Dự án BT 3,6km đường đổi 90ha đất của Bitexco đã sai phạm như thế nào?

Được triển khai từ năm 2014, dự án Đường bao quanh khu tưởng niệm danh nhân Chu Văn An do Công ty TNHH Tập đoàn Bitexco làm chủ đầu tư vừa bị Thanh tra Chính phủ phanh phui hàng loạt sai phạm.

Làm 3,6km đường, nhận 90 ha đất vàng

Dự án Đường bao quanh khu tưởng niệm danh nhân Chu Văn An được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư và cho phép chỉ định nhà đầu tư tại Quyết định số 2092/TTg-KTN ngày 3/11/2009.

Qua 2 năm, UBND thành phố Hà Nội đã phê duyệt dự án đầu tư tại Quyết định số 1731/QĐ-UBND. Đến tháng 10/2013, UBND thành phố đã cấp Giấy chứng nhận đầu tư dự án cho Bitexco và tiếp tục kí Hợp đồng xây dựng – chuyển giao BT số 02/2014/HĐBT với đơn vị này vào ngày 10/4/2014.

Tháng 5/2014, Bitexco chính thức khởi công xây dựng tuyến đường bao quanh khu tưởng niệm danh nhân Chu Văn An. Theo thông tin từ phía Bitexco, dự án có quy mô 2 tuyến đường (số 1, số 5) và nút giao giữa tuyến số 1 với đường 70.

Cụ thể, tuyến số 1 có chiều dài 2,5km, mặt cắt ngang 53,5m với 6 làn xe cơ giới, 2 làn xe hỗn hợp. Điểm đầu của tuyến số 1 giao cắt với đường vành đai 3, điểm cuối nối với đường 70 (kết nối vào điểm giao cắt của khu đô thị Phúc La – Văn Phú tạo thành một ngã tư hoàn chỉnh).

Tuyến số 5 là tuyến đường liên khu vực thuộc khu chức năng đô thị Nam đường vành đai 3, có chiều dài 1,1km, mặt cắt ngang 20,5m với 2 làn xe cơ giới và 2 làn xe thô sơ. Điểm đầu của tuyến giao cắt với tuyến số 1, điểm cuối giao cắt với dự án đường vào phía đông khu tưởng niệm danh nhân Chu Văn An.

Còn tại nút giao giữa tuyến số 1 với đường 70, Bitexco sẽ xây dựng một cầu vượt trực thông, có chiều dài 255m, chiều rộng 16,5m, kết cấu gồm 8 nhịp dầm bê tông cốt thép liên tục.

Tổng chiều dài toàn dự án vào khoảng 3,6km (cộng 1 cầu vượt qua nút giao ngã tư). Bitexco dự toán tổng đầu tư dự án là 1.475 tỷ đồng, trong đó 300 tỷ đồng là chi phí giải phóng mặt bằng. Tập đoàn này cũng cho biết sẽ hoàn thành dự án trong vòng 36 tháng – tính từ ngày khởi công.

Thực hiện dự án Đường bao quanh khu tưởng niệm Chu Văn An, Bitexco được UBND thành phố Hà Nội giao khu đất đối ứng rộng 90ha ngay mặt tiền đường Nguyễn Xiển (đường vành đai 3). Đây chính là dự án The Manor Central Park đang được triển khai rầm rộ hiện nay.

Sai phạm hàng loạt

Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ (tại Thông báo số 1785 ngày 19/7/2017), UBND thành phố Hà Nội đã có khiếm khuyết khi không thực hiện đúng quy trình chọn nhà đầu tư - thẩm định, đánh giá năng lực nhà đầu tư chưa chính xác, thiếu chặt chẽ - đối với dự án Đường bao quanh khu tưởng niệm danh nhân Chu Văn An.

Nhà đầu tư được lựa chọn kí kết hợp đồng thực hiện dự án cũng được xác định là “không đảm bảo năng lực tài chính theo quy định”.

Cụ thể, dự án Đường bao quanh khu tưởng niệm danh nhân Chu Văn An được trình xin chủ trương lựa chọn nhà đầu tư bằng phương pháp chỉ định thầu với lý do cấp bách, cần thiết. Tuy nhiên, UBND thành phố Hà Nội lại không làm rõ được tính cấp bách, cần thiết của dự án này.

