ĐBQH tranh luận "nảy lửa" với Bộ trưởng về vấn đề xâm hại tình dục trẻ em

Tại phiên chất vấn Trưởng ngành LĐ, TB&XH, mặc dù đã liên tục đề nghị Bộ trưởng Đào Ngọc Dung trả lời rõ hơn về giải pháp ngăn chặn xâm hại tình dục trẻ em, tuy nhiên theo các đại biểu, vị Bộ trưởng này vẫn "chưa đưa ra được giải pháp căn cơ".

Bắt đầu từ 10 giờ 05 sáng nay (5/6), tiếp tục phiên chất vấn và trả lời chất vấn, Quốc hội tiến hành chất vấn Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung về thực trạng thị trường lao động ở nước ta; giải quyết việc làm trong nước và đưa người lao động Việt Nam đi nước ngoài làm việc theo hợp đồng; thực trạng hoạt động dạy nghề của các doanh nghiệp, dạy nghề theo nhu cầu xã hội, theo đơn đặt hàng của doanh nghiệp; công tác chăm sóc và bảo vệ trẻ em, giải pháp khắc phục tình trạng bạo hành và xâm hại tình dục đối với trẻ em.

Trong phiên chất vấn, giải pháp khắc phục tình trạng bạo hành và xâm hại tình dục đối với trẻ em là vấn đề được nhiều ĐBQH quan tâm và đề nghị Bộ trưởng trả lời đưa ra được giải pháp toàn diện, giải quyết được được vấn đề.

Đề nghị trả lời rõ hơn về giải pháp ngăn chặn xâm hại tình dục trẻ em

Liên quan đến vến đề trên ĐBQH, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga nêu rõ: Ủy ban Tư pháp và Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, TN, TN và NĐ đã tiến hành Phiên giải trình về vấn đề này và kiến nghị với 3 cơ quan tư pháp nhưng kiến nghị này chưa được trả lời. Nhân dịp này, tôi cũng đề nghị Bộ trưởng Bộ Công an, Viện trưởng Viện KSNDTC, Chánh án TANDTC cho biết giải pháp nào để giải quyết những bế tắc trong việc chứng minh các tội phạm xâm hại tình dục trẻ em?

Tình trạng bạo hành, bạo lực, xâm hại đối với trẻ em ngày càng tăng, nhiều vụ việc phức tạp và nghiêm trọng xảy ra từ thành thị đến nông thôn đã và đang trở thành mối quan tâm chung của toàn xã hội. Khung pháp lý để xử lý đối với hành vi vi phạm pháp luật này từng bước đã được Quốc hội, Chính phủ quan tâm xây dựng và cơ bản hoàn thiện như Luật Bảo vệ trẻ em, Bộ luật Hình sự... Tuy nhiên, cử tri vẫn thấy băn khoăn, chưa đủ lực để đẩy lùi vấn nạn này, chưa đủ sức răn đe, phòng ngừa có hiệu quả để bảo vệ trẻ em một cách hoàn thiện hơn, bảo đảm môi trường lành mạnh để trẻ em phát triển toàn diện.

Trả lời chất vấn của ĐBQH Nguyễn Tạo (Lâm Đồng) về giải pháp đồng bộ để giải quyết vấn đề này, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung khẳng định, khung pháp lý là hoàn toàn đầy đủ, được quy định trong Luật Trẻ em, Nghị định 61 đặc biệt là sau tình hình bạo lực, xâm hại tình dục trẻ em gia tăng vừa qua, Thủ tướng đã có Chỉ thị 18 quy định và phân công rất rõ từng ngành, từng cấp, từng địa phương. Chúng ta đã tiến hành nhiều giải pháp khác nhau từ tuyên truyền vận động, từ ra đời đường dây nóng 111; xử lý nghiêm một số vụ việc đặc biệt các vụ nổi cộm trực tiếp lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước có ý kiến. Bộ LĐ, TB - XH có trách nhiệm quản lý nhà nước cũng trực tiếp đôn đốc theo dõi những vấn đề này. Tình trạng gần đây cho thấy xuất hiện một số vụ việc tính chất phức tạp hơn, gây bức xúc cho xã hội. Thời gian tới, Bộ LĐ, TB - XH sẽ tiếp tục rà soát lại toàn bộ hệ thống pháp luật một lần nữa và cụ thể hóa hơn trách nhiệm các ngành, đặc biệt là phải tăng cường phối hợp hiệp đồng, đề cao trách nhiệm của gia đình và nhà trường trong vấn đề quản lý phòng chống bạo lực và xâm hại trẻ em.

