Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua nghị quyết đầu tiên về AI

Ảnh minh hoạ

Nghị quyết do Mỹ đề xuất và được Trung Quốc cùng 122 quốc gia khác đồng bảo trợ và là một nghị quyết không mang tính ràng buộc.

Theo đó, Nghị quyết của Đại hội đồng Liên hợp quốc nhấn mạnh sự cần thiết của các hệ thống AI "an toàn, bảo mật và đáng tin cậy" nhằm thúc đẩy-thay vì cản trở-việc tiếp cận công bằng các lợi ích mà chúng mang lại để phát triển bền vững cũng như ứng phó các thách thức toàn cầu khác.

Nghị quyết này nhằm mục đích thu hẹp khoảng cách kỹ thuật số giữa các nước phát triển giàu có và các nước đang phát triển nghèo hơn và đảm bảo rằng tất cả họ đều có mặt trong các cuộc thảo luận về AI. Nghị quyết cũng nhằm mục đích đảm bảo rằng các nước đang phát triển có công nghệ và khả năng tận dụng lợi ích của AI, bao gồm phát hiện bệnh tật, dự đoán lũ lụt, giúp đỡ nông dân và đào tạo thế hệ công nhân tiếp theo.

Đồng thời, nghị quyết cũng công nhận sự tăng tốc nhanh chóng của việc phát triển và sử dụng trí tuệ nhân tạo, đồng thời nhấn mạnh “sự cấp bách của việc đạt được sự đồng thuận toàn cầu về các hệ thống trí tuệ nhân tạo an toàn, bảo mật và đáng tin cậy”.

Nghị quyết cũng nhận ra rằng “quản trị hệ thống trí tuệ nhân tạo là một lĩnh vực đang phát triển” cần thảo luận thêm về các phương pháp quản trị khả thi. Và nó nhấn mạnh rằng sự đổi mới và quy định đang củng cố lẫn nhau - không loại trừ lẫn nhau.

Nghị quyết khuyến khích tất cả các quốc gia, tổ chức khu vực và quốc tế, cộng đồng công nghệ, xã hội dân sự, giới truyền thông, học viện, tổ chức nghiên cứu và cá nhân “phát triển và hỗ trợ các khuôn khổ và phương pháp quản lý và quản lý” cho các hệ thống AI an toàn.

Nghị quyết cảnh báo chống lại “thiết kế, phát triển, triển khai và sử dụng hệ thống trí tuệ nhân tạo không đúng hoặc độc hại, chẳng hạn như không có biện pháp bảo vệ đầy đủ hoặc theo cách không phù hợp với luật pháp quốc tế”.

Theo nghị quyết, mục tiêu chính là sử dụng trí tuệ nhân tạo để giúp thúc đẩy tiến trình đạt được các mục tiêu phát triển đang bị tụt hậu của Liên Hợp Quốc vào năm 2030, bao gồm chấm dứt nạn đói nghèo toàn cầu, cải thiện sức khỏe trên toàn thế giới, đảm bảo chất lượng giáo dục trung học cho tất cả trẻ em và đạt được mục tiêu bình đẳng giới.

Nghị quyết kêu gọi 193 quốc gia thành viên Liên Hợp quốc và các quốc gia khác hỗ trợ các nước đang phát triển tiếp cận các lợi ích của chuyển đổi kỹ thuật số và hệ thống trí tuệ nhân tạo an toàn. Đồng thời “nhấn mạnh rằng nhân quyền và các quyền tự do cơ bản phải được tôn trọng, bảo vệ và thúc đẩy trong suốt vòng đời của hệ thống trí tuệ nhân tạo”.

Một phiên họp của Đại hội đồng Liên hợp quốc.

Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris và Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan đã gọi nghị quyết này là “lịch sử” trong việc đưa ra các nguyên tắc sử dụng trí tuệ nhân tạo một cách an toàn. Ngoại trưởng Antony Blinken gọi đây là “một nỗ lực mang tính bước ngoặt và là cách tiếp cận toàn cầu đầu tiên nhằm phát triển và sử dụng công nghệ mới nổi mạnh mẽ này. AI phải vì lợi ích chung - nó phải được áp dụng và nâng cao theo cách bảo vệ mọi người khỏi những tổn hại tiềm ẩn và đảm bảo mọi người đều có thể tận hưởng những lợi ích của nó”.

Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp quốc, bà Linda Thomas-Greenfield phát biểu tại phiên họp rằng: “Trong thời điểm mà thế giới được coi là ít đồng tình, có lẽ khía cạnh cấp tiến thầm lặng nhất của nghị quyết này là sự đồng thuận rộng rãi được tạo ra dưới danh nghĩa thúc đẩy tiến bộ”.

“Liên Hợp quốc và trí tuệ nhân tạo đều cùng tồn tại, cả hai đều được sinh ra trong những năm sau Thế chiến II. Cả hai đã phát triển và phát triển song song. Ngày nay, khi Liên Hợp quốc và trí tuệ nhân tạo cuối cùng cũng giao nhau, chúng ta có cơ hội và trách nhiệm lựa chọn là một cộng đồng toàn cầu thống nhất để quản lý công nghệ này thay vì để nó chi phối chúng ta”, bà cho biết.

Trước đó, vào tháng 11/2023, Mỹ, Anh và hơn chục quốc gia khác đã ký một thỏa thuận quốc tế không ràng buộc về cách giữ cho AI có những thiết kế an toàn để nó không bị những kẻ lừa đảo lạm dụng. Thỏa thuận này phần lớn xuất phát từ quan điểm an ninh mạng.

Mới đây nhất, vào ngày 13/3, các nhà lập pháp Liên minh châu Âu đã đưa ra phê duyệt cuối cùng  cho các quy tắc AI toàn diện đầu tiên trên thế giới, dự kiến sẽ có hiệu lực vào tháng 5 hoặc tháng 6 sau một vài thủ tục cuối cùng.

Các quốc gia khác như Ấn Độ và Nhật Bản cũng đã có những nỗ lực đáng chú ý và đưa ra các hướng dẫn về AI.