Bên cạnh đó, nhà đầu tư dự án – tại thời điểm thẩm định, đánh giá lựa chọn nhà đầu tư – bị xác định là hạn chế về năng lực tài chính, không đảm bảo năng lực.

Thanh tra Chính phủ cũng nêu rõ các nội dung về đầu tư, tổng mức đầu tư, dự toán của Dự án là chưa chính xác, làm ảnh hưởng đến việc tính toán, sắp xếp phương án giao đất đối ứng để xác định tiền sử dụng đất

Cụ thể, việc lập, thẩm định và phê duyệt tổng vốn đầu tư không chính xác do tính sai khối lượng, áp dụng đơn giá và định mức không đúng, làm tăng số tiền hơn 12 tỷ đồng.

Tương tự, công tác lập, phê duyệt dự toán thiết kế bản vẽ thi công cũng chưa chính xác do tính sai khối lượng, áp dụng đơn giá và định mức chưa đúng, làm sai tăng số tiền gần 16 tỷ đồng.

Ngoài ra, Dự án cũng bị đánh giá là chậm tiến độ, kéo dài thời gian thực hiện, phải gia hạn hợp đồng làm phát sinh tăng chi phí đầu tư. Đối với Bitexco, phần chi phí lãi vay nguồn vốn trái phiếu và vay vốn tín dụng tại Ngân hàng Vietinbank trước thời điếm khởi công dự án (ngày 5/5/2014) không được xác định để tính chi phí lãi vay trong tổng mức đầu tư dự án BT được duyệt; việc giao và xác định tiền sử dụng đất của dự án đối ứng chậm theo chỉ đạo của Chính phủ.

Trước những sai phạm trên, Thanh tra Chính phủ đã yêu cầu UBND thành phố Hà Nội chỉ đạo Sở Giao thông vận tải Hà Nội và nhà đầu tư giảm trừ giá trị tổng mức đầu tư số tiền hơn 12 tỷ đồng.

Riêng số tiền 16 tỷ đồng do lập, thẩm tra, phê duyệt dự toán thiết kế bản vẽ thi công chưa đúng, Thanh tra Chính phủ yêu cầu Thành phố Hà Nội chỉ đạo Sở Giao thông vận tải Hà Nội và nhà đầu tư loại khỏi giá trị dự toán thiết kế bản vẽ thi công hơn 6 tỷ đồng làm cơ sở thanh, quyết toán hợp đồng BT.

Đồng thời, chỉ đạo Sở Giao thông vận tải Hà Nội và nhà đầu tư kiểm tra xác nhận cự ly vận chuyển đổ thải và căn cứ vào biện pháp thi công thực tế để tính lại đơn giá đào đắp nền đường bằng máy, thủ công; tính lại đơn giá dọn mặt bằng... làm cơ sở nghiệm thu, thanh quyết toán số tiền hơn 9,6 tỷ đồng.

Dự án của Bitexco giờ ra sao?

Theo ghi nhận của VietnamFinance, tính đến thời điểm hiện tại, dự án Đường bao quanh khu tưởng niệm danh nhân Chu Văn An vẫn chưa được phía Bitexco hoàn thành (dù đã vượt quá thời gian cam kết).

Tuyến số 1 mới chỉ được trải nhựa, trồng cây xanh; vỉa hè chưa được xây dựng, chưa đấu nối hoàn chỉnh ra đường Nguyễn Xiển (vành đai 3). Phía nút giao với đường 70 vẫn chưa được xây dựng xong.

Tuyến số 5 cũng đang trong tình trạng nham nhở, thậm chí chưa được trải nhựa.

Trong khi đó, sau nhiều năm “đắp chiếu”, Bitexco lại đang cho triển khai rầm rộ dự án The Manor Central Park. Việc triển khai này đã được bắt đầu từ quý III/2016 – sau cú bắt tay hợp tác giữa Bitexco và Tập đoàn Mitsubishi (Nhật Bản) trong một thỏa thuận trị giá 290 triệu USD. Theo đó, 2 bên sẽ cùng phát triển 240 căn hộ thấp tầng và 2 tòa nhà cao tầng với 1.036 căn hộ.

Trao đổi với VietnamFinance về tiến độ của The Manor Central Park, đại diện Tập đoàn Bitexco xác nhận các hạng mục thấp tầng đã xây gần xong thô, dự kiến sẽ bắt đầu mở bán trong tháng 9 tới.

Một số hình ảnh ghi nhận được:

Theo Vietnam Finance