Điều ít biết về xử lý tội danh khủng bố ở Việt Nam

Liên quan đến thông tin đối tượng Nguyễn Trọng Phương trong vụ đe dọa Chủ tịch tỉnh và các cán bộ chuyên môn tỉnh Bắc Ninh bị khởi tố về tội Khủng bố, theo đánh giá của giới luật sư, không nhiều đối tượng bị khởi tố tội danh này thời gian qua.

Theo Luật sư Nguyễn Quang Tiến (Đoàn luật sư TP. Hà Nội, tội Khủng bố nằm ở Điều 230a của Bộ luật hình sự năm 1999, được sửa đổi bổ sung một số điều năm 2009 đã quy định:

1. Người nào nhằm chống chính quyền nhân dân mà xâm phạm tính mạng của cán bộ, công chức hoặc công dân, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.

2. Phạm tội trong trường hợp xâm phạm tự do thân thể, sức khoẻ, thì bị phạt tù từ năm năm đến mười lăm năm.

3. Phạm tội trong trường hợp đe doạ xâm phạm tính mạng hoặc có những hành vi khác uy hiếp tinh thần, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm.

4. Khủng bố người nước ngoài nhằm gây khó khăn cho quan hệ quốc tế của nước Cộng hoà xã hội xhủ nghĩa Việt Nam, thì cũng bị xử phạt theo Điều này.

"Thông thường các điều trong Bộ luật hình sự được kết cấu theo dạng mức hình phạt tăng dần, nghĩa là khoản 1 của điều luật có mức án nhẹ hơn so với khoản 2, khoản 2 mức hình phạt nhẹ hơn so với khoản 3... Tuy nhiên với các điều 84 tội Khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân, điều 230a tội Khủng bố và điều 93 tội Giết người thì kết cấu hình phạt nặng nhất nằm ở khoản 1, các khoản sau đó mức hình phạt giảm dần. Kết cấu như vậy khi xem vào điều luật đã thấy ngay sự nghiêm khắc, nhằm đảm bảo sự răn đe, phòng ngừa chung" - luật sư Tiến nói.

Liên quan đến vụ án đe dọa Chủ tich tỉnh và các cán bộ chuyên môn của Bắc Ninh, cơ quan điều tra đã khởi tố đối tượng Nguyễn Trọng Phương về tội Khủng bố. Theo các thẩm phán ở TAND thành phố Hà Nội và TAND Tối cao, trong quá trình xét xử các vụ án hình sự rất ít khi xử tội Khủng bố.

"Thời tôi còn công tác, cũng có trường hợp bị xét xử về tội khủng bố nhưng rất ít" - ông Nguyễn Thân - nguyên Thẩm phán TAND Tối cao cho hay.

Gần đây nhất, vào ngày 23.3, TAND TP.HCM đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm và tuyên phạt Hoàng Hải Trai (quê Bắc Ninh) mức án một năm tù về tội Khủng bố.

Theo hồ sơ vụ án, Hoàng Hải Trai là giám đốc công ty kinh doanh lông mi giả và dụng cụ bấm mi. Khoảng tháng 4.2015, anh này nảy sinh ý tưởng quảng cáo mặt hàng này nên chỉ đạo người em họ ở Hà Nội lập tài khoản Facebook bằng tên tiếng Anh có nội dung "một tiếng nổ lớn không chính thức". Trai lấy ảnh đại diện là một người phụ nữ bịt mặt để cho thấy đây là tổ chức bí mật, huyền bí, gây sự chú ý của nhiều người.

Sau đó, vị giám đốc này lên kế hoạch đặt các thùng carton được ngụy trang thành bom ở những địa điểm đông người ở Hà Nội và TP.HCM để quảng cáo cho sản phẩm của công ty. Hoàng Hải Trai dùng các hộp carton có kích thước 50x50 cm, bên ngoài có hình ảnh máy bay và tòa tháp đôi (gợi lại vụ khủng bố 11.9.2001 ở Mỹ) cùng một số chữ Ả Rập. Bên trong các hộp, anh này bỏ đồng hồ đang chạy kêu tích tắc, giả âm thanh của bom hẹn giờ. Bên trong các hộp sẽ bỏ kèm sản phẩm của công ty.

Trong thời gian này, trang Facebook của công ty Hoàng Hải Trai cũng thường xuyên đăng nội dung về “sứ mệnh khủng bố”. Theo kế hoạch, sau khi thực hiện vụ “đánh bom giả” tạo hiệu ứng dư luận, trang Facebook này sẽ đồng loạt đăng sản phẩm công ty để quảng cáo.

Tối 18.5.2015, người em họ của Hoàng Hải Trai mang một quả bom giả đến sân vận động Mỹ Đình (Hà Nội) nhưng thấy vắng người nên chuyển địa điểm sang Nhà văn hóa Mai Dịch, đang tổ chức một sự kiện có đông người. Tuy nhiên, “quả bom” này nhanh chóng bị cơ quan chức năng phát hiện, xử lý.

Tại TP.HCM, trong 2 ngày 18, 19.5.2015, Hoàng Hải Trai cùng một số người khác mang bom giả đến đặt ở phố đi bộ Nguyễn Huệ và công viên 30.4 (nằm giữa nhà thờ Đức Bà và Dinh Độc Lập). Những “quả bom” khiến lực lượng chức năng TP. HCM vất vả xử lý.

Mặc dù chỉ là đặt bom giả nhưng xét tính chất mức độ nghiêm trọng gây hoang mang, lo lắng cho người dân nên hành vi của Hoàng Hải Trai đã bị cơ quan tố tụng đã xử lý hình sự.

Theo Danviet