Trao đổi thêm với Bộ trưởng về vấn đề này, ĐBQH Lê Thị Nga (Thái Nguyên) nêu rõ, đây là vấn đề rất bức xúc trong thời điểm hiện nay, trong đó có các vụ việc xâm hại tình dục trẻ em. Số liệu Bộ trưởng đưa ra là 2.000 vụ bạo hành, nhưng riêng các cơ quan tư pháp báo cáo xâm hại tình dục mỗi năm đã là 1.500 vụ. ĐB Lê Thị Nga đề nghị Bộ trưởng trả lời kỹ hơn vì những trường hợp này thời gian vừa qua xảy ra rất nhiều vụ; đòng thời, với tư cách Bộ trưởng, đồng thời là Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc gia về trẻ em, Bộ trưởng có giải pháp mạnh mẽ để chặn đứng tình trạng này.

ĐBQH Nguyễn Quang Tuấn (Hà Nội) cũng đề nghị Bộ trưởng có giải pháp căn cơ, quyết liệt để ngăn chặn tình trạng hết sức đau lòng này vì tình trạng xâm hại tình dục ở trẻ em đang gia tăng và ngày càng nguy hiểm và trầm trọng. Chỉ tính riêng 5 tháng đầu năm 2018 đã có 572 vụ xâm hại tình dục trẻ em và đã có 562 cháu bị xâm hại. Nếu tính tối thiểu mỗi vụ một cháu thì có ít nhất 10 cháu bị 2 vụ với tính chất cực kỳ nghiêm trọng. Nguyên nhân 6% liên quan đến hàng xóm, người quen, 21% liên quan đến người thân trong gia đình.

Chưa đưa ra được những giải pháp căn cơ

Tiếp tục trả lời chất vấn của các ĐBQH về giải pháp khắc phục tình trạng bạo hành, xâm hại, đặc biệt là xâm hại tình dục trẻ em, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho rằng, phải từ phân loại để tìm ra giải pháp. Hiện nay, tỷ lệ 59,9% số người có hành vi xâm hại trẻ em là người thân, người quen. Đây chính là đối tượng thời gian tới phải quan tâm hơn để ngăn chặn tình trạng này.

Các giải pháp cụ thể, Bộ trưởng nêu rõ: Trước hết, phải tăng cường quản lý Nhà nước, đặc biệt trong luật phải quy định rõ trách nhiệm của Bộ Công an, Bộ Lao động, UBND các cấp và sửa đổi luật pháp liên quan. Thứ hai, tăng cường tuyền thông trong mỗi gia đình, để thời gian tới sẽ thay đổi trong quản lý gia đình, tăng cường trách nhiệm của người bố, người mẹ, hay các anh, chị trong gia đình, cùng nhà trường, xã hội. Thứ ba, phối hợp trong thực thi pháp luật, bảo vệ quyền của các em trong quá trình tố tụng. Thứ tư, tập trung xử lý, giải quyết các vụ việc nghiêm minh và nhanh chóng nhất. Thứ năm, đẩy nhanh việc thực hiện các dịch vụ công, nhất là dịch vụ 111 hiện phản ứng nhanh, kết nối với Chủ tịch UBND xã, Đoàn thanh niên xã. Thứ sáu, tập trung đào tạo kỹ năng sống cho trẻ em.

Cuối cùng, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội đã kiến nghị với Chính phủ sẽ tổ chức hội nghị trực tuyến về tăng cường đấu tranh tội phạm bạo lực, xâm hại trẻ em trong tháng này - tháng hành động vì trẻ em.

Chưa hài lòng với phần trả lời của Bộ trưởng, ĐB Nguyễn Quang Tuấn tiếp tục tranh luận và chỉ rõ: Trong số các giải pháp được Bộ trưởng đưa ra, chưa có giải pháp nào mạnh vì đây là loại tội phạm khá đặc biệt, khá đặc thù, khó phát hiện. Đặc biệt bằng chứng rất cần có thời gian, mà thời gian ở đây không phải theo ngày, theo giờ mà theo tháng, theo năm.

