Trung Quốc răn đe tham nhũng bằng phim tài liệu

Những vụ tham nhũng đình đám như nhận hối lộ trang sức trị giá hàng triệu USD, chuyến đi dự World Cup miễn phí ở Brazil hay bữa ăn toàn sơn hào hải vị của quan chức Trung Quốc vừa qua bị phơi bày trong một loạt phim tài liệu.

[caption id="attachment_155298" align="aligncenter" width="510"]
Ông Bạch Ân Bồi ra tòa được ghi lại và phát trong phim tài liệu - Ảnh chụp màn hình[/caption]

Loạt phim “Always on the Road” (tạm dịch: Luôn bước trên đường) được chiếu trên truyền hình Trung Quốc tuần qua cho thấy rõ quyết tâm chống tham nhũng của Chủ tịch Tập Cận Bình.

Theo báo New York Times, bộ phim nêu bật những vụ tham nhũng đình đám đã đẩy các quan chức lừng lẫy một thời vào tù và hủy hoại toàn bộ sự nghiệp, danh tiếng của họ trong thời gian qua.

Chiếc vòng đeo tay 2,2 triệu USD

“Tôi bị mê hoặc và đánh mất lý trí”, Bạch Ân Bồi (Bai Enpei), cựu bí thư tỉnh ủy Vân Nam thừa nhận trong bộ phim. Ông Bạch bị kết án tử hình treo hai năm vì nhận số tiền hối lộ tương đương 37 triệu USD.

“Tôi đánh mất lý tưởng và cả khát vọng của mình. Tôi thấy hối hận”, ông Bạch nói trong bộ dạng hốc hác.

Vợ của ông Bạch cũng ép buộc các doanh nhân phải tặng cho mình trang sức bằng ngọc bích, trong đó có một chiếc vòng đeo tay trị giá 2,2 triệu USD.

Khi lục soát nhà của cặp vợ chồng này, các nhà điều tra tìm thấy trang sức mắc tiền và gỗ quý hiếm chất đầy trong các căn phòng.

“Chúng tôi phải mất đến hai tuần mới dọn dẹp xong mọi thứ và dùng dây xâu chuỗi những chiếc vòng lại với nhau”, một người trong nhóm điều tra cho biết.

Một quan tham khác cho biết thấy hãnh diện khi được doanh nhân chiêu đãi thịt cá sấu.

“Ông ta sắp xếp mời tôi ăn một cái đuôi cá sấu khổng lồ dài đến một mét”, Zhang Jianjin, cựu chủ tịch một tập đoàn dược phẩm nhà nước, nói trong phim.

Cuộc sống xa hoa không thiếu thứ gì của Zhang chủ yếu do các công ty chi tiền cung phụng để được nhờ cậy.

“Món ăn được trình bày rất đẹp mắt. Tôi nghĩ nó rất mắc và phải đặt trước. Dù sao thì điều này cũng cho thấy anh ta thân thiện”, Zhang nói về người đã mời mình bữa ăn.

Zhang cũng tìm cách che giấu lối sống này bằng một vài mánh lới để tránh bị chú ý, đặc biệt là trong cách ăn uống.

“Hãy đổ rượu quý vào chai nước suối, cụng ly với mọi người và uống hết trong một ngụm”, ông chia sẻ.

Trong khi đó, Nie Chunyu, cựu quan chức ở tỉnh Sơn Tây, nói rằng chủ các mỏ than muốn tìm kiếm cơ hội kinh doanh chấp nhận bỏ ra từ 20.000 USD đến 30.000 USD tiền hối lộ.

“Họ không ép chúng tôi lấy tiền. Họ nhìn quanh phòng và nếu thấy cặp táp bạn trên bàn, họ sẽ mở ra, nhét tiền vào trong rồi bỏ đi. Mọi người đều tự hiểu”, Nie kể lại.

Kiên quyết chống tham nhũng?

Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc trình chiếu loạt phim trước thềm một cuộc họp của Đảng được cho là có nội dung nhằm siết chặt tính nghiêm minh luật pháp đối với các quan chức. Tại rất nhiều vùng, các quan chức bị bắt buộc phải xem phim.

