Kinh doanh bất động sản và thực thi pháp luật phòng cháy, chữa cháy

(Pháp lý) - Vụ cháy quán karaoke ở phố Trần Thái Tông, Hà Nội khiến 13 người tử vong, buộc chính quyền và cả xã hội phải quan tâm đặc biết đến công tác phòng cháy, chữa cháy (PCCC). Trong đó, hỏa hoạn ở các chung cư, an toàn tính mạng của hàng triệu con người đang sống trong các tòa chung cư hiện nay là một trong những mối quan tâm hàng đầu.

Vậy việc chấp hành pháp luật về PCCC của các chủ đầu tư khi xây dựng các chung cư hiện nay ra sao? Quy định của pháp luật PCCC hiện nay có gì bất cập? Số báo này, Pháp lý sẽ đi sâu phân tích và kiến nghị sửa luật.

Bài 1: Nhiều chung cư không đạt chuẩn về phòng chống cháy nổ

Trong những năm gần đây, chỉ tính riêng TP. Hà Nội, các tòa chung cư cao tầng mọc lên như nấm sau mưa. Gần đây các vụ hỏa hoạn liên tiếp xảy ra tại các khu chung cư cao tầng khiến cho người dân càng thêm hoang mang, lo lắng.

Chưa bảo đảm an toàn, nhiều chủ đầu tư vẫn bàn giao nhà

Chúng tôi đến chung cư Gemek Tower ở đường Lê Trọng Tấn, Hoài Đức (Hà Nội) thì thấy mặc dù chưa được Cục Cảnh sát PCCC và Cứu nạn, cứu hộ nghiệm thu về hệ thống PCCC nhưng chủ đầu tư đã tiến hành bàn giao nhà và hiện nay đã có rất nhiều hộ dân đã dọn về ở. Trao đổi với Phóng viên, ông Đinh Đăng Vinh, Trưởng Ban quản lý dự án Gemek Tower cho biết hiện tại thì hệ thống PCCC của tòa nhà chưa được Cục Cảnh sát PCCC nghiệm thu. Tuy nhiên, Công ty cũng đã gửi toàn bộ hồ sơ về Cục và khả năng sẽ được nghiệm thu trong tháng 11 này. Ông Vinh cũng cho rằng, chủ đầu tư đã đầu tư hệ thống PCCC rất hiện đại và đồng bộ từ Mỹ nên người dân có thể yên tâm.

Tuy nhiên, khi đề cập tới việc chưa được nghiệm thu nhưng vẫn bàn giao nhà cho các hộ dân về ở, nếu xảy ra cháy nổ thì liệu có xử lý được hay không thì ông Vinh lý giải là do một số hộ dân quá bức thiết về chỗ ở nên chủ đầu tư đồng ý bàn giao nhà cho họ trước. Tuy vậy, ông Vinh cũng thừa nhận, trong đợt nghiệm thu tới đây, rất khó để hệ thống phòng cháy chữa cháy của tòa nhà đạt chuẩn ngay mà có thể phải một vài lần kiểm tra, chỉnh sửa nữa thì mới có thể đạt chuẩn theo yêu cầu của Cục Cảnh sát PCCC.

Tình trạng chưa nghiệm thu về PCCC mà đã bàn giao nhà cho người dân, cũng xảy ra ở rất nhiều tòa nhà của các doanh nghiệp khác. Chị Nguyễn Thị Hồng Mỹ, đang sinh sống ở chung cư HH2 Linh Đàm do Doanh nghiệp tư nhân số 1 tỉnh Điện Biên làm chủ đầu tư cũng cho biết, sau đợt cháy giữa tháng 9/2016 vừa qua, người dân luôn nơm nớp lo sợ. Sau đợt cháy đó, chủ đầu tư đã tiến hành thay thế nhiều thiết bị nhằm đảm bảo an toàn cho cư dân. Song, với mật độ xây dựng cũng như số dân cư đông đúc như ở đây thì rõ ràng cư dân không thể yên tâm và tin tưởng vào hệ thống phòng cháy chữa cháy ở các tòa nhà. Cũng chỉ mới đầu tháng 11 này, ở HH2 tiếp tục xảy ra cháy khiến mọi người vô cùng lo lắng.

