Quang cảnh kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV diễn ra hồi tháng 11/2022
Luật đấu thầu: Bảo đảm quản lý chặt chẽ, tránh để trục lợi, tiêu cực
Dự thảo Luật Đấu thầu (sửa đổi) được xây dựng trên cơ sở 5 nhóm chính sách trong đề nghị xây dựng Luật đã được Quốc hội, Chính phủ thông qua, gồm 10 Chương, 98 Điều.
Cụ thể, Dự thảo luật đã sửa đổi về phạm vi điều chỉnh và nguyên tắc áp dụng; nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác đấu thầu, bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch trong hoạt động đấu thầu; đơn giản hóa quy trình, thủ tục thực hiện hoạt động đấu thầu lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư, cắt giảm thời gian, chi phí trong hoạt động đấu thầu; hoàn thiện chính sách đấu thầu mua sắm hàng hóa trong nước, sản phẩm đổi mới sáng tạo, mua sắm xanh; nâng cao hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý Nhà nước về đấu thầu; phòng chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí trong hoạt động đấu thầu...
Tại kỳ họp thứ 4 Quốc hội Khoá XV vừa qua, Dự thảo Luật Đấu thầu sửa đổi đã được Quốc hội cho ý kiến góp ý hoàn thiện. Theo đó, đa số ý kiến của các đại biểu Quốc hội nhất trí về sự cần thiết sửa đổi Luật Đấu thầu để tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác đấu thầu, góp phần công khai, minh bạch, tiết kiệm trong chống tiêu cực, sử dụng ngân sách Nhà nước.
Các đại biểu đề nghị đánh giá kỹ tác động của chính sách, sửa đổi, bổ sung tính hiệu quả của các quy định trong Luật; đưa ra nhiều ý kiến về phạm vi, đối tượng điều chỉnh, giải thích từ ngữ, khái niệm, hành vi bị cấm, quy định nhà thầu, nhà đầu tư, đảm bảo cạnh tranh trong đấu thầu, cơ chế đền bù, quy trình thủ tục trong hoạt động đấu thầu, lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư, các hình thức hợp đồng, thanh tra kiểm tra giám sát trong hoạt động đấu thầu…
Hiện cơ quan soạn thảo đang tiếp tục hoàn thiện dự án Luật và dự kiến sẽ trình Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ 5, tháng 5/2023.
Luật Giá (sửa đổi) và Luật Đấu thầu (sửa đổi) dự kiến sẽ được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội Khoá XV vào tháng 5 năm 2023 tới đây.
Luật Giá (sửa đổi) sẽ điều chỉnh toàn diện những vấn đề về giá
Luật giá hiện hành được Quốc hội thông qua từ năm 2012 có hiệu lực từ 1/1/2013, đến nay đã đạt được nhiều kết quả khả quan. Tuy nhiên cùng với sự phát triển của kinh tế xã hội cùng với hội nhập quốc tế, Bộ Tài chính đã đánh giá, tổng kết và xuất phát tự thực tiễn đã trình Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội sửa đổi bổ sung Luật Giá và được cho ý kiến tại kỳ họp thứ 4 Quốc hội Khoá XV vừa qua.
Dự thảo Luật Giá (sửa đổi) kiên trì thực hiện theo nguyên tắc thị trường và có sự quản lý của Nhà nước, phù hợp với chủ trương chung của Đảng và Nhà nước là xây dựng nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
Theo đó, dự thảo củng cố, hoàn thiện 9 nhóm nội dung lớn gồm: Danh mục hàng hóa, dịch vụ do nhà nước định giá; Phương pháp định giá; Bình ổn giá; Kê khai giá; Hiệp thương giá; Công tác tổng hợp, phân tích, dự báo giá thị trường; Điều kiện đối với doanh nghiệp thẩm định giá; Điều kiện đối với thẩm định viên về giá; Hoạt động thẩm định giá của nhà nước.
Tại phiên thảo luận Quốc hội, các đại biểu Quốc hội nhất trí với sự cần thiết sửa đổi Luật nhằm khắc phục những bất cập, hạn chế hiện hành, khắc phục những phân tán trong hệ thống pháp luật về giá, đảm bảo khả thi, đảm bảo cơ sở pháp lý trong lĩnh vực giá để vận hành thông suốt nền kinh tế và hoạt động của các cơ quan, đơn vị.
Các đại biểu cũng tham gia nhiều ý kiến và các điều khoản cụ thể như phạm vi, đối tượng điều chỉnh, giải thích từ ngữ, tính cụ thể, tính thống nhất của dự thảo Luật với các luật khác liên quan.
