VKSND tối cao kiến nghị Quốc hội xem xét nghiên cứu xây dựng Luật Đạo đức

Kết quả nhiều mặt công tác của ngành Kiểm sát nhân dân trong năm 2022 vượt chỉ tiêu Quốc hội giao.

Theo đó, năm 2022, VKSND các cấp tiếp tục chú trọng và tăng cường công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố. Nhiều biện pháp được thực hiện đạt kết quả tích cực hơn so với năm 2021 như: tăng 13,8% các cuộc kiểm sát trực tiếp, tăng 0,2% số văn bản yêu cầu kiểm tra, xác minh. Qua đó, VKSND các cấp đã kịp thời yêu cầu Cơ quan điều tra khởi tố 481 vụ án; phát hiện, huỷ bỏ hoặc yêu cầu hủy bỏ 100 quyết định không có căn cứ hoặc trái pháp luật của cơ quan điều tra. Số kiến nghị của VKSND yêu cầu các cơ quan hữu quan khắc phục vi phạm tăng so với cùng kỳ năm 2021 và hầu hết đều được thực hiện, đạt tỷ lệ 99,2%, vượt 19,2% so với chỉ tiêu Quốc hội giao. Chất lượng công tác truy tố được chú trọng, tỷ lệ truy tố đúng thời hạn, truy tố đúng tội danh vượt so với yêu cầu của Quốc hội. Qua thực hiện chức năng, VKSND các cấp đã ban hành 850 kiến nghị các cơ quan, tổ chức áp dụng biện pháp phòng ngừa vi phạm pháp luật và tội phạm.

Bên cạnh đó, VKSND các cấp tiếp tục triển khai nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng tranh tụng của Kiểm sát viên tại phiên tòa; kiểm sát chặt chẽ các bản án, quyết định của Tòa án. Về cơ bản, công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử các vụ án hình sự có kết quả tích cực, hạn chế việc oan, sai, bỏ lọt tội phạm và đạt các chỉ tiêu theo yêu cầu của Quốc hội. Tỷ lệ kháng nghị phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm các vụ án hình sự được Tòa án chấp nhận đều vượt chỉ tiêu của Quốc hội. Chất lượng các kiến nghị yêu cầu Tòa án khắc phục vi phạm trong hoạt động xét xử được bảo đảm, được Tòa án tiếp thu, thực hiện đạt tỷ lệ cao (99,8%).

Đã khởi tố mới 501 vụ tội phạm về tham nhũng, chức vụ, tăng 137 vụ

Đáng chú ý, theo báo cáo của VKSND tối cao, một số loại tội phạm có số vụ khởi tố mới tăng như: Tội phạm về tham nhũng, chức vụ tăng nhiều nhất, đã khởi tố mới 501 vụ, tăng 137 vụ, chủ yếu xảy ra trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, quản lý đất đai, đầu tư các dự án. Riêng các tội phạm xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, sở hữu và môi trường giảm nhiều nhất, đã khởi tố 31.711 vụ, giảm 2.628 vụ.

Đáng lưu ý, cơ quan công an đã khởi tố điều tra nhiều hành vi vi phạm quy định của Nhà nước về quản lý thị trường chứng khoán với thủ đoạn tinh vi, phức tạp, ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động của thị trường tài chính, chứng khoán Việt Nam và hành vi phát hành trái phiếu trái quy định nhằm chiếm đoạt số tiền đặc biệt lớn.

Trong vụ án Việt Á, tổng tài sản thu hồi trị giá 1.400 tỷ đồng.

Báo cáo viện dẫn một số vụ điển hình như: Vụ án Trịnh Văn Quyết cùng đồng phạm về tội Thao túng thị trường chứng khoán, xảy ra tại Công ty Cổ phần Tập đoàn FLC, Công ty Cổ phần chứng khoán BOS và các công ty có liên quan; vụ án Đỗ Anh Dũng - Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn Tân Hoàng Minh - cùng đồng phạm đã có hành vi gian dối, sử dụng 3 công ty thành viên phát hành 9 đợt trái phiếu trái quy định pháp luật, tổng trị giá 10.300 tỷ đồng, để huy động tiền của nhà đầu tư nhưng không sử dụng vào các hoạt động kinh doanh theo hồ sơ phát hành trái phiếu.

Theo Viện trưởng, nguyên nhân của việc phát hiện và xử lý tội phạm về tham nhũng, chức vụ tăng là do các cơ quan bảo vệ pháp luật trên toàn quốc đã bám sát chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; chủ động nhận diện, dự báo sát tình hình, đúng, trúng hành vi vi phạm về tham nhũng, nhất là trong lĩnh vực đấu thầu, đấu giá, cổ phần hoá, y tế, giáo dục...