[caption id="attachment_155299" align="aligncenter" width="622"]
Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc giới thiệu loạt phim trên Twitter[/caption]

Trong phim, ông Tập Cận Bình được miêu tả như một vị anh hùng với lối sống khiêm tốn, đơn giản và hài lòng với những món ăn đạm bạc.

“Các trường hợp tham nhũng đều bị điều tra và xử phạt. Hãy cùng nhau chống tham nhũng”, ông Tập kêu gọi trong phim.

Theo báo New York Times của Mỹ, đối với khán giả Trung Quốc, họ đã quá quen thuộc với sự xuất hiện của ông Tập Cận Bình trên các phương tiện truyền thông hằng ngày.

Điều khiến họ quan tâm chính là cảnh các quan chức Trung Quốc từng có thời "hét ra lửa" nay bị tống giam và phơi mặt trước ống kính máy quay.

“Những sai lầm sẽ đi theo tôi suốt đời. Tôi đã làm gì suốt thời gian qua? Tôi đã đến gần đoạn kết của sự nghiệp, và giờ tôi kết thúc mọi thứ theo cách này chỉ vì những sai lầm của mình. Thật là bi kịch”, Lý Xuân Thành (Li Chuncheng), cựu bí thư thành ủy Thành Đô, nức nở nói trước ống kính.

Đa phần các quan chức này đều từng có rất nhiều đam mê và lý tưởng nhưng rồi lại lạc lối.

Chu Bản Thuận (Zhou Benshun), cựu bí thư tỉnh Hà Bắc, từng mạnh miệng lên tiếng đòi chống tham nhũng. Tuy nhiên, ông này sống trong một căn nhà có 16 phòng, rộng gần 800m2. Ông tuyển hai đầu bếp để nấu các món ăn cay hợp với khẩu vị mình, và hai người làm, trong đó có một người được giao nhiệm vụ chăm sóc thú cưng.

Nhưng theo nhật báo Mỹ, ở một góc độ khác, bộ phim tài liệu vô tình trở thành “kim chỉ nam” cho những quan chức lỡ tham nhũng và nay đang tìm đường trốn chạy. Chưa kể loạt phim tài liệu vẫn còn chưa chạm đến một số chủ đề nhạy cảm khác như đi sâu vào chi tiết tham nhũng của các quan chức hàng đầu Trung Quốc, cách thức chi tiền để thăng tiến...

Tử hình quan chức nhận hối lộ 45 triệu USD

Theo phóng viên TTXVN tại Bắc Kinh, Toà án nhân dân trung cấp ở tỉnh Hắc Long Giang đã tuyên án tử hình nhưng cho hoãn thi hành án trong 2 năm đối với Vu Thiết Nghĩa - nguyên Phó Tổng Giám đốc Công ty Cung ứng vật tư thuộc Tập đoàn khai thác mỏ Longmay Hắc Long Giang, vì tội nhân hối lộ với số tiền lên đến 306,8 triệu Nhân dân tệ (khoảng 45 triệu USD).

Cáo trạng của toà án trên cho biết Vu Thiết Nghĩa đã nhận khoản tiền hối lộ để đổi lại việc giúp đỡ hơn 20 công ty cung cấp vật tư nâng giá hoặc số lượng sản phẩm khống trong những hợp đồng thu mua từ năm 2005 đến năm 2011, khi bị cáo này đang phụ trách công tác cung ứng vật tư cho Tập đoàn Longmay.

Tuy nhiên, trong quá trình điều tra, Vu Thiết Nghĩa đã tỏ ra ăn năn hối cải, thành khẩn khai báo và trả lại phần lớn số tiền nhận hối lộ, nên toà án xem xét khoan hồng, giảm nhẹ hình phạt xuống tử hình nhưng cho hoãn thi hành án trong 2 năm.

Trong thực tiễn luật pháp của Trung Quốc, mức án đối với Vu Thiết Nghĩa thường được giảm xuống thành án tù chung thân nếu trong vòng 2 năm kể từ ngày tòa tuyên án, bị cáo không phạm thêm tội mới.

Toà án đã quyết định tịch thu toàn bộ tài sản phi pháp và toàn bộ tài sản cá nhân của Vu Thiết Nghĩa để khắc phục một phần những thiệt hại do bị cáo này gây ra.

Theo Tuoitre