“Chúng ta tiếp cận, xử lý tố cáo, xét xử phải làm nhanh, mạnh mẽ thì mới có được bằng chứng để kết tội”, ĐB Nguyễn Quang Tuấn nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, đối tượng bị hại là những cháu bé, khi xảy ra chuyện rất hoang mang, các cháu chưa nhận thức được có thể khó cho việc lấy lời khai. Trong khi đó, nhận thức ở cơ quan tố tụng cũng khác nhau. Bằng chứng là vụ án ở Vũng Tàu xử 18 tháng tù treo, mặc dù sơ thẩm là 3 năm tù, sau đó tòa giám đốc thẩm lại xử 3 năm tù. “Rõ ràng, sự quan tâm của chính quyền, cơ quan tố tụng chưa bảo đảm, vấn đề xã hội và gia đình cũng chưa hợp lý trong việc bảo vệ sự an toàn cho các em. Vậy thì, chúng ta sợ điều gì?”, ĐB Nguyễn Quang Tuấn đặt câu hỏi.

Các ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre), ĐBQH Ngô Thị Minh (Quảng Ninh) cũng bày tỏ sự không hài lòng khi Bộ trưởng chưa đưa ra được những giải pháp căn cơ để giải quyết có hiệu quả nạn xâm hại trẻ em. ĐB Ngô Thị Minh nêu rõ, trên quan điểm vì lợi ích tốt nhất cho trẻ em thì vấn đề quan trọng hiện nay là tư pháp thân thiện với trẻ em nhưng chúng ta chưa quan tâm để tháo gỡ. Dự án Luật Tư pháp cho người chưa thành niên được Bộ Tư pháp soạn từ năm 2016 đến nay vẫn chưa được vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2019 và nhiều trẻ em bị xâm hại, thậm chí bị xâm hại đến lần thứ hai nhưng khi cơ quan điều tra xét hỏi lại không thể hiện tính thân thiện với trẻ em. ĐB Ngô Thị Minh đề nghị, Bộ trưởng làm rõ vấn đề này trong quá trình phối hợp với các bộ, ngành.

Nhắc lại cụ thể trách nhiệm quản lý nhà nước của từng cơ quan liên quan đến vấn đề này, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung một lần nữa khẳng định, về cơ bản, luật pháp quy định rõ trách nhiệm. Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng đồng ý với ý kiến ĐB Lưu Bình Nhưỡng về việc thời gian vừa qua có một số vụ việc kéo dài, thậm chí xử lý chưa nghiêm minh. Nhiều vụ việc khi có ý kiến của lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước thì mới tiến hành. Đây là vấn đề các cơ quan quản lý nhà nước phải nêu cao trách nhiệm. Các cấp, các ngành, các cơ quan chức năng cần phải kiểm điểm, đánh giá thực chất lại vấn đề này như thế nào.

“Đại biểu muốn chúng tôi lên tiếng mạnh hơn. Hầu như các vụ việc liên quan đến xâm hại trẻ em, Bộ LĐ, TB - XH đều chủ động có ý kiến. Nhiều vụ việc, tôi đã trực tiếp báo cáo Chủ tịch Nước, Chủ tịch QH, Thủ tướng Chính phủ để có ý kiến trực tiếp. Có những vụ việc cá nhân tôi trực tiếp trao đổi. Ví dụ, vụ án Nguyễn Khắc Thủy, ngay buổi chiều hôm kết thúc Phiên tòa của TAND Bà Rịa - Vũng Tàu, tôi đã báo cáo với QH, đã xin gặp trực tiếp, trao đổi trực tiếp với Viện trưởng VKSNDTC Lê Minh Trí và Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình. Tôi nói rõ, quan điểm cá nhân tôi cũng như trách nhiệm cơ quan quản lý nhà nước không đồng tình với kết quả xét xử và đề nghị, TANDTC, VKSNDTC xem xét lại và xử lý nghiêm minh theo pháp luật”, Bộ trưởng giải trình rõ với ĐBQH.

Theo Congly