Bên cạnh đó là nhiều vụ án tham nhũng, chức vụ xảy ra trong lĩnh vực y tế, giáo dục, ngoại giao. Điển hình là vụ án “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”, “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, “Đưa hối lộ” và “Nhận hối lộ” xảy ra tại Công ty Việt Á và các địa phương liên quan; vụ án “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”, xảy ra tại Bệnh viện Thủ Đức; vụ án “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”, xảy ra tại Công ty Cổ phần tiến bộ quốc tế AIC, Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai và các đơn vị có liên quan; vụ án “Đưa hối lộ”, “Nhận hối lộ” để xét duyệt cấp phép cho các công ty thực hiện "chuyến bay giải cứu"...

“Đáng lưu ý, một số đối tượng có chức vụ thuộc cơ quan Nhà nước đã cấu kết với một số doanh nghiệp lợi dụng tình hình dịch COVID-19 để thực hiện hành vi phạm tội gây hậu quả đặc biệt lớn và gây bất bình trong dư luận xã hội”, báo cáo nêu.

VKSND tối cao khẳng định, đã thực hiện nghiêm, hiệu quả những nhiệm vụ, yêu cầu của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; phối hợp chặt chẽ với Cơ quan điều tra trong việc áp dụng các biện pháp thu hồi tài sản trong các vụ án về tham nhũng, kinh tế. Cụ thể, đã thu hồi hơn 9.533 tỷ đồng; thu 50.000 USD; phong tỏa 32.110.71 USD; kê biên 116 Bất động sản và 159,565 cổ phần, cổ phiếu; 175 lượng vàng SJC; thu hồi 393.115,3 m2 đất…

Trong đó, một số vụ án thu hồi tài sản cao, như: Vụ án Lợi dụng chức vụ quyền hạn gây hậu quả nghiêm trọng, đưa hối hộ, nhận hối lộ xảy ra tại Công ty Việt Á, các bị can nhận hối lộ đã tự nguyện nộp số tiền hưởng lợi bất chính; Cơ quan điều tra đã kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản, tổng tài sản thu hồi trị giá 1.400 tỷ đồng; vụ Nguyễn Đức Chung và đồng phạm phạm tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” xảy ra tại Công ty TNHH MTV thoát nước Hà Nội đã nộp khắc phục hậu quả ở giai đoạn xét xử phúc thẩm số tiền 25 tỷ đồng;...

Tỷ lệ thu hồi tài sản do phạm tội tham nhũng là 82,6%, tăng 23% so với cùng kỳ năm 2021

Năm 2022, công tác điều tra của Cơ quan điều tra VKSNDTC cơ bản tuân thủ đúng pháp luật, đạt được một số kết quả, kịp thời xác minh, khởi tố, điều tra nhiều vụ án tham nhũng và xâm phạm hoạt động tư pháp được dư luận quan tâm. Đã giải quyết 91/141 tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố; thụ lý điều tra 49 vụ/62 bị can (trong đó, khởi tố mới 28 vụ/34 bị can). Theo báo cáo của VKSNDTC, trong kỳ báo cáo, chưa để xảy ra trường hợp oan thuộc trách nhiệm của Cơ quan điều tra VKSNDTC. Tỷ lệ thu hồi tài sản do phạm tội tham nhũng là 82,6%, tăng 23% so với cùng kỳ năm 2021, vượt 22,6% so với chỉ tiêu Quốc hội giao (là trên 60%). Qua công tác điều tra, Cơ quan điều tra VKSNDTC đã ban hành 50 kiến nghị yêu cầu các cơ quan tư pháp áp dụng biện pháp khắc phục và phòng ngừa vi phạm pháp luật, tội phạm; các kiến nghị đều được các cơ quan nghiêm túc tiếp thu, thực hiện.

Kiến nghị Quốc hội xem xét nghiên cứu xây dựng Luật Đạo đức

Năm 2023, ngành Kiểm sát tiếp tục quán triệt thực hiện nghiêm các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, nghị quyết của Quốc hội, tập trung thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của Ngành trong thực hành quyền công tố, đặc biệt là nhiệm vụ, quyền hạn của Viện kiểm sát trong hoạt động khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử; chống oan, sai, chống bỏ lọt tội phạm; giải quyết đúng yêu cầu và tiến độ các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo...

VKSND tối cao kiến nghị Quốc hội xem xét nghiên cứu xây dựng Luật Đạo đức để giáo dục mọi người nhận thức được danh dự là điều thiêng liêng nhất trong đời người để nhằm góp phần tốt hơn trong phòng ngừa vi phạm, tội phạm.