Góp ý về các nội dung như nguyên tắc quản lý, điều tiết giá của Nhà nước; các hành vi bị cấm; công khai thông tin về giá; thẩm định giá; thẩm quyền của các cơ quan quản lý nhà nước về giá, phân công phân cấp giữa các cơ quan quản lý về giá; tiêu chuẩn của hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá; các trường hợp và biện pháp bình ổn giá, Quỹ bình ổn giá; nguyên tắc, tiêu chí, thẩm quyền, trách nhiệm của xác định danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá; doanh nghiệp thẩm định giá, thẩm định viên về giá, thẩm định giá của Nhà nước, Hội đồng thẩm định giá…
Theo Bộ Tài chính, hiện nay, công tác quản lý giá đang được điều chỉnh bởi Luật Giá và nhiều luật chuyên ngành. Trong Luật Giá (sửa đổi) lần này sẽ bao quát, tổng hợp để đảm bảo công tác quản lý giá được bao quát, tránh chồng chéo giữa Luật Giá và các luật chuyên ngành, nhất là các mặt hàng do Nhà nước định giá. Qua rà soát hiện nay có 52 nhóm mặt hàng do Nhà nước định giá, sẽ rà soát đưa ra khỏi danh sách 14 nhóm mặt hàng, dịch vụ, bổ sung 2 nhóm mặt hàng là sách giáo khoa và hàng hóa, dịch vụ an ninh quốc phòng do nhà nước đặt hàng.
Luật Giá (sửa đổi) sẽ củng cố thêm các quy định và phân cấp, phân quyền, phân định rõ trách nhiệm của các cấp, các ngành nhất là các bộ, ngành, địa phương, tránh chồng chéo, đùn đẩy trách nhiệm trong quản lý giá. Một trong các thay đổi lớn tại dự thảo là đã điều chỉnh thẩm quyền quy định danh mục hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá cho Chính phủ nhằm tăng cường tính linh hoạt nhưng vẫn đảm bảo tính chặt chẽ, minh bạch thông qua việc củng cố, quy định rõ về trường hợp, phạm vi, quy trình thực hiện bình ổn giá.
Ngoài ra, đối với công tác thẩm định giá, Luật Giá sửa đổi cũng quy định để đảm bảo tính chuyên nghiệp, rõ ràng hơn, nâng cao trách nhiệm của các doanh nghiệp thẩm định giá và các thẩm định viên về giá theo các lĩnh vực gắn với việc tăng cường điều kiện về thành lập, kinh doanh, hoạt động của doanh nghiệp thẩm định giá; quy định rõ giá trị pháp lý của kết quả thẩm định giá đồng thời quy định trách nhiệm về chuyên môn, nghiệp vụ của doanh nghiệp thẩm định giá, thẩm định viên về giá.
Luật đất đai sửa đổi với nhiều chính sách mới
Là một trong những dự án luật đặc biệt quan trọng tác động trực tiếp đến mọi người dân và doanh nghiệp, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã thể chế các định hướng trong Văn kiện Đại hội Đảng Khóa XIII, các Nghị quyết, kết luận của Đảng, của Quốc hội với nhiều chính sách mới:
Quy định cụ thể quyền và trách nhiệm của Nhà nước; quyền, nghĩa vụ của công dân đối với đất đai: Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã hoàn thiện các chế định về quyền của Nhà nước, xác định trách nhiệm của các cơ quan trong việc quy hoạch, kế hoạch, xác định mục đích, hạn mức và thời hạn sử dụng đất; hoàn thiện các quy định về thu hồi, trưng dụng, giao đất, cho thuê đất và công nhận quyền sử dụng đất; quyết định chính sách tài chính về đất đai; quy định quyền, nghĩa vụ của người sử dụng đất; điều tiết thị trường và nguồn thu từ đất…
Hoàn thiện các quy định về các quyền của người sử dụng đất: Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã bổ sung quy định quyền được thế chấp, cho thuê lại quyền thuê đất trong trường hợp trả tiền thuê đất hàng năm, bán tài sản thuộc sở hữu gắn liền với đất; quyền và nghĩa vụ sử dụng đất để xây dựng công trình ngầm, công trình trên không; các quy định về góp quyền sử dụng đất để xây dựng, chỉnh trang đô thị phục vụ lợi ích chung…
Về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất: Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) bổ sung, hoàn thiện các quy định về nguyên tắc bảo đảm tính thống nhất với các quy hoạch ngành, lĩnh vực có sử dụng đất; hệ thống quy hoạch sử dụng đất bảo đảm đồng bộ ba cấp, trong đó quy hoạch sử dụng đất cấp huyện chi tiết đến từng thửa đất; Bổ sung nội dung quy hoạch thể hiện được chỉ tiêu, không gian sử dụng đất; xác định khu vực sử dụng đất cần bảo vệ nghiêm ngặt, khu vực cần giữ ổn định, khu vực phát triển; định hướng phát triển các khu đô thị, khu công nghiệp, khu thương mại dịch vụ; đổi mới về phương pháp lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
Về thu hồi đất và chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư: Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã quy định cụ thể điều kiện, tiêu chí, các trường hợp Nhà nước thu hồi đất để thực hiện các dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng và trình tự, thủ tục bồi thường, hỗ trợ, tái định cư bảo đảm công khai, minh bạch trong thực thi và giám sát.
Đa dạng các hình thức bồi thường bằng đất hoặc bằng tiền, bằng nhà ở; giá đất bồi thường theo giá thị trường; công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phải thực hiện trước khi thu hồi đất.
Cụ thể hóa nguyên tắc người được tái định cư phải có chỗ ở mới, có thu nhập và điều kiện sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ thông qua quy định về tiêu chí hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, địa điểm tái định cư…