Bộ Công an khẳng định việc phi hình sự hóa hành vi sử dụng trái phép chất ma túy cùng với việc chưa có cơ chế để quản lý hiệu quả người sử dụng ma túy đã dẫn tới tình trạng mất ANTT ở nhiều nơi.
Bộ Công an vừa đăng tải dự thảo Báo cáo tổng kết 10 năm thi hành Luật Phòng, chống ma túy và Báo cáo đánh giá tác động của chính sách trong đề nghị xây dựng Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi).
Đáng chú ý, trong phần chính sách về quản lý người sử dụng ma túy, Bộ Công an đã đánh giá rất chi tiết liên quan đến vấn đề hình sự hóa đối tượng này.
Hình sự hóa rồi phi hình sự hóa
Theo Bộ Công an, việc thống kê quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy là rất cần thiết nhằm mục đích để đánh giá thực trạng, từng bước đưa ra các giải pháp để quản lý nhằm giảm thiểu hậu quả gây ra cho xã hội.
Trước đây, khi BLHS năm 1999 (sửa đổi, bổ sung năm 2009) chưa có hiệu lực thi hành, hành vi sử dụng trái phép chất ma túy sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 199. Đây là chính sách rất nghiêm khắc của Đảng, nhà nước ta trong xử lý hành vi sử dụng trái phép chất ma túy qua đó góp phần bảo đảm ANTT ở các địa phương.
Tuy nhiên, sau khi BLHS năm 1999 (sửa đổi, bổ sung năm 2009) có hiệu lực thi hành, hành vi sử dụng trái phép chất ma túy không được coi là tội phạm và không xử lý bằng pháp luật hình sự mà xử lý theo quy định của pháp luật xử phạt vi phạm hành chính.
Thực tế, kể từ khi phi hình sự hóa hành vi sử dụng trái phép chất ma túy và chưa có cơ chế để quản lý hiệu quả, tình trạng mất ANTT ở nhiều nơi đã xảy ra, nguyên nhân xuất phát từ chính những người này.
Đặc biệt, Bộ Công an đánh giá xu hướng sử dụng ma túy tổng hợp ngày càng tăng; việc phát triển nhanh chóng của các loại hình dịch vụ như vũ trường, quán bar, nhà hàng, karaoke… cũng tác động, lôi kéo người trẻ.
Thời gian qua, người sử dụng trái phép chất ma túy đã gây ra nhiều vụ án mạng, gây hoang mang trong dự luận quần chúng nhân dân, có những vụ đối tượng giết chính người thân của mình, nhiều lái xe đã gây ra các vụ tai nạn thảm khốc.
“Việc chưa có cơ chế chính sách để quản lý đối với những người sử dụng trái phép ma túy đúng mực sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây mất ANTT và hậu quả gây ra cho xã hội là đặc biệt nghiêm trọng” – Bộ Công an nhận định.
Hai phương án quyết định
Theo cơ quan này, trong những năm tới, tình hình tội phạm và nạn nghiện hút ma túy ở nước ta vẫn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp, khó lường. Bên cạnh quy định về quản lý người nghiện ma túy như hiện nay thì cần phải có cơ chế để quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy.
Bộ Công an đưa ra hai phương án: Không quy định nội dung quản lý người sử dụng ma túy; Hai là quy định cụ thể khái niệm người sử dụng ma túy, hình thức quản lý phù hợp và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cộng đồng và gia đình trong quản lý người sử dụng ma túy.
Sau khi phân tích, đánh giá các tác động, Bộ Công an đã lựa chọn phương án thứ hai. Về mặt tích cực, phương án này sẽ tăng cường công tác quản lý nhà nước trong phòng, chống ma túy và phòng ngừa tệ nạn ma túy thông qua công tác quản lý người sử dụng ma túy; tăng cường một bước cơ chế hữu hiệu phòng, chống ma túy và phòng ngừa tệ nạn ma túy.
Ngoài ra, phương án sẽ giúp có các biện pháp phòng, ngừa thích hợp giúp người sử dụng ma túy không trở thành người nghiện ma túy; giảm thiểu hậu quả do người sử dụng ma túy gây ra cho xã hội; góp phần ổn định tình hình an ninh trật tự, an toàn xã hội, giảm thiểu tình hình tội phạm liên quan đến sử dụng ma túy.
Cùng với đó, vai trò của nhà nước trong công tác quản lý phòng, chống ma túy và phòng ngừa tệ nạn ma túy được thể hiện tối đa; công tác bảo đảm ANTT chuyển biến tích cực; đảm bảo tính cụ thể của hệ thống pháp luật.
Tuy nhiên, phương án cũng có tác động tiêu cực làm phát sinh chi phí nghiên cứu, tập huấn, phổ biến các quy định mới.
225.000 người nghiện
Báo cáo của Bộ Công an cho thấy năm 2018, cả nước có hơn 225.000 người nghiện, tăng 87% so với năm 2008.
Năm 2009, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy đã phối hợp với Công an cơ sở lập hồ sơ và đưa hơn 10.000 người nghiện ma túy vào các cơ sở cai nghiện bắt buộc; năm 2010 hơn 10.000 người; năm 2011 hơn 7.700 người; năm 2012 gần 3.800 người; 6 tháng đầu đầu năm 2017 là hơn 5.500 người…
Theo thống kê, người nghiện có ở tất cả các địa phương, có ở mọi thành phần, mọi lứa tuổi song chủ yếu ở lớp trẻ (0,1% dưới 16 tuổi; 76% dưới 35 tuổi). Khoảng 1.600 người tử vong do sốc quá liều hàng năm; khoảng 50% người nghiện có các vấn đề về sức khỏe tâm thần .
Tỷ lệ phạm nhân phạm tội về ma túy đang ở các trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ là 41,04% , tỷ lệ phạm nhân có tiền sử nghiện ma túy là 28,58%.
Theo plo.vn
Nguồn bài viết: https://plo.vn/thoi-su/bo-cong-an-noi-ve-viec-quan-ly-nguoi-su-dung-ma-tuy-842180.html
Link nội dung: https://phaply.net.vn/bo-cong-an-noi-ve-viec-quan-ly-nguoi-su-dung-ma-tuy-a209770.html