Cũng có tâm trạng lo lắng như chị Mỹ, anh Thắng – cư dân tòa nhà VP5 (Bán đảo Linh Đàm, Hoàng Liệt, Hoàng Mai) cũng của Doanh nghiệp tư nhân xây dựng số 1 tỉnh Điện Biên đầu tư, bức xúc: “Tại sao hệ thống PCCC chưa đủ điều kiện vẫn bàn giao cho người dân, vẫn để người dân vào ở? Như thế có phải là coi thường tính mạng người dân không?”.

Một cư dân ở tòa nhà Bắc Hà – CT14 cũng cho biết, cư dân rất lo lắng về công tác PCCC, bởi mới đây, người dân phát hiện hệ thống phòng cháy chữa cháy của tòa nhà có nhiều vấn đề như khi thử báo cháy thì chuông không kêu…

Nhiều chung cư không đạt chuẩn về phòng chống cháy nổ

Mới đây, Cảnh sát PCCC TP. Hà Nội công bố danh sách 38 công trình nhà ở cao tầng trên địa bàn không đảm bảo điều kiện PCCC. Theo đó, đây là những công trình không thực hiện, thực hiện không đầy đủ các quy định của pháp luật về PCCC, không tổ chức khắc phục các nội dung còn tồn tại, thiếu sót đã được Cơ quan Cảnh sát kiến nghị, công trình đưa vào sử dụng nhưng chưa được nghiệm thu về PCCC, không đảm bảo các điều kiện an toàn.

Theo danh sách này, quận Hà Đông tập trung nhiều tòa nhà không đảm bảo an toàn PCCC nhất với 14 công trình, quận Hoàng Mai là 9 công trình. Theo danh sách 38 nhà cao tầng không đảm bảo điều kiện PCCC được Cảnh sát PCCC Hà Nội công bố, có 15 chung cư, tòa nhà, công trình đang thi công - đơn vị chủ quản là Doanh nghiệp tư nhân xây dựng số 1 tỉnh Điện Biên.

Những năm vừa qua, hỏa hoạn cũng liên tiếp xảy ra tại các chung cư của doanh nghiệp này. Đặc biệt trong năm 2015, chỉ trong tháng 9 và tháng 10 đã xảy ra 3 vụ cháy. Vụ cháy tối 11/10/2015 xảy ra tại tầng hầm chung cư CT4 Xa La (Hà Đông) thiêu rụi gần 300 xe máy, 1 ôtô và nhiều xe đạp điện.

Trong danh sách này còn có 2 tòa nhà là chung cư The Pride (Khu đô thị An Hưng, phường La Khê, Hà Đông) và tòa CT02 AB (KĐT Tân Tây Đô – Đan Phượng) do Công ty CP đầu tư Hải Phát làm chủ đầu tư cũng không đảm bảo an toàn về phòng cháy chữa cháy. Mặc dù vậy, nhưng Chủ đầu tư vẫn tiến hành bàn giao nhà cho người dân bất chấp nguy cơ về cháy nổ có thể xảy ra bất cứ lúc nào.

Không phải bây giờ câu chuyện trách nhiệm của chủ đầu tư trong việc trang bị các trang thiết bị phòng, chống cháy nổ, thoát hiểm, báo cháy,… mới nói đến, mà đã được quy định bằng luật pháp, nhưng không hiểu vì sao chủ đầu tư của rất nhiều chung cư cao tầng vẫn “chui” lọt qua những quy định pháp luật như vậy? Lẽ nào tình trạng “nhờn” luật đang diễn ra, từ đó các chủ đầu tư cùng những người làm công tác quản lý coi ý kiến của cơ quan PCCC và các quy định của pháp luật trong lĩnh vực này khi xây dựng các tòa nhà là chuyện không đáng nói. Vấn đề quan trọng của các chủ đầu tư là cắt giảm được khoản nào hay khoản đó.

Một nghi vấn nữa là thị trường cung cấp trang thiết bị PCCC dường như thiếu lành mạnh, doanh nghiệp khó tự ý lựa chọn đối tác phù hợp vì rất nhiều lý do.
Có thể thấy, chung cư mọc lên là do nhu cầu của xã hội, đáp ứng nhu cầu nhà ở của thị trường. Hiện tại, các tòa nhà chung cư đang tiếp tục được xây dựng với xu thế ngày càng cao hơn, ngày càng có nhiều tòa nhà chung cư cao trên 30 tầng. Chính vì vậy, việc đảm bảo an toàn PCCC là đặc biệt quan trọng, nếu không dành sự quan tâm thích đáng đến vấn đề này thì hậu quả khôn lường.

Lạc Sơn