Bổ sung giải quyết tố cáo với vi phạm của cán bộ trước...

Tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 3, sáng hôm nay (29-5), Quốc hội đã nghe Tổng Thanh tra Chính phủ Phan Văn Sáu trình bày Tờ trình dự án Luật tố cáo (sửa đổi) và Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Khắc Định trình bày Báo cáo thẩm tra Dự luật.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Khắc Địnhdự kiến ban đầu là chỉ sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tố cáo, nhưng Dự thảo đã đổi toàn diện Luật Tố cáo, bổ sung nhiều quy định mới.

Do đó, đề nghị cần có thêm thời gian để tiếp tục hoàn thiện mới bảo đảm chất lượng của dự án Luật, có ý kiến đề nghị Quốc hội dành thời gian xem xét thông qua dự án Luật này theo quy trình 3 kỳ họp.

Về hình thức tố cáo (Điều 20), Ủy ban Pháp luật có 2 loại ý kiến. Loại ý kiến thứ nhất, tán thành với quan điểm của Chính phủ thể hiện trong dự án Luật là chỉ nên quy định hai hình thức tố cáo là bằng đơn và trực tiếp trên cơ sở kế thừa quy định của Luật hiện hành.

“Việc quy định như vậy nhằm tránh tình trạng lợi dụng tố cáo tràn lan, sai sự thật, ảnh hưởng đến danh dự, uy tín của người bị tố cáo, gây khó khăn cho cơ quan nhà nước”, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật nói.

Nhưng loại ý kiến thứ hai, với đa số ý kiến thành viên Ủy ban Pháp luật đề nghị bổ sung thêm các hình thức tố cáo khác như tố cáo qua bản fax, email, điện thoại, qua mạng thông tin điện tử…

Vì, đây là các hình thức thông tin tiện lợi, phổ biến hiện nay, Luật Phòng, chống tham nhũng cũng quy định “Cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có trách nhiệm tạo điều kiện thuận lợi để công dân tố cáo trực tiếp, gửi đơn tố cáo, tố cáo qua điện thoại, tố cáo qua mạng thông tin điện tử và các hình thức khác theo quy định của pháp luật”. Do đó, việc bổ sung các hình thức tố cáo này sẽ góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho công dân thực hiện quyền tố cáo theo quy định của pháp luật.

Đa số thành viên Ủy ban Pháp luật cũng tán thành không giải quyết đối với đơn tố cáo nặc danh. Bởi vì, tố cáo là quyền của công dân, để thực hiện quyền thì công dân phải nhân danh chính mình tham gia vào quan hệ pháp luật và phải chịu trách nhiệm nếu cố tình tố cáo sai sự thật.

Việc tiếp nhận và giải quyết đối với đơn tố cáo nặc danh sẽ gây khó khăn cho cơ quan, người có thẩm quyền trong việc xác minh, xử lý thông tin giải quyết tố cáo, gây tốn kém chi phí của nhà nước, dễ xảy ra tình trạng lợi dụng quy định để tố cáo tràn lan, sai sự thật...

Một số thành viên Ủy ban Pháp luật nhất trí về nguyên tắc là không xử lý đơn tố cáo nặc danh, nhưng Luật cần quy định rõ trường hợp tuy là đơn tố cáo nặc danh nhưng có gửi kèm theo chứng cứ, nội dung rõ ràng (như các tài liệu, vật chứng, ảnh, đoạn băng ghi hình, ghi âm…) thì cơ quan, người có thẩm quyền phải có trách nhiệm tổ chức việc xác minh, xử lý nhằm tránh bỏ lọt hành vi vi phạm pháp luật.

“Quy định như vậy là phù hợp với điều kiện hiện nay khi mà cơ chế bảo vệ người tố cáo chưa có hiệu quả, vì nhiều lý do mà người tố cáo không dám hoặc không muốn đứng tên, thậm chí có trường hợp còn mạo danh người khác”, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cho biết.

Đa số ý kiến nhất trí bổ sung nguyên tắc xác định thẩm quyền giải quyết tố cáo đối với hành vi vi phạm pháp luật của cán bộ, công chức, viên chức xảy ra trong thời gian công tác trước đây nay đã nghỉ hưu, đã chuyển công tác hoặc không còn là cán bộ, công chức, viên chức. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để giải quyết tố cáo đối các đối tượng này mà pháp luật hiện hành chưa có quy định cụ thể.

Đa số ý kiến cũng tán thành việc bổ sung quy định “rút tố cáo”, bởi vì tố cáo là quyền của công dân, do đó, người tố cáo nhận thấy việc tố cáo không có căn cứ hoặc họ không muốn tiếp tục thực hiện quyền tố cáo thì việc chấp thuận cho họ rút đơn là cần thiết.

Tuy nhiên, đề nghị cần bổ sung quy định tuy người tố cáo đã rút đơn, nhưng trong quá trình xem xét, giải quyết nếu thấy việc tố cáo là có căn cứ thì cơ quan, người có thẩm quyền vẫn có trách nhiệm kiểm tra, xác minh làm rõ để xử lý theo quy định của pháp luật.

Việc rút tố cáo chỉ chấm dứt quyền, nghĩa vụ của người tố cáo nếu là tố cáo đúng nhưng không chấm dứt trách nhiệm bảo vệ pháp luật của cơ quan, người có thẩm quyền giải quyết tố cáo; ngược lại, nếu người tố cáo cố tình tố cáo sai sự thật thì tuy có rút đơn vẫn phải chịu trách nhiệm theo quy định của pháp luật vì hành vi tố cáo sai sự thật.

Ủy ban Pháp luật cũng cho rằng, các quy định về bảo vệ người tố cáo còn chung chung, chưa xác định rõ cơ quan nào chịu trách nhiệm chính. Đây là nội dung quan trọng, là một trong những vấn đề trọng tâm trong sửa đổi Luật lần này nên đề nghị Cơ quan soạn thảo cần tiếp tục nghiên cứu kỹ thêm.

Theo PL&XH