhân Hà Bảo, mà Hà Văn Thắm là chủ sở hữu, nắm giữ 44,37% Ocean Group.
Lúc đó, Thắm sở hữu khối tài sản lớn bao gồm: Cổ phần Tập đoàn Đại Dương (OGC), Tài sản của doanh nghiệp tư nhân Hà Bảo... Tài sản công khai của doanh nhân này trong năm 2012 và 2013 đều ở quanh mức 1.500 tỷ đồng.
Theo VietnamNet, Hà Văn Thắm còn trực tiếp và gián tiếp sở hữu nhiều doanh nghiệp như Ocean Hospitality (75%), Công ty TNHH VNT, Đại Dương Thăng Long, Ocean Media (50%),... và có thời điểm là thành viên HĐQT Vinamilk, VS Industry Việt Nam.
Trên thực tế, Hà Văn Hà Văn Thắm khởi nghiệp từ khá sớm, đầu những năm 90, với thành công ban đầu đến từ việc kinh doanh lốp xe ô tô và dầu ăn. Cú làm ăn mạnh tay đầu tiên là thương vụ thâu tóm Ngân hàng Nông thôn Hải Hưng từ mức vốn hơn chục tỷ trở thành OceanBank với số vốn 4.000 tỷ đồng vào 2012.
Tuy nhiên, Hà Văn Thắm chỉ thật sự phất lên khi thị trường chứng khoán nóng lên rồi bùng nổ. Sàn chứng khoán từ chỗ giao dịch lèo tèo đến thời cực thịnh vào cuối năm 2007 và đầu năm 2008. Lúc cao điểm, thị trường chứng khoán Việt Nam đã đạt ngưỡng xấp xỉ 1.100 điểm. Cuối năm 2007, giá trị vốn hóa của HSX đạt 333.529 tỷ đồng.
Cũng phải nói thêm, thời kỳ này, những khoản giao dịch chứng khoán, đặc biệt là trên sàn OTC, đều không có hóa đơn tài chính, những khoản thu nhập không phải kê khai và không phải chịu thuế. Thỏa sức hoành hành, thỏa sức mua bán kiếm lời mà không sợ bị soi.
Thời vàng son, Ocean Group của đại gia Hà Văn Thắm từng nổi lên nhờ các thương vụ thâu tóm đất vàng ở Hà Nội. Mỗi thương vụ, nhỏ thì dăm bảy trăm tỷ, lớn thì cả ngàn tỷ. Thấy Ocean của Thắm gặp đâu mua đấy, cứ y như là sắp gom cả Hà Nội vào đế chế Ocean.
Trong lĩnh vực kinh doanh khách sạn, công ty con CTCP Khách sạn và Dịch vụ Đại Dương (Ocean Hospitality, mã chứng khoán OCH) có vốn điều lệ 2.000 tỷ đồng, thực hiện đầu tư và quản lý chuỗi khách sạn, khu nghỉ dưỡng với thương StarCity tiêu chuẩn 4 sao quốc tế và Sunrise tiêu chuẩn 5 sao quốc tế.
Ở mảng tài chính, Ocean Group có CTCP Chứng khoán Đại Dương (Ocean Securities) có vốn điều lệ 300 tỷ đồng và ngân hàng OceanBank vốn 4.000 tỷ đồng. Trong lĩnh vực truyền thông, tập đoàn có Ocean Media là công ty quản lý kênh truyền hình InfoTV.
Ngoài ra, Ocean Group cũng từng là chủ sở hữu một chuỗi siêu thị có tiếng mang tên Ocean Mart trước khi chuyển nhượng cho VinGroup.
Vào giữa năm 2014, Ocean Group nắm 20% cổ phần của Ocean Bank, 75% cổ phần của Ocean Hospitality, 75% cổ phần của Ocean Securities và 50% cổ phần của Ocean Media. Công ty con Ocean Hospitality sở hữu 96,92% vốn tại CTCP Sài Gòn Givral (Saigon Givral), 74% CTCP Dịch vụ hỗ trợ và Phát triển đầu tư (IOC), 62% CTCP Tân Việt, 83% CTCP Du lịch Khách sạn Suối Mơ và sở hữu Kem Tràng Tiền.
Tháng 4/2010, Ocean Group được niêm yết trên Sở GDCK TP. Hồ Chí Minh với mức giá khởi điểm lên tới 30.000 đồng. Mã cổ phiếu OGC sau đó nhanh chóng trở thành một blue-chip và được săn đón bởi các nhà đầu tư.
Theo báo cáo quản trị của Ocean Group, trước thời điểm bị bắt, Hà Văn Thắm trực tiếp sở hữu 3,33 triệu cổ phiếu OGC, tương đương tỷ lệ sở hữu 1,1%; tuy nhiên Doanh nghiệp tư nhân Hà Bảo do ông Thắm làm chủ lại nắm giữ tới 133,1 triệu cổ phiếu OGC. Ít nhất là trên sổ sách, Hà Văn Thắm trực tiếp và gián tiếp sở hữu khoảng 45,5% vốn của Ocean Group; quy ra giá thị trường khoảng hơn 2.000 tỷ đồng.
Tại Ocean Hospitality, Hà Văn Thắm cũng không trực tiếp nắm giữ cổ phần, song thông qua Ocean Group sở hữu 75% và anh trai và ông Hà Văn Thắm có 2,9%, quy ra giá trị vốn hoá lên tới gần 5.500 tỷ đồng.
Như vậy cộng cả cổ phần chi phối tại OceanBank, thì khối tài sản có thể đong đếm được của Hà Văn Thắm trước thời điểm vướng vòng lao lý đã lên tới cả chục nghìn tỷ đồng, đó là chưa kể tới những tài sản đứng tên cá nhân và cổ phần tại các doanh nghiệp chưa niêm yết.
Từ một nhà băng đang tiến nhanh trong khối ngân hàng cổ phần, OceanBank nhanh chóng xuống dốc vì những quyết định sai lầm của người thuyền trưởng Hà Văn Thắm. Trước khi ông này và nhiều đồng sự vướng vòng lao lý, có lúc nợ xấu của OceanBank chiếm 50% tổng dư nợ. Khi Ngân hàng Nhà nước quyết định mua lại OceanBank với giá 0 đồng, vốn chủ sở hữu của nhà băng này được kiểm toán thông báo đã âm hơn 10.000 tỷ đồng. Đầu tháng 10/2016, đại gia Hà Văn Thắm cùng nhiều đồng phạm bị đề nghị truy tố về nhiều tội, trong đó có vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, sau 2 năm bị khởi tố và bắt tạm giam.
Trong phiên tòa ngày 29/9, TAND Hà Nội đã ra bản án sơ thẩm với cựu chủ tịch OceanBank Hà Văn Thắm và 50 đồng phạm.Theo đó, cựu Chủ tịch HĐQT OceanBank Hà Văn Thắm bị mức án chung thân vì bốn tội: cố ý làm trái, vi phạm quy định về cho vay, lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản và tham ô tài sản.
Tuy nhiên, đến ngày 18/10, Hà Văn Thắm đã có đơn kháng cáo đề nghị Tòa án cấp phúc thẩm xem xét không truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “tham ô tài sản” và tội “lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản”.
Trong đơn kháng cáo, Hà Văn Thắm đề nghị Tòa án Cấp cao tại Hà Nội xem xét lại một phần bản án hình sự và dân sự mà Tòa án cấp sơ thẩm đã tuyên.
Theo ANTT
